Στο αφιέρωμα για τον αξέχαστο Νίκο Ξυλούρη στο «Ρυθμός stage» | φωτορεπορτάζ

Η μουσική παράσταση-αφιέρωμα στον αξέχαστο λυράρη της Κρήτης Νίκο Ξυλούρη που παρουσιάστηκε αυτές τις μέρες στη μουσική σκηνή «Ρυθμός stage» στην Ηλιούπολη και μας έφερε το άρωμα και τη μουσική της μεγαλονήσου στην Αθήνα.

Οι συντελεστές είναι μουσικοί απ όλη την Κρήτη που πάνω σε μια ιδέα του Σταμάτη Κραουνάκη το 2006 έφτιαξαν αυτή την ομάδα μαζί με την Αντιγόνη Αραμπατζή υπεύθυνη για την οργάνωση και την πραγματοποίησή της. Με διάθεση και σκοπό τον πειραματισμό και τη νέα ερμηνευτική δημιουργία σ ένα καινούργιο τοπίο η ομάδα εισβάλει δυναμικά στα πολιτιστικά δρώμενα όχι μόνο της Κρήτης αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας ταξιδεύοντας και κάνοντας εμφανίσεις.

Το αφιέρωμα στο Νίκο Ξυλούρη είναι το τρίτο στη σειρά που κάνει η ομάδα. Προηγήθηκαν το 2009 στο Μάνο Χατζιδάκι και η παράσταση ¨Μια κιβωτός τραγούδια” (2011).

Πριν ανέβουν στη σκηνή η υπεύθυνη Αντιγόνη Αραμπατζή και ο μουσικός Γιάννης Γιαννακάκης μας είπαν λίγα λόγια για την ομάδα και την παράσταση που θα ακούγαμε.

Αντιγόνη Αραμπατζή: “Απόψε θα ακούσουμε τραγούδια του Νίκου Ξυλούρη, που σημάδεψαν όχι μόνο την Κρήτη αλλά και ολόκληρη την Ελλάδα. Στα περισσότερα έγιναν διασκευές, προσπαθώντας να τα κάνουμε πιο φρέσκα και πιο σημερινά, πάντα όμως με σεβασμό και χωρίς αλλοιώσεις. Τραγούδια που τόσα χρόνια μετά είναι επίκαιρα όσο ποτέ. Πάντα θέλαμε να ασχοληθούμε με τον Νίκο Ξυλούρη γιατί είναι φυσικό ως Κρήτες που είμαστε να κυλάει στο αίμα μας. Μετά από πολύ σκέψη αποφασίσαμε πως τώρα είμαστε έτοιμοι να δουλέψουμε πάνω στα τραγούδια του. Ένας χρόνος δουλειάς, ψαξίματος και προβών. Το αποτέλεσμα και η ανταπόκριση του κόσμου λένε πως….ναι τώρα ήταν η στιγμή!”

Ο Γιάννης Γιαννακάκης γνωστός μουσικός, καθηγητής και δημιουργός ο ίδιος είναι από τα πιο παλιά μέλη του γκρουπ και μας μίλησε για αυτή τη δουλειά:

“Η συμμετοχή στις Φωνές του Νότου είναι μαζί τιμή και πρόκληση. Είναι τιμή γιατί πρόκειται για μια ομάδα που επιλέγει αυστηρά τα μέλη της με κριτήριο την καλλιτεχνική αρτιότητα κ την ικανότητα συνεργασίας. Πρόκληση είναι γιατί βάζουμε συνεχώς υψηλότερους στόχους και αυτό απαιτεί από τον καθένα μας να ξεπερνάει τον εαυτό του. Πάνω από όλα όμως είναι και ικανοποίηση καθώς βλέπουμε τις προσπάθειές μας να γίνονται πράξη κ να αγκαλιάζονται με θαυμασμό και αγάπη από το κοινό.”

Η ομάδα μας χαιρέτησε με κρητική φωνή και φιλοξενία, δυο τραπέζια με ρακές πάνω στη σκηνή θύμιζαν καφενέ στα σοκάκια που οι άνθρωποι συναντιούνται, μιλάνε, γελάνε, τραγουδάνε και πίνουνε. Δεκαέξι άτομα επί σκηνής μας καλησπέρισαν κ η ιστορία ξεκίνησε «κόκκινη κλωστή δεμένη», «η μπαλάντα του κυρ Μέντιου», «χρώματα κ αρώματα» αγαπημένα κομμάτια που συγκινούν και ο κόσμος τραγουδάει μαζί με τα παιδιά.

Είναι γνωστό ότι οι κρητικοί της Αθήνας νοιώθουν μόνιμα νόστο για την πατρίδα τους και κατακλύζουν τις εκδηλώσεις που τους ταξιδεύουν εκεί. Πόσο μάλλον όταν αυτές αφορούν στον αγαπημένο τους τραγουδιστή Νίκο Ξυλούρη.

Γεμάτος ο Ρυθμός ασφυκτικά μπορώ να πω (όρθιοι κ εμείς όπως κ άλλοι) να παρακολουθούμε αυτή την επιστροφή σε άλλες εποχές, περισσότερο ανθρώπινες αλλά επίσης δύσκολες. «ο πραγματευτής», «χίλια μύρια κύματα», «μεσοπέλαγα αρμενίζω», υπάρχει αυτή η πολυχρωμία στην Κρήτη που τα τραγούδια την αναδεικνύουν. «Όσο βαρούν τα σίδερα» και οι κρητικοί από κάτω τραγουδούν πίνοντας μαζί με τα παιδιά. Πραγματικό κρητικό γλέντι.

Υπάρχει και το σημείο της πολυφωνίας όταν οι φωνές των κοριτσιών μπλέκονται με το θέμα του κομματιού που τραγουδάει η αντρική φωνή και αυτό είναι που η ομάδα έχει προσθέσει στον τρόπο απόδοσης των κομματιών. Είναι η διαφορετική ματιά που αποδίδουν στα κομμάτια.

Πολύ καλός ο ήχος στο χώρο, βγαίνουν μπροστά οι φωνές, τα όργανα ακούγονται ξεχωριστά, τα σόλο των παιδιών στη λύρα και το λαούτο δίνουν το κρητικό ύφος.

«τούτες τις μέρες» και ο κόσμος σκέφτεται πόσο επίκαιρο είναι, «έβαλ’ ο θεός σημάδι», «τα λόγια και τα χρόνια» πολύ ωραία ερμηνεία, θυμίζουν άλλες μέρες που όμως μας αγγίζουν σήμερα «μπήκαν στην πόλη οι εχθροί» και κάποιος φώναξε Άγκελα Μέρκελ …η συμμετοχή του κοινού δεν είναι τυπική. Οι ηλικίες του κοινού είναι ποικίλες. Ωραίο αυτό, όλοι διασκεδάζουν αντάμα. «Πάνω στ΄ αργυρό σκαμνί», «Πώς να σωπάσω», «Το καφενείο «Η Ελλάς», ζεστές, καθαρές, δυνατές ερμηνείες παρασύρουν και συγκινούν.

Όλοι οι τραγουδιστές είναι πολύ καλοί, κάποιοι ξεχωρίζουν αλλά η δουλειά είναι ομαδική κ αυτό δημιουργεί την ομορφιά της βραδιάς. Για να πω την αλήθεια θα μου άρεσε να μιλούν περισσότερο για τα κομμάτια, να μάθαινα αν υπήρχε κάτι γύρω από την ιστορία τους ή τον τρόπο που παρουσιάστηκαν τότε γιατί χαρακτήρισαν μια ολόκληρη εποχή και μάλιστα ιδιαίτερα δύσκολη κοινωνικά στην ιστορία της πατρίδας μας.

Ο πεντοζάλης, ο συρτός, ο μαλεβιζιώτης δεν ήταν δυνατόν να λείψουν από το πρόγραμμα. Όλοι τραγουδούν σε ένα κάπως πιο ηλεκτρικό ήχο που μας ξεσήκωσε «αυτό τον κόσμο», «γεια σου χαρά σου Βενετιά» όπως και το πολύ αγαπημένο τραγούδι από τον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου.

Εκεί όμως που πραγματικά όλοι αισθανθήκαμε αυτό το μοναδικό σημείο που ενώνει τους ανθρώπους «Και να αδερφέ μου» με τους στίχους του Γιάννη Ρίτσου να αγγίζουν την ψυχή μαζί με τον ήχο της λύρας που είναι ξεχωριστός και βγάζει ένα βαθύ παράπονο αλλά και μία εσωτερική δύναμη.

Η παράσταση των παιδιών έκλεισε με τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη που ακούστηκε από τα ηχεία να λέει το « Ήτανε μια φορά» με όλους να τραγουδούν μαζί του. Όμως η βραδιά δεν τελείωσε εκεί αφού ο λυράρης του σχήματος έπαιξε «κοντυλιές» αυτοσχεδιασμούς με μαντινάδες όπως λένε στην Κρήτη και το κέφι κράτησε δυνατά για λίγο ακόμη.

Οι συντελεστές της παράστασης :

Γενική επιμέλεια, πιάνο: Αντιγόνη Αραμπατζόγλου

Επεξεργασία πολυφωνικών τραγουδιών,

ενορχήστρωση, τύμπανα: Αντώνης Ζαχαράκης

Πιάνο: Γιάννης Γιαννακάκης

Μπάσο: Αντώνης Ντακάκης

Τραγουδούν: Γιώργος Σταυρουλιδάκης, Γιώργος Ξενικάκης, Μαρία Κυριακογιαννάκη, Αργύρης Έξαρχος (ηλεκτρική κιθάρα), Μιχάλης Νικηφόρος (κρητική λύρα), Κατερίνα Παπαδάκη, Θανάσης Παπαθανασίου (πιάνο), Άρτεμη Καυκαλάκη, Κώστας Ροδιτάκης, Άννα Καραγιαννάκη, Στέφανος Ιωαννίδης, Πρόδρομος Καραδελόγλου.