Συνέντευξη | Ηλίας Φιλίππου: «Δεν βλέπω τι νόημα έχει η συναυλία που κάνει ο γιος του Διονυσίου ή του Κόκκοτα με τραγούδια των πατεράδων τους… οι ίδιοι αυτοκαταστρέφονται έτσι!»

Όταν βέβαια είσαι ο Ηλίας Φιλίππου, όταν έχεις καταφέρει τόσα πολλά, δικαιούσαι και επιβάλλεται να το κάνεις. Ιδιαίτερα ευγενικός μας υποδέχτηκε πριν λίγες ημέρες στο γραφείο του και φρόντισε να νιώσουμε πολύ άνετα και φιλόξενα από την πρώτη στιγμή. Αναλύοντας πολλά και ενδιαφέροντα θέματα που αφορούν τη μουσική βιομηχανία γενικότερα, σας παραθέτουμε αμέσως τώρα μια συνέντευξη που θα χαρακτήριζα ιδιαίτερα καυστική και αποκαλυπτική… Εμείς απολαύσαμε και παράλληλα μάθαμε πολλά πράγματα από την συζήτηση μαζί του… εσείς;;;

Κύριε Φιλίππου ξεκινώντας την κουβέντα μας θα ήθελα να μας πείτε σε τι φάση σας πετυχαίνουμε αυτή την περίοδο.

Αυτή την περίοδο κάνουμε με τον Κυριάκο (Παπαδόπουλο) το νέο δίσκο της Πάολα ή μάλλον ξεκινάμε step by step, αυτό που γίνεται πια στην εποχή μας, κυκλοφορούμε δηλαδή ένα – ένα τα τραγούδια. Κυκλοφόρησε πρόσφατα ένας δίσκος με live εκτελέσεις της και περιείχε ένα νέο τραγούδι, το «Κράτα με», που παίζει στα ραδιόφωνα και ήδη έχει αρχίσει να γίνεται επιτυχία και μελλοντικά βέβαια συνεχίζουμε τα υπόλοιπα τραγούδια, μέχρι να ολοκληρωθεί το συγκεκριμένο άλμπουμ, όπως κάναμε και πέρυσι, με την ίδια λογική. Εύχομαι βέβαια φέτος να τελειώσει πιο σύντομα ο δίσκος, γιατί ο περσινός δίσκος καθυστέρησε αρκετά μιας και αλλάξαμε τρεις εταιρείες και συσσωρεύτηκαν πολλά πράγματα… τελικά βέβαια όλα πήγαν καλά και είχαμε επιτυχία. Επίσης, ετοιμάζουμε την καινούρια δουλειά του Νίκου Κουρκούλη και επιπλέον συνεργαζόμαστε με τον φίλο μου το Λευτέρη Πανταζή, που μας δένουν περισσότερα από 30 χρόνια φιλίας και πάντοτε όταν επανέρχεται στο χώρο θέλω να του κάνω κάτι. Εκτός βέβαια από καταξιωμένους καλλιτέχνες, θα κάνω πράγματα και με αρκετά νέα παιδιά διότι πιστεύω πως τα νέα παιδιά είναι το μέλλον.

Δεν κατάλαβα γιατί ο έντεχνος, ο οποίος είναι καραγκιόζης, ο οποίος δεν ξέρει να τραγουδάει και να γράφει τραγούδια κτλ. είναι έντεχνος και ο άνθρωπος που κάνει μουσική, τραγουδάει καλά και εμπορικά, είναι άτεχνος.

Πιστεύετε πως υπάρχουν νέα παιδιά που θα απασχολήσουν θετικά τη δισκογραφία, συνδυάζοντας ταλέντο, φωνή και εμφάνιση;

Βέβαια! Υπάρχουν νέα παιδιά που μπορεί να είναι ίσως και καλύτερα από καλλιτέχνες που υπήρχαν στο παρελθόν. Απλά το θέμα είναι να τους βοηθήσουμε όλοι να μπορέσουν να βρουν τον δρόμο τους και όχι μόνο αυτό, αλλά να μπορέσουν να έρθουν και κοντά στον κόσμο. Το να βρει ένας καλλιτέχνης τον δρόμο του μπορεί να μην είναι και τόσο δύσκολο, τον βρίσκει και προχωράει, το θέμα είναι όμως πως ο δρόμος αυτός θα είναι γεμάτος αγκάθια, πρέπει να βοηθήσει όλο το σύστημα και όλοι οι άνθρωποι, οι οποίοι έχουν σχέση με αυτό. Με τον Κυριάκο έχουμε ξεκινήσει μια προσπάθεια, που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια, έχουμε φτιάξει ένα label, όπου θα βγάλουμε μέσα από αυτό πολλούς καλλιτέχνες, εμείς βέβαια από την πλευρά μας θα το δουλέψουμε σωστά, αλλά από κει και μετά υπάρχουν πολλοί τεράστιοι κρίκοι που συνδέονται σε μια αλυσίδα και αυτό συμπεριλαμβάνει τα media, το ραδιόφωνο , την τηλεόραση, τα video clips, τα μουσικά sites, τον έντυπο τύπο, τους σκηνοθέτες… όλοι αυτοί πρέπει να βάλουν ένα χεράκι να βοηθήσουν, και το χεράκι αυτό να είναι ανοικτό, με την λογική να βοηθήσουμε ένα νέο άνθρωπο, για να διασκεδάσουμε κι εμείς μεθαύριο με κάτι πιο φρέσκο και να ακούσουμε και κάτι καλό. Πιστεύω πως δεν χρειάζεται να μπαίνουμε στη λογική πως τέλειωσε για παράδειγμα ο Στέλιος Καζαντζίδης και δεν υπάρχει άλλος, τέλειωσε ο Στράτος Διονυσίου και δεν υπάρχει άλλος, τέλειωσε η Γιώτα Λήδα και δεν υπάρχει άλλη, τέλειωσε η Μαρινέλλα και δεν υπάρχει άλλη.. Ε, ναι αν δεν βοηθήσει κανένας δεν θα υπάρξει άλλος!

Έγινε ένα σχόλιο για το τραγούδι που κάναμε με τον Κυριάκο για την Αγγελική Ηλιάδη για την Eurovision και βγήκε ένα πρωί ο Γιώργος Λιάγκας και έκανε ένα άλλο σχόλιο πάνω σε αυτό… Ξέρεις τι θα γινόταν αν ξεκινούσαμε κι εμείς και απαντούσαμε σε αυτό το σχόλιο;;; Δεν μπορώ να σου περιγράψω!

Οι εποχές είναι δύσκολες για ένα νέο καλλιτέχνη;

Όταν μπήκα εγώ στον εργασιακό χώρο ήταν πιο άσχημη και πιο δύσκολη η οικονομική κατάσταση, βγήκα στη δουλειά την εποχή της Μεταπολίτευσης, η εποχή αυτή ήταν τραγική για την Ελλάδα, ήταν μια εποχή που ο Έλληνας δεν ήξερε τι του ξημερώνει, όπως και τώρα περίπου, μόνο που τότε ήταν πολύ πιο περίεργα τα πράγματα. Αυτή τη στιγμή τουλάχιστον ξέρουμε περίπου τι συμβαίνει, δεν ξέρουμε βέβαια τι θα ξημερώσει γιατί δεν είναι στον δικό μας έλεγχο, αλλά τουλάχιστον έχουμε τα μέσα, τότε δεν είχαμε τίποτα. Ένας νέος άνθρωπος δεν είχε το ραδιόφωνο για να προβληθεί, υπήρχε μόνο το Κρατικό Ραδιόφωνο και η Κρατική Τηλεόραση και ήταν οι πόρτες κλειστές για τους πάντες, για όλους τους νέους. Αυτή τη στιγμή έχεις τον τρόπο να προβάλεις κάποιον άνθρωπο. Το αν είναι δύσκολο και υπάρχει οικονομική κρίση, αυτά ναι είναι προβλήματα, αλλά δεν μπορούμε να θεωρήσουμε πως όλα είναι θέμα οικονομικό, και εδώ ξαναπάμε σε αυτό που είπα πριν, δεν θα πρέπει όλα να τα μετράμε οικονομικά διότι σε αυτή την περίπτωση, δεν θα πρέπει να συζητάμε αν ένας καλλιτέχνης έχει αξία ή όχι, αλλά αν έχει λεφτά. Άρα δεν είναι η οικονομική κρίση αυτό που καθορίζει το αν ένας καλλιτέχνης είναι καλός ή θα ακουστεί.

Όποιος αξίζει θα επιβιώσει δηλαδή ακόμη και στις δύσκολες εποχές που διανύουμε;

Εγώ θεωρώ πως σήμερα υπάρχουν καλλιτέχνες και νέα παιδιά που γράφουν πάρα πολύ καλά και νομίζω πως ο δρόμος είναι ανοικτός αν ένα παιδί προσπαθήσει να βρει τις άκρες του, έχει αξία, μυαλό και ξέρει τι να επιλέξει, είναι πολύ βασικό αυτό. Μην προσπαθήσει να βγάλει τη δημόσια εικόνα του μόνο με το αν είναι όμορφο ή έχει ακριβό αυτοκίνητο ή έχει καλές δημόσιες σχέσεις ή καλές συναισθηματικές σχέσεις και δέσιμο. Πρέπει να έχει καλή φωνή και να βρει τους ανθρώπους που θα τον βοηθήσουν στη δουλειά του, ώστε να πετύχει τον στόχο του. Εάν σκοπός είναι να έχει την πορεία μοντέλου, αυτό είναι τελείως διαφορετικό. Εγώ μιλάω για έναν άνθρωπο που θέλει να γίνει τραγουδιστής, οπότε εκεί δεν είναι και πολύ δύσκολα τα πράγματα.

Υπάρχουν νέα παιδιά που μπορεί να είναι ίσως και καλύτερα από καλλιτέχνες που υπήρχαν στο παρελθόν… Απλά το θέμα είναι να τους βοηθήσουμε όλοι να μπορέσουν να βρουν τον δρόμο τους.

Οι μουσικές σπουδές πόσο σημαντικό ρόλο μπορούν να παίξουν ώστε να συμβάλλουν στην ολοκλήρωση ενός καλλιτέχνη; Είναι απαραίτητο προσόν;

Είναι για μένα!!! Όπως για έναν δημοσιογράφο πρέπει να έχει τελειώσει μια τυπική σχολή δημοσιογραφίας, όπως για τον κολυμβητή τη σχολή κολύμβησης, όπως και για τον αθλητή να έχει αθληθεί. Δεν γίνεται να κάνεις μια δουλειά και να ζητάς να αμείβεσαι από αυτήν και να έχεις εξέλιξη χωρίς να ασχολείσαι με αυτήν. Δεν μπορεί οι σπουδές σου να είναι η καφετέρια, το σκάφος, οι βόλτες και το PR και να θες να είσαι καλλιτέχνης. Θα τα κάνεις αυτά, αλλά να έχεις και μια υποδομή. Υπήρχαν καλλιτέχνες ή τραγουδιστές που τους έλεγες να ξανατραγουδήσουν στο studio γιατί είναι ψιλοί και έβγαζαν τα τακούνια τους και τα παπούτσια τους, δηλαδή, είναι ντροπή, γιατί εμείς κάναμε τη δουλειά μας μέσα από πολύ σοβαρές διαδικασίες. Δεν μπορείς να έχεις έναν καλλιτέχνη που το μόνο που έχει πετύχει στη ζωή του για να γίνει τραγουδιστής είναι να έχει τρεις φίλους πλούσιους, δυο φίλες που να τα έχουν καλά με τα ΜΜΕ και να σου λέει εγώ είμαι καλλιτέχνης. Δεν γίνεται αυτό, θα τελειώσει γρήγορα, θα έχει ημερομηνία λήξης και ταχύτατη.

Στη συζήτησή μας, μου αναφέρατε ήδη δυο φορές τις δημόσιες σχέσεις… Θεωρείτε πως είναι απαραίτητο «προσόν» για ένα καλλιτέχνη ώστε να κάνει καριέρα; Αρκεί;

Θα σου απαντήσω αλλά θα σου βάλω μια παρένθεση δίπλα στον όρο «καριέρα» που χρησιμοποίησες, γιατί παίζει ρόλο τι εννοούμε όταν λέμε καριέρα. Βεβαίως μπορεί να κάνει καριέρα μιας σεζόν, δεν θα κάνει όμως πορεία. Δεν ξέρω σαν τι θα μείνει το όνομά του/ της. Μπορεί να ξεκινήσει να κάνει κάτι έχοντας πολύ καλές δημόσιες σχέσεις, να τον γράψουν όλα τα περιοδικά και να τον δείξουν όλα τα κανάλια, αλλά δεν θα πετύχει κάτι άλλο μετά από αυτό. Θα ανοίξει μια μπουτίκ, ένα τοστάδικο, ένα frozen yogurt.. Γιατί για να γίνει τραγουδιστής ή τραγουδίστρια σε μόνιμη βάση δεν πρόκειται. Το αν θα κάνει γνωστό το όνομά του/ της για να ανοίξει ένα περιοδικό, ένα ψιλικατζίδικο ή έναν οίκο μόδας, είναι άλλο πράγμα και όχι καριέρα τραγουδιστή.

Ένα τραγούδι για να γίνει επιτυχία θεωρείτε πως είναι πιο σημαντικό η ερμηνεία του τραγουδιστή ή οι δημιουργοί που θα δώσουν την μουσική και τον στίχο;

Είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Ο τραγουδιστής είναι ο εκτελεστής του τραγουδιού. Εάν όμως δεν υπάρχει πρωτογενής ύλη παύει να υπάρχει και ο τραγουδιστής, άρα ας ξεκινήσουμε αντίθετα, αν δεν υπάρχει το τραγούδι δεν υπάρχει και ο τραγουδιστής. Αν δεν υπάρχει ο τραγουδιστής και δεν υπάρχει και το τραγούδι πάλι δεν υπάρχει ο τραγουδιστής. Το λέω με πλήρη γνώση, δεν υπάρχει ισορροπία, διότι το πρώτο είναι βασικό και το δεύτερο το ακόλουθό του. Άρα αν δεν υπάρχει το βασικό τι να το κάνεις το ακόλουθο;;; Είναι σαν ένα σπίτι που αν δεν υπάρχει το οικόπεδο θα ήταν τροχόσπιτο, δεν θα ήταν σπίτι.

Δεν έχουμε δει περιπτώσεις τραγουδιών που ο στίχος ή η μουσική να μην είναι τόσο καλοί αλλά με βάση αυτόν που το ερμήνευε να γίνεται επιτυχία;

Πάλι όμως υπήρχε το τραγούδι, υπήρχε μια πρωτογενής ύλη που ήταν στο 20% και μια μεγάλη φωνή που το πήγε στο 80%. Αλλού η πρωτογενής ύλη μπορεί να είναι στο 80% και η φωνή να το κατεβάζει στο 70%, πάντα όμως υπάρχει πρωτογενής ύλη, το τραγούδι, που είναι η βάση. Σαφώς ένας τραγουδιστής αν είναι καλός και λέει ένα καλό τραγούδι έρχεται η απογείωση, που είναι και το ιδανικό για μας. Γι’ αυτό κι εγώ τόσα χρόνια, σύνολο 37-38 χρόνια δουλειάς φροντίζω οι τραγουδιστές να τραγουδάνε και το λέω παντού και σε νέους συναδέλφους, «Φροντίστε οι τραγουδιστές, να τραγουδούν, να είναι τραγουδιστές, να είναι η δουλειά τους αυτή». Μην είναι μέλλοντες επιχειρηματίες ή μελλοντικά μοντέλα ή οτιδήποτε άλλο. Ο τραγουδιστής θα δώσει στο τραγούδι πνοή, θα δώσει ψυχή, το πλάθει, είναι σαν τον άνθρωπο που φτιάχνει από πηλό ένα άγαλμα, σα τον ζωγράφο που με ένα πινέλο και έναν καμβά ζωγραφίζει ένα τοπίο. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει η πρωτογενής ύλη και να είναι καλή και ο τραγουδιστής να είναι αυτός που θα το πάει παραπέρα. Εμείς γι’ αυτό προσπαθούμε να βρούμε ανθρώπους να τραγουδούν. Αν ο άνθρωπος αυτός δεν τραγουδάει τι να το κάνεις από κει και μετά; Ό, τι τραγούδι και να του δώσεις θα πάει χαμένο και είναι δεδομένο πως δεν θα έχει εξέλιξη. Δεν μπορείς να πεις έχω καλούς τραγουδιστές και δεν έχω καλά τραγούδια, δεν πρόκειται να αντέξουν πολύ και δυστυχώς έχουμε τέτοια φαινόμενα αυτή τη στιγμή.

Δεν μπορεί οι σπουδές σου να είναι η καφετέρια, το σκάφος, οι βόλτες και το PR και να θες να είσαι καλλιτέχνης… Θα τα κάνεις αυτά, αλλά να έχεις και μια υποδομή!

Τα οποία άφησαν το σημάδι τους στη δισκογραφία;

Εδώ και χρόνια η δισκογραφία βομβαρδίστηκε και όταν κάποια στιγμή η ελληνική δισκογραφία πέρασε μια κρίση πριν κάτι χρόνια, όπως και πριν πολλά χρόνια που το είχαμε ξαναζήσει αυτό το φαινόμενο και διεκπεραιώθηκε καλύτερα η ξένη δισκογραφία στην Ελλάδα ήταν γιατί βομβαρδίστηκε με βλακείες και ανοσιουργήματα, επειδή θεώρησαν πως κάνοντας επιτυχίες του ενός ή των δύο μηνών θα έκαναν κάτι. Όμως το τι έκαναν φαίνεται με το πέρασμα των χρόνων, όταν ξαναπηγαίνεις στα μαγαζιά ή ανοίγεις το ραδιόφωνό σου και αυτό το τραγούδι δεν ακούγεται πουθενά, είναι αναλώσιμο των ημερών.

Η κρίση που διανύουμε θα μας βοηθήσει να γίνει και ένα ξεσκαρτάρισμα ίσως;

Εξαρτάται… Η κρίση που δεν ξέρουμε αν είναι κρίση αξιών ή οικονομική ή πολιτιστική, πάντως είναι μια κρίση, θα δείξει τι είναι ουσιαστικό στο τέλος, αλλά νομίζω πως θα ξεκαθαρίσει λίγο τα πράγματα, τις φακές από τις πετρούλες, θα αρχίσει αναγκαστικά η επιλογή. Δεν θα μπορεί ο άλλος, γιατί δεν θα έχει λεφτά στην τσέπη του να δει και τα καλά και τις αηδίες, θα δει τα καλά, άρα οι αηδίες θα πεθάνουν ή θα σβήσουν γιατί δεν είχαν ποτέ την υποδομή να κρατηθούν. Κρατιόντουσαν από μια φούσκα, όπου εκεί ζούσε γενικότερα η χώρα μας και καταντήσαμε όπως καταντήσαμε. Δεν υπάρχει αυτό που λέγανε «Μου περισσεύουν κάποια λεφτά, οπότε δεν πάω να δω και αυτό για να γελάσω;;;». Τώρα θα πάει να γελάσει με τον φίλο μου τον Μάρκο Σεφερλή, που είναι η δουλειά του αυτή και την κάνει καλά, δεν θα πάει να γελάσει με μια τραγουδίστρια που θα δείξει το βρακί της ή με ένα τραγουδιστή που θα κάνει πλάκα στους φίλους του. Θα πάει να γελάσει με ένα ηθοποιό, ένα γελωτοποιό, που είναι η δουλειά του και όχι σε έναν τραγουδιστή ή σε ένα σκυλάδικο ή ένα πρόγραμμα με φάλτσους. Εγώ κλαίω εκεί πέρα, δεν γελάω, αισθάνομαι άσχημα.

Τα ραδιόφωνα και κατ’ επέκταση οι playlists πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξαν στην κατεύθυνση του τι μουσικό είδος θα ακούμε και τελικά είχαν θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα κατά την γνώμη σας;

Έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο και μάλιστα πιστεύω αρνητικό, δεν κρύβομαι. Το 2013 φτάσαμε στο να γκρεμιστούν τα ραδιόφωνα, να τα έχει πάρει όλα αμπάριζα και να τα αγοράζει ο παιδικός μου φίλος Γιώργος Πολίτης, γιατί τα ραδιόφωνα τα κατάντησαν κάποια στιγμή σε τόσο άσχημο σημείο που δεν είχαν ούτε ποσοστά ακροαματικότητας ούτε τίποτα γιατί βασιζόντουσαν στα χαρτζιλίκια κάποιων ανθρώπων, που τους έδιναν λεφτά για να παίξουν κάποια τραγούδια, προωθώντας κάποια παιδιά. Δεν είναι αυτό όμως που δίνει τη σωστή κατεύθυνση στον κόσμο, ούτε αυτό που του αρέσει. Όταν εσύ είσαι επιχειρηματίας σε ένα μαγαζί και έχεις τρία παιδιά, τα οποία δεν κάνουν και για να σου βοηθήσουν το μαγαζί πας και πληρώνεις ένα ραδιόφωνο να παιχτούν, βυθίζεις αυτά τα παιδιά και το ραδιόφωνο μαζί και εγώ που είμαι ο ακροατής και θέλω να ακούσω μουσική, να περάσω την ώρα μου στον δρόμο, πηγαίνοντας μια εκδρομή ή στην δουλειά μου και ακούω αηδίες, οι οποίες είναι απλά πληρωμένες κάνω αμέσως zapping και το αλλάζω. Με αυτό τον τρόπο λοιπόν έκαναν κακό στην επιχείρησή τους, την βύθισαν σε χρέη και ήρθε ένας υγιής επιχειρηματίας , τα αγόρασε και έβαλε τέρμα σε όλα αυτά, ξεκίνησε να παίρνει από την ουσιώδη μερίδα των χρημάτων της ζωής του ραδιοφώνου, τη διαφημιζόμενη, αυτό που υπήρχε πάντοτε και όχι από τον διαφημιζόμενο τραγουδιστή, όχι τον προβαλλόμενο ψεύτικα τραγουδιστή. Η Coca cola, η Pepsi cola, η adidas, τα σούπερ μάρκετ, αυτοί είναι οι διαφημιζόμενοι, που πάντοτε δίνανε ζωή στα ραδιόφωνα και στην τηλεόραση. Δεν έδινε τη ζωή το «ψώνιο» ο τραγουδιστής, ή το κακόφημο ή κακόηχο μαγαζί, που θέλει να προβάλλει τον τραγουδιστή για να γεμίζει κάθε βράδυ.

Θεωρείτε πως φτάσαμε λοιπόν σε μια νέα εποχή των ραδιοφώνων;

Φτάσαμε εδώ όπου ένας επιχειρηματίας θα πάρει τα ηνία στα χέρια του και θα ελέγξει τα έσοδα και τα χρήματα που εισπράξαμε από διαφημιζόμενους άλλων επιχειρήσεων, που διαφημίζουν αυτοκίνητα, αναψυκτικά και οτιδήποτε άλλα προϊόντα και εμείς θα παίζουμε τους τραγουδιστές που αγαπάει ο κόσμος, για να έχουμε ακροαματικότητα. Μέχρι τώρα όμως είχε γίνει μπούμερανγκ, ο διαφημιζόμενος, ο διευθυντής μιας μεγάλη επιχείρησης άνοιγε το ραδιόφωνο και μόλις άκουγε το οτιδήποτε άσχετο να παίζει δεν ξαναέδινε λεφτά για διαφήμιση διότι θορυβείται και ο ίδιος όταν ακούει κάτι κακό και δεν δίνει τα λεφτά του, όταν αρχίζει να αναρωτιέται ποιος είναι αυτός που ακούει ή βλέπει στο video clip, ο κανένας, ο κανένας όμως είχε πληρώσει τον ιδιοκτήτη, τον παραγωγό του ραδιοφώνου για να παίζεται. Έτσι ξαναγύρισε το πράγμα, όπως έτσι θα γίνει και στις ποδοσφαιρικές ομάδες, γιατί περνάμε μια εποχή κρίσης, είδατε που υποβιβάζεται η ΑΕΚ;;; Είναι πολύ κοντά μας αυτά τα πράγματα, στη διπλανή μας πόρτα.

Υπήρχαν καλλιτέχνες ή τραγουδιστές που τους έλεγες να ξανατραγουδήσουν στο studio γιατί είναι ψιλοί και έβγαζαν τα τακούνια τους και τα παπούτσια τους, δηλαδή, είναι ντροπή!

Όταν μια ομάδα έχει προέδρους, βλέπε επιχειρηματίες μαγαζιών, ραδιοφώνων, τυχοδιώκτες, που κάνουν φυλακή και εκτίουν ποινές για οικονομικά ή ανθρώπινα αδικήματα, δεν θα τα καταφέρουν, αφού είναι απατεώνες! Δεν θα κατευθύνεις τη κοινή γνώμη, τους φιλάθλους, τους οπαδούς, που ακούνε ραδιόφωνο, βλέπουν τηλεόραση ή πάνε στα μαγαζιά, γιατί είσαι τυχοδιώκτης. Το μόνο που κοιτάς είναι να στήσεις ένα χώρο, να μαζέψεις δέκα ανθρώπους, να πληρώνεις γι’ αυτούς και να έρχονται κάποιοι να σου φέρνουν μεροκάματο και να κάνεις ένα αλισβερίσι τέτοιο. Δεν είναι δουλειά αυτή δεν είναι καλλιτεχνία αυτό το πράγμα. Είναι ένα οικονομικό φθηνό αλισβερίσι, το οποίο κατάντησε να κατευθύνει χρόνια μια μάζα ανθρώπων, η οποία όμως είναι κινούμενη άμμος, πάει από βόθρο σε βόθρο. Αυτό το πράγμα όμως ξαναγυρίζει και βλέπεις πως αυτή τη στιγμή εάν ανοίξεις το παλιό music control και σημερινό media inspector, ή αν κάνεις έστω μια βόλτα στα μαγαζιά να στο πω απλά, γιατί τα άλλα είναι και τερτίπια περίεργα, αν πάρεις το αυτοκίνητό σου και γυρίσεις και δεις ποιοι δουλεύουν στα μαγαζιά θα καταλάβεις. Αν πας όμως και σε κάτι άλλα μαγαζιά περιφερειακά θα δεις αυτούς τους φουκαράδες, που επένδυσαν τα όνειρά τους σε πληρωμένα σποτάκια και τραγούδια να παίζονται.

Μετράτε πάρα πολλά χρόνια στη δουλειά αυτή. Πόσο δύσκολο είναι να γράφονται κομμάτια και να γίνονται επιτυχίες; Τι σας εμπνέει;

Είναι πάρα πολύ εύκολο. Στο τι με εμπνέει δεν θα πω ψέματα, γιατί δεν έχω μάθει να λέω ψέματα στη ζωή μου, με εμπνέει ο κόσμος και η αγάπη του για τα τραγούδια. Μου αρέσει να βλέπω τον κόσμο να τραγουδάει τα τραγούδια μου και να χαίρεται όταν τα ακούει. Δεν με εμπνέουν αληθινά περιστατικά γύρω μου, γιατί θα έπρεπε να ήμουν πεντέμισι χιλιάδες φορές χωρισμένος, άλλες τόσες παντρεμένος, αρραβωνιασμένος, ενθουσιασμένος, ερωτευμένος, απογοητευμένος, αλλά δεν ισχύει αυτό, είμαι επαγγελματίας. Μ’ αρέσει όμως πάρα πολύ συναισθηματικά να βλέπω ανθρώπους να χαίρονται, να τραγουδάνε, να διασκεδάζουν, να θλίβονται, να απογοητεύονται μ’ αυτό που τους δίνω. Σημαίνει ότι έπιασα τον σφυγμό τους, πως μια ευαίσθητη χορδή του εαυτού τους είναι κάτι από αυτό που έγραψα και άρα είναι αληθινό.

Με τόσα χρόνια εμπειρίας, τι πιστεύετε πως πουλάει περισσότερο;

Η θλίψη πιστεύω. Συνήθως ο άλλος στην χαρά του πανηγυρίζει και βγαίνει έξω, αλλά γελάει με τη θλίψη του άλλου. Ο άλλος δηλαδή είναι πολύ χαρούμενος που είναι καλά και λέει πάμε μαζί με τον φίλο που έχει χωρίσει να τον κάνουμε να ανέβει, δηλαδή να γελάσουμε με την θλίψη του, επομένως πάλι είναι θλιβερό. Όχι ότι δεν πουλάνε και τα χαρούμενα τραγούδια, μην τρελαθούμε, όπως και το ερωτικό τραγούδι πουλάει. Κυρίως όμως πουλάει ο πόνος. Στον πόνο ο άλλος ξεσπάει, κάνει ζημιά, τρελαίνεται, τα δίνει όλα. Στη χαρά δεν τα δίνει όλα στο τραγούδι.

Οι επιτυχίες σας είναι πάρα πολλές, αλλά υπάρχουν για εσάς δυο- τρεις που μπορεί να ξεχωρίζουν για δικούς σας λόγους;

Είναι πάρα πολλά για να ξεχωρίσω τόσα λίγα από 5.600 τραγούδια περίπου που έχω γράψει. Ένα τραγούδι που αγαπάω και θα το αγαπάω, όχι μόνο γιατί ήταν το ξεκίνημα της συνεργασίας μας με τον Κυριάκο, αλλά γιατί ήταν ένα πολύ ουσιαστικό και αληθινό τραγούδι, είναι το «Φεύγοντας», που τραγούδησε ο Πασχάλης Τερζής. Ο λόγος ήταν πως εκείνη την εποχή που τα τραγούδια είχαν γυρίσει λίγο στο ποπ λαϊκό, εμείς τολμήσαμε με ένα τραγούδι, που ήταν της δεκαετίας του ’50, με λατέρνα, με καθαρά λαϊκό στίχο, να βγούμε και να κρατήσουμε κοντά 20 χρόνια, μέχρι αυτή τη στιγμή. Αυτό το τραγούδι λοιπόν το αγαπάω γιατί ήταν σημαδιακό για πάρα πολλά πράγματα. Καταρχήν είμαι τα διπλάσια από τον Κυριάκο χρόνια στη δουλειά, και εμένα μου ξανάφερε τις μνήμες του καλού, παλιού τραγουδιού, που κάποτε έγραφα και με αγώνα πολύ τις κρατάω ακόμη.

Το να συντηρώ το λαϊκό τραγούδι και να προσπαθώ να μαζέψω τα κομμάτια όλων αυτών των ανθρώπων που λένε «ας βάλουμε και ένα dance σε αυτόν τον δίσκο για να το παίξει ο dj, ας κάνουμε κι ένα rap γιατί είναι της εποχής», εκεί μαζεύεις τα κομμάτια σου και αρχίζεις να αναρωτιέσαι γιατί το ζεϊμπέκικο πρέπει να γίνει rap ή η μπαλάντα μου να γίνει dance;;; Δεν το κατάλαβα ποτέ, γράφει ο άλλος dance, δεν χρειάζεται να το κάνω κι εγώ. Το «Φεύγοντας» λοιπόν ήταν το χαρακτηριστικό τραγούδι μιας καλής εποχής, που μεγάλωσα εγώ, με τον Καζαντζίδη, τον Μπιθικώτση, την Καίτη Γκρέυ, τον Αγγελόπουλο, που συνεργάστηκα και σαν στιχουργός και σαν παραγωγός του. Ήταν σημαντική στιγμή, όπου ένα καθαρά λαϊκό τραγούδι βγήκε από ένα παιδί που εκείνη την εποχή ήταν πολύ νέο, τον Κυριάκο που φάνηκε το ταλέντο του από τότε και ξαφνιάστηκα λέγοντας «Κοίταξε να δεις, υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που γράφουν καλό, λαϊκό τραγούδι, που θα μπορούσε να το πει και ο Στέλιος Καζαντζίδης».

Πόσο εύκολο ήταν ή τι δυσκολίες μπορεί να αντιμετωπίσατε στην επιμονή σας να γράφεται καθαρά λαϊκό τραγούδι και να μην αλλάξει το ύφος που υπηρετούσατε τόσα χρόνια;

Απίστευτες δυσκολίες… Δυσκολίες που μόνο ένας άνθρωπος με σκληρό χαρακτήρα όπως εγώ, όπως είμαι στη δουλειά μου, που θεωρώ πως είμαι αδιαπραγμάτευτος και όσοι με ξέρουν καταλαβαίνουν τι εννοώ, δεν κρύβομαι μπορεί να αντιμετωπίσει. Είμαι ισχυρός σαν άνθρωπος, δεν υποτάσσομαι ή εύκολα συμβιβάζομαι με λύσεις. Κρατάω αυτό που θέλω για μένα, δίνω αυτό που θέλω και κρατάω τις ισορροπίες έτσι όπως τις θέλω εγώ. Ευτυχώς με ευνόησε η τύχη, ο Θεός, δεν ξέρω πως το λέει ο καθένας, να έχω νωρίς επιτυχίες στη ζωή μου και να μην έχω ιδιαίτερη ανάγκη στο να συμβιβαστώ με πράγματα που με ανάγκασαν κάποια στιγμή και μου είπαν να συμβιβαστώ. Σε τέτοιες προτάσεις είχα το θάρρος να πω πως δεν με αφορά καθόλου.

Κάποιος μπορεί να ξεκινήσει να κάνει κάτι έχοντας πολύ καλές δημόσιες σχέσεις, να τον γράψουν όλα τα περιοδικά και να τον δείξουν όλα τα κανάλια, αλλά δεν θα πετύχει κάτι άλλο μετά από αυτό. Θα ανοίξει μια μπουτίκ, ένα τοστάδικο, ένα frozen yogurt.. Γιατί για να γίνει τραγουδιστής ή τραγουδίστρια σε μόνιμη βάση δεν πρόκειται.

Χαίρεστε να επιβεβαιώνεστε όταν επιλέγετε κάποιον καλλιτέχνη που πιστεύετε ή κάποια τραγούδια που μπορεί να είναι σε πιο λαϊκό ύφος και κάποιοι να έχουν τις αντιρρήσεις τους, βλέποντας πως αυτό που προτείνατε έγινε επιτυχία;

Ποιος τυφλός δεν θέλει το φως του;;; Φυσικά και χαίρομαι! Είμαι από τους ανθρώπους που έχω κάνει πολλά τέτοια πράγματα στη ζωή μου, όπως για παράδειγμα με τον Γιάννη Πλούταρχο, ο οποίος μου τραγουδούσε δοκιμαστικά, κάποια στιγμή τον πρότεινα στη Minos, έκανε την πρώτη του επαφή και δεν τον πίστευαν στην αρχή, βρέθηκε όμως ο παραγωγός ο Γιώργος Μακράκης, χρόνια παραγωγός μεγάλων Ελλήνων καλλιτεχνών και το είδε μαζί μου αυτό το πράγμα και το δουλέψαμε. Όταν λοιπόν ο Γιάννης ανέβηκε εκεί που ανέβηκε και δίκαια λόγω της φωνής του, βεβαίως χάρηκα. Όταν το Νίκο Κουρκούλη μου τον πρότεινε ένας φίλος, ο Κώστας Γκίτσης από τη Θεσσαλονίκη και μου είπε άκου τα demo αλλά άκου και τον τραγουδιστή και φώναξα τον Νίκο να έρθει στην Αθήνα «επένδυσα» πάνω του, τον πήγα στον Κυριάκο, δουλέψαμε μαζί και στήσαμε μια πραγματική καριέρα τραγουδιστική, γιατί την άξιζε. Ο Νίκος είναι εξαιρετικός τραγουδιστής, απ’ τους λίγους καλούς που έχουμε στην εποχή μας, βεβαίως λοιπόν δικαιώθηκα και χάρηκα, μάλιστα το είδαμε και σαν γκρουπ, σαν ομάδα και ξαναδουλεύουμε με τον Νίκο και με τον Κυριάκο και κάνουμε μαζί επιτυχίες, οπότε ναι, χάρηκα, ξετρελάθηκα από την χαρά μου.

https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=7TRTcQuhUJs

Όταν παρέλαβα την Πέγκυ Ζήνα, από την μαμά της, τη Στέλλα Χρησικοπούλου, της οποίας είχα κάνει εγώ την δισκογραφία, δικαιώθηκα, άσχετα με τον δρόμο που ακολούθησε η Πέγκυ στη συνέχεια και κάνει άλλα πράγματα. Θεωρώ ότι πάντα χαίρεται με αυτά ο δημιουργός, είναι σαν έναν σκηνοθέτη. Δεν ξέρω αν είδατε την ταινία «Χίτσκοκ» που όλο το σενάριο βασίστηκε ουσιαστικά σε μια αληθινή ιστορία, όπου δεν πίστευε κανείς ότι το «ψυχώ», το δράμα, θα έχει τύχη και το έργο το συγκεκριμένο έφτασε να το χρηματοδοτήσει ο ίδιος με την γυναίκα του και κάποια στιγμή έσπασαν παγκοσμίως τα ταμία. Όταν η δουλειά σου, το έργο σου, η πίστη σου σε κάτι αποδίδει το χαίρεσαι. Όταν το site έχει επισκεψιμότητα ή όταν ο φωτογράφος τραβήξει μια φωτογραφία και αρχίζουν να τον ρωτάνε αν όντως την τράβηξε ο ίδιος το χαίρεται. Ο καθένας στη δουλειά μας χαίρεται γι’ αυτό που κάνει και γι’ αυτό μπορεί μέσα από την τέχνη του να το επιβάλλει. Γιατί αυτό πάμε να κάνουμε, να επιβάλλουμε πράγματα μέσα από την τέχνη μας και γι’ αυτό άλλωστε πρέπει να κάνουμε τέχνη. Έστω κι αν είναι για κάποιους εμπορική, δεν έχει σημασία, γιατί ακούω να λένε πως δεν κάνεις τέχνη, αλλά εμπόριο και δεν το καταλαβαίνω.

Αυτός ο διαχωρισμός μεταξύ εμπορικού και ποιοτικού γιατί γίνεται και ποιους εξυπηρετεί τελικά;

Ο ζωγράφος όταν φτιάχνει ένα πίνακα τον κρεμάει στην κρεβατοκάμαρά του, τον επόμενο στην τουαλέτα και τον επόμενο στο σαλόνι και κάθεται πάνω του και τρώει;;; όχι, τον πουλάει! Ο άνθρωπος που κάνει τέχνη πρέπει να επιβιώσει με κάποιο τρόπο, αλλιώς θα κάνει τέχνη σαν ερασιτεχνισμό και θα κάνει ατεχνία για να ζήσει. Έχω ακούσει πολλές φορές την φράση «σιγά την τέχνη που κάνεις», φυσικά και κάνεις μια τέχνη που πρέπει να επιβιώσει για να συνεχίσεις να την κάνεις. Δεν κατάλαβα γιατί ο έντεχνος, ο οποίος είναι καραγκιόζης, ο οποίος δεν ξέρει να τραγουδάει και να γράφει τραγούδια κτλ. είναι έντεχνος και ο άνθρωπος που κάνει μουσική, τραγουδάει καλά και εμπορικά, είναι άτεχνος. Είναι ηλίθιοι και ανεγκέφαλοι, δεν ξέρουν καν την έννοια των όρων και μάλλον κρύβονται πίσω από τις έννοιες και το εννοώ. Δεν μπορεί ένα τραγούδι πάρα πολύ ωραίο, αλλά τραγουδισμένο από 10 έντεχνους απαράδεκτα, να είναι έντεχνο και να αποκαλείς άτεχνο το δικό μου που κάνω με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο, με μια εκπληκτική ορχήστρα και από έναν τραγουδιστή του βεληνεκούς, όπως ο Πασχάλης Τερζής, η Νατάσα Θεοδωρίδου, ο Αντώνης Ρέμος κτλ. Δεν μπορεί να είναι άτεχνο αυτό και να είναι έντεχνο του καραγκιόζη, του γελοίου που θεωρεί πως επειδή είναι άπλυτος ή πέρασε ξαφνικά από ένα αριστερό κόμμα και είπε και πέντε ιδέες που τις έγραψαν σε ένα περιοδικό, να θεωρεί πως αυτός κάνει έντεχνη μουσική, γιατί εδώ έχουμε καταλήξει στην Ελλάδα και δεν μιλάω για πολιτικά φρονήματα, αλλά για στρατευμένες ιδέες.

Ο κόσμος στις μέρες θα πάει να γελάσει με τον φίλο μου τον Μάρκο Σεφερλή, που είναι η δουλειά του αυτή και την κάνει καλά, δεν θα πάει να γελάσει με μια τραγουδίστρια που θα δείξει το βρακί της ή με ένα τραγουδιστή που θα κάνει πλάκα στους φίλους του.

Κάποτε αυτός που περνούσε από την αριστερά ή είχε πολιτικές θέσεις, που ήταν άπλυτος άξεστος και δούλευε με ένα γκρουπ, με ένα μπουζουξή, με ένα ξεκούρδιστο μπουζούκι και τραγουδούσε ψιλό – φάλτσα να είναι έντεχνος. Όταν ο Μάνος Χατζηδάκης έβγαλε τον Φλωρινιώτη με 4 λαϊκά τραγούδια, διότι ο Μάνος Χατζηδάκης έγραφε λαϊκά, κανείς δεν βρέθηκε να πει πως είναι ζεϊμπέκικο. Η συνέχεια των πραγμάτων ήταν ένας ποταμός, που είχε 2 όχθες: η όχθη των εμπορικών, των ανθρώπων όπως είμαστε εμείς, του Χρυσοβέργη, του Γιατρά, του Πολυκανδριώτη, του Μουσαφίρη, εμένα και η όχθη των πιο έντεχνων που προσπαθώ να καταλάβω ποιοι είναι. Είναι οι έντεχνοι που έφτασαν τα αντίστοιχα μαγαζιά τους να πεινάνε και άφησαν τους καλλιτέχνες, τους τραγουδιστές και τους μουσικούς τους αυτή τη στιγμή να γυροφέρνουν στα μαγαζιά για να βρουν δουλειά και αυτοί που κατάντησαν ραδιοφωνικούς σταθμούς να μην έχουν υλικό να παίξουν;;; Αν συμβαίνει αυτό, τότε συγγνώμη, αλλά ζούμε σε λάθος χώρα γιατί εγώ δεν θεωρώ πως είναι έτσι.

Αυτή την περίοδο δουλεύετε με την Πάολα… Είναι ένα όνομα που συγκεντρώνει ή πολλά θετικά ή πολλά αρνητικά σχόλια. Θέλω να μου πείτε εσείς τι είδατε στη συγκεκριμένη καλλιτέχνιδα και τι πιστεύετε ότι ενοχλεί και βάλλεται τόσο πολύ;

Παρακολουθείτε ελληνική και ξένη μουσική… Όλα τα μεγάλα ονόματα είναι αμφιλεγόμενα, όλα τα ονόματα της διεθνούς σκηνής που θυμάμαι πάντα ήταν αμφιλεγόμενα, μέχρι και τον Michael Jackson τον έκριναν για την παιδοφιλία του, τις χρήσεις ουσιών, τις πλαστικές, αλλά κανείς ποτέ δεν αμφισβήτησε το ταλέντο του. Με αυτό τον τρόπο σου απαντώ για την Πάολα!!! Δεν αμφισβητεί κανείς το ταλέντο ενός ανθρώπου, γιατί σε κάποιους δεν αρέσει ή επειδή μπορεί να έχει ελαττώματα. Διάβασα πως κάποιος είπε για την Πάολα και είναι και φίλος «Τι είναι αυτό το πράγμα, τι είναι αυτή;;;», η Πάολα είναι τραγουδίστρια τέλος!!! Και για να βάλω τα πράγματα στην θέση τους ακούω πολλούς να μιλάνε και για την Άντζελα Δημητρίου, με την οποία είχα καλή συνεργασία πιο παλιά, την δεκαετία του ’80. Η Άντζελα Δημητρίου και η κάθε λαϊκή τραγουδίστρια, είναι τραγουδίστρια και δεν είναι υποχρέωση μιας τραγουδίστριας ή ενός τραγουδιστή να γνωρίζει ποιες ήταν οι πολιτικές πεποιθήσεις του Τσαουσέσκου ή να ξέρει τον δείκτη down jones, έχουμε μπερδέψει πολύ αυτά τα πράγματα και έχουν γίνει κουλουβάχατα. Σκάει μύτη ένας τύπος με ένα μικρόφωνο από ένα κανάλι, το βάζει στο στόμα ενός ανθρώπου που εκείνη την ώρα τραγουδάει και λέει το «Φωτιά στα Σαββατόβραδα» και τον ρωτάει αν ξέρει ποιος έφερε την οικονομική κρίση στην Ρουμανία, για παράδειγμα, μα δεν υπάρχει λόγος να το ξέρει, ούτε η Καίτη Γκρέυ το ήξερε πριν από 50 χρόνια, ούτε ένας ηλίθιος που βγαίνει και λέει πως είναι υπουργός δεν το ξέρει, αν το ήξερε δεν θα μας καταντούσε εδώ. Μιλάω με αυτή τη γλώσσα, γιατί αυτή είναι η πραγματικότητα.

Δεν υπερασπίζομαι κανέναν τραγουδιστή, απλά ξαφνικά γίναμε όλοι γνώστες των πάντων. Ξεκινάει μια δημοσιογράφος, διαβάζει πολύ καλά ένα συγκεκριμένο θέμα, καλεί σε ένα πάνελ 10 ανθρώπους και τους ξεφτιλίζει, γιατί ρωτάει για κάτι που έχει διαβάσει, δεν την έχει ρωτήσει όμως κανείς πόσους δίσκους πούλησε ο Μανώλης Αγγελόπουλος το 1979 κι αν δεν ξέρει να την ξεφτιλίσει, αφού υποτίθεται πως είναι δημοσιογράφος μουσικών θεμάτων. Δεν γίνεται λοιπόν ο τραγουδιστής να γνωρίζει τι έγινε το 1994 στη Αυστρία, σε ένα πραξικόπημα και γιατί αυτή τη στιγμή δεν έγινε η συνένωση της Eurobank με την Εθνική. Δεν υπάρχει λόγος να το γνωρίζει ή να απαντήσει σωστά, όπως δεν υπάρχει λόγος να κρίνεται η γνώμη του και αν απαντήσει πως δεν ξέρει να σημαίνει πως είναι βλάκας. Είναι βλάκας αν δεν ξέρει ποιο είναι το τραγούδι που του δίνουν να τραγουδήσει. Ακούω αυτά τα ευτράπελα που κάνουν δημοσιογράφοι παντού, ένα μικρόφωνο κολλημένο και ρωτάνε ας πούμε τον κακομοίρη τον Αγάθωνα Ιακωβίδη ένα σωρό πράγματα, δεν υπάρχει λόγος να ρωτάς έναν 58 χρονών ρεμπέτη και τον εκθέτεις και να βγαίνεις και να λες διάφορα και στη συνέχεια να απαντάει ο Μελάς και να καταλήγουν σε ένα τέτοιου είδους αλισβερίσι.

Όλοι αυτοί όμως δεν αντιλαμβάνονται, μιας και ο Αγάθωνας αλλά και ο Ζαφείρης Μελάς είναι στον χώρο χρόνια, πως όλο αυτό μπορεί να γίνεται για τηλεθέαση;

Όλοι αυτοί που αναφέραμε μέχρι στιγμής, που είναι της δικής μου ηλικίας και μεγαλύτεροι δεν μεγάλωσαν και γαλουχήθηκαν με τον τρόπο που τα media έχουν εξελιχθεί και εκμαιεύουν πληροφορίες για να τις χρησιμοποιήσουν όπως θέλουν, δεν το ξέρουν οι άνθρωποι. Έγινε ένα σχόλιο για το τραγούδι που κάναμε με τον Κυριάκο για την Αγγελική Ηλιάδη για την Eurovision και βγήκε ένα πρωί ο Γιώργος Λιάγκας και έκανε ένα άλλο σχόλιο πάνω σε αυτό… Ξέρεις τι θα γινόταν αν ξεκινούσαμε κι εμείς και απαντούσαμε σε αυτό το σχόλιο;;; Δεν μπορώ να σου περιγράψω!

Όταν εσύ είσαι επιχειρηματίας σε ένα μαγαζί και έχεις τρία παιδιά, τα οποία δεν κάνουν και για να σου βοηθήσουν το μαγαζί πας και πληρώνεις ένα ραδιόφωνο να παιχτούν, βυθίζεις αυτά τα παιδιά και το ραδιόφωνο μαζί…

Σας ενόχλησε που εξέφρασε την άποψη του ο κ. Λιάγκας, που ίσως να μην γνωρίζει πολύ καλά τα μουσικά στοιχεία μέσα από την θέση του σε μια εκπομπή;

Δεν είναι ο μόνος! Ο ίδιος άνθρωπος λέει τη γνώμη του αν έγινε καλό το παστίτσιο το πρωί της άλλης που κάνουν τον διαγωνισμό, αν είναι καλά τα μπιζού που φόρεσε μια κοπέλα, Πρωινάδικο κάνει. Δεν είπε τη γνώμη του ο Μίκης Θεοδωράκης, αυτός θα με ενοχλούσε. Αν πάρουμε εμένα που είμαι στιχουργός, έναν μάγειρα δίπλα μου, πιο δίπλα έναν σχεδιαστή μόδας και παρακολουθήσουμε μια τέτοια εκπομπή, θα κάνουμε 20 μηνύσεις όλοι. Αυτός λοιπόν είναι παρουσιαστής μιας πρωινής εκπομπής και λέει ό, τι θέλει. Δεν του αρέσει το τραγούδι μου, Δεν σχολίασε εμένα, την άποψή του είπε και για τον άλλο είπε πως είναι καμένο το παστίτσιο, έπρεπε να του φέρει το ταψί στο κεφάλι;;; Με αυτή τη λογική θα ήμασταν όλοι φιλόδικοι, με ένα τηλέφωνο στο χέρι, θα κουτσομπολεύαμε και θα κάναμε μηνύσεις. Ο άνθρωπος είπε τη γνώμη του, αν έβγαινε ακόμη και ένας νέος συνθέτης και έλεγε τη γνώμη του, πως είναι απαράδεκτο μουσικά, στιχουργικά ή ορχηστρικά θα το άκουγα με προσήλωση και σεβασμό και θα σκεφτόμουν πως για να το πει αυτός ο άνθρωπος για κάποιο λόγο το λέει. Ας ακούσω το έργο του, ας δω τι έχει κάνει και ποια είναι η άποψή του και θα το συζητήσω και θα το επανεξετάσω γιατί μπορεί να έχω κάνει λάθος.

Μιας και μου αναφέρατε την Αγγελική Ηλιάδη και τη Eurovision, πως αποφασίσατε με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο να συμμετέχετε στον διαγωνισμό;

Στα 38 χρόνια που εργάζομαι δεν έχω πάρει μέρος ποτέ σε αντίστοιχο διαγωνισμό. Η συγκεκριμένη πρόταση έγινε από τον Κυριάκο και τον Γιώργο Αρσενάκο, που είχε το ένα μέρος της διοργάνωσης μέσω της εταιρίας που διευθύνει. Έτσι αποφασίσαμε να δώσουμε ένα τραγούδι που ταίριαζε τόσο στη συγκεκριμένη τραγουδίστρια όσο και στη δική μας ιδιοσυγκρασία και τον τρόπο γραψίματός μας. Σαφώς θα μπορούσαμε να κάνουμε και dance κομμάτι αλλά αυτό θα γινόταν για μια καλλιτέχνιδα όπως η Τάμτα, όχι για την Αγγελική Ηλιάδη. Αυτό το εργαλείο έχεις με αυτό θα δουλέψεις, όταν έχεις τον Ολυμπιακό θα πας για πρωτάθλημα, αν έχεις Απόλλωνα Καλαμαριάς θα παίξεις για την Α’ Εθνική. Αν έχεις ομάδα μπάσκετ θα φροντίσεις να έχεις ψηλούς παίκτες και αν έχεις ποδόσφαιρου μέτριους παίκτες. Ακούσαμε πολλά και ο καθένας έξω από τον χορό πολλά τραγούδια ξέρει και λέει. Όπως αν σε έναν φωτογράφο δώσω μια Compact ψηφιακή μηχανή στα χέρια του και πάει ύστερα να δουλέψει την φωτογραφία θα του είναι πολύ δύσκολο να την διορθώσει ενώ αν του δώσω την καλύτερη μηχανή, την Nikon θα κάνει ό, τι θέλει.

http://www.youtube.com/watch?v=FGbcySHyjaw

Με ό, τι έχεις στα χέρα σου δουλεύεις, μου έδωσαν την Αγγελική Ηλιάδη και κάναμε ένα τραγούδι κατά προσέγγιση στη φωνή, στο στυλ, την ιδιοσυγκρασία της και σε όλο το είναι που έχει. Και είπαν πως αυτό είναι τσιφτετέλι και όχι μοντέρνο, αλλά σε αντίθετη περίπτωση θα έλεγαν και τα αντίστοιχα. Αν της δίναμε ροκ τραγούδι, θα έλεγαν χάθηκαν οι ροκ τραγουδίστριες και το έδωσαν σε αυτή;;; Αν γράφαμε μοντέρνο, θα έλεγαν πως ο Φιλίππου με τον Παπαδόπουλο έγραψαν μοντέρνο;;; Αυτοί γράφουνε τσιφτετέλι, οπότε κάτι έχουν να πουν πάντα. Την άλλη κοπέλα που είναι φωνάρα, την είπαν χοντρή, την άλλη με τα δόντια που έλαμπαν, στον Αγάθωνα τους πείραξε το μουστάκι, στους άλλους οι φούστες, κάτι θα βρουν να τους πειράζει πάντα, ο Έλληνας το έχει αυτό. Αυτό που λένε η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της είναι δεδομένο, εγώ το ζω γιατί οι Έλληνες δεν μπορούσαν να κάνουν καριέρα στο εξωτερικό, γιατί από δω κόβανε τα φτερά των Ελλήνων καλλιτεχνών και το έχω ακούσει πολλές φορές. Για δείτε ποιοι έχουν κάνει καριέρα στο εξωτερικό.

Θα μπορούσαν να κάνουν καριέρα κάποια από τα δικά μας ονόματα εκεί έξω;

Πάρα πολλοί και το εννοώ. Ποιοι κάνουν όμως καριέρα μπορείς να δεις. Ο Παπαθανασίου, η Νανά Μούσχουρη, ο Ντέμης Ρούσσος, οι καλλιτέχνες που έζησαν στο εξωτερικό, που αγνόησαν τα ελληνικά δρώμενα και δεδομένα. Ξέρετε τι θα έγραφαν για αυτούς τους καλλιτέχνες αν ήταν στην Ελλάδα; Ένα χοντρό με έναν μανδύα που κάνει τον τραγουδιστή, με μια ψιλή φωνή, μια γυναίκα με κάτι μαύρα μαλλιά που τραγουδάει ψιλά, ένας μουσάτος που κάνει τον πληκτρά, ό, τι μπορεί να φανταστεί το μυαλό σου. Οι άνθρωποι αυτοί όμως έζησαν έξω, κάτω από άλλες γνώμες, ιδιότητες και συνθήκες, που ενδιαφέρει η καλλιτεχνία και όχι όλα τα υπόλοιπα.

Πείτε μου 2-3 ονόματα νεότερων που πιστεύετε πως θα μπορούσαν να έχουν κάνει κάτι στο εξωτερικό και δεν έκαναν για τον οποιοδήποτε λόγο;

Ο Αντώνης Ρέμος, η Δέσποινα Βανδή όταν ξεκίνησε μια χαρά κοπέλα, τραγουδίστρια, performer, και άλλοι πάρα πολλοί. Η Άννα Βίσση όταν προσπάθησε να κάνει καριέρα στο εξωτερικό την είχαν πάρει τα χρόνια, αν και θα μπορούσε να το κάνει, εδώ μπαίνουν κι άλλα πράγματα στη μέση. Η Έλενα Παπαρίζου δοκιμάζει να το κάνει κι έξω. Πρέπει να είναι συνολικό αυτό που θα κάνεις στο εξωτερικό, να βρεις συνθέτες και να μάθεις να δουλεύεις με την δική τους νοοτροπία. Δεν γίνεται να πας να κάνεις καριέρα στο εξωτερικό μόνο με έναν άνθρωπο που γράφει αγγλικό στίχο. Αν εγώ προσπαθήσω να γράψω αγγλικό στίχο δεν θα βγει σωστό διότι σκέφτομαι σαν Έλληνας. Έχω έναν συνεργάτη που ζει στο Λονδίνο και συνεργαζόμαστε και όταν κάποια στιγμή άκουσε τον ξενόγλωσσο δίσκο της Άννας Βίσση μου είπε το εξής απίστευτο: «Τι λέει αυτός που έγραψε τα τραγούδια; Ποιος είναι;;;» Και όταν τον ρώτησα γιατί το λέει αυτό, μου απάντησε «Γιατί δεν το λέμε έτσι εμείς»! Είναι σαν να έχεις βάλει το google να μεταφράζει τον ελληνικό στίχο. Ο ξένος έχει τον τρόπο ομιλίας, τους ιδιωματισμούς, είναι τελείως διαφορετικό.

Δεν με εμπνέουν αληθινά περιστατικά γύρω μου, γιατί θα έπρεπε να ήμουν πεντέμισι χιλιάδες φορές χωρισμένος, άλλες τόσες παντρεμένος, αρραβωνιασμένος, ενθουσιασμένος, ερωτευμένος, απογοητευμένος, αλλά δεν ισχύει αυτό, είμαι επαγγελματίας.

Λοιπόν, δεν μπορείς να κάνει καριέρα τραγουδώντας ξένα με στιχουργό Έλληνα που απλά έγραψε αγγλικό στίχο, ή με ένα μουσικό που το πρωί έγραφε ζεϊμπέκικο και το μεσημέρι αποφάσισε να γράψει dance. Δεν γίνεται. Πρέπει να μπεις στην ξένη κουλτούρα, να φύγεις από δω, να υποβοηθηθείς απ’ την ελληνική εταιρεία και να δημιουργήσεις επαφές με την ξένη εταιρεία. Πρέπει να μπεις κάτω από τη στέγη ενός ξένου παραγωγού, με ξένους ενορχηστρωτές, με άλλα στούντιο, άλλη διαδικασία, άλλους δημιουργούς για να ενταχθείς σε αυτό το πράγμα που πας να κάνεις. Αν αυτό πας να το κάνεις με Έλληνες, όπως εάν για παράδειγμα πάω εγώ με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο να γράψουμε αγγλικό στίχο και ο Κυριάκος βάλει τα δυνατά του να φτιάξει ένα τραγούδι που να μοιάζει με ξένο και πάρουμε και μια Ελληνίδα τραγουδίστρια και προσπαθήσει και αυτή να έχει την τέλεια προφορά, θα φτιάξουμε μια πολύ ωραία επιτυχία που θα τραγουδάμε μέχρι το πρωί σε ένα μπουζουκάδικο και θα λένε «Κοίταξε τραγουδάει και τέτοια αυτή!», ως εκεί όμως, τίποτα άλλο. Ακόμα κι αν κάναμε πολλά και δώσαμε τα πάντα για να το πετύχουμε, δώσαμε όλο μας τον εαυτό και το 100% της δύναμής μας, θα είναι το τελευταίο και το χειρότερο μιας τραγουδίστριας που θα πάει να κάνει καριέρα στο εξωτερικό.

Μου έχετε αναφέρει τον Κυριάκο Παπαδόπουλο αρκετές φορές, ο οποίος είναι συνεργάτης σας πάρα πολλά χρόνια. Θέλω να μου πείτε αυτή η σχέση που στηρίζεται και πως έχει εξελιχθεί με τα χρονιά; Τι είναι για εσάς ο Κυριάκος;

Καταρχήν, την εποχή που τον γνώρισα ήταν ένας άνθρωπος, μουσικός και συνθέτης που φαινόταν πως θα έχει μεγάλη εξέλιξη. Ένας άνθρωπος φαίνεται όταν έχει ταλέντο και όταν δεν έχει επίσης φαίνεται. Κι εγώ είχα την εμπειρία εκείνη την εποχή να ξεχωρίσω. Η ποιότητα του σαν άνθρωπος είναι δεδομένη. Είναι ένας εξαιρετικός χαρακτήρας και ένα παιδί που μάλλον σε λάθος δουλειά έχει βρεθεί. Είναι τόσο καλό παιδί που είναι δύσκολο στον χώρο αυτό να βρεις πραγματικά. Και οι άλλοι μου συνεργάτες είναι πολύ καλά παιδιά, δεν δουλεύω με εγκληματίες και κακούς ανθρώπους, απλά ο Κυριάκος θεωρώ πως με τόσες επιτυχίες που έχει κάνει θα έπρεπε να έχει πετάξει, όπως λέει και ο Γονίδης. Δεν έχει πετάξει όμως και είναι χαμηλών τόνων. Είναι ένας από τους βασικούς λόγους που δουλεύουμε μαζί, εκτός βέβαια από την αδιαμφισβήτητη επιτυχία που έχουν τα τραγούδια που γράφει, γιατί είναι εξαιρετικός, είναι άνθρωπος καθημερινός και είναι πολύ βασικό να μιλάς με έναν άνθρωπο που επικοινωνείς. Όχι έναν άνθρωπο που πατάει στις επιτυχίες του, καβαλάει ένα καλάμι και κάνει βόλτα. Ένας άνθρωπος με τον οποίο επικοινωνείς καθημερινά, κουβεντιάζεις, συζητάς τα προβλήματα, είναι φίλος είτε για μικρά είτε για μεγάλα. Είναι καθημερινός άνθρωπος σαν κι εμάς, όπως είμαι κι εγώ.

Μπορεί αυτή η σχέση να περνάει από αντιρρήσεις, από προβλήματα, όπως με τον άνθρωπό σου, με την γυναίκα σου, με τον άντρα σου. Αυτό είναι το ωραίο όμως, να συζητάς και να λύνεις τα προβλήματά σου και να συνεχίζεις. Με τον Κυριάκο η σχέση μας είναι σχέση πέρα από επαγγελματική, φιλική και μοιάζει σαν ένας άρρηκτος καλλιτεχνικός δεσμός, γιατί γράφουμε πράγματα που τα πονάμε, τα ζούμε και δεν προσπαθούμε να βγάλουμε τον εγωισμό μας ο ένας πάνω στον άλλο. Δουλεύουμε για το καλό τρίτων που δεν το καταλαβαίνουν πολλές φορές. Εμείς βασανιζόμαστε, τρέχουμε, κουραζόμαστε, σπάνε τα νεύρα μας, ξενυχτάμε, ανταλλάζουμε mail, κουβεντιάζουμε και στο τέλος το δίνεις σε κάποιον και λέει «ίσως δεν είναι καλό». Εκεί σκέφτεσαι ποιος από τους δύο πρέπει να γίνει εγκληματίας, αφού το έχουμε γράψει, και παλεύουμε για το καλό.

Είναι εύκολο να διατηρείται αυτή η όμορφη σχέση τόσα χρόνια;

Η σχέση αυτή ξεκίνησε από το ’96 και πάμε ακόμα και να έχουμε υγεία να συνεχίζουμε. Το βασικότερο απ’ όλα είναι ότι έχουμε σχέση εμπιστοσύνης και είναι πολύ βασικό. Είμαστε άνθρωποι αληθινοί, δεν κρυβόμαστε και δεν κοροϊδεύουμε ο ένας τον άλλο, γιατί το κομμάτι του ταλέντου είναι διαφορετικό. Το αν έχει ταλέντο ο Κυριάκος δεν θα το πω εγώ, φαίνεται, το δείχνουν οι επιτυχίες. Το να το πω εγώ, θα πουν πως το λέω γιατί είμαι μόνιμος συνεργάτης του. Το να πει ο Κυριάκος πως έχω ταλέντο, αν δεν είχα εδώ και τόσα χρόνια θα έκανα άλλη δουλειά. Είναι θέμα εμπιστοσύνης, αγάπης για την δουλειά, για τον έναν άνθρωπο προς τον άλλο. Αυτό το πράγμα το κάνουμε γιατί έχουμε οικογένειες, είμαστε άνθρωποι καθημερινοί, δεν θέλουμε τα χρήματα που βγάζουμε ή την δουλειά που κάνουμε να την παίξουμε στο καζίνο ή να την κάνουμε οτιδήποτε άλλο. Παίζουν πολλά πράγματα ρόλο και πρέπει να ταιριάζουν και οι ζωές δυο ανθρώπων, να ταιριάζουμε σαν άνθρωποι, είναι βασικό αυτό. Είναι 18 χρόνια και πολλές φορές ούτε γάμοι δεν αντέχουν τόσο, όχι μια συνεργασία που περνάει τόσες διακυμάνσεις και έχεις να κάνεις και με καλλιτέχνες που είναι δύσκολοι άνθρωποι, με νύχτα, με μέρα, με αμφισβητήσεις, με κρίσεις…

Ακούω αυτά τα ευτράπελα που κάνουν δημοσιογράφοι παντού, ένα μικρόφωνο κολλημένο και ρωτάνε ας πούμε τον κακομοίρη τον Αγάθωνα Ιακωβίδη ένα σωρό πράγματα, δεν υπάρχει λόγος να ρωτάς έναν 58 χρονών ρεμπέτη και τον εκθέτεις και να βγαίνεις και να λες διάφορα και στη συνέχεια να απαντάει ο Μελάς και να καταλήγουν σε ένα τέτοιου είδους αλισβερίσι.

Έχετε μετανιώσει ποτέ για τραγούδια που δώσατε σε κάποιον καλλιτέχνη; Ασχέτως αν έκανε επιτυχία κρίνοντας μόνο από την συμπεριφορά του;

Το 80% των φορών και θα συνεχίζω να μετανιώνω όσο γράφω. Πολλές φορές ξέρω εκ προοιμίου πως θα μετανιώσω για κάτι, αλλά αυτή είναι η δουλειά μου δεν μπορώ να κάνω κάτι, αυτό έχω μάθει. Θα μπορούσα να είμαι καθηγητής που έχω τελειώσει, αλλά η δουλειά μου είναι να γράφω τραγούδια. Ξέρω εκ των προτέρων πως αυτός που θα έρθει θα είναι ο Ιούδας και θα με προδώσει. Είναι όπως ο προπονητής που ξέρει πως ο ποδοσφαιριστής αν κάνει αλλαγή θα τον μουντζώσει αλλά δεν μπορεί να μην τον ξαναβάλει μέσα. Μπορεί να είναι και μικρό το ποσοστό που σου είπα, μπορεί να είναι και 90% ή και 99% και να φαίνομαι αυτή τη στιγμή πολύ καλός αν και δεν συνηθίζω στη δουλειά μου, αλλά μπορεί να είναι τόσο μεγάλο. Η δουλειά του τραγουδιστή είναι να πατάει πάνω στα τραγούδια, να εισπράττει αυτό που του δίνουμε, από τον επιχειρηματία και να τα κρατάει για τον εαυτό του.

Εισπράττει πιστεύετε περισσότερα ο τραγουδιστής που βγαίνει και ερμηνεύει το τραγούδι; Ηθικά κυρίως. Είναι λίγο αδικημένοι οι δημιουργοί;

Τα τελευταία 20 χρόνια είναι πολύ καλύτερα. Πιο παλιά δεν μας γνώριζαν. Έλεγαν για παράδειγμα άκου το καινούριο τραγούδι του Αντώνη Ρέμου, που βέβαια το λένε και τώρα, απλά τώρα υπάρχουν τα media, τα video clip και άλλα μέσα που σε αναφέρουν και αν είσαι και όπως εγώ που δεν έχω και πολλά μαλλιά θα σε θυμούνται. Υπάρχει λοιπόν ένας τρόπος να βγάλεις τη δουλειά σου. Όπως για εμένα και τον Κυριάκο, γνωρίζουν πως είναι μια ταύτιση κάποιον πραγμάτων που έχει επιτυχία. Παλιά ήταν πολύ δύσκολα. Πέρα των ογκόλιθων, Μίκυ Θεοδωράκη, Λευτέρη Παπαδόπουλο, Σταύρου Ξαρχάκου, αυτά που είχαν εμπλοκή και με πολιτικά δρώμενα, οι συνθέτες που έγραφαν απλά λαϊκά τραγούδια δεν τους ήξερε ούτε η μάνα τους. Δεν μιλάμε βέβαια για Βασίλη Τσιτσάνη, που είχα την τιμή και την αγάπη να τον γνωρίσω από κοντά και να συμπλέω μαζί του στα πρώτα βήματα. Αυτοί όμως ήταν ογκόλιθοι, δεν μιλάμε γι’ αυτούς. Μιλάμε για ανθρώπους καθημερινούς που τώρα έχουν και αυτοί ένα βήμα. Ένα τραγούδι να κάνει επιτυχία κάποιος τραγουδιστής και να το δούμε 10 φορές στην τηλεόραση, μαθαίνουν ποιος το έγραψε. Αν πάει λοιπόν αύριο σε ένα μαγαζί και έχει δίπλα του τον στιχουργό που του έγραψε το τραγούδι το μαθαίνουν μάνι – μάνι 2000 άνθρωποι. Στην εποχή μου δεν υπήρχαν αυτά.

Ποιος είναι ο αγαπημένος σας από τους παλαιότερους καλλιτέχνες που έχετε δουλέψει μαζί;

Ο Μανώλης Αγγελόπουλος, μεγάλος τραγουδιστής, εξαιρετικό παιδί, άνθρωπος λαϊκός, καθημερινός και κανονικός. Μερικές φορές όταν λέω «άνθρωπος κανονικός» με ρωτάνε τι εννοώ και απαντώ πως ένας άνθρωπος που κάνει τα πάντα για να τον μάθουν και βάζει ένα κασκέτο και γυαλιά για να μην τον αναγνωρίζουν όταν βγαίνει για καφέ ή αυτός που σε παίρνει τηλέφωνο και σου αναφέρει ποια είναι η καινούρια του περιουσιακή αξία ή ποια γυναίκα έβγαλε ερωτικά δεν είναι κανονικός. Ο κανονικός είναι σαν και μένα σαν και σένα, είναι ο άνθρωπος που τρώει, πίνει, ψωνίζει από το σούπερ μάρκετ, πάει βόλτες, μιλάει στο τηλέφωνο με τον φίλο του, όπως μιλάω εγώ στο τηλέφωνο με τον Κυριάκο και λέω τα νέα μου. Δεν λες με το που το σηκώνει ο άλλος το τηλέφωνο «Αγόρασα το τάδε αυτοκίνητο», δεν έχει τύχει να το κάνω ποτέ αυτό στη ζωή μου ή να πω «μου έσκασε χτες ένα ομόλογο και πήρα 1.000.000 ευρώ» σε έναν φίλο.

http://www.youtube.com/watch?v=C9-W-mNr9lM

Επειδή μου αναφέρατε τον Μανώλη Αγγελόπουλο σκέφτομαι τώρα, τα παιδιά των τόσο μεγάλων καλλιτεχνών θεωρείτε πως μπόρεσαν ποτέ να ξεπεράσουν τους γονείς τους και να κάνουν μια δική τους αξιόλογη καριέρα; Διότι περισσότεροι έχουν το παράπονο πως πάντα πέφτουν θύματα σύγκρισης με τους γονείς τους.

Το ερώτημα έγκειται αν θα έπρεπε πρωτογενώς να κάνουν αυτή τη δουλειά! Δεν σημαίνει πως για παράδειγμα ο γιος του Ηλία Φιλίππου επειδή ο πατέρας του έχει κάνει 200 πλατινένιους δίσκους θα πρέπει να γίνει στιχουργός. Μπορούσε να γίνει, άλλωστε όλοι γράφουν κάτι, δεν σημαίνει όμως πως έπρεπε να γίνει στιχουργός επειδή ο πατέρας του είναι γνωστός στιχουργός και έχει δημόσιες σχέσεις και γνωστούς καλλιτέχνες. Αν εγώ αύριο πεθάνω, δεν αφήσω τίποτα πίσω μου κι ο γιος μου παλινδρομεί γράφοντας αηδίες, εκεί θα του πάρεις συνέντευξη και θα σου απαντήσει πως δυσκόλεψαν οι εποχές και ο πατέρας μου ζούσε σε άλλες εποχές, αυτό όμως δείχνει πως τελικά ο γιος μου ίσως να μην ήταν για στιχουργός. Έπρεπε δηλαδή ο γιος του Βασίλη Τσιτσάνη να γίνει μουσικός; Έπρεπε ο γιος του Μάρκου Βαμβακάρη να γίνει συνθέτης; Έπρεπε ο γιος του μεγάλου Γιάννη Παπαϊωάννου να γίνει μπουζουξής; Έπρεπε ο γιος του Μανώλη Χιώτη να γίνει συνθέτης; Έπρεπε ο γιος του Γρηγόρη Μπιθικώτση να γίνει τραγουδιστής; Κι αν έπρεπε γιατί έπρεπε; Γιατί είχε ταλέντο ή επειδή ο πατέρας του ήταν διάσημος; Το αν αδικήθηκαν ή όχι δεν το κρίνω εγώ, ούτε εσύ αλλά το κρίνει η ιστορία. Μπορεί να το κρίνουν τα πράγματα. Όλοι οι αποτυχημένοι συνήθως θεωρούνται αδικημένοι. Γιατί όμως ένας από αυτούς δεν ξεχώρισε και τους αδίκησαν; Δεν είχε κανείς λόγος να τους αδικήσει. Το ακούω από πολλούς αυτό, όμως θεωρώ πως αυτοί οι άνθρωποι είναι όπως ένας δικηγόρος που αφήνει το γραφείο του στον γιο του, διότι αυτός πρέπει να ακολουθήσει την συγκεκριμένη καριέρα. Αν όμως δεν έχει ταλέντο σε αυτό, γιατί να μην γίνει αυτός τραγουδιστής για παράδειγμα αν έχει φωνή. Μάλλον μπέρδεψαν λίγο τα πράγματα.

Δες τι ήταν ο Στράτος Διονυσίου και δες τι είναι ο Στέλλιος και ο Άγγελος. Δεν λέω πως είναι κακοί, απλά η σύγκριση είναι τεράστια. Ίσως ο Στέλιος και ο Άγγελος Διονυσίου, ο Αντώνης Παπαϊωάννου, ο Δημήτρης Κόκοτας, όλα αυτά τα παιδιά, εάν δεν είχαν τους πατεράδες τους αυτή τη στιγμή, θα ήταν μια χαρά στο μουσικό στερέωμα με όσα έχουν καταφέρει. Όλο το πράγμα ενοχλεί στη σύγκριση με τους πατεράδες και στο ότι οι ίδιοι έβαλαν έναν κομπρέσορα, που λέει πως αδίκησαν τον εαυτό τους και έβαλαν παρακάτω τον πήχη γιατί πάντοτε θεωρούσαν πως είναι οι γιοι κάποιων. Δεν βλέπω τι νόημα έχει που αυτή τη στιγμή κάνει μια περιοδεία ο γιος του Στράτου Διονυσίου ή του Σταμάτη Κόκοτα, κάνοντας συναυλία με τραγούδια των πατεράδων τους, οι ίδιοι αυτοκαταστρέφονται έτσι. Είναι σαν αύριο να φτάσω 60 χρονών και ο Παπαδόπουλος 50 και ξαφνικά οι γιοι μας να γράφουν τραγούδια και επειδή δεν γίνονται επιτυχίες να θεωρούνται αδικημένοι. Επειδή οι πατεράδες έκαναν επιτυχία σαν δίδυμο συνθετικό δεν σημαίνει πως πρέπει να κάνουν τα ίδια και οι γιοι τους. Επειδή δηλαδή ο γιος του Κυριάκου παίζει καλό πιάνο και μένα γράφει καλά αθλητικά, γιατί ασχολείται με δημοσιογραφία, δεν πάει να πει πως αύριο το πρωί μαζί θα κάνουν επιτυχία σαν συνθετικό δίδυμο.

Σαφώς η Καίτη Γκρέυ δεν είναι το ίδιο με την Αγγελική Ηλιάδη, μια χαρά όμως είναι η κοπέλα. Δεν έγινε και τίποτα που δεν είναι ίδιες, αν είχε το ίδιο επώνυμο θα την σύγκριναν περισσότερο. Φαντάσου ο Νίκος Βέρτης να ήταν γιος του Μανώλη Βέρτη, ο οποίος θα ήταν ο Καζαντζίδης του 1960. Θα έλεγαν τώρα «τι να κάνει το παιδάκι, πώς να τραγουδήσει» ενώ έτσι κάνει καριέρα ο άνθρωπος, δεν έχει να συγκριθεί με κανέναν, μόνο με τον αδελφό του που δεν είναι καν τραγουδιστής. Εδώ τίθεται ένα θέμα σοβαρό και η Ελλάδα το έχει αυτό σε όλες τις κατηγορίες και όλα τα επαγγέλματα. Ο γιος ενός δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βάση τον γονιό του. Δεν υπάρχει κάποιος νόμος που να το ορίζει αυτό. Εμείς το λέμε.

Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να μου πείτε δύο λόγια για την νέα εταιρεία που μου αναφέρατε στην άρχη της κουβέντας, το δισκογραφικό label που ετοιμάσατε με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο.

Η λέξη δισκογραφική εταιρεία είναι πλέον μια παρωχημένη έννοια, γιατί δεν υπάρχει το φυσικό προϊόν, ο δίσκος. Έχουμε μείνει στο παρελθόν. Είναι η προσπάθεια που κάνουμε από κοινού να έχει ένα κοινό αποτέλεσμα και να αισθάνεται μια σιγουριά ο καλλιτέχνης, ότι τον προστατεύουμε και δεν πέφτει σε λάθος χέρια. Όταν δεν υπήρχε η εταιρεία, εμείς προστατεύαμε ούτως ή άλλως τους καλλιτέχνες αλλά δεν μπορούσαμε αυτό το πράγμα να το στηρίξουμε, γιατί υπήρχαν οι δισκογραφικές που το έπαιρναν αυτό και αναγκαστικά υπέγραφαν με αυτές. Τώρα λέμε στον καλλιτέχνη πως αφού δεν υπάρχει κάποιος να σε στηρίξει το κάνουμε εμείς. Αυτό που κάναμε στον Κουρκούλη το ’96 και ούτω καθ’ εξής, το κάνουμε και τώρα. Του φτιάχνουμε δηλαδή τον στίχο, τη μουσική, την επιμέλεια, κάνουμε συζητήσεις μαζί του και το τελειοποιούμε. Μια εταιρεία, δεν μπορεί πια να σου προσφέρει τίποτα. Εμείς τα κάναμε όλα πάντοτε. Πάμε λοιπόν τώρα να το κάνουμε για σένα και να σε προστατέψουμε. Το label δεν έχει κάποιον «ψωνίστικο» ρόλο, για να μας κάνει να φανούμε επιχειρηματίες. Απλά δώσαμε όνομα στη δουλίτσα μας και έτσι ο κόσμος και ο τραγουδιστής ξέρει τι κρύβεται πίσω από αυτό, το βλέπει. Τον βοηθάμε για ένα κοινό σκοπό και όφελος. Επιπλέον με αυτό τον τρόπο μπορούμε να πάμε αύριο σε μια μεγάλη δισκογραφική εταιρεία και να τους πούμε πως αυτό είναι ένα προϊόν που έχουμε ετοιμάσει εμείς, χωρίς να αρχίζουμε να σκορπάμε ρόλους, το έχουμε μαζέψει, έχουμε βάλει τα πάντα, και το παρουσιάζουμε ως το τελικό προϊόν μας. Εμείς ως Παπαδόπουλος και Φιλίππου σου φέρνουμε έναν καλλιτέχνη και ένα προϊόν έτοιμο. Αυτή η εποχή είναι δυστυχώς αυτής της κατανάλωσης, του προϊόντος που αν σου κάνει καλώς, αν όχι το πάμε αλλού. Τουλάχιστον όμως μην μας διαλύεις σαν ρόλους. Μου κάνει η μουσική, μου κάνει ο στίχος, αλλά δεν μου κάνει ο καλλιτέχνης ή το video clip. Αυτό ήταν λίγο μπερδεμένο.

Αυτή η διαδικασία αυτόματα σημαίνει μεγαλύτερο όγκο δουλειάς για εσάς;

Όχι, είναι ο ίδιος. Το ίδιο κάναμε πάντοτε και ουσιαστικά μας το είχαν διασπάσει πολλές φορές, ενώ τώρα τελειώνουμε, βάζουμε το label και είναι έτοιμο. Παλιά το κάναμε και δεν βρίσκαμε κι άκρη. Εμφανιζόταν από το πουθενά κάποιος που ήθελε να εκφράσει τη γνώμη του και μας έβαζε όλους να ψαχνόμαστε και στο τέλος γινόταν το ίδιο, χωρίς όμως να μπορούμε να το αποδείξουμε, γιατί από κάτω έμπαινε η σφραγίδα μιας εταιρείας και έλεγε επιμέλεια του τάδε. Αυτή τη στιγμή λοιπόν παρουσιάζουμε την πρότασή μας και είμαστε σύμφωνοι, εγώ, ο Κυριάκος και ο τραγουδιστής. Απλοποιήσαμε την δουλειά μας και σας την παρουσιάζουμε υπό τον τίτλο «Prime Productions».

Συνέντευξη στη Σοφια Μπεκιάρη

Φωτογραφίες: byRon

Απομαγνητοφώνηση: Ελένη Κεφαλληνού