Πάμε Θέατρο: «Η Ιστορία της Αυτοθυσίας» από το Skrow Theater Group | Είδαμε την παράσταση!
(Θα ήθελα αυτή τη φορά, προτού διαβάσετε το κείμενο που ακολουθεί, να δώστε 1 λεπτό στον εαυτό σας και να απαντήσετε στο αρχικό ερώτημα και στη συνέχεια στο ερώτημα «ποιος είναι ο μεγαλύτερος δειλός που έχετε γνωρίσει».)
Μια ενδιαφέρουσα πρόταση έκανε η δυνατή ομάδα του Skrow Theater στο 60ο Φεστιβάλ Αθηνών με μια performance-ιστορικό ντοκουμέντο. Από ενδελεχή κι εύστοχη έρευνα της ομάδας στήνεται ένα σπονδυλωτό έργο με τις ιστορίες ιστορικών αλλά και λογοτεχνικών προσωπικοτήτων που αυτοθιάστηκαν και πέρασαν στην ιστορία. Προτού ξεκινήσει η παράσταση ο Μαυρογεωργίου εκφέρει τη φράση «Αυτό που θα δείτε σήμερα θα επηρεάσει το παρόν και το μέλλον σας». Θα επανέλθω σε αυτό στην πορεία. Αρχικά, ας μιλήσουμε για αυτούς που (αυτό)θιάστηκαν. Το ήθελαν πραγματικά ή οδηγήθηκαν εκεί χωρίς να προλάβουν να το αποφασίσουν; Τελικά, οι γενναίοι ή οι «ήρωες» αψηφούν τον κίνδυνο ή προχωρούν προς την κατεύθυνση του φόβου τους; Ας κάνουμε μια διαδρομή στους ήρωες της ομάδας του Skrow:
Άλκηστις: Κατά τον Ευριπίδη, η Άλκηστη θυσιάστηκε για να σωθεί ο άντρας της ο Άδμητος, γιος του βασιλιά των Φερών.
Λεωνίδας: Για το βασιλιά της Σπάρτης γνωρίζουμε λίγο-πολύ όλοι. Ανέβηκε στην ηγεσία το 488π.Χ. ενώ 8 αργότερα οδήγησε μετά από πρόταση του Εφιάλτη 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς στις Θερμοπύλες όπου αιφνιδιάσαν τους Πέρσες, αλλά τελικά έπεσαν όλοι νεκροί στο πεδίο της μάχης.
Ιωάννα της Λωραίνης: Γνωστή κι ως Παρθένος της Ορλεάνης, σε ηλικία 13 ετών ξεκίνησε να βλέπει θεία οράματα, ενώ το 1929 κατόρθωσε να πάρει την άδεια από τον Κάρολο για να ηγηθεί του στρατού ξεκινώντας μια εκστρατεία κατά των Άγγλων. Δύο χρόνια μετά καίγεται ζωντανή με την κατηγορία πως ήταν αιρετική.
Μαρί Κιουρί: Όλοι γνωρίζουμε τη χημικό που μαζί με το σύζυγο της Πιερ Κιουρί ανακάλυψε τη ραδιενέργεια και προσέφερε στην ανθρωπότητα με το έργο της. Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κιουρί χρηματοδότησε τον εφοδιασμό των πολεμικών νοσοκομείων με ακτίνες Χ, έτσι ώστε να εντοπίζονται τα θραύσματα και οι σφαίρες που ήταν καρφωμένα στα σώματα των πολεμιστών.
Νίκος Μπελογιάννης: Ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ κι αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών. Κατηγορήθηκε για κατασκοπεία κι εκτελέστηκε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Η Έλλη Παππά γέννησε το γιο του στη φυλακή.
Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: Από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες στη νεώτερη ιστορία με σπουδαία δράση κατά του φυλετικού ρατσισμού. Δολοφονήθηκε στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου όπου διέμενε ενώ συνομιλούσε με τους συνεργάτες του.
Κώστας Γεωργάκης: Τα ξημερώματα της 19ης Σεπτεμβρίου το 1970, ο Έλληνας φοιτητής λούστηκε με βενζίνη κι αυτοπυρπολήθηκε μπροστά από το δικαστικό μέγαρο, στην πλατεία Ματεότι της Γένοβας ως ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της Χούντας.
Αλεξέι Ανανένσκο: Υπήρξε επικεφαλής του πυρηνικού αντιδραστήρα στον Πυρηνικό Σταθμό Παραγωγής Ενέργειας του Τσερνόμπιλ της Σοβιετικής Ένωσης. Μετά το τραγικό ατύχημα, βούτηξε στα ραδιενεργά νερά για να κλείσει τον αντιδραστήρα για να προστατέψει χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Τρεις εβδομάδες μετά πέθανε από υπερβολική ραδιενέργεια στον οργανισμό του.
Δραματουργικά, έγινε μια πολύ ιδιότυπη και καλοδουλεμένη προσπάθεια να συμπυκνωθούν όλες αυτές οι ιστορίες γύρω από έναν κοινό άξονα με συνεχείς αλληλεπιδράσεις και παύσεις. Αξιέπαινο στοιχείο της συγγραφικής (και κατ’ επέκταση ερμηνευτικής) τους δουλειάς είναι ότι ενώ οι ιστορίες αυτές μπορούν να σε ρημάξουν και να ειδωθούν από την τραγική τους πλευρά, παρουσιάζονται με έναν τρόπο που φαινομενικά είναι χαριτωμένος κι ανάλαφρος, αλλά αναδεικνύει έτσι την τραγικότητα των προσωπικοτήτων χωρίς κάτι το επιπλέον και το περιττό. Στο δικό μου συναισθηματικό και βιωματικό κόσμο αυτό το στοιχείο μαζί με την αγάπη και την αφοσίωση των ηθοποιών καθιστά την “Ιστορία της Αυτοθυσίας” μια συγκλονιστική εμπειρία.
Είτε αυτό να ήταν το τέλος είτε διαφορετικό, πλέον ανήκουν στην Ιστορία και στον εμπειρικό μας κόσμο. Πως θα αξιοποιήσουμε τη θυσία τους; Πως επηρεάζει αυτό την καθημερινότητα μας; Κι επανέρχομαι σε αυτό που είχε πει στην αρχή ο Μαυρογεωργίου, πως αυτό που θα βλέπαμε θα επηρέαζε το παρόν και το μέλλον μας. Αρχικά μου είχε φανεί σαν ένα συγγραφικό ευφυολόγημα αλλά αφότου αφέθηκα στο έργο και τους ήρωες του το ένιωσα πέρα για πέρα αληθινό μέσα μου. Άλλωστε, στο θέατρο επικοινωνούμε και ανταλλάσουμε πράγματα, οπότε εκ των πραγμάτων επηρεάζεται το παρόν και το μέλλον μας. Πολύ περισσότερο όμως, όταν βλέπεις μια παράσταση του Skrow Theater βγαίνεις από το θέατρο επιφορτισμένος με μια ευγενή αγωνία κι ένα προβληματισμό για τον εαυτό σου σα μονάδα και για την κοινωνία στην οποία ζεις χωρίς να σου κουνάνε το δάχτυλο ή να προσπαθούν να ηγηθούν κάποιου ιδεολογικού κινήματος. Τη σεζόν που μας πέρασε είχα την ευκαιρία να δω την Μπετονένια Παραλία του Μαυρογεωργίου, όπου μιλούσε για μια φουτουριστική κοινωνία στην οποία η Ομόνοια έχει μετατραπεί σε μια παραλία και οι άνθρωποι κάνουν τα πάντα για να είναι χρήσιμοι. Βλέποντας λοιπόν την Ιστορία της Αυτοθυσίας μπόρεσα να διακρίνω τις ζυμώσεις από τις οποίες πέρασε η θεατρική ομάδα και να ακολουθώ τη συνειρμική τους πορεία.
Βγαίνοντας από το θέατρο, είδα παρέες θεατρόφιλων να συζητούν για την παράσταση και σκεφτόμουν πως δεν έχω εικόνα για το αν το Skrow Theater έχει προλάβει να διαμορφώσει το κοινό του, αλλά πως αν το έχει ήδη κατορθώσει, αύριο αυτό θα είναι μεγαλύτερο και μεθαύριο ακόμη μεγαλύτερο, γιατί η θεατρική ομάδα του το αξίζει και το κοινό το έχει ανάγκη για να αναπνεύσει. Είναι μια «τρύπα» στο Παγκράτι στην οποία θα ήθελα να τρυπώσω κι εγώ. Μακάρι να επαναληφθούν τη νέα σεζόν αυτά τα δυο έργα και να τα γνωρίσει περισσότερο ο κόσμος. Εσάς ποιος είναι ο αγαπημένος σας ήρωας;
Σκηνοθεσία
Βασίλης Μαυρογεωργίου
Μαρία Φιλίνη
Κατερίνα Μαυρογεώργη
Βοηθός σκηνοθεσίας
Λιάνα Μεσάϊκου
Σκηνικά – Κοστούμια
Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Φωτισμοί
Στέλλα Κάλτσου
Ερμηνεύουν
Δανάη Επιθυμιάδη
Κατερίνα Μαυρογεώργη
Βασίλης Μαυρογεωργίου
Σεραφείμ Ράδης
Μαρία Φιλίνη
Έλια Ζαχαριουδάκη
Info:
Η παράσταση «Η Ιστορία της Αυτοθυσίας» παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών στο SkrowTheater30/06-09/07.