Πάμε Θέατρο: «Μήδεια» στο Bios Basement |Είδαμε την παράσταση!

Για τους περισσότερους, η Μήδεια έχει περάσει στη συνείδηση μας ως η «αρρωστημένη γυναίκα που σκότωσε τα παιδιά της», και κακά τα ψέματα τα καλοκαίρια που συρρέουμε σε θεατρικά φεστιβάλ και βλέπουμε τις κλασικές μας τραγωδίες, μένουμε περισσότερο στο παρουσιαζόμενο θέαμα κι όχι στην ουσία του έργου. Προτού δούμε την παράσταση έχουμε προδικάσει την «Μήδεια» ως εγκληματία κι ως την προσωποποίηση της παράνοιας. Ο Φίλιππος Κανακάρης ξαναδιαβάζει τη Μήδεια και μας παρουσιάζει τη γνωστή τραγωδία μέσα από νέα –αλλά όχι άγνωστα- μονοπάτια. Για να είμαι ειλικρινής, πριν δω την παράσταση στο Bios αισθανόμουν άγχος, γιατί δεν ήμουν σίγουρος πως αυτό που θα δω θα σέβεται την τραγωδία μα ταυτόχρονα θα φέρνει κάτι νέο που θα με ενδιαφέρει ως θεατή, αλλά το συνολικό αποτέλεσμα με δικαίωσε και με το παραπάνω.

Καταρχάς, στη «Μήδεια» που παρουσιάζεται φέτος στο Bios, βλέπουμε ένα θεατρικό ντουέτο με την Μήδεια να αντιστέκεται στην αντρική κυριαρχία (Αιγέας, Ιάσων). Οι θεατές γινόμαστε κοινωνοί σε μια αντιπαράθεση που θυμίζει τηλεοπτικό ντιμπέιτ πολιτικής εξουσίας, το οποίο συνάδει νομίζω με το πρωτότυπο έργο του Ευριπίδη, το οποίο τοποθετείται ιστορικά σε μια περίοδο όπου η γυναίκα ήταν υπό του άντρα και πλησίαζε ένας Εμφύλιος πόλεμος σε μια κρίση εθνικής ταυτότητας. Αισθάνθηκα πως ο σκηνοθέτης της παράστασης εστιάζει στο τρίτο επεισόδιο της κλασικής τραγωδίας όπου η Μήδεια συναντιέται με τον Ιάσονα και παρουσιάζει τα υπόλοιπα επεισόδια μόνο και μόνο για να έχουμε μια πλήρη εικόνα της ιστορίας. Αυτή η εστίαση είναι μια βολή στην ουσία του έργου αφήνοντας για λίγο κατά μέρους την τετριμμένη μανία της απατημένης συζύγου και το έγκλημα της παιδοκτονίας και προωθώντας το κοινωνικό στάτους, τη θέση της γυναίκας μα κυρίως το ζήτημα της απατρίας.

Σε αυτό, θα ήθελα να μείνουμε και να αναρωτηθούμε όλοι μαζί. Σήμερα, βιώνουμε μια τεράστια κοινωνική αναταραχή που συχνά την στοχοποιούμε με θύμα αλλοεθνείς κοινωνικές ομάδες. Καλά, όταν μιλάμε για την ελληνική κοινωνία αδικίες παρατηρούμε δυστυχώς σε ποικίλα ζητήματα όπως την αδιαφορία στην ελεύθερη μετακίνηση των ατόμων με σωματικές αναπηρίες, την καταπάτηση των δικαιωμάτων στο εργασιακό χώρο και την πρόσφατη αναταραχή για την τροποποίηση στο σύμφωνο συμβίωσης ζευγαριών. Από την άλλη όμως, ο φυλετικός ρατσισμός –είτε εκφράζεται μέσω των μελών της Χρυσής Αυγής και των υποστηρικτών της, είτε άτυπα μέσα από καθημερινές τριβές- φέρνει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της ταυτότητας και του προβληματισμού γύρω από τις έννοιες «πατρίδα», «έθνος» και «πολίτης». Η «Μήδεια» όπως την βλέπει ο Φίλιππος Καναράκης και η ομάδα του είναι ένα προβληματισμένο κοινωνικό ον, που εγκατέλειψε την πατρίδα της για χάρη του έρωτα, απέκτησε νέα ταυτότητα, έκανε οικογένεια κι όταν την εγκαταλείπει ο νόμιμος σύζυγος της (Ιάσων), κατακλύζεται από φόβο, εκδικείται τον άντρα της και σκοτώνει τα παιδιά της για να μην εκδιωχτούν κι αυτά μαζί της. Όσο φρικτό κι αν ακούγεται, η Μήδεια προτιμάει να πεθάνει παρά να χάσει την πατρίδα της. Κοιτάζοντας τη Μήδεια, προτιμώ να της δίνω ένα καλύτερο άλλοθι από μια απλή έκφραση ζηλοτυπίας κι αυτό το πήρα από τη δουλειά της Εταιρείας Θεάτρου και Δρόμος.

Η Μαρία Πανουργιά αναλαμβάνει τον ρόλο της Μήδειας και τον υποστηρίζει μια πολύ ενδιαφέρουσα ερμηνεία. Το βλέμμα της φωτίζει τη δίψα για αγανάκτηση με έναν αξιοπρόσεχτο δυναμισμό, τον έρωτα της για τον Ιάσονα και μου ενέπνευσε μια σιγουριά που προσωπικά ήθελα να δω σε μια Μήδεια. Η αναμέτρηση της με την αρχετυπική ηρωίδα δεν την λάβωσε, τουναντίον ήταν η αφορμή για να αναδείξει πτυχές της που ίσως να μην γνώριζε ούτε η ίδια.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει πως στη συγκεκριμένη παράσταση, οι τρεις ηθοποιοί που αποτελούν το χορό, κάθονται ανάμεσα στο κοινό και ερμηνεύουν από τις θέσεις τους το ρόλο του χορού. Με αυτό το σκηνοθετικό τέχνασμα, η Μήδεια απευθύνεται σε όλους μας και μας κάνει μέρος της απόφασης της απευθύνοντας μας το λόγο και δίνοντας μας ματιές κατευθείαν στο συναίσθημα κι όχι στη κοινή λογική. Ο υπόγειος χώρος του Bios, με τις πλαστικές του καρέκλες και την οικεία του αύρα, μεταφέρει την Μήδεια από τα υπαίθρια θέατρα σε ένα σύγχρονο υπόγειο στην Πειραιώς.  Η παράσταση κατέφερε να με προβληματίσει και μου άρεσε που η επικαιροποίηση κινήθηκε στο στήσιμο και την εστίαση κι όχι σε περιττές γλωσσικές και διακειμενικές προσθήκες που χάνουν τον πυρήνα μιας τραγωδίας κι ενάγονται σε χώρους που δεν είμαι σίγουρος πως μπορώ να πάω. Θερμά συγχαρητήρια σε όλους του συντελεστές της παράστασης!

Συντελεστές της παράστασης:

Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς

Σκηνοθεσία: Φίλιππος Κανακάρης

Δραματουργία: Κατερίνα Κωνσταντινάκου

Εγκατάσταση-Κοστούμια: Αντώνης Βολανάκης

Ενδυματολογική επιμέλεια (κοστούμι Μήδειας): Μαρία Παπαδοπούλου

Κίνηση: Μαριέλα Νέστορα

Μουσική: Γιώργος Ταμιωλάκης

Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη

Βοηθός σκηνοθέτη: Βιβή Νικολακοπούλου

Ερμηνεύουν: Μαρία Πανουργιά, Θανάσης Δόβρης, Βιβή Νικολακοπούλου, Μαρία Παμούκη, Χριστίνα Λαζουρά

Info:

BIOS Basement , Πειραιώς 82

Διάρκεια παραστάσεων: 28 Οκτωβρίου – 17 Δεκεμβρίου 2013

Παραστάσεις: Δευτέρα-Τρίτη Έναρξη: 21.00

Διάρκεια: 60’

Τιμή Εισιτηρίου: 10 ευρώ (ενιαίο)