Πάμε Θέατρο: «Οι 12 ένορκοι» | Είδαμε την παράσταση!

Ένα αλλοδαπό αγόρι δεκαέξι χρόνων κατηγορείται για τον φόνο του πατέρα του. Η ετυμηγορία των ενόρκων θα κρίνει αν θα αθωωθεί ή θα οδηγηθεί στην ηλεκτρική καρέκλα. Η απόφασή τους πρέπει να είναι ομόφωνη. Κλεισμένοι σε ένα δωμάτιο, 12 άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές, άγνωστοι μεταξύ τους, καλούνται να αποτινάξουν βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις, κατάλοιπα απαρχαιωμένων στερεοτύπων και προσωπικά τους απωθημένα, που στέκονται ακλόνητα εμπόδια στην ευθυκρισία και την αλήθεια. Ο χρόνος είναι για όλους πολύτιμος, για κάποιους σημαντικότερος από τη ζωή του παιδιού που με ευκολία χαρακτηρίζουν «ένοχο» προκειμένου να «ξεμπερδεύουν» μια ώρα αρχύτερα. Μια φωνή αιτιολογημένης αμφιβολίας θα τους φέρει αντιμέτωπους με τον ίδιο τους τον εαυτό, αποδεικνύοντας τα εύθραυστα όρια ανάμεσα στο δίκαιο και το άδικο.

Το έργο του Reginald Rose δημιουργεί τόσο έντονα συναισθήματα, ώστε δύσκολα μπορεί κανείς να τα περιγράψει. Ανατρεπτικό, καυστικό, σχεδόν αυτοσαρκαστικό, λειτουργεί σαν ακτινογραφία των ενόρκων, αλλά και της κοινωνίας στο σύνολό της. Καθώς τα επιχειρήματα περί ενοχής του δεκαεξάχρονου καταρρίπτονται ένα προς ένα, ο θεατής παρακολουθεί τα πρόσωπα να απογυμνώνονται στην σθεναρή τους προσπάθεια να παραμείνουν σταθερά στις αρχικές τους εκτιμήσεις. Ρατσισμός, προκατάληψη, βιώματα θολώνουν την κρίση των ενόρκων που εμμένουν στα σαθρά τους επιχειρήματα πεισματικά, σχεδόν εγωιστικά. Η σκηνοθεσία της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη δίνει στην παράσταση έντονο παλμό, φωτίζει με λεπτομέρεια τον καθένα από τους ενόρκους ξεχωριστά και χαρίζει στον θεατή απόλυτη μέθεξη σε όσα διαδραματίζονται μπροστά του. Η αγωνία παραμένει αμείωτη, το κείμενο έχει αξιοποιηθεί ακόμα και στην πιο ασήμαντη λεπτομέρειά του, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως η παρουσία και η κινησιολογία των ηθοποιών, ακόμα κι όταν δεν έχουν τον λόγο, έχει κάποια σκοπιμότητα. Τα κινηματογραφικά σκηνικά του David Negrin μεταφέρουν σε ένα ρεαλιστικότατο δωμάτιο ενόρκων που περιλαμβάνει τα απαραίτητα, σχεδόν γυμνό, όπως θα έπρεπε να είναι και η απόλυτη αλήθεια.

Ευφυέστατη η ενσωμάτωση στο σκηνικό μιας τουαλέτας με νιπτήρα, που λειτουργεί και ως χώρος συναισθηματικής αποφόρτισης των πρωταγωνιστών, όταν η μεταξύ τους ένταση χτυπάει κόκκινο. Τα κοστούμια εποχής από την Κική Μήλιου, επιλεγμένα με ιδιαίτερη φροντίδα, συμπληρώνουν το οπτικά άρτιο σύνολο με τον καλύτερο τρόπο. Ο Γιώργος Περού «κεντά» με τις μουσικές του επιλογές, που μαζί με τους καταπληκτικούς φωτισμούς του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου, κάνουν την παράσταση ιδιαίτερα ατμοσφαιρική.

Η ψήφος των ενόρκων εκμαιεύεται επώδυνα, κατόπιν εσωτερικών διεργασιών, μέσα από μια αδιάκοπη ροή επιχειρηματολογίας με συλλογισμούς και τεκμήρια. Η ροή αυτή θα ήταν αδύνατο να επιτευχθεί αν ο θίασος δεν ήταν πραγματικά καλοκουρδισμένος και απόλυτα προετοιμασμένος, με τον καθένα από τους 12 ενόρκους να δίνει τον καλύτερό του εαυτό επί σκηνής. Ο Νότης Παρασκευόπουλος, άξιος συντονιστής της συζήτησης και συνήθως «πυροσβεστήρας» των εντάσεων, δίνει εξαρχής στην όλη διαδικασία τη σοβαρότητα που της αρμόζει, ενώ στον αντίποδα, ο Αλέξανδρος Πέρρος παρουσιάζεται αλαζονικός, ο τύπος που «ελαφρά τη καρδία» θα έπαιρνε μια απόφαση, αρκεί να μην χρονοτριβεί. Ο Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, αδιάλλακτος για προσωπικούς του λόγους, κάνει τον θεατή μέχρι τελευταία στιγμή να αναρωτιέται για ποιο λόγο μιλάει με τόσο μένος για ένα παιδί που ούτε καν γνωρίζει. Οι Χάρης Μαυρουδής και Κωνσταντίνος Μουταφτσής αντιμετωπίζουν με ευαισθησία το ζήτημα, όπως και ο Περικλής Λιανός που, όντας ο ίδιος ξένος, βρίσκει μια κάποια ταύτιση με τον κατηγορούμενο.

Οι Μανώλης Ιωνάς και Γιώργος Γιαννόπουλος προωθούν με τη σειρά τους την εξέλιξη, ενώ ο Απόλλων Μπόλλας είναι εκείνος που αμφιταλαντεύεται ίσως πιο πολύ από όλους. Ο ρόλος ταιριάζει «γάντι» στον Βασίλη Παλαιολόγο και ο Κώστας Αρζόγλου ενσαρκώνει χαρακτήρα «κλειδί» για τη λύση της υπόθεσης. Εκείνος που ξεχώρισα και με «κέρδισε» λιγάκι παραπάνω είναι ο Χριστόδουλος Στυλιανού. Η ηρεμία στη φωνή του, η ευγένεια και ο τρόπος που χειρίζεται τον λόγο, του δίνουν τον δυνατότερο «οπλισμό» απέναντι στην αγέλη που θέλει να τον «κατασπαράξει». Συγκινητικός και καθηλωτικός, αποδεικνύει πως μια σπουδαία ερμηνεία μπορεί να επιτευχθεί χωρίς υπερβολικές εξάρσεις.

Η θεατρική μεταφορά της αμερικανικής ταινίας του 1957 παραμένει επίκαιρη, ως άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανθρώπινη φύση. Προκαλεί τον θεατή να κλείσει τ’ αυτιά του στις σειρήνες της προκατάληψης, που τόσο κοντόφθαλμα περιορίζουν την αντικειμενική κρίση, για να μπορέσει να ζήσει συνειδησιακά καθαρός κι ελεύθερος. Η παράσταση αξίζει την προσοχή του κοινού και κέρδισε ήδη μια θέση ανάμεσα στις αγαπημένες μου.

Ταυτότητα παράστασης

Κείμενο: Reginald Rose

Μετάφραση / Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη

Δραματουργική Επεξεργασία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη & Νότης Παρασκευόπουλος

Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαγδαληνή Παλιούρα

Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κωνσταντέλλου

Σκηνικά: David Negrin

Κοστούμια: Κική Μήλιου

Βοηθός ενδυματολόγου: Δανάη Ανεζάκη

Φώτα: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου

Κίνηση: Χριστίνα Φωτεινάκη

Μουσική: Γιώργος Περού

Sound design: Νίκος Τσέκος

Φωτογραφία: Γιάννης Βελισσαρίδης

Γραφιστική επιμέλεια: Σπύρος Δαπέργολας

Σκίτσα: Απόλλων Μπόλλας

Τη φωνή της χαρίζει η Νένα Μεντή

Οι 12 ένορκοι είναι:

Χριστόδουλος Στυλιανού, Κώστας Αρζόγλου, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Γιώργος Γιαννόπουλος, Περικλής Λιανός, Βασίλης Παλαιολόγος, Χάρης Μαυρουδής, Μανώλης Ιωνάς, Απόλλων Μπόλλας, Αλέξανδρος Πέρρος, Νότης Παρασκευόπουλος, Κωνσταντίνος Μουταφτσής

Συμμετέχει: Αλέξης Σταυριανός

Χώρος: Θέατρο Αλκμήνη

Αλκμήνης 8, Γκάζι

(μετρό Κεραμικός)

Πρεμιέρα: 3 Νοεμβρίου 2014

Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:30

Διάρκεια: 80’

Εισιτήρια: €15, €10 (φοιτητικό, ευπαθείς ομάδες, άνω των 70)

Κρατήσεις: 210 3428650 (μετά τις 6:00 μ.μ.) & 6951001133

Μέρος των εσόδων θα δοθεί στο ΕΚΚΝΑ

(Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα)

Arts Marketing: Playwalk

Παραγωγή: A PRIORI