Ποιο πιστεύετε πως είναι το μέλλον της δισκογραφίας;
Ανεξάρτητα από τα “πιστεύω” καθενός μας, υπάρχει η πραγματικότητα. Η δισκογραφία όπως την ξέραμε, δηλαδή με την κυριαρχία των δισκογραφικών εταιρειών, έχει αρχίσει να εξασθενεί. Το γεγονός ότι καθένας μπορεί εύκολα να έχει ένα home studio για την ηχογράφηση των δίσκων του και το διαδίκτυο για να διαφημίζει και να προωθεί τη δουλειά του, αυτομάτως θέτει σε αχρηστία, σε μεγάλο βαθμό, τον τρόπο που λειτουργεί η δισκογραφική εταιρεία. Δεν είναι λίγοι οι καλλιτέχνες, ακόμα και γνωστοί, που επιλέγουν τις ανεξάρτητες παραγωγές.
Η εικόνα νομίζετε ότι βοηθάει το τραγούδι;
Εξαρτάται. Πρέπει να είναι εμπνευσμένες οι ιδέες των δημιουργών ενός video clip, γιατί μπορεί αντί να αναδείξουν και να βοηθήσουν ένα τραγούδι, να το “χαντακώσουν’ και να το “φυλακίσουν”. Προσωπικά προτιμώ τις αφαιρετικές και όχι τις φωτογραφικές εικόνες, για να έχει ανάσα η φαντασία του ακροατή.
Όταν πρωτοξεκινήσατε είχατε φανταστεί ότι μετά από λίγα χρονιά θα υπάρχουν reality talent shows με σκοπό μία καριέρα στο τραγούδι;
Όταν πρωτοξεκίνησα πολλά δεν είχα φανταστεί απ’ όσα ισχύουν σήμερα… Είναι άλλες εποχές. Τώρα πλέον που κυριαρχούν τα Μέσα και ειδικά η τηλεόραση, τα φαινόμενα των reality talent shows είναι, κατά κάποιο τρόπο, φυσική συνέπεια… Προσωπικά δεν τα κατηγορώ, ούτε αυτά ως κατάσταση ούτε ασφαλώς τα παιδιά που παίρνουν μέρος σε αυτά. Οτιδήποτε στη ζωή μας, ανάλογα με το πώς θα το χειριστούμε, μπορούμε να του βάλουμε θετικό ή αρνητικό πρόσημο. Αυτό που ίσως είναι επικίνδυνο σ’ αυτά είναι ότι μάλλον κάποιοι από τους καλλιτέχνες που παίρνουν μέρος δεν συνειδητοποιούν ακριβώς τι τους συμβαίνει εκεί κι ύστερα, όταν βγαίνουν, προσγειώνονται ανώμαλα και απογοητεύονται. Δεν συνειδητοποιούν δηλαδή ότι βάζουν τον εαυτό τους απλώς σε ένα παιχνίδι εύκολης δημοσιότητας που, στην πραγματικότητα, δεν έχει αξία και διάρκεια μεγαλύτερη από τη διάρκεια της τηλεοπτικής σεζόν που προβάλλεται το παιχνίδι. Όσο ταλέντο κι αν υπάρχει μέσα εκεί, είναι πιθανό να “χαθεί” από τις “ταχύτητες” ενός τέτοιου show. Ο καλλιτέχνης που μετέχει σε αυτά πρέπει να είναι προετοιμασμένος ότι δεν πρόκειται να κερδίσει αναγνώριση αλλά σύντομη αναγνωρισιμότητα, την οποία μόνο με την πολλή δουλειά και καλλιεργώντας όσο μπορεί το ταλέντο του μπορεί να τη μετατρέψει σιγά σιγά σε αναγνώριση.
Επιθυμία σας πάντα ήταν να τραγουδήσετε στο Liverpool στην γενέτειρα των Beatles και στο Cardiff στο Λονδίνο; Υπάρχει κάποια άλλη παρόμοια επιθυμία σας και πως έγινε αυτό;
Οι Beatles είναι για ‘μένα οι μουσικοί μου πατέρες. Από εκείνους εμπνεύστηκα. Τους ακούω και τους μελετώ από παιδί, γι’ αυτό και τους αισθάνομαι σα συγγενείς μου. Το να βρεθώ λοιπόν στη γενέτειρά τους το Λίβερπουλ και πόσο μάλλον το να παίξω εκεί, ήταν για ‘μένα -και είναι, κάθε φορά που πηγαίνω στην Αγγλία- αν μη τι άλλο κάτι συγκινητικό! Τις συναυλίες αυτές τις έκανα μετά από πρόσκληση των ελλήνων φοιτητών εκεί, τους οποίους και ευχαριστώ πολύ.
Υπάρχουν άτομα που θα θέλατε να συνεργαστείτε καλλιτεχνικά και δεν έχετε προλάβει ακόμα;
Όπως θα έχετε καταλάβει, ακολούθησα κυρίως έναν μοναχικό καλλιτεχνικό δρόμο και επέλεξα να συνεργαστώ με τους φίλους μου, μόνο κατά τα τελευταία χρόνια. Σίγουρα υπάρχουν καλλιτέχνες που εκτιμώ και αγαπώ και θα ήθελα επίσης να συνεργαστώ κάποια στιγμή μαζί τους. Ελπίζω πως θα γίνει και αυτό κάποια στιγμή και σίγουρα θα το μάθετε.
Σας βαραίνει περισσότερο ο τίτλος του συνθέτη, του στιχουργού ή του τραγουδιστή;
Δε νομίζω ότι με βαραίνει κάποια ιδιότητα ή τουλάχιστον δε θέλω να με βαραίνει. Ότι κάνω το κάνω πηγαία και αυθόρμητα και το αγαπώ το ίδιο. Εξάλλου και τα τρία αυτά, μελωδία-στίχο-τραγούδι, τα φτιάχνω μαζί κι έτσι για ‘μένα είναι σαν ένα. Πάντως σίγουρα νιώθω περισσότερο τραγουδοποιός παρά τραγουδιστής.
Πρόσφατα είδαμε ένα νέο συγκρότημα τους Nigma να διασκευάζουν το τραγούδι σας «Αν Ήσουν Άγγελος Της Γής» σε μία διαφορετική version απ’ ότι το έχουμε συνηθίσει. Όταν το ακούσατε ποια ήταν τα πρώτα συναισθήματα σας;
Όταν άκουσα από τα παιδιά και τον “Άγγελο” και τη “Φανή”, μου έκανε κυρίως εντύπωση το γεγονός ότι ενώ τα διασκεύασαν, το όλο άκουσμα δε με ξένιζε. Ήταν πολύ ωραίες διασκευές, γι’ αυτό και ανταποκρίθηκα στην πρότασή τους. Γενικώς, είμαι ανοιχτός στις νέες προτάσεις και τα νέα ακούσματα. Μοναδικό μου κριτήριο είναι απλώς το αυτί μου.
Υπάρχει κάποιο από τα τραγούδια σας που να θεωρείται λίγο «αδικημένο», δηλαδή να μην γνώρισε την επιτυχία που προσδοκούσατε;
Δυστυχώς, δεν μπορώ να προβλέψω την αποτυχία ή την επιτυχία των τραγουδιών μου. Εξάλλου, όταν τα γράφω, το τελευταίο πράγμα που σκέφτομαι είναι η “επιτυχία” τους. Για ‘μένα είναι όλα ίδια. Για παράδειγμα τη “Φανή” δεν την περίμενα. Επομένως δεν ξέρω ποια είναι τα “αδικημένα”.
Σας βλέπουμε ότι δίνετε σπάνια συνεντεύξεις. Είναι κάτι που το έχετε επιλέξει ο ίδιος να είστε αποκομμένος από την δημοσιότητα ή έτσι έτυχε;
Δεν αρνούμαι να δίνω συνεντεύξεις, ούτε έχω επιλέξει να είμαι εκτός δημοσιότητας. Απ’ την άλλη δεν το επιδιώκω κι όλας. Όταν κάποιος μου ζητήσει συνέντευξη και έχω να πω και κάτι, ασφαλώς θα το κάνω. Σίγουρα βέβαια τη δημοσιότητα δεν την κυνηγώ – δε θα πάρω ποτέ δηλαδή τον δημοσιογράφο να του πω πάρε μου συνέντευξη ή δείξε με στην εκπομπή σου ή γράψε για ‘μένα- αλλά στο βαθμό που τη χρειάζομαι για τη δουλειά μου, είμαι ανοιχτός.
Ερωτήσεις από «Κίτρινα Ποδήλατα»
«Κάτι να γυαλίζει θέλεις πάντα κι ας θυμίζει ότι πιο θαμπό και σκοτεινό». Αυτή η φράση πιστεύουμε ότι περιγράφει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση στο χώρο της μουσικής βιομηχανίας τα τελευταία χρόνια σε σχέση με τα πρότυπα που προβάλλονται. Ποια είναι η γνώμη σου;
Το πρόβλημα με τη μουσική βιομηχανία είναι ότι δεν αφήνει να πάρει ανάσα το αυθόρμητο και το πηγαίο. Με τις playlist, με τις στοχευμένες διαφημίσεις σε συγκεκριμένα είδη μουσικής και πρόσωπα, με πρακτικές που εξυπηρετούν περισσότερο στο γρήγορο κέρδος (τραγούδια μιας χρήσης, εύκολες δουλειές με λίγο κόστος κ.ο.κ.) επιβάλλουν αυτό που ακούει ο κόσμος. Το κοινό “πείθεται” από τον καταιγισμό της διαφήμισης γι’ αυτό που νομίζει πως του “αρέσει”. Πιάνουμε τον εαυτό μας να σιγοτραγουδάμε στιχάκια, μόνο και μόνο γιατί τα ακούσαμε εκατοντάδες φορές και μας κόλλησαν κι όχι γιατί στ’ αλήθεια μας αρέσουν… Η δισκογραφία εν ολίγοις λειτουργεί αποκλειστικά με όρους marketing κι έτσι πράγματι είναι “κάτι που γυαλίζει, θαμπό και σκοτεινό”
Ποια νομίζεις πως είναι στις μέρες μας η θέση της μπαλάντας στο σύστημα των ραδιοφωνικών συχνοτήτων του 2010;
Οι μπαλάντες θα είναι πάντα αγαπητές, ανεξαρτήτως εποχών, γιατί είναι τραγούδια αφηγηματικά, ήρεμα και μελωδικά. Βέβαια, όπως κάθε τι που έχει την αξία και τη διάρκειά του στο χρόνο, δεν βρίσκεται σε πρώτη θέση στις επιλογές των ραδιοφώνων. Εξάλλου τα ραδιόφωνα, ως επί το πλείστον, έχουν επίσης πρόγραμμα πάνω-κάτω προκαθορισμένο.
Οι άνθρωποι χαμηλών και ήπιων τόνων πιστεύουμε πως κάνουν τον πιο ουσιαστικό «Θόρυβο». Μετά από τόσα χρόνια πορείας, ωρίμανσης και καταξίωσης για ποια θέματα ή καταστάσεις θα συνέχιζες να θες να κάνεις «θόρυβο» και να διαμαρτύρεσαι ακόμη όπως ακριβώς να έκανες στα χρόνια της νεανικής επανάστασής σου;
Ο δικός μου “θόρυβος” -δεν ξέρω αν θα μπορούσα να το αποκαλέσω έτσι- είναι ότι συνεχίζω να ασχολούμαι με τη μουσική και να γράφω τραγούδια, χωρίς να αποσκοπώ ή να επιδιώκω κάτι πέραν από τη χαρά που μου δίνει η ίδια η μουσική. Ότι έχω “κερδίσει” από αυτόν τον χώρο, είναι αποκλειστικά και μόνο από την αγάπη του κόσμου που με στήριξε και με στηρίζει και σίγουρα ο δρόμος που ακολούθησα δεν ήταν καθόλου στρωμένος με ροδοπέταλα. Πιστεύω λοιπόν ότι με τη στάση ζωής μου αντιστέκομαι σε αυτή τη νοοτροπία που υπάρχει σε πολλούς τομείς στη χώρα μας, να “πετυχαίνουμε διά μέσου” και να “χρησιμοποιούμε” ανθρώπους ή ιδιότητες, για να κερδίσουμε άλλα… Δεν κάνω κάτι ιδιαίτερο για να εκφράσω αυτή την αντίστασή μου, πέραν από τη στάση ζωής μου. Εξάλλου πιστεύω ότι ο καλύτερος τρόπος για να διαμαρτυρηθείς ή να δείξεις την αντίστασή σου σε κάτι, δεν είναι τόσο ο λόγος και η φωνή σου όσο η ζωή και το παράδειγμά σου.
Όταν ξεκινήσαμε να μαθαίνουμε μουσική, τα τραγούδια σου ήταν από τα πρώτα που προσπαθούσαμε να παίξουμε στην κιθάρα μας, που τραγουδούσαμε με τις παρέες μας στο σχολείο ή στις παραλίες κάποια βράδια του καλοκαιριού. Ποιοί είναι εκείνοι που ευτυχώς έκαναν εσένα να τραγουδήσεις τα τραγούδια τους και να αγαπήσεις τη μουσική αφιερώνοντας τη ζωή σου σε αυτή;
Καταρχάς, σας ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια! Με τιμάτε!
Tη μουσική την αγάπησα κυρίως από τους Beatles, οι οποίοι έφεραν ένα νέο αέρα στη μουσική σκηνή, φρέσκο ακόμα και για το σήμερα, αλλά και άλλους τραγουδοποιούς κυρίως, όπως τον Bob Dylan, επίσης τους Simon & Gurfunkel αλλά και έλληνες τραγουδοποιούς όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Κώστας Τουρνάς, ο Βαγγέλης Γερμανός, και τους μεγάλους έλληνες συνθέτες: Χατζηδάκις, Θεοδωράκης κ.α. Έπαιξε ρόλο όμως και η μουσική του τόπου μου, τα παραδοσιακά τραγούδια της Ρόδου που τα άκουγα από μικρός.
Μετά τη γέννηση της υπέροχης κόρης σου μας χρωστάς να γράψεις τις πιο γλυκές μπαλάντες σου. Πως λειτουργεί η προσωπική ευτυχία και ηρεμία σε σχέση με την ανάγκη να εξωτερικεύσεις τα συναισθήματά σου; Νοιώθεις έντονη την ανάγκη να τα μοιραστείς μέσω κάποιων τραγουδιών με όλους ή θες απλά να ζήσεις τις στιγμές;
Η γέννηση ενός παιδιού είναι θείο δώρο και αλλάζει τη ζωή σου. Όσο κι αν ακούγεται αυτό τετριμμένο, είναι η αλήθεια. Προσωπικά, πάντα αντλούσα περιεχόμενο και έμπνευση για τα τραγούδια μου από την καθημερινότητά μου. Έτσι, και τα συναισθήματά μου για τη γέννηση της κόρης μου και την προσωπική μου ζωή, ξέρω ότι αργά ή γρήγορα, θα ζητήσουν να βγουν στα τραγούδια μου…
