Ξέρουμε να ακούμε;
Τελικά τι είναι πιο σημαντικό στην αλυσίδα του ήχου; Το μηχάνημα που παίζει; Ο ενισχυτής ; τα ηχεία; Το δωμάτιο ; η συμπίεση του αρχείου; Όλοι λοιπόν αυτοί οι παράγοντες ,και άλλοι πολλοί, παίζουνε τον ρόλο τους στο πως ακούμε και στο πως αντιλαμβανόμαστε τον ήχο. Ας τα βάλουμε λοιπόν όλα αυτά σε μία σειρά και ας δούμε πως με απλές κινήσεις θα βελτιώσουμε τον ήχο στο ηχοσύστημα μας.
Ας ξεκινήσουμε με εμάς… Όπως ακριβός με την τηλεόραση πρέπει να σταθούμε σε ένα συγκεκριμένο σημείο για να την απολαύσουμε, γιατί αν π.χ. καθίσουμε από την μεριά της πλάτης της τηλεόρασης δεν θα βλέπουμε τίποτα, έτσι και με τα ηχεία, πρέπει να τα τοποθετήσουμε σωστά για να ακούμε αυτό που πρέπει. Πολλές φορές έχω πάει σε σπίτια και έχω δει ηχεία κάτω από τραπέζια , διακοσμημένα με σεμεδάκια , το ένα πάνω στο άλλο, και το κορυφαίο είναι το στοίβαγμα των Surround ηχείων κάτω από το τραπεζάκι της τηλεόρασης ενδιάμεσα από dvd players και συναφών συσκευών .
Αυτά λοιπόν πρέπει να τα ξεχάσετε αν σας ενδιαφέρει να ακούτε σωστά και ποιοτικά,
Τοποθέτηση ηχείων
Αρχίζουμε λοιπόν με κάποια βασικά κόλπα. Πρώτον και από τα βασικότερα, κοιτάμε τα καλώδια των ηχείων και σιγουρευόμαστε ότι είναι συνδεδεμένα σωστά. Δηλαδή το συν(+) στο συν και το πλην(-) στο πλην ή το κόκκινο στο κόκκινο και το μαύρο στο μαύρο. Καλό θα ήταν τα καλώδια να είναι ίδιας ποιότητας και μήκους σε κάθε ηχείο, ναι, και ας είναι το ένα δίπλα μας και το άλλο στου διαόλου… και είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε. Τα ηχεία πρέπει πάντα να μας κοιτάνε, και να βρίσκονται στο ύψος του αυτιού μας στη θέση ακρόασης που έχουμε επιλέξει, καθιστοί και χαλαροί. Η θέση ακρόασης θα πρέπει να είναι σε ένα σημείο του δωματίου έτσι ώστε αριστερά και δεξιά μας να έχουμε ίδιες αποστάσεις από τους πλευρικούς τοίχους, και τοποθετούμε τα ηχεία απέναντί μας σχηματίζοντας ένα ισοσκελές τρίγωνο που η απόσταση των ηχείων θα είναι ίση με την απόσταση του ακροατή από το κέντρο της απόστασης των ηχείων.
Δηλαδή, ας υποθέσουμε ότι καθόμαστε στον καναπέ μας και απέναντι μας είναι η τηλεόραση, μετράμε την απόσταση της πλάτης του καναπέ από την τηλεόραση και ας πούμε ότι απέχει 3 μέτρα. Τοποθετούμε τώρα τα ηχεία μας αριστερά και δεξιά της από το κέντρο της τηλεόρασης σε απόσταση 1,5 μέτρα το καθένα, που σημαίνει 3 μέτρα μετάξι τους άνοιγμα και γυρνάμε τα ηχεία προς τον ακροατή κατά 35 μοίρες από τον κάθετο άξονα, που σημαίνει ότι πλέον τα ηχεία θα παίζουν πάνω στις πλευρές του ισοσκελούς τριγώνου που λέγαμε. Αυτή ήταν η βασική αρχή για να τοποθετήσομε σωστά ένα Stereo σύστημα.
Για Surround ακολουθούμε τα ίδια βήματα , στην συνέχεια τοποθετούμε το Center ηχείο στο κέντρο ανάμεσα στα 2 άλλα ηχεία και πάντα στο ίδιο ύψος (το κατά δύναμη εφόσον υπάρχει και η TV στην μέση) και τα υπόλοιπα ηχεία εξαρτάται το σύστημα αν είναι 5.1 ή 7.1 κλπ , καλύτερα ακολουθήστε τις μοίρες που προτείνει ο κατασκευαστής σε αυτό το βιβλιαράκι που λέγεται εγχειρίδιο χρήσης , κάτι ξέρουν και αυτοί που το φτιάξαν.
Θα σας εξομολογηθώ ότι είναι πιο εύκολο να ακούσουμε σωστά με ένα Stereo σύστημα παρά με ένα Surround, γιατί η λάθος τοποθέτηση των ηχείων μπορεί να καταστρέψει το ηχητικό σύνολο .Και μια που τ’ αναφέραμε, και αρχή διαλόγου κάναμε , ας μιλήσουμε λίγο για ιστορία. Πρώτο εμφανίστηκε το Mono που ήταν ένα ηχείο και μόνο …να παίζει τα πάντα, μετά βάλανε δυο ηχεία και το κάνανε Stereo, αλλά επειδή δεν την είχαν ψάξει ακόμα την δουλεία ρίχναν τα τούμπανα στο ένα ηχείο, στοιβάζαν και τους υπόλοιπους μουσικούς στο άλλο και γράφανε… είδαν όμως ότι αν αυτά τα ηχεία τα βάζαν στο ισοσκελές τρίγωνο που αναφέραμε προηγουμένως κάτι άλλο γινόταν …
Ανακαλύψαν λοιπόν ότι με δυο ηχεία υπάρχει διαφορά φάσης που λένε και οι γραμματιζούμενοι, που τι σημαίνει αυτό; …Αν κλείσουμε τα μάτια μας και κάποιος μας χτυπήσει παλαμάκια κάπου γύρω μας, θα καταλάβουμε την θέση του… Πώς;
Ο εγκέφαλος μας ‘μετράει’ την απόσταση του κάθε αυτιού μας από την πηγή του ήχου και όποιο αυτί είναι πιο κοντά δείχνει αρχικά την κατεύθυνση, να το πλεονέκτημα της γάτας που μπορεί να γυρνά τα αυτιά της ψάχνοντας την πηγή, εμείς όμως το αν είναι πίσω και αριστερά μας και όχι μπρος και αριστερά μας το πετυχαίνουμε με το σχήμα του αυτιού μας. Και εξηγούμαι: ο εγκέφαλος μας θεωρεί το ‘ μπροστά μας ‘ ή ‘ εντός φάσης ‘ ότι είναι 110 μοίρες , και όλες τις υπόλοιπες 250 μοίρες τις θεωρεί ‘ πίσω μας ‘ ή ‘ εκτός φάσης ‘. Και τώρα βέβαια θα αναρωτηθείτε και γιατί τα γράφω οοοόλα αυτά… για να σας πω ότι οι 35 μοίρες που σας έβαζα πριν να βάλετε τα ηχεία σας είναι για να μπορέσουμε να ακούσουμε σωστά σαν να φοράμε ακουστικά… δηλαδή 35 + 35 +110 = 180 μοίρες που είναι ο μισός κύκλος δηλαδή το μπροστά, δηλαδή το εντός φάσης.
Συμπέρασμα… αν βάλετε τα ηχεία σας με τον τρόπο που αναλύσαμε και καθίσετε να ακούσετε το αγαπημένο σας CD είμαι σίγουρος ότι θα προσέχετε ότι ο ήχος μοιάζει σαν να παίζει από παντού, αυτό σημαίνει ότι από ένα Stereo σύστημα σωστά στημένο είναι σαν να ακούς μέσα σε μια σφαίρα που η θέση ακρόασης είναι το κέντρο της σφαίρας. Το Surround ήρθε απλά να βάλει μερικά ηχεία ακόμα προκειμένου η σφαίρα αυτή να γίνει πιο έντονη και πίσω. Βάζοντας λοιπόν τα ηχεία έτσι θα ακούσετε τι ακούγαν και αυτοί που έφτιαχναν το CD που ακούτε , γιατί και αυτοί έτσι τα είχαν τα ηχεία τους, κάτι ξέραν.
Όχι λοιπόν στα ηχεία-ντάνες, κρυμμένα κάτω από βαζάκια , σεμεδάκια, μανταλάκια, κουκλάκια και οτιδήποτε άλλο, το ηχείο δεν είναι τραπεζάκι! -Τέλος.