‘Άξιον εστί” για τον Μίκη στο Ηρώδειο | Ρεπορτάζ & video

Την Τρίτη το βράδυ λοιπόν βρέθηκα στο Ηρώδειο και παρακολούθησα ένα σπουδαίο έργο του Μίκη Θεοδωράκη το ”Άξιον εστί”.

Η μεγαλόπνοη Πρώτη συμφωνία (1954) και  το εμβληματικό “Άξιον εστί” του Οδυσσέα Ελύτη (1960-1962) λοιπόν με ταξίδεψαν εκείνο το βράδυ ενώ το χειροκρότημα βουίζει ακόμη στα αυτιά μου!

Ο Γιώργος Νταλάρας, ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος μας ερμηνευτής ήταν για ακόμα μία φορά άψογος  εκτελεστής αυτού του σπουδαίου έργου στο ρόλο του λαϊκού τραγουδιστή!

https://www.youtube.com/watch?v=vITnhlmnF0A

Μαζί του ο Δημήτρης Πλατανιάς ως ψάλτης και στο ρόλο του αφηγητή ο Άκης Σακκελαρίου! Η μουσική διεύθυνση της κρατικής ορχήστρας Αθηνών άνηκε στον Λουκά Καρυτινό.

Συμμετείχαν επίσης: Οι χορωδίες ”Μελωδοί”, ”ΕΡΤ”, ”Μουσικά σύνολα του δήμου Αθηναίων”, και η χορωδία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Το έργο που παρουσιάστηκε σε δύο μέρη ήταν το παρακάτω.

Συμφωνία Νο 1 (1954)

i. Allegro
ii. Andante
iii. Allegro moderato
Άξιον Εστί, του Οδυσσέα Ελύτη (1960-1962)

i. Η Γενεσις (Εισαγωγή)
ii. Τα Παθη
1.      1. Ιδού Εγώ Λοιπόν

2.      2. Η Πορεία Προς Το Μέτωπο

3.      3. Ένα Το Χελιδόνι

4.      4. Τα Θεμέλιά Μου Στα Βουνά

5.      5. Με Το Λύχνο Του Άστρου

6.      6. Η Μεγάλη Έξοδος

7.      7. Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ

8.      8. Ναοί Στο Σχήμα Τ’ Ουρανού (Ορχηστρικό)

9.      9. Της Αγάπης Αίματα

10.  10. Ναοί Στο Σχήμα Τ’ Ουρανού

11.  11. Προφητικόν

12.  12. Ανοίγω Το Στόμα Μου

13.  13. Σε Χώρα Μακρινή

iii. Το Αξιον Εστι
Όλοι οι καλλιτέχνες έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό σε μια ζεστή βραδιά, σε δύσκολες μέρες για την πατρίδα μας , μπροστά σε ένα κατάμεστο Ηρώδειο. Η συναυλία αν και ήταν απο τις τελευταίες προσθήκες στο πρόγραμμα του φεστιβάλ βρήκε μεγάλη ανταπόκριση απο το κοινό.

Η συνεργασία Γιώργου Νταλάρα με τον Μίκη Θεοδωράκη

Ο Γιώργος Νταλάρας συνάντησε τον Μίκη Θεοδωράκη στο ξεκίνημα της μουσικής του ζωής, στο Παρίσι το 1972, στη διάρκεια της δικτατορίας.  Η πρώτη γνωριμία όμως έγινε πολύ νωρίτερα, χάρη στην μητέρα του η οποία και πήγε τον Γιώργο όταν ήταν μικρός στο σπίτι του Μίκη, στην Νέα Σμύρνη, για να τον γνωρίσει.  Πρώτος καρπός της συνεργασίας του ήταν τα «18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας» σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου που κυκλοφόρησαν το 1974.  Ακολούθησαν τα «Κόκκινο Τριαντάφυλλο» και «Εκείνος Ήταν Μόνος» και στη συνέχεια το Ραντάρ (στίχοι Κώστα Τριπολίτη) το 1981.

Ο Γιώργος Νταλάρας πήρε μέρος σε όλες τις μεγάλες μεταπολιτευτικές συναυλίες του συνθέτη σε όλη την Ελλάδα, στην Κούβα το 1981 και αργότερα στην Ευρωπαϊκή περιοδεία του Μίκη Θεοδωράκη με τα Μετα-συμφωνικά έργα, το 1990.  Από τη δεκαετία του ’80 συμμετείχε σε πολλές συναυλίες με λαϊκά τραγούδια ή κύκλους τραγουδιών του συνθέτη.  Στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη (Πρωτομαγιά, Εργατικό Κέντρο), στην Πάτρα (Αρχαίο Ωδείο), στη Ζάτουνα, στην Κρήτη.   Το 1988 ερμηνεύει το «Άξιον Εστί», υπό την διεύθυνση του συνθέτη, στις δύο συναυλίες που δόθηκαν στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού για την ενίσχυση της πρωτοβουλίας ανέγερσης του Μουσείου της Ακρόπολης.  Η ζωντανή εκτέλεση του έργου κυκλοφόρησε σε δίσκο.

Το 1995 ο Γιώργος Νταλάρας τίμησε τα 70 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη με δύο συναυλίες με την Metropole Orchestra στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.  Η ηχογράφηση της συναυλίας κυκλοφόρησε από την EMI Classics.

Το καλοκαίρι του 2001 ο Γιώργος Νταλάρας ερμήνευσε έργα του Μίκη Θεοδωράκη με την Ossipov Russian Orchestra στους Δελφούς, στην επίσημη εκδήλωση για 50 χρόνια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) που καλύπτεται διεθνώς.

Το 2002 συμμετέχει στην όπερα «Λυσιστράτη» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και στο Αρχαίο Θέατρο  Επιδαύρου.

Το 2005 ερμήνευσε λαϊκά τραγούδια και κλασικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη στην Ελλάδα και στην Κύπρο.  Στις δύο συναυλίες-αφιέρωμα για τα 80 χρόνια του συνθέτη, που δίδονται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ερμηνεύει το «Άξιον Εστί» σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη και για πρώτη φορά όλο τον κύκλο τραγουδιών «Ρωμιοσύνη», με αφορμή την επέτειο των 15 χρόνων από το θάνατο του ποιητή Γιάννη Ρίτσου.  Η ζωντανή ηχογράφηση κυκλοφόρησε σε διπλό cd.

Το 2009 ο Γιώργος Νταλάρας με την Μαρία Φαραντούρη περιοδεύουν στην Ευρώπη τιμώντας επίσης τον Γιάννη Ρίτσο.

Παράλληλα ο Γιώργος Νταλάρας έχει ερμηνεύσει έργα του Μίκη Θεοδωράκη στις συνεργασίες του με τις μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες σε όλο τον κόσμο.

Απο το επίσημο site του Γιώργου Νταλάρα www.dalaras.gr

«Πρέπει να ομολογήσω ότι αισθάνομαι άβολα που η μουσική μου θα ακουστεί σε μία εποχή που κυριαρχείται από το μεγάλο πόνο των γερόντων που λιώνουν στις ουρές για ένα πιάτο φαί. Είναι επόμενο να αισθάνομαι ντροπή ειδικά εγώ που ενώ κουβαλάω στην πλάτη μου τα ίδια χρόνια, έχω το προνόμιο να απολαμβάνω την ίδια στιγμή τη χαρά ενός ανθρώπου της τέχνης που το έργο του παρουσιάζεται σε ένα ιστορικό χώρο μπροστά σε ένα μεγάλο κοινό» αναφέρει στο μήνυμα που απέστειλε ο Μίκης Θεοδωράκης και συμπληρώνει.

«Το μόνο που με παρηγορεί είναι ο συμβολισμός από την συνύπαρξη μέσα στον ίδιο λαό του πόνου και της ελπίδας αλλά και τη βεβαιότητας ότι κάποτε ο πόνος θα εξαλειφθεί ενώ η ελπίδα θα γιγαντωθεί και θα γίνει πραγματικότητα. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι την Πρώτη μου Συμφωνία την συνέθεσα μέσα σε συνθήκες του μεγαλύτερου πόνου που μπορεί να γνωρίσει ο άνθρωπος, για να αποδείξω ότι η ελπίδα είναι αυτή που θριαμβεύει πάντοτε όταν έχει κανείς μέσα του αληθινή πίστη στον άνθρωπο και τη ζωή».

«Η πρώτη Συμφωνία του Μίκη Θεοδωράκη γράφτηκε σε πονεμένους καιρούς αντίστοιχους με τους σημερινούς και παρά το ότι είναι ένα έργο πρωτόλειο έχει μια πολύ σφιχτή δομή και θα μπορούσε να συγκαταλέγεται δίπλα στα μεγάλα έργα του 20ου αιώνα του Σοστακόβιτς και του Προκόφιεφ» είπε ο Λουκάς Καρυτινός.

Συντάκτης: Μιχάλης Παπαευθυμίου