Πάμε Θέατρο: «Πρόβα Νυφικού» | Είδαμε την παράσταση!
Το βιβλίο «Πρόβα Νυφικού» κυκλοφόρησε το 1993 από τις εκδόσεις Καστανιώτη και σύντομα έγινε ένα από τα μεγαλύτερα best-sellers, ενώ η σειρά που προβλήθηκε δυο χρόνια μετά αποτέλεσε ένα από τα πιο δυνατά σημεία στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης. Όταν ανακοινώθηκε πως στο φετινό ρεπερτόριο του Εθνικού Θεάτρου (του πρώτου χρόνου της θητείας του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή, Σωτήρη Χατζάκη), οι «φανατικοί» αναγνώστες ανυπομονούσαν να δουν παραστημένο το αγαπημένο τους μυθιστόρημα, ενώ κάποιοι άλλοι απόρησαν με την επιλογή του έργου. Πλέον, η «Πρόβα Νυφικού» σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη με πρωταγωνιστές τους Ευγενία Δημητροπούλου, Άλκη Κούρκουλο και Αλεξάνδρα Παλαιολόγου και τους Θέμιδα Μπαζάκα, Θέμη Πάνου, Δανάη Σκιάδη, Γιώργο Κοτανίδη, Νικόλα Παπαγιάννη, Γρηγόρη Σταμούλη και Ελεάνα Στραβοδήμου να συμπληρώνουν τους κεντρικούς ρόλους της διανομής.
Η δράση του έργου τοποθετείται στην ελληνική επαρχία το 1939, παραμονές του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Στον αρραβώνα του Απόστολου με τη Αγγελική όλοι είναι χαρούμενοι εκτός από εκείνη. Έχει λάβει την ίδια μέρα ένα ανώνυμο γράμμα που γκρεμίζει την ευτυχία της. Είναι αλήθεια ή ψέμα ότι ο Απόστολος την απατά; Για να ξεφύγει από το μαρτύριο της αμφιβολίας, η Αγγελική στρέφεται στον οικογενειακό φίλο, αστυνόμο Πέτρο Μανιά, και του ζητά να μάθει την αλήθεια. Η σιωπή του αστυνόμου εξαιτίας του έρωτα που νιώθει για την Αγγελική, την οδηγεί τελικά στο γάμο με τον Απόστολο, παρά τα άσχημα προαισθήματά της. Το ξέσπασμα του πολέμου που ακολουθεί θα σαρώσει τα πάντα. Μαζί με τις κακουχίες της Κατοχής και τις διώξεις των Εβραίων, η συμπεριφορά του Απόστολου ξεπερνά κάθε όριο και τα ένοχα μυστικά του παρελθόντος που έρχονται στο φως οδηγούν αναπόφευκτα στη σύγκρουση.
Τις τελευταίες εβδομάδες είχαν κυκλοφορήσει διάφορες συκοφαντίες για το εν λόγω ανέβασμα, που δίχασαν το δημοσιογραφικό κόσμο, αλλά η αγάπη του κόσμου για το έργο της Ντόρας Γιαννακοπούλου και ο πολλά υποσχόμενος θίασος της παράστασης, έβαλαν ήδη την «Πρόβα Νυφικού» στην κορυφαία πεντάδα με τις πέντε πιο δημοφιλείς θεατρικές παραστάσεις του κοινού του Αθηνοράματος. Το Εθνικό Θέατρο επέστρεψε δυναμικά στα θεατρικά τεκταινόμενα το μήνα που μας πέρασε με τρεις πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις, το σκηνοθετικό, χορογραφικό και ιδεολογικό έργο τέχνης του Αργύρη Ξάφη «Οι Απόψεις Ενός Κλόουν», το σκηνικό παιχνίδι πάνω στο έργο του Πιραντέλο από το Δημήτρη Καραντζά «Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)» και τώρα μια παράσταση εποχής που θα συγκινήσει και θα ξυπνήσει μνήμες στο θεατρόφιλο και μη κοινό, την «Πρόβα Νυφικού» σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη.
Σκηνοθετικά, είναι πολύ έντονη η αίσθηση της εποχής που εξελίσσεται η πλοκή, η μνήμη μιας «άλλης» Ελλάδας, των ιδεολογικών και ηθικών προβληματισμών. Η σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή υπηρετεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό το κείμενο και τη διάθεση του έργου, ενώ ακολουθεί μια πιο εύληπτη και «εμπορική» λογική. Για να μην παρεξηγούν τα λόγια μου, δεν προσδίδω αρνητική χροιά στο επίθετο «εμπορική», τουναντίον νομίζω πως τελικά, το ρεπερτόριο ενός εθνικού θεάτρου είναι καλό να ξετυλίγει μια ευρεία γκάμα έργων και οπτικών καλύπτοντας όλο το φάσμα της ελληνικής ιδιοσυγκρασίας. Προσωπικά, κάποιες κωμικότροπες ερμηνευτικές επιλογές και κάποια σημεία της σκηνοθεσίας στο πρώτο μισό της παράστασης μου προκάλεσαν αρνητικά συναισθήματα, αλλά δίνοντας χρόνο στο έργο και στη διανομή, τελικά έφυγα πλήρης σε συναισθήματα και εικόνες μιας Ελλάδας, που δεν έχω γνωρίσει και ταυτόχρονα δε μου είναι άγνωστη.
Ερμηνευτικά, ο πολυάριθμος θίασος δεν είχε ομογενοποιηθεί διατηρώντας μια «χαριτωμένη» ετερογένεια, ενώ οι χαρακτήρες του έργου αναδείχτηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό με τόσο δραματικές όσο και κωμικές τροπές, με ενδιαφέρουσα αλληλεπίδραση μεταξύ των ηθοποιών, καλοεκτελεσμένες δραματικές εξάρσεις –κυρίως από την Αλεξάνδρα Παλαιολόγου, την Ευγενία Δημητροπούλου και το Νικόλα Παπαγιάννη- και φυσικά το νέο αίμα του Εθνικού, την Ελεάνα Στραβοδήμου (νωρίτερα εμφανίστηκε στη Φλαντρώ στο πλευρό της Λυδίας Κονιόρδου) στον αινιγματικό ρόλο της Ευανθούλας να κερδίζει τις εντυπώσεις. Η Ευγενία Δημητροπούλου αναλαμβάνει τον κεντρικό ρόλο της Αγγελικούλας, μετά από την αξιοπρόσεκτη παρουσία της στα Κόκκινα Φανάρια που παρουσιάστηκαν πέρσι στο Ρεξ σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου. Η παρουσία της Ευγενίας στην «Πρόβα Νυφικού» δικαιώνει και με το παραπάνω την επιλογή του σκηνοθέτη, καθώς διατηρεί μια ευγένεια και μια πηγαία αλλά συγκρατημένη δυναμική που δίνει πολύ ενδιαφέρουσες κορυφώσεις. Είναι αξιέπαινο το πώς η συγκεκριμένη ηθοποιός εξελίσσεται αναμετρώμενη με τόσο χαρακτηριστικούς ρόλους και κατ’ επέκταση αποτελεί ένα πρόσωπο που αξίζει να ακολουθήσουμε την πορεία του.
Στο ρόλο της μητέρας, η Θέμις Μπαζάκα, -σταθερή αξία των παραστάσεων του Εθνικού- και στο ρόλο του θείου της, ο Γιώργος Κοτανίδης, συνθέτουν ένα πολύ ενδιαφέρον «οικογενειακό κάδρο» που συγκινεί χωρίς άστοχους μελοδραματισμούς. Ο Άλκης Κούρκουλος προσδίδει την απαραίτητη γοητεία του Απόστολου Πετρόπουλου, ενός μαυραγορίτη-γυναικά. Η Αλεξάνδρα Παλαιολόγου υποδύεται την Όλγα, γυναίκα του Γιώργου και ερωμένη του Απόστολου και δίνει –κατά τη γνώμη του γράφοντος- την πιο δυνατή ερμηνεία της διανομής παρουσιάζοντας πολύ ενδιαφέροντα σημεία, που προσωπικά δεν είχα ξαναδεί σε προηγούμενες τηλεοπτικές και θεατρικές της δουλειές. Η κυρία Παλαιολόγου, άμεση, δοτική, συναισθηματική, με μια δυνατή επιθυμία και διαθεσιμότητα χτίζει μια πολύ αναγνωρίσιμη Όλγα με εντυπωσιακές κορυφώσεις. Στο πλάι της, ο Νικόλας Παπαγιάννης, υποδύεται τον σύζυγο της και αδερφό της Αγγελικής, το Γιώργο στήνοντας ένα πολύ δυνατό σκηνικό ζευγάρι. Ο Θέμις Πάνου, ενσαρκώνει τον Πέτρο Μανιά, αστυνόμο της κοινότητας, με δεινότητα, γλύκα και ήθος και αλληλεπιδρά με πολύ ενδιαφέρον σκηνικά τρόπο με την «Αγγελικούλα» του, Ευγενία Δημητροπούλου. Η Κατερίνα Γιαμάλη, έχει μια επίσης ενδιαφέρουσα ερμηνεία, καθώς χτίζει έναν αυθεντικό χαρακτήρα, την Τασία, οικονόμο της οικογένειας Δελή, η οποία πέρα από κάποια μικρά σημεία, τα οποία θα μπορούσε να είχε «πατήσει» αλλιώς, δείχνει μια αλήθεια. Από εκεί και πέρα, οι ηθοποιοί που συμπληρώνουν το θίασο, σαφώς βοηθούν να στηθεί η αναφερόμενη εποχή κι υπηρετούν σε ικανοποιητικό βαθμό το κείμενο. Χωρίς να επιδιώκω να αδικήσω ή να ιεραρχήσω τις λοιπές ερμηνείες, αν μου επιτρέπεται θα ήθελα να ξεχωρίσω την Σεβίλλη Παντελίδου για τον έναν από τους τρεις ρόλους που υποδύεται, αυτόν της Δεσποινίδας Νενέ, τραγούδιστριας του καμπαρέ, για το σκέρτσο και τα φωνητικά της όταν ερμηνεύει το τραγούδι της.
Στα τεχνικά κομμάτια, η Έρση Δρίνη έχει φιλοτεχνήσει με την σκηνογραφία της παράστασης, ενώ τα κοστούμια που έχει επιλέξει συνάδουν με την εποχή στην οποία εξελίσσεται η πλοκή. Η Κική Μπάκα έχει συνεισφέρει με καταλυτικό τρόπο με τις χορογραφίες που έχει σχεδιάσει, ενώ οι φωτισμοί του Αντώνη Παναγιωτόπουλου συνδημιουργούν μια ατμόσφαιρα. Δεν γνωρίζω το μυθιστόρημα για να έχω μια σαφή εικόνα για τη δραματουργία και τη διασκευή του, αλλά σίγουρα το κείμενο “ρέει” χωρίς κενά ή αδυναμίες στην στιχομυθία. Με τις μουσικές επιλογές, διατηρώ κάποιες ενστάσεις, για το είδος και την προσέγγιση των τραγουδιών, αλλά σίγουρα συμβαδίζουν με την ιστορία και τα συναισθήματα του έργου.
Μια καλοφτιαγμένη και προσεγμένη παράσταση πάνω σε ένα σύγχρονο κλασικό έργο της εγχώριας λογοτεχνίας, με δυνατές ερμηνείες και μια κυρίαρχη νοσταλγική διάθεση για κάποιες σκηνές της ελληνικής ιστορίας. Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις πολλών, τις οποίες συμμερίζομαι σε κάποιο βαθμό, είναι τελικά μια εύστοχη δραματουργική επιλογή κι ένα έργο που αξίζει να γνωστοποιηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό στο κοινό. Ακόμη κι αν ξύσουμε το θέμα «Ελλάδα-Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος-Ναζισμός-Ιστορική Μνήμη», που καλώς ή κακώς έχει «φορεθεί» και θιχτεί ουκ ολίγες φορές στο θέατρο κι έξω από αυτό, θα μείνει η ανθρώπινη πλευρά του έργου, οι ιστορίες πάθους, επιθυμίας, κοινωνικών πρέπει και ηθικής συνειδήσεως που έχουν να δώσουν πολλά στο θεατή της παράστασης.
Συντελεστές της παράστασης:
Διασκευή: Ντόρα Γιαννακοπούλου-Θανάσης Νιάρχος
Δραματουργική επεξεργασία: Κωνσταντίνος και Αντώνης Κούφαλης
Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης
Σκηνικά-Κοστούμια: Έρση Δρίνη
Χορογραφίες: Κική Μπάκα
Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Μουσική σύνθεση- επιμέλεια: Βασίλης Δρογκάρης
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρομάχη Δαυλού
Βοηθός σκηνογράφου: Στέλλα Ρότσιου
Φωτογράφος της παράστασης: Μαριλένα Σταφυλίδου
Διανομή (με σειρά εμφάνισης)
Ευανθούλα: Ελεάνα Στραβοδήμου
Αγγελική Δελή: Ευγενία Δημητροπούλου
Αθηνά Δελή: Θέμις Μπαζάκα
Θείος Οδυσσέας: Γιώργος Κοτανίδης/Δημήτρης Αρώνης
Ρηνούλα Μάντακα: Δανάη Σκιάδη
Γιώργος Δελής: Νικόλας Παπαγιάννης
Όλγα Δελή: Αλεξάνδρα Παλαιολόγου
Τασία: Κατερίνα Γιαμαλή
Πέτρος Μανιάς: Θέμης Πάνου
Χριστόδουλος Φραγγέλης: Νίκος Μαγδαληνός
Αλέξανδρος Δεμάρης: Γρηγόρης Σταμούλης
Λάμπρος Κατσιώτης: Δημήτρης Κοτζιάς
Κα Θάλεια: Ντίνα Αβαγιανού
Κος Αρβανιτάκης: Πέτρος Πετράκης
Κα Αρβανιτάκη/Ματίνα: Τζένη Σκαρλάτου
Λένα Ιακωβίδου: Ανδρομάχη Δαυλού
Κος Πετρίδης/Προπομπός Α/ Μιχάλης/Γερμανός Β: Στέλιος Πετράκης
Χανς Ρούτεν/Γιαννάτος: Γιώργος Δεπάστας
Αντώνης/Ασφαλίτης/Γερμανός Α: Αντώνης Χαντζής
Αλεξάνδρα/Προπομπός Β/ Αντιγόνη: Αλεξάνδρα Ταβουλάρη
Αλίκη/ Σερβιτόρα: Μαρίνα Μυρτάλη
Δις Νενέ/ Μοδιστράκι/Πόρνη/ Σερβιτόρα: Σεβίλλη Παντελίδου
Απόστολος Πετρόπουλος; Άλκης Κούρκουλος
Μουσικοί:
Βασίλης Δρογκάρης Ακορντεόν
Βασιλική Μαζαράκη Βιολί
Info:
Η παράσταση «Πρόβα Νυφικού» σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη παίζεται από Τετάρτη έως Σάββατο στις 20:30, κάθε Τετάρτη και Σάββατο και σε απογευματινή παράσταση στις 17:30 και κάθε Κυριακή στις 19:00 στο Θέατρο Ρεξ και θα παίζεται μέχρι τις 13 Απριλίου.