Γιάννης Μέτσικας – Χωρίς Δεκάρα …με Ελένη Βιτάλη

Έναν από αυτούς παρουσιάζω σήμερα εδώ. Ως συνθέτης και στιχουργός έκανε την  εποχή του ‘70 συνεργασίες με πρώτα ονόματα:  Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου, Ελένη Βιτάλη που έκανε και ένα σουξέ μαζί του:  «Χωρίς δεκάρα πως θα παντρευτούμε Μανωλιό μου», σε στίχους  Βαρβάρας Τσιμπούλη.

Ο Γιάννης Μέτσικας γεννήθηκε το 1944 στο Ανατολικό Θεσσαλονίκης από αγροτική οικογένεια. Οι δύσκολες συνθήκες της εποχής τον αναγκάζουν στα δεκατρία του να πάει στην Θεσσαλονίκη και να δουλέψει ως βοηθός σερβιτόρου.

Το 1962, σε ηλικία δεκαεφτά χρονών, κατεβαίνει στην Αθήνα. Εργάζεται ως σερβιτόρος μέχρι το 1987 σε διάφορα ξενοδοχεία,. Μέχρι την συνταξιοδότησή του δουλεύει κυρίως ως πωλητής.

Υπάρχει όμως η καλλιτεχνική πλευρά της ζωής του, που τον ένοιαζε πάνω από όλα αλλά δεν περίμενε να τον συντηρήσει.

Το 1962 ξεκίνησε να γράφει στίχους και ποιήματα Πολλά απ’ αυτά δημοσιεύονται στην λογοτεχνική στήλη της «Βραδινής» το 1965- 69.

Το 1967- 68 γίνεται μόνιμος θαμώνας των μπουάτ. Ενώ έχει από παιδί ισχυρά ακούσματα της παραδοσιακής μουσικής του τόπου του, γοητεύεται από το νέο κύμα και γενικότερα από το έντεχνο μουσικό ρεύμα εκείνης της εποχής που ταιριάζει στις αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις του.

Είναι εξαιρετικά κοινωνικός άνθρωπος και κάνει αμέσως πολλές και αξιόλογες γνωριμίες. Η παρέα του γίνονται Τάσος Καρακατσάνης (θα κάνει αργότερα κάποιες ενορχηστρώσεις τραγουδιών του), Μάνος Λοϊζος, Γιάννης Νεγρεπόντης, Άκος Δασκαλόπουλος (θα του δώσει στίχους), Λάκης Παπάς, Γιάννης Αργύρης, Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Φέρνει μάλιστα καλλιτέχνες σε επαφή μεταξύ τους, όπως τον Μάνο Λοϊζο με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου.

Ο Γιώργος Ζωγράφος και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου παρουσιάζουν τραγούδια του Γιάννη. Δεν ηχογραφήθηκαν όμως ποτέ και σήμερα έχουν χαθεί.

Η πρώτη του επαφή με την δισκογραφία είναι το 1969 ως στιχουργός σε δύο τραγούδια του Δημήτρη Λάβδα (λεπτομέρειες στην αναλυτική κατάσταση δισκογραφίας του Γιάννη Μέτσικα στο τέλος του άρθρου).

Οι προσπάθειές του να προωθήσει τη δουλειά του σε παραγωγούς, όπως τον Αχιλλέα Θεοφίλου της «Minos», μένουν άκαρπες

Το 1971 ηχογραφεί πρόχειρα τέσσερα τραγούδια του και βρίσκει  τον Γιώργο Νταλάρα στα «Παλιά δειλινά» που τραγουδούσε τότε. Ήταν εκείνη την εποχή στις πρώτες του δόξες και διάλεγε μόνος του το υλικό για τους δίσκους του.

Τέσσερις μέρες μετά την συνάντηση ο Νταλάρας παίρνει τηλέφωνο. Ακολουθεί η  ηχογράφηση δύο τραγουδιών στο στούντιο της Columbia. Μόνο ένα από αυτά θα κυκλοφορήσει στο δίσκο «Ο μέτοικος» της εταιρίας «Minos». Το «Ήταν άνθρωπος δικός μας» σε στίχους και μουσική του Γιάννη Μέτσικα είναι αφιερωμένο στον Μίκη Θεοδωράκη που λίγες μήνες πριν είχε εξοριστεί.

 Η επόμενη δισκογραφική δουλειά του Γιάννη Μέτσικα θα είναι με την Χάρις Αλεξίου. Μετά από σύσταση του Νταλάρα η τότε ανερχόμενη τραγουδίστρια θα ερμηνεύσει δύο τραγούδια σε δίσκο 45 στροφών. Παρ’ όλο που «Ο Μάης» σε στίχους του Μιχάλη Φακίνου ακούγεται την εποχή εκείνη, αργότερα δεν συμπεριλαμβάνεται σε συλλογή τραγουδιών.

Με την «Minos» τα πράγματα δεν προχωράνε και ο Γιάννης απευθύνεται στον Αλέξανδρο Πατσιφά, τον ιδρυτή της «Λύρα». Ηχογραφούνται δύο τραγούδια στο μοναδικό δίσκο της Βάνας Παπαδάκη, Miss Ελλάς του 1973, και άλλα δύο με τον λίγο αργότερα αδικοχαμένο Δημήτρη Ζεβγά.

Το 1974 του αναθέτει ο Πατσιφάς να βρει μια νέα φωνή. Σε μια ακρόαση 60 υποψηφίων τραγουδιστριών επιλέγει παρά τις αντιρρήσεις του Αλέξανδρου Πατσιφά την Ελένη Λαβίδα. Και την βαφτίζουν με τον καλλιτεχνικό της όνομα; Ελένη Βιτάλη.

Ξεκινάνε πρόβες με στόχο την συμμετοχή στο φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης.

Το τραγούδι: «Χωρίς δεκάρα» σε στίχους Βαρβάρας Τσιμπούλη και ενορχήστρωση Τάσσου Καρακατσάνη.

Βγαίνει πρώτο στην προκριματική επιτροπή με πρόεδρο τον Μάνο Χατζιδάκη

Τελικά παίρνει τέταρτη θέση.

Ψηφίστηκε όμως σαν το «Τραγούδι του κοινού».

 Το «Χωρίς δεκάρα» έχει ηχογραφηθεί από τότε πολλές φορές. Π. χ. από την Άννα Βίσση

και την Έφη Θώδη. Η εκτέλεση αυτή έφερε το τραγούδι στα πανηγύρια και πολλοί το θεωρούν μάλιστα παραδοσιακό. Έχουν γίνει διασκευές ακόμα και σε ύφος Rock.

Με την Ελένη Βιτάλη ηχογραφούνται το 1974 άλλα έξι τραγούδια του.

Μετά περνάνε εννέα χρόνια μέχρι να εμφανιστεί ξανά στην δισκογραφία και ποτέ ξανά τόσο δυναμικά και με τόσα «ονόματα».

Το 1983 ηχογραφεί με τον Ανδρέα Διλβόη ξανά το τραγούδι «Της δάφνης τα φύλλα» σε στίχους Άκου Δασκαλόπουλου- που το ’71 δεν είχε μπει στο Δίσκο του Γιώργου Νταλάρα- και παραμένει στα αρχεία της «Minos».

Μέχρι το 1994 εμφανίζεται σε μια συνεργασία ως συνθέτης και σε μια, με τον Λίνο Κόκοτο, ως στιχουργός.

Το απατηλό του όνειρο για μεγαλύτερη αναγνώριση εκπληρώνει η κόρη του Χριστίνα Μέτσικα που συνεχίζει το δρόμο που χάραξε γράφοντας στίχους  μουσική και τραγουδάει……

Κατάσταση δισκογραφικής παρουσίας του Γιάννη Μέτσικα

• Δημήτρης Λάβδας

Προσωπικός δίσκος «Τούτη η ζωή» 1969

Τούτη η ζωή (μουσική: Δημήτρης Λάβδας, στίχοι: Γιάννη Μέτσικα)

Ματωμένη στράτα (μουσική: Δημήτρης Λάβδας, στίχοι: Γιάννη Μέτσικα)

• Γιώργος Νταλάρας

Προσωπικός δίσκος «Ο μέτοικος» Minos 1971

Ήταν άνθρωπος δικός μας (μουσική, στίχοι: Γιάννη Μέτσικα)

Ηχογραφήθηκε μα δεν κυκλοφόρησε:

Της δάφνης τα φύλλα (στίχοι: Άκου Δασκαλόπουλου)

• Χάρις Αλεξίου

Δίσκος 45 στροφών Minos 1972

Ο Μάης (στίχοι: Μιχάλη Φακίνου)

Τόσα και τόσα ξημερώματα (στίχοι: Μιχάλη Φακίνου)

• Δημήτρης Ζεβγάς

Προσωπικός δίσκος 1973  Λύρα

Αρχόντισσα μου γειτονιά (στίχοι: Μιχάλη Φακίνου)

Δεν βαριέσαι Μαρινάκι (στίχοι: Βαρβάρας Τσιμπούλη)

• Βάνα Παπάδάκη

Προσωπικός δίσκος «Βανα» Λύρα 1973

Ο χωρισμός (μουσική, στίχοι: Γιάννη Μέτσικα)

Μικρά μικρά είναι τα νησιά (στίχοι: Σ. Βραδινού)

• Ελένη Βιτάλι

Σε δίσκους 45 στροφών Λύρα 1974

Χώρίς δεκάρα (στίχοι: Βαρβάρας Τσιμπούλη)

-Τραγούδι του κοινού στο φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης 1974

Το εργατάκι (στίχοι: Μιχάλη Φακίνου)

Σάββατο βράδυ (στίχοι: Βαρβάρας Τσιμπούλη)

Κι αν είσαι γιος του βασιλεία (στίχοι: Μάρω Μπιζάνη)

Και μια και δυο (στίχοι: Μιχάλη Φακίνου)

• Για το τηλεοπτικό έργο του Βαγ. Γκούφα

με την Ελένη Βιτάλι

Μέρα Μαΐου, μέρα λαμπρή ρωμαίικο Πάσχα (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

Μπήκα σε περιβόλι (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

Μια μπουκιά κρασί στο τάση (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

με τον Γιώργο Μπαγιώκη

Άνδρας και την καρδιά μου αρματώθηκε (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

Άγιος Γιώργης καβαλάρης (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

• Ανδρέας Διλβόης

Προσωπικός δίσκος, περίπου 1983

Άνδρας και την καρδιά μου αρματώθηκε (στίχοι: Βαγ. Γκούφα)

Της δάφνης τα φύλλα (στίχοι: Άκου Δασκαλόπουλου)

φεγγάρι στράτα σου ‘φτιαξα (στίχοι: Μιχάλη Φακίνου)

Ταξίδι μακρινό (μουσική, στίχοι: Γιάννη Μέτσικα)

• Λευτέρης Χαιρέτης

Προσωπικός δίσκος «τα τραγούδια των ανέμων» D.P.I. ATHENAEUM 1989

Την ώρα αυτή της μοναξιάς  (στίχοι: Άκη Δασκαλόπουλου)

Γυρισμός(στίχοι: Φώντα Λάδη)

Τα ρούχα που σου φόρεσα (στίχοι: Βαρβάρας Τσιμπούλη)

Το μαύρο φεγγάρι (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

• Λίνος Κόκοτας

Προσωπικός δίσκος «Ζωγραφιές και χρώματα» FM RECORDS 1994

Το αγερινό σου βλέμμα (ερμηνεία: Νίκος Ανδρουλάκης, μουσική: Λίνου Κόκοτα, Στίχοι: Γιάννη Μέτσικα)