Στην παλιά μου την κασέτα: Eurovision 90’s
Η Ιρλανδία στέφθηκε επίσημα -και επάξια- ως η χώρα με τις περισσότερες νίκες, ενώ η πορεία Ελλάδας και Κύπρου παρέμεινε σταθερή στις μέτριες θέσεις που μας είχαν συνηθίσει, μέχρι να εμφανιστεί η εκρηκτική Έλενα. Χώρες αποχώρησαν και άλλες συμμετείχαν για πρώτη φορά. Τα πολιτικά ζητήματα, η σεξουαλική επανάσταση και σαφώς το ατελείωτο «κιτς» που μαστίζει τον θεσμό «έδωσαν και πήραν» δίνοντας στην Eurovision την μορφή που έχει μέχρι σήμερα!
1990
Το 1990 ο διαγωνισμός της Eurovision διοργανώθηκε στο Zagreb της Γιουγκοσλαβίας (σημερινή Κροατία) στις 5 Μαΐου. Νικητής αναδείχτηκε ο Ιταλός Toto Cutugno (γνωστός επίσης από το πασίγνωστο “Italiano vero” του 1984) με το τραγούδι “Insieme 1992” φέρνοντας την νίκη στην Ιταλία για 2η φορά μετά από το 1964 όταν η Gigliola Cinquetti κέρδισε με το κλασσικό πλέον “Non ho l’eta”! Ελλάδα και Κύπρος σταθερές αξίες του Top20 της τελικής κατάταξης που μάλλον συμπεριλαμβάνονταν στους «μετεξεταστέους» μιας και οι χώρες που συμμετείχαν ήταν όλες-όλες 22. Ο Χρήστος Κάλλοου με τους The Wave ερμήνευσαν για την χώρα μας το «Χωρίς σκοπό» δικαιώνοντας τον τίτλο του τραγουδιού που έφτασε μόλις και μετά βίας στην 19η θέση με 11 πόντους (ούτε καν το 12άρι της Κύπρου δεν εξασφάλισε, καθώς μας έδωσαν μόνο 6)! Η Κύπρος από την άλλη με ένα αρκετά πιο μοντέρνο και χαρούμενο τραγούδι που άκουγε στον τίτλο «Μιλάς πολύ» από τον Αναστάζιο (κατά κόσμον Χάρης Αναστασίου) συγκέντρωσε 36 πόντους (η Ελλάδα του έδωσε μόλις 5) κατακτώντας την 14η θέση! Ανάμεσα στα απόλυτα highlights αυτής της διοργάνωσης ήταν αναμφισβήτητα η βελγική συμμετοχή με τον Philippe Lafontaine που έκανε για πρώτη φορά αναφορά στον όνομα του FYROM ως Μακεδονία με το τραγούδι “Macédomienne” (“My Macedonian girl”), και εμείς το «πήγαμε αμάσητο» αποδεχόμενοι την ονομασία, για χάρη του έρωτα που έτρεφε ο τραγουδιστής για την σκοπιανή σύζυγό του από την οποία εμπνεύστηκε και εντέλει αφιέρωσε το τραγούδι αυτό! Τέλος οι ισπανοί επιστρατεύοντας το γυναικείο duo των Azúcar Moreno, μας παρουσίασαν ένα από τα μεγαλύτερα smash hits της δεκαετίας με το τραγούδι “Bandido” να ακούγεται από άκρη σε άκρη της Ευρώπης. Παρολ’αυτά το “Bandido” ανέβηκε στην 5η θέση επαναφέροντας όμως τους ρυθμούς του flamenco σε κάθε chart και ντίσκο της εποχής!
Toto Cutugno – Insieme 1992
http://www.youtube.com/watch?v=8H-TbwiadFs
1991
H επόμενη χρονιά μας ταξίδεψε μέχρι την Ρώμη όπου νικήτριες της βραδιάς αναδείχτηκαν η Σουηδία και η Γαλλία! Οι δύο χώρες ισοψήφησαν –πράγμα ομολογουμένως σπάνιο- αλλά καθότι η Σουηδία με την Carola και το τραγούδι “Fångad av en stormvind” είχε συγκεντρώσει περισσότερα 10άρια από το “C’est le dernier qui a parlé qui a raison” της Amina για την Γαλλία στέφθηκε τελικά η νικήτρια της βραδιάς με 146 πόντους! Η Ελλάδα έστειλε εκείνη την χρονιά την Σοφία Βόσσου και τον Ανδρέα Μικρούτσικό με το τραγούδι «Άνοιξη» που παρόλη την 13η θέση που κατέκτησε, θεωρήθηκε αργότερα από πολλούς euro-fans ένα από τα πιο αδικημένα τραγούδια στην ιστορία ολόκληρου του θεσμού, πράγμα που μάλλον δεν αμφισβητείται από κανέναν καθώς η απίστευτη ερμηνεία της Σοφίας Βόσσου κατάφερε να στιγματίσει την ελληνική παρουσία στην Eurovision όσο καμία άλλη μέχρι τότε! Η Κύπρος με το τραγούδι “S.O.S.” της Έλενας Πατρόκλου κατάφερε να περάσει «πάνω από την βάση» και να πάρει την 9η θέση λαμβάνοντας συνολικά 60 πόντους! Παρουσιαστές της βραδιάς ήταν ο νικητής της προηγούμενης χρονιάς Toto Cutugno μαζί με την Gigliola Cinquetti, δηλαδή οι μοναδικοί Ιταλοί νικητές της Eurovision ενώ κάθε μια από τις συμμετοχές εκείνης της χρονιάς ερμήνευσαν επίσης από μια ιταλική επιτυχία της αρεσκείας τους προκειμένου να επενδυθούν τα video-postcards που σύστησαν την κάθε μια χώρα! Η Σοφία Βόσσου με την τεράστια φωνή της απέδειξε και εκεί την αξία της καθώς ήταν η μόνη που τόλμησε να «ακουμπήσει» το πασίγνωστο “Caruso” του Lucio Dalla! Ούτε καν η παγκοσμίου φήμης υψίφωνος Dulce Pontes που εκπροσωπούσε την Πορτογαλία δεν το τόλμησε, επιλέγοντας τελικά να ερμηνεύσει το “Dio, come ti amo” του Domenico Modugno!
Carola – Fångad av en stormvind
http://www.youtube.com/watch?v=_S3YFhlEakg
1992
Το 1992 με έδρα το Malmo της Σουηδίας ο Johnny Logan –ο βασιλιάς της Eurovision– έκανε και πάλι του το θαύμα του κερδίζοντας για άλλη μια φορά το τρόπαιο για λογαριασμό της Ιρλανδίας! Ως βασικός συνθέτης του τραγουδιού “Why Me?” που ερμήνευε η Linda Martin έφερε και πάλι τον διαγωνισμό «σπίτι» του και μάλιστα για τα καλά καθώς μέχρι το 1994 η Ιρλανδία διοργάνωνε απανωτά την Eurovision! H Ελλάδα κάνει μια εντυπωσιακή εμφάνιση φτάνοντας στην 5η θέση με το τραγούδι «Όλου του κόσμου η ελπίδα» από την Κλεοπάτρα και η Κύπρος μένει για λίγο εκτός δεκάδας με το τραγούδι «Ταιριάζουμε» από την Ευρυδίκη! Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που είδαμε και το όνομα «Γιουγκοσλαβία» να παίρνει μέρος με το σέρβικο τραγούδι “Ljubim te pesmama” των Extra Nena καθώς από την επόμενη κιόλας χρονιά οι χώρες της θα ξεκινούσαν πια ανεξάρτητες να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό η κάθε μια στη γλώσσα της!
Linda Martin – Why me?
1993
15 Μαΐου 1993 το Millstreet της Ιρλανδίας τραβάει πάνω του τα βλέμματα και που να γνώριζαν οι Ιρλανδοί πως αυτό δεν θα σταματούσε εκεί! Στέλνοντας το τραγούδι “In your eyes” με την Niamh Kavanagh κέρδισαν και πάλι τον διαγωνισμό ισοφαρίζοντας τις πέντε πρωτιές που κατείχαν μέχρι τότε η Γαλλία και το Λουξεμβούργο που μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 80 «ευλογούσαν η μια χώρα τα γένια της άλλης» παίζοντας με τα 12άρια κυριολεκτικά πινγκ-πονγκ! Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από την Κατερίνα –ή αν προτιμάτε Καίτη– Γαρμπή που δήλωνε σε όλους τους Ευρωπαίους πως η «Ελλάδα είναι η χώρα του φωτός» και αφού φόρεσε το περιβόητο «μισό» φόρεμα της κατέκτησε την 9η θέση προκαλώντας την ζήλια σε όλες τις Ευρωπαίες-συνυποψήφιες της που δεν διέθεταν ούτε το «φως» αλλά ούτε την κορμοστασιά της! Η Κύπρος τερμάτισε 19η με το ντουέτο του Κυριάκου Ζυμβουλάκη και του Δήμου Van Beke (ότι πει ο αοιδός) ενώ εκείνη τη χρονιά έκαναν την εμφάνιση τους οι χώρες: Βοσνία & Ερζεγοβίνη και Κροατία που ξεκίνησαν το δικό τους τακίμι στις βαθμολογίες προκαλώντας την αγανάκτηση των Ιταλών διοργανωτών που απείχαν έκτοτε από τον διαγωνισμό χαρακτηρίζοντας τον «στημένο παιχνίδι» -άδικο είχαν;-
Niamh Kavanagh – In your eyes
http://www.youtube.com/watch?v=jHE8a-D9Zb4
1994
To Δουβλίνο βάζει τα γιορτινά του αλλά μετρά αρκετές απώλειες: Ιταλία και Λουξεμβούργο αποχωρούν οικειοθελώς ενώ λόγω μεγάλης διαθεσιμότητας από νέες χώρες στο διαγωνισμό, οι κριτές αποφάσισαν πως οι 5 τελευταίες της προηγούμενης Eurovision θα έπρεπε να περιμένουν τουλάχιστον μια ακόμα χρονιά μέχρι να διαγωνιστούν! Έτσι η Τουρκία, η Σλοβενία, το Βέλγιο, η Δανία και το Ισραήλ μας χαιρέτησαν πρόωρα και την θέση τους πήραν η Πολωνία, η Εσθονία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία! Αλλά και που μπήκαν, μήπως είδαν προκοπή; Η Ιρλανδία το είχε πάρει πολύ «ζεστά» το θέμα και δεν έλεγε να αφήσει τον διαγωνισμό να ταξιδέψει για πουθενά αλλού! Το ντουέτο των Paul Harrington και Charlie McGettigan με τίτλο “Rock n Roll Kids” φέρνει και πάλι την πρωτιά στην Ιρλανδία ενώ η Πολωνία με την Edyta Gorniak και το τραγούδι “Τo nie ja!” κάνει το πιο επιτυχημένο ντεμπούτο χώρας στον διαγωνισμό τερματίζοντας 2η! Εμείς στείλαμε τον Κώστα Μπίγαλη που περιχαρής μας τραγουδούσε «ντίρι, ντίρι, ντίρι» δηλαδή το «Τρεχαντήρι» που έφτασε “καταϊδρωμένο” στην 14η θέση και η Κύπρος έστειλε ξανά την Ευρυδίκη με το «Είμαι άνθρωπος και εγώ» που έφτασε στην 11η!
Paul Harrington &Charlie McGettigan – Rock n Roll Kids
http://www.youtube.com/watch?v=Z2ZVKhL92bc
1995
Και πάλι Ιρλανδία και πάλι Δουβλίνο! Η επέλαση των Ιρλανδών ανατρέπεται επιτέλους –όχι για πολύ μην φανταστείτε- από τους Νορβηγούς Secret Garden με το τραγούδι “Nocturne” που ίσως να πρόκειται για ένα από τα πιο αξιόλογα τραγούδια που πέρασαν ποτέ από τον διαγωνισμό! Η Ελλάδα εκπροσωπείται από την Ελίνα Κωνσταντοπούλου που με αρχαία ελληνικά στην εισαγωγή του τραγουδιού -και μοντέρνα στο υπόλοιπο- μας τραγούδησε το «Ποια προσευχή;» που αναφερόταν εμμέσως στο Μακεδονικό Ζήτημα. Η συμμετοχή κατέληξε στην 12η θέση με 68 βαθμούς και ένα 12άρι από την Κύπρο την οποία εκπροσώπησε για πρώτη φορά ο Αλεξ Παναγή –η 2η ήταν το 2000- με το τραγούδι «Στην φωτιά» που ανέβηκε μέχρι την θέση Νο.9!
Secret Garden – Nocturne
http://www.youtube.com/watch?v=ol5YMjU37QI
1996
To 1996 η Νορβηγία και το Όσλο παίρνουν από την Ιρλανδία το σερί που είχαν για τρία χρόνια σε νίκες και τους το… ξανά-επέστρεψαν καθώς η υψίφωνος Eimear Quinn κέρδισε με το “The Voice” ξανά για λογαριασμό της Ιρλανδίας! Τι και αν το μεγαλύτερο ραδιοφωνικό airplay το είχε κερδίσει η Βρετανίδα Gina G με το εύθυμο “Ooh Aah just a little bit” κατάφερε να τερματίσει στην 8η θέση την οποία ακολουθούσε «κατά πόδας» ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου που για πρώτη φορά εκπροσώπησε την Κύπρο με το «Μόνο για μας»! Η Μαριάννα Ευστρατίου θέλοντας να υπερτονίσει το μήνυμα της Καιτούλας από το 1993, ανακοίνωσε στους Ευρωπαίους πως «Εμείς Φοράμε το Χειμώνα Ανοιξιάτικα» αλλά μάλλον δεν συγκινήθηκαν και πολύ που του έδωσαν μόλις 36 πόντους που το ανέβασε μέχρι την 14η θέση!
Eimear Quinn – The Voice
http://www.youtube.com/watch?v=rj345GYAG1k
1997
Ο 42ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision έκανε ένα διάλειμμα στο Όσλο και το 1997 επέστρεψε στο Δουβλίνο αναδεικνύοντας πανηγυρικά την Ιρλανδία την πιο επιτυχημένη χώρα στην ιστορία του! Η ηθοποιός Carrie Crowley και ο Ronan Keating –frontman του boyband Boyzone– ανέλαβαν την παρουσίαση της βραδιάς όπου νικήτρια χώρα στέφθηκε η Μεγάλη Βρετανία με το συγκρότημα Katrina & The Wave –τους είχαμε γνωρίσει από το πασίγνωστο smash hit “Walking on sunshine”– και το τραγούδι “Love shine a light” που έμεινε και ως ένα από τα κλασσικότερα και πιο γνωστά στην ιστορία της Eurovision! H Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από την Μαριάννα Ζορμπά και το τραγούδι «Χόρεψε» φτάνοντας μέχρι την 12η θέση όμως η Κύπρος έκανε την έκπληξη καθώς το τραγούδι «Μάνα μου» σκαρφάλωσε μέχρι την 5η από τους Χαρά και Ανδρέα Κωνσταντίνου! Η Ιταλία έκανε ένα σύντομο comeback στο διαγωνισμό με την Jalisse και το “Fiumi di parole” αλλά παρόλη την τιμητικότατη 4η θέση που κέρδισε, ξαναθύμωσε τους ιταλούς υπεύθυνους της αποστολής που ήθελαν την πρωτιά που κράτησαν και πάλι «πόζα» απέχοντας και πάλι για 14 ολόκληρα χρόνια μέχρι το 2011!
Katrina & The Waves – Love shine a light
https://www.youtube.com/watch?v=X8oTtSTRdSw
1998
Birmingham, Ηνωμένο Βασίλειο! Η μεγαλύτερη αποτυχία της Ελλάδας έμελλε να σημειωθεί στα βρετανικά εδάφη όπου το συγκρότημα Θάλασσα με το τραγούδι «Μια κρυφή ευαισθησία» τερμάτισε 20ο ανάμεσα σε 25 συμμετοχές και αυτό γιατί oi Κύπριοι του χάρισαν το 12άρι τους που ήταν και οι μοναδικοί πόντοι που συγκέντρωσε! Εμείς παραδοσιακά τους ανταποδώσαμε την χάρη και τους βοηθήσαμε να φτάσουν στην 11η θέση με το «Γένεσις» του πρωτοεμφανιζόμενου τότε Μιχάλη Χατζηγιάννη! Το 1998 ήταν η χρονιά που οι Ευρωπαίοι ξεπέρασαν κάθε τους ταμπού και ενίσχυσαν με τις ψήφους τους την πρώτη transsexual που συμμετείχε στον διαγωνισμό και σαφώς αναφέρομαι στην Dana International που κατέκτησε την πρώτη θέση για το Ισραήλ τραγουδώντας μας το “Diva”. Το τραγούδι αργότερα κατακρίθηκε, θεωρήθηκε μια από τις πιο κιτς παρουσιάσεις αλλά αυτά δεν ήταν αρκετά για να μην καταφέρει να συμπεριληφθεί στα καλύτερα του θεσμού και για την ακρίβεια στην 13η θέση του εορταστικού “Congratulations: 50 Years of the Eurovision Song Contest” που έγινε το 2005. Για να τιμήσουμε και εμείς όμως λίγο την χώρα μας σας υπενθυμίζουμε πως το “My number one” της Έλενας Παπαρίζου που συμμετείχε επίσης στην επετειακή αυτή διοργάνωση είχε φτάσει στην 4η θέση!
Dana International – Diva
http://www.youtube.com/watch?v=wmLi6rEmKcY
1999
Το τέλος της δεκαετίας μας βρίσκει στην Ιερουσαλήμ του Ισραήλ όπου νίκησε η συμμετοχή της Σουηδίας. Τη χώρα εκπροσώπησε η Charlotte Nilsson με το τραγούδι “Take me to your heaven”, λαμβάνοντας 163 βαθμούς. Ακολούθησε η Ισλανδία και η Γερμανία στη 2η και 3η θέση αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί πως η Charlotte εκπροσώπησε τη Σουηδία ξανά το 2008 όπου κατέλαβε τη 18η θέση. Τη χρονιά εκείνη η Ελλάδα δεν έλαβε μέρος στο διαγωνισμό λόγω της κακής θέσης που είχε λάβει στο διαγωνισμό του 1998. Όχι πως η Κύπρος κατάφερε και τίποτα καλύτερο καθώς η συμπαθέστατη κατά τ’άλλα, Marlain –θα την θυμάστε ίσως από το πρώτο ελληνικό girl-band των Hi-5– με το τραγούδι «Θα’ναι έρωτας» μάζεψε μόλις 2 πόντους τερματίζοντας προτελευταίο από 23 συμμετοχές! Παρ’όλ’αυτά η λέξη «ρεζίλι» μάλλον αντικατοπτρίστηκε στην ίδια την Dana International η οποία παραδίδοντας το βραβείο στην Nilsson… έπεσε παρασύροντας μαζί της στη σκηνή δύο εκ των συνθετών του νικητήριου τραγουδιού. Αμέσως μετά το προσωπικό ασφαλείας βρέθηκε πάνω στην σκηνή καθώς νόμισαν πως επρόκειτο για τρομοκρατικό χτύπημα! Τι πιο περιπετειώδες για να κλείσει μια ολόκληρη δεκαετία;
Charlotte Nilsson – Take me to your heaven
http://www.youtube.com/watch?v=ZzkxGlVznLQ