Συνέντευξη | Fide Koksal: «Δεν έχει σημασία σε ποια χώρα γεννιέται το κορμί. Αυτό που μας κάνει “ανθρώπους” είναι η καρδιά, το μυαλό και η ψυχή μας. Λυπάμαι αυτούς που δεν έχουν τίποτα από τα τρία.»
Πως είστε αυτό τον καιρό; Πρόσφατα κυκλοφορήσατε το νέο σας δίσκο, το Büyü. Ποια η ανταπόκριση που μέχρι στιγμής έχει;
Κατ’αρχήν νοιώθω υπέροχα που μετά από 7 χρόνια στην Ελλάδα κυκλοφορεί το πρώτο μου προσωπικό album, μάλιστα και εδώ και στην Τουρκία ταυτόχρονα. Με έχουν προσκαλέσει πολλά φεστιβάλ και στις δύο χώρες, οπότε μάλλον η πρώτη ανταπόκριση είναι καλή.
Γιατί επιλέξατε αυτόν τον ‘μαγικό’ τίτλο;
Όλα τα τραγούδια του “Büyü” (μαγεία) τα έχουν συνθέσει και εκτελέσει σπουδαίοι, Έλληνες, Τούρκοι και Αρμένιοι δημιουργοί και μουσικοί. Αυτή η μαγεία που αντανακλάται στο album, μου έδωσε την έμπνευση να το ονομάσω “Μαγεία”. Επίσης είναι και ο τίτλος ενός από τα αγαπημένα μου τραγούδια στο album.
Πείτε μας δυο λόγια για τα τραγούδια που ο νέος σας δίσκος περιέχει και για τους συντελεστές που βοήθησαν στο να ηχογραφηθεί…
Το “Büyü” περιλαμβάνει συνεργασία με τους Νάσσο Σωπύλη, Στέφανο Κωνσταντινίδη και Δημήτρη Παπαϊωάννου από τη Φabrika Sonic Arts στην Αθήνα, όπου έγινε και όλη η παραγωγή. Μαζί με μένα, δούλεψαν συνθέτες όπως ο Μίμης Πλέσσας, ο Νίκος Κυπουργός, ο Γιώτης Κιουρτσόγλου, ο Αρμενάκ Μαρκοσιάν και ο Νάσσος Σωπύλης. Μια πλειάδα καταπληκτικών μουσικών παίζουν στο άλμπουμ και τους ευχαριστώ όλους από τα βάθη της καρδιάς μου.
Για μια ακόμα φορά αναλάβατε όλους τους στίχους, οι οποίοι ντύνουν την μουσική με πολύ όμορφες ιστορίες και θέματα. Θα μπορούσατε να μας βάλετε στο κλίμα κάθε τραγουδιού που περιέχεται στο Büyü;
To “Basit” υπάρχει στα Τουρκικά και στα Ελληνικά με τίτλο “Απλά” και μιλάει για το πόσο εύκολο είναι να βρει κανείς την ευτυχία σε απλά πράγματα όπως ένα φιλί, μια ζεστή αγκαλιά, το χαμόγελο ενός παιδιού…
Το “Rahime” λέει την ιστορία ενός κοριτσιού που την πάντρεψαν όταν ήταν 12 χρονών. Υποφέρει και προσεύχεται στο Θεό να σωθεί από όλες τις αμαρτίες.
“Bize Sadece Aşk Lazım” σημαίνει “Ότι χρειαζόμαστε είναι η αγάπη”. Είναι ένα τραγούδι πού έγραψα μετά από τον καταστροφικό σεισμό στην πόλη “Van” της Ανατολικής Τουρκίας. Στο άλμπουμ περιλαμβάνεται επίσης και η Ελληνική εκδοχή που λέγεται “Θέλει αγάπη η ζωή”, ένα ντουέτο με τον Παντελή Θαλασσινό.
“Yeşil Gökyüzü” σημαίνει “Πράσινος ουρανός” και μιλάει για μια γυναίκα που ζει την παραίσθηση να βλέπει όλο τον ουρανό να βάφεται πράσινος κάθε φορά που ταξιδεύει στα μάτια του έρωτά της.
“Büyü” σημαίνει “Μεγάλωσε!” αλλά και “Μαγεία”. Εκφράζει την επιθυμία να μεγαλώσει ένας έρωτας μέσα στην καρδιά αλλά και να κρατήσει για πάντα.
Το “Havada” (Στον αέρα), το έγραψα στο αεροπλάνο και περιγράφει την χαλαρή αίσθηση του να πετάει κανείς στον αέρα και όλος ο κόσμος και όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στη γη να του φαίνονται πολύ μικρά, ασήμαντα ακόμα και αστεία.
To “Bir Kış Sabahı” (Ένα πρωί του χειμώνα) είναι ένα ερωτικό και παραμυθένιο τραγούδι. Ένα κορίτσι περιμένει στο παράθυρο να της φέρει ο χειμώνας, ένα πρωί, πίσω τον έρωτα της, ίσως σαν βροχή που κλαίει ή σαν ήλιος που ακτινοβολεί αλλά δεν ζεσταίνει.
Στο “Ben Olayım” (Να είμαι εγώ) υπάρχει ένας μεγάλος πόθος, να θέλει κάποιος να είναι καθετί που αγγίζει, σκέφτεται, ονειρεύεται και γράφει, η αγάπη του/της.
“Roots & Memories” (Ρίζες και μνήμες) ενός βλασταριού που ταξιδεύει στο χώμα και στο χρόνο και ψάχνει τις καταβολές και αναμνήσεις του. Είναι το αφιέρωμα μου στους ανθρώπους που πονάνε, ή έχουν πονέσει στο παρελθόν, αφήνοντας κάτι απ’ τη ζωή τους σε άλλους τόπους.
Ποιες μουσικές σας συνόδευαν κατά τη δημιουργία του δίσκου και τι θέλατε να πετύχετε με αυτόν;
Είναι σαφές ότι η καταγωγή μου (Σμύρνη) και τα ακούσματά μου από μικρή ηλικία έχουν δώσει το παραδοσιακό και μελαγχολικό στοιχείο στη μουσική μου. Από την άλλη όμως, και η δυτική μοντέρνα μουσική που ακούω σήμερα μου αρέσει πολύ. Θέλω η μουσική μου να αναμιγνύει όλα αυτά τα υλικά, και αυτή η συνταγή να αφήνει διαφορετικές γεύσειs στον καθένα.
Γιατί χρησιμοποιούνται τρεις γλώσσες; Πως επιλέγεται η γλώσσα ερμηνείας; Θα σε ακούσουμε και σε άλλες γλώσσες;
Είναι οι τρεις γλώσσες που μιλάω και που γράφω. Είναι πολύ λογικό ότι εκφράζομαι πιο άνετα στη μητρική μου γλώσσα, αλλά αγαπάω και τα Ελληνικά και τα Αγγλικά που με καταλαβαίνουν περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο. Οπότε κάποια μέρα μπορεί να τραγουδήσω και σε άλλες γλώσσες όπως Ισπανικά και Γαλλικά που μου αρέσουν επίσης.
Στις εμφανίσεις σας τραγουδάτε και στα Ελληνικά και στα Τούρκικα. Ποια κοινά σημεία αναγνωρίζετε ανάμεσα σε τραγούδια από τις δυο χώρες και ποια η ανταπόκριση ελλήνων που ακούνε άγνωστα σε αυτούς τούρκικα τραγούδια και το αντίστροφο;
Το πιο κοινό σημείο των τραγουδιών είναι η θεματολογία και οι μελωδίες. Στα τόσα πολλά χρόνια που ζήσαμε μαζί έχουν γραφτεί αρκετά κοινά τραγούδια που μιλάνε για το ίδιο θέμα. Ακόμα και στους στίχους βλέπουμε να μπλέκονται κοινές λέξεις. Παρατηρούμε μάλιστα ακόμα και τις ίδιες αντιδράσεις στην ανταπόκριση του κοινού. Μη σας πω κιόλας ότι θέλουν να ακούνε πιο πολύ Τούρκικα στην Ελλάδα, και Ελληνικά στην Τουρκία. Αυτό σημαίνει ότι αγαπάει ο ένας τη μουσική του άλλου που είναι πάρα πολύ κοντά.
Τελικά υπάρχουν κοινά ανάμεσα στους δυο λαούς;
Όπως στη μουσική, έτσι και στους δυο λαούς υπάρχουν πολλά κοινά. Η συμπεριφορά, οι αντιδράσεις, η ζεστασιά, η κουζίνα(!), ο τρόπος που μιλάμε και ζούμε. Όλα είναι τόσο ίδια.
Στην εποχή που ζούμε αρχίζουν να αναπτύσσονται τάσεις που τείνουν να αποκλείσουν ό,τι μη ελληνικό. Σας φοβίζει αυτό; Έχετε αντιμετωπίσει προβλήματα ρατσισμού;
Είναι κρίμα, αλλά έχετε δίκιο. Αν και εμένα δε με φοβίζει τόσο, όσο με ανησυχεί. Στα εφτά χρόνια που είμαι στην Ελλάδα, δεν έχω συναντήσει καμία δυσάρεστη συμπεριφορά από κανέναν Έλληνα. Αντιθέτως ήταν όλοι πάντα πολύ ζεστοί, φιλικοί και ευγενικοί απέναντι μου. Ίσως είναι η χημεία μεταξύ των ανθρώπων που χτίζει γερά τις σχέσεις τους. Ο, τι έδινα σαν “φιλοξενούμενη” στους ανθρώπους, έπερνα πάντα κάτι παραπάνω από τους “οικοδεσπότες” μου. Τώρα μπορώ να πω ότι δεν είμαι ξένη πια, αισθάνομαι σαν οικοδεσπότης. Και με ανησυχούν τα πάντα που συμβαίνουν γύρω μου. Δεν έχει σημασία σε ποια χώρα γεννιέται το κορμί. Αυτό που μας κάνει “ανθρώπους” είναι η καρδιά, το μυαλό και η ψυχή μας. Λυπάμαι πολύ αυτούς που δεν έχουν τίποτα από αυτά τα τρία.
Ο νέος σου δίσκος εκτός των άλλων σου έδωσε αφορμή να δημιουργήσετε το εκπληκτικό σας πρώτο βίντεο για το ‘Rahime’, που ήταν εξαιρετικά προσεγμένη δουλειά. Ποια η αφορμή να θίξετε το θέμα της παιδικής εκμετάλλευσης; Πως προέκυψε η συνεργασία με τα παιδικά χωριά SOS;
Ευχαριστώ πολύ. Το “Rahime” όπως είπα και πριν, μιλάει για ένα κοριτσάκι που το παντρεύουν – προφανώς χωρίς τη θέλησή του – σε μικρή ηλικία.
Στο video θέλαμε να δώσουμε στην ιστορία μια παγκόσμια διάσταση, δίνοντας το μήνυμα ότι ακόμα και στην σύγχρονη εποχή υπάρχουν πολλές μορφές εκμετάλευσης (εμπορικής, ηθικής, ψυχολογικής ή ακόμα και κακοποίησης των παιδιών), στερώντας τους την παιδικότητα της ηλικίας τους. Ο Άγγελος Φραντζής σκηνοθέτησε το video clip και συνέβαλε στο να καταλήξουμε σε αυτή την ιδέα.
Το video είναι αφιερωμένο σε όλα τα παιδιά του κόσμου και ευχαριστούμε ιδιαίτερα τα Παιδικά Χωριά SOS που αγκάλιασαν και υποστήριξαν την πρότασή μας, και τα δύο υπέροχα παιδιά μας από τα χωριά που έπαιξαν στο video.
Θα ακολουθήσει κάποιο άλλο βίντεο για το νέο σας δίσκο το προσεχές διάστημα;
Ναι, έχει αρχίσει ήδη η προετοιμασία και φυσικά είναι έκπληξη!
Σχέδια εμφανίσεων για το καλοκαίρι υπάρχουν;
Η πιο άμεση εμφάνισή μου ήταν στην Κω και στο Μύλο, στις 24 Μαΐου. Στις 7 Ιουνίου θα εμφανιστώ στο Θησείο, στον Σταύλο και στις 11 Ιουνίου στην Τεχνόπολη. Στις 12 Ιουνίου θα σας περιμένω στην επίσημη παρουσίαση του ”Büyü” στο Gazarte. Τις υπόλοιπες συναυλίες μπορείτε να τις μάθετε στο www.fidekoksal.com.
Συνέντευξη στον Γιώργο Κορέλη