Γκαλά με τους κορυφαίους κόντρα τενόρους του κόσμου Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής 23/10
Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2014, 8:30 μ.μ.
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης
Υπέροχο εγκώμιο σε μια ξεχωριστή φωνή
Στην εποχή μας μέσω της εντυπωσιακής άνθισης που γνωρίζει η μπαρόκ μουσική, η τέχνη και η δημοτικότητα των κόντρα τενόρων έχει φτάσει στο ζενίθ της και έχει αποκτήσει φανατικούς φίλους σε όλο τον κόσμο.
Η ξεχωριστή φωνή του κόντρα τενόρου, η ψηλότερη ανδρική φωνή, εμφανίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα και σύντομα καθιερώθηκε ως μια ιδιαίτερη φωνή αντίστοιχη του καστράτου ή ακόμη αντικαθιστώντας αυτήν. Σημαντικοί συνθέτες της εποχής του μπαρόκ, όπως ο Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ, ενέταξαν στις όπερες αλλά και σε άλλα φωνητικά έργα τους, ρόλους κόντρα τενόρου. Με την εξέλιξη της μουσικής και το πέρασμα στον κλασικισμό το ενδιαφέρον για τη φωνή του κόντρα τενόρου, όπως άλλωστε και για εκείνη του καστράτου, ατόνησε. Αναβίωση του ενδιαφέροντος για τη φωνή αυτή παρατηρήθηκε λίγο μετά τα μέσα του 20ου αιώνα, όταν εμφανίστηκε στο μουσικό προσκήνιο ο εξαίρετος, ο μοναδικός Άλφρεντ Ντέλλερ. Η παρουσία του και η προσφορά του συνδυάστηκαν, αφενός μεν με το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την αναγεννησιακή και τη μπαρόκ μουσική, αφετέρου δε με την εκτίμηση που ανέπτυξαν προς την τέχνη του σύγχρονοί του συνθέτες, όπως ο Μπέντζαμιν Μπρίττεν και ο Μάικλ Τίππετ, οι οποίοι συνέθεσαν μουσική για αυτόν. Το δρόμο που άνοιξε ο Ντέλλερ ακολούθησαν νεότεροι ικανοί κόντρα τενόροι, όπως ο Τζέιμς Μπόουμαν, ο Ρενέ Γιακόμπς, ο Μάικλ Τσανς, ο Πωλ Έσσγουντ, ο Ζεράρ Λεν, ο Αντρέας Σόλ, ο Ντομινίκ Βις, καθώς και ο δικός μας Άρης Χριστοφέλης, για να μνημονεύσουμε μερικούς. Οι επιδόσεις και οι ικανότητές τους ενέπνευσαν πολλούς σύγχρονους μουσουργούς στη σύνθεση μουσικής για την ξεχωριστή φωνή τους: ο Λήοναρντ Μπέρνσταϊν, ο Τζακίντο Σέλσι, ο Γκέργκι Λίγκετι, ο Κρυστόφ Πεντερέτσκι, ο Πήτερ Μάξγουελ Ντέιβις, ο Άριμπερτ Ράιμαν, ο Φίλιπ Γκλας, ο Άλφρεντ Σνίτκε, ο Μάικλ Νάυμαν, ο Χανς Βέρνερ Χέντσε, ο Τόμας Αντές είναι μερικοί επιφανείς από αυτούς.
Τιμώντας την ξεχωριστή αυτή φωνή η Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Γιώργος Πέτρου, επέλεξαν τέσσερις από τους κορυφαίους σήμερα κόντρα τενόρους και τους πλαισιώνουν σε ένα συναυλιακό πρόγραμμα πραγματικό εγκώμιο της φωνητικής τους τέχνης. Οι εντυπωσιακές φωνητικές τους ικανότητες και η συχνά εξωπραγματική φωνητική τους έκταση υπόσχονται μια μουσική εμπειρία που θα παραμείνει ασφαλώς αλησμόνητη σε αυτούς που θα την παρακολουθήσουν.
Ο Κροάτης Μαξ Εμάνουελ Τσένσιτς, ο Καταλανός Χαβιέρ Σαμπάτα, ο Αμερικανός, κορεάτικης καταγωγής, Βινς Γι και ο Ουκρανός Γιούρι Μυνιένκο θα ερμηνεύσουν δεξιοτεχνικές άριες και σύνολα από το μυθικό κόσμο της όπερας του 18ου αιώνα. Τις φωνητικές τους ακροβασίες θα καθοδηγήσει μουσική που φέρει την υπογραφή του Αντόνιο Βιβάλντι (1678-1741), του Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ (1685-1759), του Γιόχαν Άντολφ Χάσσε (1699-1783), του Γιόζεφ Μυσλίβετσεκ (1737-1781) και του Νικόλα Πόρπορα (1686-1768).
Η Καμεράτα, έχοντας διαπρέψει διεθνώς στο σχετικό ρεπερτόριο, θα τους συνοδεύσει με όργανα εποχής, βεβαίως, επιζητώντας τη μεγαλύτερη πιστότητα και αυθεντικότητα ήχου. Θα συμπληρώσει, επίσης, το μουσικό πρόγραμμα ερμηνεύοντας τέσσερα υπέροχα κοντσέρτα μπαρόκ αισθητικής, γεννημένα από τη φαντασία του Βιβάλντι, του Χαίντελ και του Χάσσε.
Το πρόγραμμα που θα παρουσιαστεί στη συναυλία της 23ης Οκτωβρίου έχει ήδη ηχογραφηθεί με τους ίδιους συντελεστές και το ηχογράφημα θα εκδοθεί συντόμως από την εταιρεία SONY Classical, ενώ το ίδιο πρόγραμμα θα παρουσιαστεί, στο αμέσως προσεχές διάστημα, στο Théâtre des Champs-Elysées του Παρισιού, το Teatro Real της Μαδρίτης και την Αίθουσα ΣυναυλιώνCRR της Κωνσταντινούπολης.
Το πρόγραμμα της συναυλίας θα αρχίσει με το τετραμερές Κοντσέρτο Γκρόσο σε φα μείζονα op. 6. n. 4, HWV322 του Χαίντελ, ένα από τα πλέον δημοφιλή από τα 12 ομοειδή Κοντσέρτα που συναπαρτίζουν το έργο 6 του συνθέτη. Η φωνή που θα πρωτακουστεί είναι του Χαβιέρ Σαμπάτα, ο οποίος θα ερμηνεύσει την Άρια του Ιουλίου Καίσαρα Aure, deh, per pietà από την τρίτη πράξη της όπερας Ο Ιούλιος Καίσαρας στην Αίγυπτο,HWV 17, του ίδιου μουσουργού. Θα τον διαδεχτεί στη σκηνή ο Βινς Γι που θα καταθέσει τα διαπιστευτήριά του ερμηνεύοντας την άρια του Φαρνάκη Ti parli in seno amore, από την πρώτη πράξη της ομώνυμης όπερας του Τσέχου συνθέτη Γιόζεφ Μυσλίβετσεκ. Θα ακολουθήσει το τριμερές Κοντσέρτο για δυο βιολιά σε λα ελάσσονα op. 3 n. 8, RV 522 του Βιβάλντι, το όγδοο από τα 12 Κοντσέρτα με τα οποία δόμησε ο Ιταλός μουσουργός το έργο 3 του, το οποίο είναι γνωστό με το προσωνύμιο Ο αρμονικός οίστρος. Σολίστ στην ερμηνεια του είναι οι εξαιρετικοί βιολονίστες της Καμεράτας Σέρζιου Ναστάζα (ο εξάρχων) και Οτίλια Αλίτσεϊ. Ακολούθως θα εμφανιστεί στη σκηνή ο Μαξ Εμάνουελ Τσένσιτς για να ερμηνεύσει την άρια του Σέξτου Se mai senti, με την οποία κόσμησε τη δεύτερη πράξη της όπεράς του Η μεγαλοψυχία του Τίτου, ο Γερμανός συνθέτης Γιόχαν Άντολφ Χάσσε, αξιοποιώντας το 1759 το λιμπρέτο του Πιέτρο Μεταστάζιο. Το πρώτο μέρος της συναυλίας θα ολοκληρωθεί με την ερμηνεία, από τον Γιούρι Μυνιένκο, της άριας του Ρινάλντο Venti, turbine, prestate, την οποία συνέθεσε ο Χαίντελ για το τέλος της πρώτης πράξης της όπεράς του Ρινάλντο.
Με το τριμερές Κοντσέρτο για μαντολίνο σε σολ μείζονα του Χάσσε θα αρχίσει το δεύτερο μέρος της συναυλίας. Συμπράττει ως σολίστ στην ερμηνεία του ο Θεόδωρος Κίτσος δεξιοτέχνης ερμηνευτής νυκτών οργάνων (θεόρβη, μπαρόκ κιθάρα, κ.α.), τακτικός συνεργάτης της Καμεράτας. Η μουσική του Χαίντελ έρχεται ξανά στο προσκήνιο με την άρια του Ξέρξη Crude furie από την τρίτη πράξη της ομώνυμης όπερας. Θα την ερμηνεύσει ο Βινς Γι. Θα ακολουθήσουν, ερμηνευμένα από τον Χαβιέρ Σαμπάτα, το ρετσιτατίβο και η άρια της Ιφιγένειας Odi spietati Numi/Tu spietato non sarai τα οποία συνέθεσε το 1735, για τη δεύτερη πράξη της όπεράς του Ιφιγένεια εν Αυλίδι, ο Ιταλός μουσουργός Νικόλα Πόρπορα. Κοντσέρτο του Βιβάλντι ξανά, εκείνο για Φαγκότο σε μι ελάσσονα, RV 484 τη φορά αυτή – ο … αθεόφοβος συνέθεσε 39 (ναι τριάντα εννέα) Κοντσέρτα για φαγκότο, έγχορδα και μπάσο κοντίνουο. Τριμερές και αυτό, ως συνήθως, θα έχει ως σολίστ τον Αλέξανδρο Οικονόμου, ο οποίος είναι βασικό μέλος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, αλλά και τακτικός συνεργάτης και αυτός της Καμεράτας. Η όπερα Ρινάλντο του Χαίντελ τροφοδοτεί, στη συνέχεια, ξανά το πρόγραμμα με την άρια της Αλμιρένα Lascia ch’io pianga, που ακούγεται στη δεύτερη πράξη. Θα την ερμηνεύσει ο Γιούρι Μυνιένκο. Η επανεμφάνιση του Μαξ Εμάνουελ Τσένσιτς σηματοδοτείται με την άρια του Ζελίμ Mi vuoi tradir lo so την οποία συνέθεσε, το 1720, για την πρώτη πράξη της όπεράς του Η αλήθεια σε διαμάχη, RV 739, ο Αντόνιο Βιβάλντι. Στο φινάλε της συναυλίας συμμετέχουν και οι τέσσερις σπουδαίοι κόντρα τενόροι. Την ευκαιρία τους προσφέρει ο Γιόζεφ Μυσλίβετσεκ με το κουαρτέτο του Ρωμύλου, της Ερσιλία, του Ακρόντε και του Κούρτσιο, με το οποίο δόμησε, το 1773, το τέλος της δεύτερης πράξης της όπεράς του Ρωμύλος και Ερσιλία. Ένα πραγματικά θριαμβικό φινάλε, που θα εκτοξεύσει τη συγκίνηση των ακροατών στα ύψη!
MAX EMANUEL CENČIĆ
Τα τελευταία χρόνια ο Κροάτης Μαχ Εμάνουελ Τσένσιτς έχει αναδειχθεί σε έναν από τους επιφανέστερους κόντρα τενόρους της εποχής. Έγινε διεθνώς γνωστός ως μέλος της περίφημης Χορωδίας Αγοριών της Βιέννης. Το 1992 αποφάσισε να ακολουθήσει σόλο καριέρα ως σοπράνο και το 2001 ως κόντρα τενόρος.
Στη θαυμαστή μέχρι σήμερα σταδιοδρομία του έχει εμφανιστεί σε παραστάσεις όπερας που πραγματοποιήθηκαν στα σημαντικότερα λυρικά θέατρα της Ευρώπης όπως η Κρατική Όπερα της Βιέννης, η Κρατική Όπερα της Βαυαρίας, η Γερμανική Όπερα του Βερολίνου, η Όπερα της Φρανκφούρτης, το Teatro Carlo Felice της Γένοβας, το Teatro Real της Μαδρίτης, GranTeatre del Liceu της Βαρκελώνης, το Théâtre des Champs-Elysées του Παρισιού, το La Monnaie των Βρυξελλών, η Εθνική Όπερα της Λωραίνης του Νανσύ, το Théâtre Capitole της Τουλούζης, το Grand Théâtre της Γενεύης , το Theater an der Wien της Βιέννης και το Εθνικό Θέατρο του Σάο Κάρλος της Λισσαβώνας.
Τα ρεσιτάλ του, ή κοντσέρτα στα οποία συμμετείχε, φιλοξενήθηκαν από παγκοσμίως φημισμένες αίθουσες συναυλιών όπως τοCarnegie Hall της Νέας Υόρκης, το Barbican Center του Λονδίνου, η Musikverein της Βιέννης, η Κοντσέρτχεμπάου του Άμστερνταμ, το Festspielhaus του Μπάντεν-Μπάντεν, η Laeiszhalle του Αμβούργου, το Palais Garnier του Παρισιού, ηFrauenkirche της Δρέσδης, το Κρατικό Θέατρο Hessisches του Βισμπάντεν και η Όπερα Νομόρι του Τόκυο ενώ εμφανίστηκε σε γνωστά Φεστιβάλ, όπως του Λούντβιχσμπουργκ, του Πότσνταμ, του Χάλλε, του Σπολέτο (Φεστιβάλ των Δυο Κόσμων), του Αμπροναί, της Άιζενσταντ, των Αθηνών και του Ντουμπρόβνικ.
Συνεργάστηκε με πολλούς επιφανείς αρχιμουσικούς, μεταξύ των οποίων και οι Ουίλλιαμ Κρίστι, Ρενέ Γιάκομπς, Ντιέγκο Φαζόλις, Γιώργος Πέτρου, Φάμπιο Μπιόντι και Ρικκάρντο Μούτι, με τους οποίους συνεργάζεται τακτικά.
Ορόσημο στη σταδιοδρομία του τραγουδιστή υπήρξε η ερμηνεία του ρόλου του Νέρωνα στην όπερα του Μοντεβέρντι Η στέψη της Ποππαίας στη Βασιλεία, χάρη στην οποία το γερμανικό περιοδικό Opernwelt του απένειμε τη διάκριση του Καλύτερου Νέου Τραγουδιστή του 2003. Άλλες ξεχωριστές ερμηνείες του θεωρούνται αυτές του Περσέα στην ξεχασμένη σερενάτα του Βιβάλντι Απελευθερωμένη Ανδρομέδα (2005), του Φαραμόντο στην ομώνυμη όπερα του Χαίντελ (2007), της συμμετοχής του στην παγκόσμια πρεμιέρα της όπερας του Άριμπερτ Ράιμαν Μήδεια, που πραγματοποιήθηκε το 2010 στην Κρατική Όπερα της Βιέννης, καθώς και του Αλεξάνδρου στην ομώνυμη όπερα του Χαίντελ, συνεργαζόμενος με τον αρχιμουσικό Γιώργο Πέτρου και την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής. Με τους ίδιους συντελεστές δισκογραφήθηκε από την DECCA, και παρουσιάζεται στα σημαντικά λυρικά θέατρα της Ευρώπης. Η δισκογραφημένη έκδοση παρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2012 και έχει αποσπάσει έξι σημαντικότατα βραβεία.
Η δισκογραφία του Μαχ Εμάνουελ Τσένσιτς είναι εκτενής και προβάλει ιδανικά τα σπάνια φωνητικά του χαρίσματα. Πολλά από τα ηχογραφήματα τα οποία πραγματοποίησε για ιστορικές και κραταιές δισκογραφικές εταιρείες, όπως η EMI, η DECCA, ηVirgin Classics, έχουν τιμηθεί με υπέρτατα βραβεία δισκογραφίας (ECHO Klassik, Diapason d’Or κ.α.).
Η συνεργασία του με τον Γιώργο Πέτρου και την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής, του προσέφεραν την ευκαιρία να δοκιμάσει τις ικανότητές του και στη σκηνοθεσία όπερας. Σκηνοθέτησε, χωρίς να συμμετέχει ως τραγουδιστής, την πρώτη παγκόσμια αναβίωση της όπερας Σιρόης, ο βασιλιάς της Περσίας του Γιόχαν Άντολφ Χάσσε, η οποία παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 26 και 27 Ιουνίου 2014, ενταγμένη στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών. Τη δόξα πάντως συνεχίζουν να του προσφέρουν οι φωνητικές επιδόσεις του, γιατί, όπως σημείωσε ένας κριτικός μουσικής μετά μια παράσταση στην οποία συμμετείχε: «Ο Τσένσιτς ήταν σίγουρα ο θεός τραγουδιστής της βραδιάς».
XAVIER SABATA
Ο Χαβιέρ Σαμπάτα γεννήθηκε στην Αβία της Καταλωνίας και σπούδασε υποκριτική στο Ινστιτούτο Θεάτρου της Βαρκελώνης. Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες του τον ώθησαν να σπουδάσει επίσης σαξόφωνο στο Ωδείο της Βαρκελώνης και τραγούδι (με ειδίκευση στην ιστορική πρακτική ερμηνείας) στην Escola Superier de Musica Catalunya. Συνέχισε τις σπουδές τραγουδιού στο Ωδείο της Καρλσρούης, όπου είχε δασκάλους τον Χάρτμουτ Χέλλ και τη Μιτσούκο Σιράι. Συμμετείχε επίσης σε μάστερκλας στα οποία δίδαξαν η Μοντσερράτ Φιγέρας, ο Ρίτσαρντ Λήβιτ και ο Κριστόφ Πρεγκαρντιέν.
Η καλλιτεχνική του δράση χαρακτηρίζεται από πολλές σημαντικές συνεργασίες με κορυφαία την τακτική με τον αρχιμουσικό Ουίλλιαμ Κρίστι και το μουσικό του σύνολο Les Arts Florissants. Συνεργάζεται, επίσης, και με άλλα μουσικά σύνολα, ειδικευμένα στη μουσική μπαρόκ, όπως το Europa Galante, το Collegium 1704, η Venice Baroque Orchestra, το I Barocchisti, το Al AyreEspañol, το El Concierto Español, η Orchestra Barroca Sevilla και η Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής. Στις συνεργασίες του αυτές συμπράττει με διακεκριμένους αρχιμουσικούς όπως ο Φάμπιο Μπιόντι, ο Ρενέ Γιάκομπς, ο Τζόρντι Σαβάλ, ο Άλαν Κέρτις, ο Ντιέγκο Φαζόλις, Αντρέα Μαρκόν και Γιώργος Πέτρου. Τα φωνητικά του χαρίσματα έχουν φιλοξενηθεί από γνωστές αίθουσες συναυλιών και λυρικά θέατρα όπως το Théâtre des Champs-Elysées και η Salle Pleyel του Παρισιού, τοTeatro Real της Μαδρίτης, τα Gran Teatre del Liceu και Palau de la Música Catalan της Βαρκελώνης, η Κοντσέρτχεμπάου του Άμστερνταμ, το Grand Théâtre της Γενεύης, το La Fenice της Βενετίας, η Bozar των Βρυξελλών, το Theater an der Wien της Βιέννης, η Όπερα της Κρακοβίας, η Όπερα της Λοζάννης, η Αίθουσα Τσαϊκόφσκυ της Μόσχας, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, καθώς και στις καλύτερες αίθουσες του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης. Εμφανίστηκε, επίσης, σε σημαντικά φεστιβάλ όπως το Παλιάς Μουσικής του Ίνσμπρουκ, της Aix-en-Provance, του Χάλλε, του Αμπροναί, το Via Stellae του Σαντιάγο ντε Κομποστέλα.
Εύρωστη είναι και η δισκογραφία του. Η φωνή του έχει αποτυπωθεί σε εκδόσεις σημαντικών δισκογραφικών εταιρειών όπως ηVirgin Classics/EMI, η DECCA, η Winter&Winter, η Harmonia Mundi Iberica. Στην πολυπαινεμένη δισκογράφηση της όπερας του Χαίντελ Alessandro – με την Καμεράτα και τον Γιώργο Πέτρου – από την εταιρεία DECCA, ερμήνευσε το ρόλο του Ταξίλη.
ΒΙΝΣ ΓΙ
Ο Βινς Γι γεννήθηκε στη Νότιο Κορέα, αλλά μεγάλωσε στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Βοστώνης και του Μίτσιγκαν. Πριν καν ολοκληρώσει τις σπουδές του είχαν αναγνωριστεί τα θαυμαστά φωνητικά χαρίσματά του τόσο μέσω των διακρίσεών του σε διαγωνισμούς, όσο και των εγκωμιαστικών κριτικών. Το ρεπερτόριό του εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα της μουσικής από τον Μοντεβέρντι (Νέρων στην όπερα Η στέψη της Ποππαίας), τον Σαρπαντιέ και τον Μπάχ, μέχρι τον Μπρίττεν (Όμπερον στην όπερα Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας) και τον Φίλιπ Γκλας (Καρδινάλιος στην όπερα Γκαλιλέο, Γκαλιλέι).
Το 2007 κέρδισε μια θέση στο Πρόγραμμα Merola για νέους τραγουδιστές της Όπερας του Σαν Φρανσίσκο – ο μόνος κόντρα τενόρος στην ιστορία του θεσμού – ακολουθώντας τα χνάρια επιφανών τραγουδιστών όπως η Άννα Νετρέμπκο και ο Τόμας Χάμπσον. Του δόθηκε, έτσι η ευκαιρία να τραγουδήσει σημαντικούς ρόλους, όπως ο Ιδαμάντης στην όπερα του ΜότσαρτΙδομενέας και ο Ιούλιος Καίσαρας στην ομώνυμη όπερα του Χαίντελ. Το 2009 πρωτοτραγούδησε στο περίφημο Carnegie Hallτης Νέας Υόρκης συμμετέχοντας στη σειρά του προγράμματος του Ιδρύματος Μέριλυν Χορν «Το τραγούδι συνεχίζεται». Δεν άργησε και η πρώτη εμφάνισή του στην Ευρώπη. Αυτή πραγματοποιήθηκε το 2012 όταν ερμήνευσε στο Πότσνταμ τον βασικό ανδρικό ρόλο στην όπερα του Χάσσε Πύραμος και Θίσβη. Έκτοτε οι επισκέψεις του στην Ευρώπη είναι συχνές. Τραγούδησε, μεταξύ άλλων, και στο αστραφτερό Γκαλά των κόντρα τενόρων στις Βερσαλλίες, το οποίο ηχογραφήθηκε και συντόμως θα εκδοθεί. Αξίζει να αναφερθεί ότι είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην περίφημη αναβίωση της όπερας του Χένρυ Πέρσελ Η Ινδιάνα Βασίλισσα, η οποία παρουσιάστηκε το φθινόπωρο του 2013 σε σκηνοθεσία Πήτερ Σέλλαρς, ως συμπαραγωγή της Όπερας του Περμ, του Θεάτρου Ρεάλ της Μαδρίτης και της Αγγλικής Εθνικής Όπερας, με αρχιμουσικό τον Θεόδωρο Κουρεντζή και ορχήστρα τη MusicAeterna. Την άνοιξη του 2014 ερμήνευσε το ρόλο του Αρταξέρξη, στην ομώνυμη όπερα του Λεονάρντο Βίντσι, στις παραστάσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Βασιλική Όπερα των Βερσαλλιών, την Όπερα της Κολωνίας και το Κοντσέρτχαμπάου του Άμστερνταμ, με αρχιμουσικό τον Ντιέγκο Φαζόλις.
ΓΙΟΥΡΙ ΜΥΝΙΕΝΚΟ
Ο Γιούρι Μυνιένκο γεννήθηκε στο Ράντομισλ της Ουκρανίας. Οι πρώτες του μουσικές σπουδές εστιάστηκαν στο πιάνο και στη διεύθυνση χορωδίας. Συνέχισε τις σπουδές του στην Κρατική Μουσική Ακαδημία «Α. Β. Νεζχντάνοβα» της Οδησσού, όπου διδάχτηκε την τέχνη του τραγουδιού με καθηγητή τον Γιούρι Τετάρυα, αρχικά ως βαρύτονος και ακολούθως ως κόντρα τενόρος. Μετά την ολοκλήρωση των βασικών του σπουδών συνέχισε σε ανώτατο επίπεδο από το 2007 έως το 2010. Ο νεαρός χαρισματικός κόντρα τενόρος συμμετείχε σε αρκετούς διεθνείς διαγωνισμούς τραγουδιού, αποσπώντας σημαντικές διακρίσεις. Υπήρξε μάλιστα ο πρώτος Ουκρανός τραγουδιστής και ο πρώτος κόντρα τενόρος γενικότερα ο οποίος προκρίθηκε σε τελικούς του φημισμένου Διεθνούς Διαγωνισμού τραγουδιστών όπερας Cardiff Singer of the World (2009). Σπουδαστής ακόμη τραγούδησε, ως μέλος της Χορωδίας του Εθνικού Πανεπιστημίου Μέχνικοφ της Οδησσού, τόσο στην Ουκρανία όσο και το εξωτερικό (Βουλγαρία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία και Γαλλία). Παράλληλα πραγματοποίησε ρεσιτάλ τραγουδιού στη Ρωσία, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ισπανία, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Στις εμφανίσεις του με ορχήστρα συνεργάστηκε με διακεκριμένους αρχιμουσικούς όπως ο Άλαν Κέρτις, ο Πωλ Ντάνιελ, ο Ντιέγκο Φαζόλις, ο Γκραντ Γκέρσον, ο Σάιμον Χάλσυ, ο Ρόμαν Κόφμαν, ο Αντρέα Μαρκιόλ, ο Άντρις Νέλσονς και ο Βασίλι Πετρένκο.
Έχει ερμηνεύσει βασικούς ρόλους σε όπερες ρεπερτορίου (Η μεγαλοψυχία του Τίτου του Μότσαρτ, Ρουσλάνος και Λουντμίλατου Γκλίνκα), αλλά και σπάνια παρουσιαζόμενες (Ρινάλντο του Χαίντελ, Γκριζέλντα του Βιβάλντι, Δαβίδ, όπερα-ορατόριο, του Φραντσέσκο Μπαρτολομέο Κόντι, Θεμιστοκλής του Γιόχαν Κρίστιαν Μπαχ, Αρταξέρξης του Λεονάρντο Βίντσι) καθώς και σε ορατόρια (Μεσσίας του Χαίντελ). Συμμετέχει επίσης, αυτή την εποχή, στο Γκαλά με τους κορυφαίους κόντρα τενόρους του κόσμου, το οποίο δισκογραφήθηκε και παρουσιάζεται σε διάφορες αίθουσες συναυλιών της Ευρώπης, συνεργαζόμενος με την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής και τον αρχιμουσικό Γιώργο Πέτρου.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΥ
Μοιράζοντας τις δραστηριότητές του ανάμεσα στη διεύθυνση ορχήστρας και το πιάνο, ο Γιώργος Πέτρου χτίζει μιαν αξιοθαύμαστη διεθνή σταδιοδρομία με εμφανίσεις σε σημαντικά θέατρα και αίθουσες συναυλιών. Συνάμα έχει μια δυναμική παρουσία στη διεθνή δισκογραφία. Η δραστηριότητά του, ως διευθυντής ορχήστρας, περιλαμβάνει ένα ευρύτατο ρεπερτόριο με έμφαση στις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας και την όπερα.
Έχει διευθύνει ξακουστές ορχήστρες όπως η Γκεβάντχάους της Λειψίας, η Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας του Μονάχου, η Concerto Köln, η Συμφωνική Ορχήστρα της Νέας Ρωσίας και η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νοτιοδυτικής Γερμανίας. Συνεργάζεται τακτικά με σημαντικά λυρικά θέατρα όπως η Όπερα του Στρασβούργου, το Saarländisches Staatstheater του Ζάαρμπρύκεν, η Όπερα της Λειψίας και η Κρατική Όπερα της Βέρνης. Έχει διευθύνει νέες παραγωγές όπερας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Φεστιβάλ Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Tον Σεπτέμβριο του 2012 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση της Καμεράτας Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής.
Συνεργάστηκε με γνωστές και ιστορικές δισκογραφικές εταιρείες όπως η DECCA, η MDG, η Sony Classical, η Oehms Classics στην έκδοση ηχογραφημάτων, μέσω των οποίων κατόρθωσε να στρέψει το διεθνές μουσικό ενδιαφέρον – μέσα και φιλόμουσοι – στα ελληνικά μουσικά σύνολα και τους Έλληνες μονωδούς. Οι ηχογραφήσεις τις οποίες πραγματοποίησε έχουν βραβευτεί με τις υψηλότερες διεθνείς διακρίσεις όπως το βραβείο ECHO Klassik 2008 για την καλύτερη ηχογράφηση όπερας της χρονιάς, από τη Γερμανική Ακαδημία Δίσκου, το EDITOR’S CHOICE από το ιστορικό περιοδικό δισκογραφίας Gramophone, το CHOC από το περιοδικό Le Monde De La Musique, το EXCEPTIONAL από το περιοδικό Scherzo και το DIAPASON 5 από το περιοδικόDIAPASON. Για τα δισκογραφικά του επιτεύγματα βραβεύτηκε, επίσης, από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών. Τα τελευταία χρόνια καθοδηγώντας την ορχήστρα του, την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής (που είναι γνωστή διεθνώς με το όνομα Armonia Atenea), θριαμβεύει τόσο δισκογραφικά (Alessandro Severo του Χαίντελ και τον DonCrepuscolo του Νικόλαου Μάντζαρου, Alessandro του Χαίντελ, Rokoko, προσωπικό ηχογράφημα του διάσημου Κροάτη κόντρα τενόρου Μαξ Εμάνουελ Τσένσιτς, Gluck – tenor arias, προσωπικό ηχογράφημα του γνωστού Γερμανού τενόρου Ντάνιελ Μπέχλε και Τα πλάσματα του Προμηθέα, μουσική μπαλέτου του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν), όσο και συναυλιακά, γνωρίζοντας την τέχνη του σε φημισμένα θέατρα και αίθουσες συναυλιών της Ευρώπης.
Γεννημένος στην Αθήνα σπούδασε πιάνο στο Ωδείο Αθηνών με τη Μαρία Χαιρογιώργου-Σιγάρα. Αποφοίτησε με άριστα και Α’ βραβείο παμψηφεί. Συνέχισε τις σπουδές του στο Royal College of Music και τη Royal Academy of Music του Λονδίνου με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, με το Βραβείο Νέου Καλλιτέχνη 1998 από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, καθώς και με το διεθνές βραβείο Sebetia Ter στη Νάπολη της Ιταλίας.
ΚΑΜΕΡΑΤΑ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Η Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής (γνωστή πλέον διεθνώς με την επωνυμία Armonia Atenea), ιδρύθηκε το 1991 από τον Σύλλογο Οι Φίλοι της Μουσικής με πρωτοβουλία του Χρήστου Λαμπράκη.
Τόσο στο Μέγαρο Μουσικής, μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ενηλικιώθηκε, όσο και στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, όπου εμφανίζεται τακτικά από το 2011, η ορχήστρα έχει αναπτύξει μια πολύπλευρη καλλιτεχνική ταυτότητα, ερμηνεύοντας είτε με σύγχρονα όργανα, είτε με όργανα εποχής ένα ευρύτατο ρεπερτόριο. Παράλληλα κάνει ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της με παραγωγές όπερας, οπερέτας και χορού.
Καλλιτεχνικός διευθυντής της ορχήστρας είναι ο βραβευμένος με Εcho Klassik αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου. Προηγούμενοι καλλιτεχνικοί διευθυντές υπήρξαν ο σερ Νέβιλ Μάρρινερ, ο Κρίστοφερ Ουώρρεν – Γκρην και ο Αλέξανδρος Μυράτ.
Στην Αθήνα, όπου εδρεύει, η Καμεράτα διατηρεί τακτικούς κύκλους συναυλιών, ενώ παράλληλα έχει εμφανιστεί σε μερικές από τις σπουδαιότερες αίθουσες συναυλιών, όπως στη Μουζίκφεραϊν και το Τεάτερ Αν-ντερ-Βιν της Βιέννης, στο Θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων του Παρισιού, στο Κουήν Ελίζαμπεθ Χωλ του Λονδίνου, στο Σταατστεάτερ του Βισμπάντεν, στη Βασιλική Όπερα των Βερσαλλιών, στην Κοντσέρτχεμπάου του Άμστερνταμ, στη Σαλ Πλεϊέλ του Παρισιού, στο Palais de Bozar των Βρυξελλών, στο Μέγαρο Μουσικής «Άρσεναλ» της Μετς, στην Όπερα του Μόντε Κάρλο (Μονακό), στο Grand Théâtre της Αιξ-Αν Προβάνς, στην αίθουσα Tonhalle της Ζυρίχης και στην Εθνική Όπερα του Μπορντώ, και σε σημαντικότατα φεστιβάλ μουσικής, όπως το Φεστιβάλ Παλαιάς Μουσικής του Ίνσμπρουκ (Αυστρία), το Φεστιβάλ στο Παλάτι των Βερσαλλιών, το Φθινοπωρινό Φεστιβάλ της Βαρσοβίας, το Φεστιβάλ «Άνοιξη των Τεχνών» της Ανζέρ, το Φεστιβάλ του Σαμπλέ, τις «Μουσικές Νύχτες» της Ουζές, το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ του Μπαθ και στο Φεστιβάλ «Ενέσκου» του Βουκουρεστίου. Στις 2 Αυγούστου 2014 πραγματοποίησε συναυλία στο Λονδίνο, ενταγμένη στο πρόγραμμα του περίφημου Φεστιβάλ Προμς του BBC. Ήταν η πρώτη ελληνική ορχήστρα που εκλήθη να συμμετάσχει ποτέ στην υπεραιώνια ιστορία του δημοφιλούς αυτού θεσμού – ιδρύθηκε το 1895!!! – που θεωρείται ως το σημαντικότερο από τα μεγάλα Φεστιβάλ Μουσικής του κόσμου.
Κατά την τρέχουσα περίοδο 2014-15, η Καμεράτα πραγματοποίησε ήδη εμφανίσεις στη Μόσχα (Αίθουσα Τσαϊκόφσκυ) και την Όπερα της Καρλσρούης, ενώ έχουν προγραμματιστεί εμφανίσεις στην Κωνσταντινούπολη, δυο φορές στις Βερσαλλίες, στο Φρήντριχσχάφεν, το Μόναχο, τις Βρυξέλλες, τη Βιέννη, το Παρίσι και το Μπαντ Λάουχστεντ της Γερμανίας.
Η πλούσια δισκογραφία της περιλαμβάνει συνεργασίες με σπουδαίες εταιρείες όπως οι DECCA, Sony Classical, EMI Classics, MDG, ECM Records, κ.ά. Για τις σχετικά πρόσφατες ηχογραφήσεις της, τον Alessandro Severo του Χαίντελ και τον Don Crepuscoloτου Νικόλαου Μάντζαρου, αλλά και για το Il trionfo di Clelia του Γκλουκ, η Καμεράτα απέσπασε σημαντικότατες διακρίσεις από το διεθνή Tύπο (Diapason 5, BBC music magazine-«Δίσκος του μήνα» και Opéra-«Découverte»). Η ηχογράφηση από την Καμεράτα της όπερας Alessandro του Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ, που πραγματοποιήθηκε με χορηγία του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής για την DECCA (2012), σε μουσική διεύθυνση Γιώργου Πέτρου και με τη συμμετοχή μερικών από τους επιφανέστερους λυρικούς ερμηνευτές της μουσικής του 18ου αιώνα, (Μαξ Εμάνουελ Τσένσιτς, Καρίνα Γκωβέν, Τζούλια Λέσνεβα, κ.ά.), απέσπασε τις υψηλότερες διεθνείς δισκογραφικές διακρίσεις: Diapason d’ Or, Choc Classica 2012 και Δίσκος του μήνα στο BBC Music Magazine (εορταστικό τεύχος Δεκεμβρίου 2012) και IRR outstanding (τεύχος Δεκεμβρίου 2013), αλλά και το βραβείο «Καλύτερης ηχογράφησης όπερας της χρονιάς» στα Διεθνή Βραβεία Όπερας (International opera awards 2013). Την περίοδο 2013-2014, εκδόθηκαν από την DECCA τα ηχογραφήματα Rokoko, προσωπικό του διάσημου Κροάτη κόντρα τενόρου Μαξ Εμάνουελ Σένσιτς, με υπέροχες άριες της εποχής του ροκοκό, το Gluck – tenor arias, προσωπικό του γνωστού Γερμανού τενόρου Ντάνιελ Μπέχλε, αφιερωμένο στο διεθνές έτος Γκλουκ (2014) με τις ωραιότερες άριες για τενόρο και Τα πλάσματα του Προμηθέα, μουσική μπαλέτου του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Τα σχόλια των διεθνών μέσων για αυτά ήσαν κάτι περισσότερο από εγκωμιαστικά. Είναι ήδη έτοιμα για να εκδωθούν από την εταιρεία Sony Classical τα ηχογραφήματα Counter-tenor Gala, που είναι αφιερωμένο στις σπάνιες φωνές των κόντρα τενόρων, με τη συμμετοχή έξι από τους διασημότερους κόντρα τενόρους του κόσμου και Baroque Divas, συλλογή από σπάνιες και υπέροχες άριες από όπερες της εποχής του μπαρόκ, με τη συμμετοχή τεσσάρων από τις διασημότερες εξειδικευμένες τραγουδίστριες: τη Βιβίκα Ζενώ, τη Σόνια Πρίνα, τη Ρομίνα Μπάσο και τη Μαίρη-Έλεν Νέζη.
Διάσημοι αρχιμουσικοί και σολίστ έχουν συνεργαστεί με την Ορχήστρα: Σαλβατόρε Ακκάρντο, Τόμας Άλλεν, Φιλίπ Αντρεμόν, Μάρτα Άργκεριχ, Καρίνα Γκωβέν, Ματτίας Γκαίρνε, Ελίζαμπεθ Ουόλφις, Βιβίκα Ζενώ, Λεωνίδας Καβάκος, Στέφαν Κοβάσεβιτς, Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης, Τζούλια Λέζνεβα, Ράντου Λούπου, Μίσα Μάισκι, Γιούρι Μπασμέτ, Γεχούντι Μενουχίν, Τζόσουα Μπελ, Φάμπιο Μπιόντι, Τζον Ουίλλιαμς, Χέλμουτ Ρίλλινγκ, Μστισλάβ Ροστροπόβιτς, Χαβιέρ Σαμπάτα, Αρτούρο Σαντοβάλ, Μαξ Εμάνουελ Σένσιτς, Δημήτρης Σγούρος, Πασκάλ Σουμάχερ, Χάινριχ Σιφ, Τόμας Χένγκελμπροκ και Κρίστοφερ Χόγκγουντ.
Αξιοσημείωτη είναι και η συμβολή της Ορχήστρας στη σύγχρονη μουσική δημιουργία: έχει παρουσιάσει σε πρώτη εκτέλεση και έχει ηχογραφήσει έργα ελλήνων και ξένων συνθετών (Αντωνίου, Καραΐνδρου, Κουμεντάκη, Κουρουπού, Κυπουργού, Μάντζαρου, Μαραγκόπουλου, Μικρούτσικου, Μωραΐτη, Παπαδημητρίου, Σισιλιάνου, Τσέρχα, Χατζή, Χατζιδάκι, Χοσοκάουα, Kαντσέλι, Κερίνγκ, Κόσκιν, Κούκου, Τάβενερ κ.ά.), πολλά από τα οποία έχουν γραφτεί ειδικά για την Ορχήστρα.
Η εκπαιδευτική δραστηριότητα υπήρξε κύριο μέλημα της Καμεράτα από την ίδρυση της, δίνοντας τη δυνατότητα σε πολλούς να ακούσουν ίσως και για πρώτη φορά τους ήχους μίας ορχήστρας κλασικής μουσικής: συμμετοχικές συναυλίες σε γυμνάσια της Αττικής, διαφορετικού περιεχομένου εκπαιδευτικά προγράμματα για τα δημοτικά σχολεία, ανοιχτές πρόβες και συναυλίες σε ολόκληρη την Ελλάδα. Για το σύνολο του καλλιτεχνικού και εκπαιδευτικού της έργου η Καμεράτα έχει τιμηθεί με το Βραβείο Μουσικής της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών (1996). Η Καμεράτα επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού, ενώ υποστηρίζεται ενεργά από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Παρά τα δυσεπίλυτα και δυσβάστακτα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Καμεράτα τα δυο τελευταία χρόνια, συνεχίζει τη φωτεινή διαδρομή της και την πολύτιμη προσφορά της, βασισμένη στην αυταπάρνηση, την ευσυνειδησία και τον ηρωισμό των μουσικών της.