Βιογραφία | Αρλέτα
Το πραγματικό της όνομα είναι Νικολέτα Τσάπρα. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 3 Μαρτίου του 1945. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών.
Πολύς κόσμος όταν ακούει το όνομα της Αρλέτας, σκέφτεται συνειρμικά “νέο κύμα”. Κι όμως, πολύς καιρός έχει περάσει από τότε που η Αρλέτα πρωτοεμφανίστηκε στην ελληνική δισκογραφία, & έκανε αίσθηση με την ιδιαίτερη φωνή της και τις εκφραστικές και ευαίσθητες ερμηνείες της. Και παρ’ όλο που, πράγματι, τα πρώτα χρόνια της πορείας της η Αρλέτα αποτέλεσε έναν απ’ τους σημαντικότερους εκπροσώπους του πρωτοποριακού, τη δεκαετία του ΄60, “νέου κύματος”, στη συνέχεια, η μουσική της πορεία ακολούθησε πολύ διαφορετικούς & ενδιαφέροντες δρόμους.
Τη δισκογραφική της καριέρα της ξεκίνησε στη δεκαετία του 1960 συμμετέχοντας στο λεγόμενο νέο κύμα της ελληνικής μουσικής. Στα πρώτα της δισκογραφικά βήματα συνεργάστηκε με αρκετούς γνωστούς συνθέτες, όπως ο Γιάννης Σπανός, ο Μάνος Χατζιδάκις, και ο Μίκης Θεοδωράκης.
Το πρώτο τραγούδι που έγραψε η Αρλέτα ήταν “Τα Μικρά Παιδιά”, ένα απ’ τα κλασσικά & αγαπημένα απ’ τον κόσμο κομμάτια της, που κυκλοφόρησε το 1967, στο δίσκο “Αρλέτα 2”. Ο πρώτος της δίσκος δεν ήταν πάντως αυτός, αλλά το “Τραγουδά η Αρλέτα” που κυκλοφόρησε έναν χρόνο πριν, & λογοκρίθηκε από τη χούντα. Ευρύτερα γνωστή έγινε η Αρλέτα μερικά χρόνια αργότερα, τραγουδώντας Χατζιδάκι & Γιάννη Σπανό. Μεγάλη της επιτυχία παραμένει το “Μια φορά θυμάμαι” του Σπανού, σε στίχους του Γιώργου Παπαστεφάνου, ένα ερωτικό τραγούδι που διατηρεί ακόμα και σήμερα τη φρεσκάδα του.
Σημαντική στιγμή ήταν επίσης το “Romancero Gitano” του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποίηση του Federico Garcia Lorca, που ερμήνευσε μοναδικά η Αρλέτα, ενώ η ίδια έπαιζε και κιθάρα.
Το 1981 ηχογράφησε τον πρώτο δίσκο με δικό της υλικό (Ένα Καπέλο με Τραγούδια). Το 1984 και το 1985 γνώρισε μεγάλη επιτυχία με τραγούδια που της έγραψαν ο συνθέτης Λάκης Παπαδόπουλος και η στιχουργός Μαριανίνα Κριεζή στους δίσκους Περίπου και Τσάι Γιασεμιού.
Από το 1981 και μετά, η Αρλέτα άρχισε να επιμελείται η ίδια την παραγωγή των δίσκων της, οι οποίοι τις περισσότερες φορές περιείχαν τραγούδια πιστά στο ιδιαίτερο, χαμηλών τόνων στυλ της τραγουδίστριας. Αργότερα τραγούδησε κομμάτια του Νότη Μαυρουδή, ερμήνευσε παλιά κομμάτια των Αττίκ, Μιχάλη Σουγιούλ, Κώστα Γιαννίδη κλπ, ενώ σποραδικά συμμετείχε & σε διάφορους δίσκους (του Μανώλη Λιδάκη, του Σταμάτη Κραουνάκη, του Χρήστου Νικολόπουλου) ενώ έδωσε και τραγούδια που έγραψε η ίδια σε νεότερους τραγουδιστές Σοφία Βόσσου, Πέτρος Γαϊτάνος. Ενδιάμεσα, η Αρλέτα συνέχισε να γράφει και να ερμηνεύει η ίδια τα τραγούδια της (πολύ καλός ήταν ο δίσκος ¨Άσε τα κρυφά κρυμμένα” το 1991) αλλά και να επανεκτελεί παλαιότερα τραγούδια, όπως το 1993 στον δίσκο “Μετά Τιμής”.
http://www.youtube.com/watch?v=ak3RA-Ji_TA
Το 1997, συμπληρώνοντας 30 χρόνια στο τραγούδι, η Αρλέτα έδωσε δύο συναυλίες στον Λυκαβηττό και στο Θέατρο Δάσους Θεσ/νίκης, ένα είδος αναδρομής στη μακριά και πολύ ενδιαφέρουσα πορεία της.
Το ’97 κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις Καστανιώτη το βιβλίο “Από πού πάνε για την άνοιξη;” με κείμενα πεζά και ποιητικά της Αρλέτας, αλλά και με δικά της σχέδια.
Κάποιες από τις επιτυχίες της είναι τα: “Μια Φορά Θυμάμαι”, “Τα Μικρά Παιδιά”, “Το Λέει Και Το Τραγούδι”, “Ο Λύκος”, “Το Τραγούδι Της Δραχμής”, “Καφενείο”, “Σερενάτα”, “Έρχεται Κρύο”, “Τσάι Γιασεμιού”, “Τα Ήσυχα Βράδυα”, “Batida de Coco”, “Μπαρ το Ναυάγιο”, “Λεωφορείο το 2”. Το 1997 κυκλοφόρησε το βιβλίο «Από πού πάνε για την Άνοιξη» με κείμενα, στίχους, σχέδια και ζωγραφιές της. (Εκδόσεις «Καστανιώτη»).
http://www.youtube.com/watch?v=uxIAAMy99Ek
Περιπέτεια με την υγεία της
Στις 11 Φεβρουαρίου του 2008 ελάχιστα λεπτά πριν από την προγραμματισμένη της συναυλία στο Βόλο, λιποθύμησε καθώς υπέστη εγκεφαλική αιμορραγία. Υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση στο νοσοκομείο του Βόλου και οι γιατροί χαρακτήρισαν την κατάστασή της “σοβαρή”. Παρέμεινε στην εντατική του νοσοκομείου Βόλου σε καταστολή και σταθερή μα κρίσιμη κατάσταση, ωστόσο κατάφερε να αναρρώσει.
Το 2010 κυκλοφορεί ένας αγγλόφωνος δίσκος της Αρλέτας που ηχογραφήθηκε με στόχο το κοινό του εξωτερικού αλλά δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Ένας δίσκος ξεχασμένος ακόμη και από την ίδια την Αρλέτα, βρέθηκε 35 χρόνια μετά την ηχογράφησή του στο αρχείο της Lyra και βρίσκει τώρα το δρόμο του προς τη δημοσιότητα. 10 τραγούδια σε μουσική του Ανέστου Τριανταφύλλου (κάποια από αυτά είναι μουσικές από το άλμπουμ «Ταξιδεύοντας» που ηχογραφούνταν παράλληλα), της Αρλέτας κι ένα του Ζορζ Μουστακί (σε ελεύθερη απόδοση από τον Areski Belkacem).
Οι στίχοι, όλοι στ’ αγγλικά, είναι της Sasha Brewis. Μία κυκλοφορία με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, ένα άλμπουμ που μεταφέρει το κλίμα μιας άλλης εποχής και σίγουρα θα το χαρούν οι φίλοι των τραγουδιών της Αρλέτας.
Γενικά η εικόνα που έχει ο περισσότερος κόσμος για την Αρλέτα είναι αυτή μιας εσωστρεφούς τραγουδίστριας που ερμηνεύει χαμηλόφωνα, συνοδευόμενη μονάχα από την κιθάρα της. Όμως αυτή η εικόνα απέχει αρκετά απ’ την αλήθεια.
Στις ζωντανές εμφανίσεις της η Αρλέτα είναι αρκετά πιο εξωστρεφής απ’ ό,τι ίσως φαίνεται στα τραγούδια της, μιλάει στον κόσμο με χιούμορ και αμεσότητα, ενώ στις συνεντεύξεις που έχει δώσει κατά καιρούς φανερώνεται μία προσωπικότητα με πολλά ενδιαφέροντα, με εντελώς δική της οπτική γωνία και πολύ προσωπικό ύφος και στυλ. Στις μουσικές της επιλογές ήταν πάντα επιλεκτική & έπαιρνε ρίσκα στις συνεργασίες της: άλλωστε η Αρλέτα έχει αναφέρει επανειλημμένως ότι δεν νιώθει επαγγελματίας του τραγουδιού, παρ’ όλο που απ’ το τραγούδι ζει τόσα χρόνια- το τραγούδι είναι για αυτήν περισσότερο τρόπος ζωής.
Μετά από αρκετούς μήνες νοσηλείας στο νοσοκομείο “Αγία Όλγα” λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου αλλά και εμφράγματος, η τραγουδοποιός Αρλέτα άφησε την τελευταία της πνοή στις 8 Αυγούστου του 2017.
Δισκογραφία
Τραγουδά η Αρλέτα (Lyra, 1966)
Αρλέτα Νο2 (Lyra, 1967)
Στο Ρυθμό του Αγέρα (Lyra, 1968)
12+1 Τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι (Lyra, 1969)
Έξη Μέρες (Lyra, 1970)
Ταξιδεύοντας (Lyra, 1976)
Romancero Gitano (Lyra, 1978)
Ένα Καπέλο με Τραγούδια (Lyra, 1981)
Περίπου (Lyra, 1984)
Τσάι Γιασεμιού (CBS, 1985)
Ζητάτε Να Σας Πω (CBS, 1987)
Δέκα και μία νύχτες – ζωντανή ηχογράφηση από το Περοκέ (CBS, 1989)
Εκτός Έδρας (CBS, 1989)
Άσε τα Κρυφά Κρυμμένα (Columbia, 1991)
Μετά Τιμής (Portrait, 1993)
Έμπορος Ονείρων (Ακτή, 1995)
Και Πάλι Χαίρετε (Legend, 2009)
Demo (Lyra, 2010)
Πηγές:
el.wikipedia.org
viotikoskosmos.wikidot.com
Επιμέλεια-προσαρμογή: Σοφία Παφτούνου