Βιογραφία | Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας

Το παρατσούκλι «Μπαγιαντέρας», προέρχεται από το γεγονός ότι του άρεσε η οπερέτα του Έμεριχ Κάλμαν (Emmerich Kálmán) Μπαγιαντέρα και μάλιστα έπαιζε στο μπουζούκι το ομώνυμο τραγούδι της. Ο Μπαγιαντέρας έγραψε τραγούδια που γνώρισαν πολύ μεγάλη επιτυχία, όπως τα «Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη», «Χατζηκυριάκειο», «Σα μαγεμένο το μυαλό μου» και άλλα.

Καταγόταν από τον Πόρο. Γεννήθηκε στον Πειραιά, στο Χατζηκυριάκειο, το 1903 και ήταν το τελευταίο από τα 22 παιδιά του Γιάννη Γκόγκου, υπαξιωματικού του Βασιλικού Ναυτικού από τον Πόρο, και της Αγγελικής από την Ύδρα.

Φοίτησε στο δημοτικό και όταν το τελείωσε συνέχισε και πήρε το πτυχίο του, καθιερωμένου τότε, τετρατάξιου Γυμνασίου. Μετά απέκτησε πτυχίο ηλεκτρολόγου. Ποτέ, όμως, δεν άσκησε το επάγγελμά του.
Παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του από 17 ετών επιδόθηκε στο μπουζούκι, με μεγάλη επιτυχία. Έπαιζε επίσης μαντολίνο, κιθάρα και βιολί.

Με τη μουσική καταπιάστηκε από μικρός. Έως το 1920 έπαιζε μαντολίνο και κιθάρα, μετά βιολί και από το 1924 άρχισε να μαθαίνει μπουζούκι και μπαγλαμά. Το μπουζούκι το γνώρισε στη φυλακή, όταν κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας στο ναυτικό καταδικάστηκε σε κάθειρξη 6 ετών, γιατί τροφοδοτούσε με εκρηκτικά φίλους του ψαράδες.

Το 1925 διασκεύασε την ιταλική οπερέτα «Μπαγιαντέρα», του Έριχ Κάλμαν, για λαϊκή ορχήστρα με μπουζούκι και μαντολίνο. Από τότε απέκτησε το παρατσούκλι Μπαγιαντέρας.

Λίγο πριν από τη δεκαετία του ’30 άρχισε να τριγυρνάει στα Πειραιώτικα στέκια, όπου σύχναζε ο εργατόκοσμος του λιμανιού. Έτσι απέκτησε στενή σχέση με τους πρωτεργάτες του ρεμπέτικου, κυρίως τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον Γιώργο Μπάτη. Το 1937 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο στην Columbia με τίτλο «οι Καπνεργάτριες», με το τραγούδι «Η καπνουλού» αφιερωμένο στη σύντροφο της ζωής του, καπνεργάτρια και στιχουργό Δέσποινα Αραμπατζόγλου.

Η κατοχή χτύπησε και τον Μπαγιαντέρα. Λόγω αβιταμίνωσης τυφλώθηκε το 1941 και μάλιστα πάνω στο πάλκο, την ώρα που τραγουδούσε. Φίλοι και συνεργάτες άρχισαν να τον περιφρονούν κι εκείνος έκανε το παν για να τους αποδείξει την αξία του. Έτσι, δημιούργησε ορισμένες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του.

Τα τραγούδια του έγιναν αμέσως γνωστά, και μερικές από τις επιτυχίες του είναι: «Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη», «Μέσα στης ζωής τα μονοπάτια», «Αποβραδίς ξεκίνησα», «Σαν μαγεμένο το μυαλό μου φτερουγίζει», «Ξεκινάει μια ψαροπούλα», «Ξαβεργιώτισσα», «Πειραιωτοπούλα», «Παρηγοριά ζητούσα κάθε βράδυ», «Αλάνι με φωνάζουν»

http://www.youtube.com/watch?v=cy-ycC4aPko

και ακόμη: «To μαναβάκι», «Θα κλέψω μια μελαχρινή», «Για μια κουτσουκαριώτισσα», «Μάτια γλυκά και γαλανά», «Γυρνώ σαν νυχτερίδα», «Το τραγούδι της αγάπης», «Μ’ έχεις μαγεμένο», «Το αλανάκι», «Έλα να μπερμπαντέψεις», «Του Κυριάκου το γαϊδούρι», «H μικρή από το Πασαλιμάνι», «Η άνοιξις», «Με ξέχασες», «Το πέρασμα», «Η κοτούλα», «Μια τράτα Κουλουριώτικη», «Κι αν χωρίσαμε δε φταίω» και άλλα.

Εκτός από τα 100, περίπου, τραγούδια και τα 30 ανέκδοτα, έχει στο ενεργητικό του και μια μέθοδο για την εκμάθηση του μπουζουκιού άνευ διδασκάλου.

Όμως τα χρόνια της κατοχής που ακολούθησαν ήταν δύσκολα και φτωχικά. Το πρωί πήγαινε στα συσσίτια για να εξασφαλίσει το γάλα των παιδιών του και τα βράδια έπαιζε σε διάφορα ταβερνάκια. Μετά τον πόλεμο, άρχισε και πάλι να γράφει, να δισκογραφεί και να εμφανίζεται σε μεγάλα μαγαζιά της τότε Αθήνας

Τα τελευταία χρόνια ο Μπαγιαντέρας τα έζησε απομονωμένος στο σπίτι του στο Περιστέρι, στον Άγιο Ιερόθεο, συντροφιά με τη σύζυγό του Δέσποινα.

Το 1971 κυκλοφορεί σε 45άρι ο “Καθρέφτης”, ντουέτο με το Διονύση Σαββόπουλο, μαζί με τον “Πολιτευτή” του δεύτερου.

Στις αρχές Οκτωβρίου 1985 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και μπήκε στο νοσοκομείο. Έγινε καλά και βγήκε. Στις 24 Οκτωβρίου μπήκε πάλι στον “Ευαγγε­λισμό”, μετά από ουρολοίμω­ξη και λοίμωξη του αναπνευστικού. Πέθανε στις 18 Νοεμβρίου του 1985.

Δισκογραφία:

Δείτε την εδώ.

Πηγές:

http://el.wikipedia.org

www.sansimera.gr

Επιμέλεια-προσαρμογή: Σοφία Παφτούνου