Συνέντευξη: Γιώργος Σαμπάνης
Συναντήσαμε το Γιώργο Σαμπάνη ένα βροχερό απόγευμα στο Γκάζι όπου με την αφοπλιστική του ειλικρίνεια μας μίλησε για όλα χωρίς τον παραμικρό δισταγμό! Αγγίξαμε θέματα από τα νέα του επαγγελματικά σχέδια, τις μέχρι τώρα συνεργασίες του αλλά και το τι θα τον έκανε να σταματήσει την μουσική! Το tralala.gr κατάφερε να ξεκλέψει λίγο από τον χρόνο του και παραδόθηκε άνευ όρων στις ερωτήσεις μας!
Θα ήθελα να ξεκινήσω από κάτι πολύ φρέσκο! Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε το νέο σου τραγούδι με τίτλο «Ώρα μηδέν». Μίλησε μας λίγο γι’ αυτό…
Είναι ένα τραγούδι που σημαίνει πάρα πολλά πράγματα για μένα, διότι είναι το τραγούδι που βγαίνει μαζί με το άλμπουμ (μετά το Μόνο Αν Θες Εμένα). Ένα άλμπουμ το οποίο μόλις κυκλοφόρησε με τίτλο «Δεν είμαι ήρωας», με δέκα τραγούδια όλα σε στίχους της Ελεάνας Βραχάλη, όλα σε μουσική δική μου, σε παραγωγή και ενορχήστρωση του Χρήστου Σούμκα και φυσικά με την βοήθεια του Χρήστου Αβδελά και της εταιρίας μου της Universal Music. Το συγκεκριμένο κομμάτι, είναι ένα ερωτικό τραγούδι που καλεί τον άνθρωπο που αγαπάς να σταματήσει να σκέφτεται, να πονά, να βλέπει προβλήματα μπροστά του και να θέλει να έρθει κοντά σου, στην αγάπη σου, στον έρωτά σου, στο απίθανο που μπορεί να συμβεί μετά.
Για μένα η Ελεάνα είναι μέρος της αλήθειας μου, μιλάει στην ψυχή μου όταν γράφει και πιστεύω ότι πολλές φορές είναι σαν να με ξέρει τόσο καλά που η συνεργασία μας δεν ήταν επιλογή αλλά φυσική εξέλιξη!
Πως επέλεξες να γράψει τους στίχους των τραγουδιών του νέου σου δίσκου αποκλειστικά η Ελεάνα Βραχάλη;
Αυτό έχει να κάνει με την ψυχή μου, τον τρόπο που ήθελα να εκφραστώ, με τον θαυμασμό που τρέφω στο πρόσωπό της και στην στιχουργική της. Για μένα η Ελεάνα είναι μέρος της αλήθειας μου, μιλάει στην ψυχή μου όταν γράφει και πιστεύω ότι πολλές φορές είναι σαν να με ξέρει τόσο καλά που η συνεργασία μας δεν ήταν επιλογή αλλά φυσική εξέλιξη! Ξεκινήσαμε στο προηγούμενο άλμπουμ με το «Μυστήριο τρένο» και επειδή είμαι ένα μυστήριο τρένο, πεθαίνω για τους στίχους του, όπως ας πούμε, «ό, τι έχω αγαπημένο, αποδεικνύεται απάτη, μα σ’ αγαπάω ως το τέρμα και αν στον γκρεμό σου πηγαίνω, τότε ας πεθάνω για σένα.». Σε αυτό το άλμπουμ υπήρχε ένα τραγούδι που το λάτρευα και το είχαμε κάνει μαζί και της ζήτησα να ξεκινήσω το άλμπουμ μου με αυτό το τραγούδι και δέχτηκε, τότε της έστειλα την μουσική του «Ώρα μηδέν» για να κάνουμε και ένα δεύτερο τραγούδι και έγινε. Αφού έγινε και αυτό της είπα: «Ρε συ φιλενάδα, δεν το κάνουμε όλο μόνοι μας;» και μου είπε: «Ας προσπαθήσουμε!».
Συναντήσεις από διαφορετικά είδη μουσικής συναντάμε σε πολλά μαγαζιά φέτος… Που πιστεύεις ότι οφείλεται αυτή η νέα σύνθεση πολυμορφικών σχημάτων;
Κοίτα αν θες να πεις ότι σε ένα πρόγραμμα που διαρκεί έξι ώρες είναι καλό να αλλάζουν πολλά είδη μουσικής, θα συμφωνήσω γιατί αυτό είναι το έξυπνο και το φυσικό επακόλουθο, όχι λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά λόγω του ότι είναι ωραίο ένας άνθρωπος που πάει σε ένα μαγαζί να διασκεδάσει, να ακούσει πολλά διαφορετικά πράγματα. Τώρα το αν ταιριάζουν ή όχι αυτά τα πράγματα είναι άλλο θέμα. Η μουσική είναι μία και μιλάει στα ελληνικά. Αυτό που χωρίζουμε την μουσική και τα κοινά σε είδη είναι αρρωστημένο για την συνέπεια, τη διάρκεια και την βελτίωση της ελληνικής μουσικής.
Αυτό που χωρίζουμε την μουσική και τα κοινά σε είδη είναι αρρωστημένο για την συνέπεια, τη διάρκεια και την βελτίωση της ελληνικής μουσικής.
Επομένως δεν υπάρχει και η διάκριση του εμπορικού και του ποιοτικού τραγουδιού;
Δεν υπάρχει χειρότερο από το να ταμπελώνεις έναν άνθρωπο από το ξεκίνημα του ως φαινόμενο και να λες ότι είναι εμπορικός ή ποιοτικός όπως κάνουμε τώρα με τον Παντελή Παντελίδη. Αυτή την στιγμή το παιδί έχει δυο τραγούδια που ακούγονται πολύ και αρέσουν στον κόσμο. Το γιατί; Γιατί όλοι το έχουμε σκεφτεί αυτό για τις πρώην μας που βρήκαν κάποιον άλλον.
Ποια είναι οι άποψη σου για τους καλλιτέχνες που επιλέγουν να κυκλοφορήσουν ξενόγλωσσα τραγούδια;
Μου αρέσει οι Έλληνες καλλιτέχνες να τραγουδάνε στα ελληνικά! Ο καθένας έχει το δικαίωμα να τραγουδάει στην γλώσσα που του αρέσει αλλά θεωρώ πως η Ελλάδα έχει ανάγκη από καλά ελληνικά τραγούδια. Όλοι μας έχουμε μεγαλώσει με τις φωνές ελλήνων τραγουδιστών. Όλοι μας όταν θα παντρευτούμε θα έχουμε μια μπάντα να παίζει ελληνικά τραγούδια και αν δεν παίξει ελληνικά, δεν θα διασκεδάσει όλος ο κόσμος! Πρέπει να αποδεχτούμε την ταυτότητα μας! Η ελληνική μουσική είναι ένα παραμύθι συναισθημάτων και ήχων. Δεν γίνεται να μην έχεις μελετήσει παραδοσιακή μουσική και να λες ότι γράφεις ελληνική μουσική!
Θεωρείς ότι πολλά πράγματα στην νύχτα έχουν θυσιαστεί στο βωμό της κρίσης; Δηλαδή έχουν γίνει αλλαγές με την πρόφαση ότι «Έχουμε κρίση» οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί;
Όταν ο κόσμος δεν έχει χρήματα και δεν μπορεί να πληρώσει το νοίκι του, το φαγητό του και το γάλα του παιδιού του, σίγουρα δεν θα σκεφτεί να βγει και να πάει στα μπουζούκια σαν πρώτη επιλογή. Έτσι όπως σε όλα τα πράγματα υπάρχει κρίση, υπάρχει κρίση και στην νύχτα, στην δισκογραφία και παντού. Οπότε και οι επιχειρηματίες παίρνουν μεγαλύτερα ρίσκα οπότε λογικό είναι να μειωθούν και διάφορα άλλα πράγματα λόγω των πιθανοτήτων τα πράγματα να είναι δύσκολα. Αυτό είναι φυσιολογικό…
Αυτό που δεν με ενδιαφέρει πια είναι τι γράφουν για τα προσωπικά μου γιατί πολύ απλά δεν με ξέρουν.
Εσένα πόσο σε έχει επηρεάσει η κρίση σε προσωπικό επίπεδο;
Όχι δεν μπορώ να σου πω ότι έχω αλλάξει συνήθειες γιατί ποτέ δεν ήμουν από τους καλλιτέχνες που έπαιρναν τεράστια ποσά έτσι ώστε να πω ότι δεν μπορώ να συντηρήσω το κότερο μου… Δεν έχω άλλωστε κότερο, δεν έχω πόρσε, δεν έχω δικό μου σπίτι… Όμως ζω καλά! Είμαι πολύ ευχαριστημένος από το επίπεδο της ζωής μου. Χαίρομαι που μπορώ να κάνω μουσική και να ζω από αυτό. Για εμένα είναι ένα θαύμα αυτό και δεν περίμενα ποτέ να μου συμβεί! Νόμιζα πως θα μείνω για πάντα γυμναστής γιατί αυτό έχω σπουδάσει. Και μουσική έχω σπουδάσει αλλά πίστευα ότι θα είμαι σε ωδεία και θα μαθαίνω μουσική σε παιδάκια… Έχω στεναχωρηθεί όμως πάρα πολύ με ανθρώπους κοντινούς μου, που έχουν προβλήματα οικονομικά, ακόμη και μέσα στην οικογένεια μου… Γιατί εγώ μπορεί να είμαι τραγουδιστής αλλά η μητέρα μου είναι άνεργη. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι άνεργοι. Κάποτε λέγαμε πως υπάρχουν άνθρωποι που τρώνε από τα σκουπίδια και τους φανταζόμασταν… Έλεγες, ναι θα υπάρχουν, τώρα όμως τους βλέπεις! Πολλοί φεύγουν ακόμη και από την Ελλάδα έχοντας προσπαθήσει πάρα πολύ εδώ, σπουδάσει κτλ. για να πάνε να βρούνε μια συμβατική δουλειά στο εξωτερικό μόνο και μόνο επειδή δεν μπορούν να αρκεστούν σε τετρακόσια και πεντακόσια ευρώ εδώ, που αν τα βρούνε κιόλας…
Εσύ θα έφευγες στο εξωτερικό αν έβλεπες ότι τα πράγματα είναι δύσκολα εδώ;
Θα ήταν η τελευταία μου επιλογή… Θα έπρεπε να πεινάω εδώ, να πεθαίνω στην κυριολεξία! Αλλά εγώ έχω ψύχωση με την Ελλάδα!
Αν κάποια στιγμή έβλεπες πως η δισκογραφική σου εταιρία δεν ικανοποιεί τα πιστεύω σου, θα επέλεγες να ανεξαρτητοποιηθείς και να σταθείς στις δικές σου δυνάμεις ή προτιμάς πάντα την σιγουριά μιας δισκογραφικής;
Εγώ δεν είμαι παραγωγός δίσκων, ούτε είμαι άνθρωπος που ξέρει να χειρίζεται τα media. Οι εταιρίες πληρώνουν κάποια άτομα για να κάνουν αυτά τα πράγματα. Η δισκογραφική μου δεν είναι μόνο ότι μου πληρώνει τον δίσκο μου, φυσικά και θα τον πλήρωνα από μόνος μου αν δεν μπορούσε να τον πληρώσει κάποιος άλλος. Θα ξαναπήγαινα σε δισκογραφική για να έχω δίπλα μου αυτούς τους ανθρώπους που θα υποστηρίξουν την δουλειά μου και θα προωθήσουν το υλικό μου. Οι δισκογραφικές εταιρίες είναι απαραίτητες. Τώρα αυτό που πουλάνε οι δισκογραφικές εταιρίες δεν ξέρω αν είναι πλέον απαραίτητο στον κόσμο. Όχι η μουσική αλλά η μορφή που πουλιέται δηλαδη το cd, το mp3 αυτή η μορφή πώλησης είναι ξεπερασμένη. Εγώ για να φτάσει στα αυτιά σου το «Ώρα μηδέν» χρειάζομαι την δισκογραφική μου, όχι σαν ταμπέλα, την Universal Music, αλλά τους ανθρώπους που συνεργάζονται μέσα σε αυτή. Αν δεν έχω την ομάδα μου και είμαι μόνος μου, τότε με μαθηματική ακρίβεια θα μείνω και μόνος μου γενικά. Η επιτυχία σε κάτι είναι αποτέλεσμα ομάδας. Ακόμα και όταν ήμουν αθλητής στο στίβο, που έφτασα να τρέχω σε παγκόσμιο πρωτάθλημα, εγώ έτρεχα αλλά ήταν ο προπονητής μου, το σωματείο μου, οι συναθλητές μου που κάθε μέρα κοντραριζόμασταν και γινόμασταν καλύτεροι κτλ.
Φυσικά και υπάρχουν πυροτεχνήματα στον χώρο, και είναι τέλειο να υπάρχουν αλλά τίποτα δεν είναι τυχαίο αφού με τον χρόνο καθαρίζουν αυτά, και δεν μπορείς να έχεις 30 χρόνια καλές δημόσιες σχέσεις αν δεν λέει τίποτα η δουλειά σου.
Για τους νέους καλλιτέχνες που θέλουν πολύ να μπουν σε μια δισκογραφική και να έχουν και αυτοί την ομάδα που αναφέρεις, θεωρείς ότι δίνονται πλέον ευκαιρίες;
Δεν θέλω να γίνομαι αφοριστικός αλλά τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα, δυστυχώς εξαιτίας της κρίσης. Η δισκογραφική πλέον σκέφτεται πόσα χρήματα θα χαλάσει σε ένα budget χρόνου έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσει τα ρίσκα της και να έχει κέρδος. Θα σου μιλήσω για το σπίτι μου την Universal Music, η οποία είναι μια εξαιρετική εταιρία δίσκων, λογικό είναι να επενδύουν μόνο στα εξαιρετικά πράγματα που ανακαλύπτουν. Φυσικά ο καλός δεν χάνεται ποτέ! Για τα μέτρια πράγματα δεν ρισκάρουν πλέον και καλά κάνουν. Τις δισκογραφικές δεν τις ενδιαφέρει μόνο πως θα προωθήσουν την καλή μουσική αλλά και πως θα βγάλουν χρήματα.
Από τους νέους καλλιτέχνες που υπάρχουν ήδη στο χώρο τα τελευταία πέντε χρόνια, έχεις ξεχωρίσει κάποιους;
Την Νατάσσα Μποφίλιου, τον Γιάννη Χαρούλη, τους Vegas πάρα πολύ, ιδιαίτερα την τραγουδίστρια τους που είναι φωνάρα και τον Δήμο Αναστασιάδη γιατί γράφει ωραία τραγούδια !
Θα έψαχνες εσύ νέους καλλιτέχνες προκειμένου να τους βοηθήσεις στο ξεκίνημά τους και να γράψεις τραγούδια γι’ αυτούς;
Όχι, θα έπρεπε να ερχόταν αυτοί σε εμένα! Δεν θα πάρω τα μαγαζιά σβάρνα να αρχίζω να ψάχνω αλλά είμαι ανοιχτός σε οποιαδήποτε πρόταση. Δηλαδή αν έρθει ένα νέο παιδί και μου πει: «Γεια σου φίλε, θες να με ακούσεις εννοείτε πως θα κάτσω να τον ακούσω». Κοίτα εγώ γράφω δέκα-δεκαπέντε τραγούδια τον χρόνο, τα πέντε-έξι τα χρειάζομαι για εμένα, τα υπόλοιπα έξι-εφτά πες ότι είναι σε άλλο είδος οπότε θα τα δώσω κάπου αλλού. Με τον Γιώργο Μαζωνάκη ας πούμε έχουμε τρία χρόνια δισκογραφική σχέση, πίνουμε καφέ μαζί, κάνουμε παρέα, μιλάμε για τους στίχους μας οπότε ξέρω ότι από τα δέκα-δεκαπέντε τραγούδια μου, τα τρία θα τα γράψω πάνω του. Το ίδιο και με την Πέγκυ Ζήνα, το «Σου χρωστάω ακόμη ένα κλάμα» ή το «Λείπει πάλι ο Θεός» ας πούμε γράφτηκαν πάνω τους. Την μόνη συμβουλή που λέω στα νέα παιδιά είναι ότι να μην πουν κάτι που δεν θα είναι καλό μόνο και μόνο για να βγάλουν κάτι!
Το πρώτο πράγμα που βάζω πάνω από όλα είναι ο αυτοσεβασμός μου, μετά βάζω την οικογένεια μου δηλαδή την γυναίκα που θα παντρευτώ, μετά τους γονείς μου την αδερφή μου και τα άλλα δυο αδέρφια από τον άλλο γάμο του πατέρα μου και μετά από όλα είναι η μουσική.
Αυτό όμως δεν μπορεί αν συμβεί στο ξεκίνημα κάποιου;
Δεν πρέπει να είναι κανείς ελαστικός γιατί αυτό που λέει μένει! Όλα ξεκινάνε από το αν ξέρεις τι θέλεις να κάνεις όταν ξεκινάς κάτι. Γιατί θέλεις να γίνεις τραγουδιστής;;; Τι είναι αυτό που σε παρακινεί να γράψεις; Εμένα με παρακινεί ότι μπορώ να εκφράζομαι μέσα από αυτά που γράφω. Τραγουδιστής γίνεσαι γιατί θέλεις να πεις αυτό που νιώθεις στον κόσμο τραγουδιστά.
Μετάνιωσες για κάποιο τραγούδι που το έδωσες σε άλλο καλλιτέχνη και θα ήθελες να το έχεις κρατήσει για σένα;
Όχι… Στους μόνους καλλιτέχνες που έχω δώσει ποπ ροκ κομμάτια είναι το «Αυτός» στους Onirama και όλα τα τραγούδια της Έλενας όταν είχα ξεκινήσει, το οποίο το θεωρώ όχι μόνο τιμή μου αλλά και υποχρέωση μου, γιατί εκείνη ερμήνευσε το πρώτο μου τραγούδι το «Φιλί της Ζωής» και με έκανε γνωστό. Αλίμονο αν επειδή εγώ έλεγα ποπ ροκ κομμάτια δεν τα έδινα στην Έλενα.
Πως ένοιωσες την πρώτη φορά που άκουσες τραγούδι σου στο ραδιόφωνο;
Μια από τις πέντε πιο ωραίες στιγμές τις ζωής μου! Είχα στηθεί από τις 6.30 το απόγευμα στο κρεβάτι μου με το κασετοφωνάκι μπροστά, θα έπαιζε το mad radio το «Φιλί της Ζωής» της Έλενας Παπαρίζου πρώτη μετάδοση. Από τις 6.30 μέχρι τις 7 το πρωί που παίχτηκε τελικά το τραγούδι, εγώ ήμουν ξύπνιος και φοβόμουν να πάω στην τουαλέτα μήπως το παίξει και δεν το ακούσω.
Υπάρχει κάποιο τραγούδι που όταν το έγραφες δεν θεωρούσες ότι θα κάνει επιτυχία και τελικά σε εξέπληξε θετικά;
Όλα!
Δηλαδή είσαι ανασφαλής όταν γράφεις τραγούδια;
Μόνο ανασφαλής είμαι όταν γράφω!
Όπως σε παρατηρούμε αυτή τη στιγμή μου γεννιέται η απορία αν αφήνεις περιθώρια να σε γνωρίσει ο άλλος, αν δίνεις χώρο να σε πλησιάσει;
Είμαι ένας υπερβολικά εξωστρεφής-εσωστρεφής άνθρωπος! Είμαι ένας πολύ κοινωνικός άνθρωπος για να περάσουμε καλά αλλά δύσκολα θα μάθεις πράγματα για μένα… Έχω ένα περιβάλλον ανθρώπων το οποίο λέγεται φίλοι από το σχολείο, μουσικοί που παίζουμε μαζί χρόνια, ο μανατζέρ μου, η οικογένεια μου, το κορίτσι μου και τελειώσαμε. Δίνω όμως ευκαιρίες στον κόσμο να τους γνωρίζω. Απλά στους πολύ δικούς μου, θα πω και πολύ δικά μου πράγματα. Δεν ντρέπομαι, δεν φοβάμαι, μιλάω ανοιχτά. Οι υπόλοιποι δεν χρειάζεται να ξέρουν!
Πως αντιμετωπίζεις την πιθανή αρνητική κριτική από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης;
Καλά μας κάνουν! Δεν με ενδιαφέρει… Ο καθένας μπορεί να λέει ότι θέλει, δημοκρατία έχουμε! Η μουσική είναι υποκειμενική.. Είμαι ένας συνθέτης που γράφει τραγούδια, που τραγουδάει, η παρουσία μου στον χώρο είναι συγκεκριμένη, η μουσική μου υπάρχει παντού και μπορεί να την κρίνει! Το επάγγελμά μου αυτό είναι… να δημιουργώ για να κρίνομαι! Θα μπω να ψάξω τι γράφτηκε για μένα, ιδιαίτερα ό,τι αφορά την μουσική μου. Με ενδιαφέρει δηλαδή αν έχει views ένα τραγούδι μου! Θα μπω που και που να δω αν αρέσει στον κόσμο, γράφουν θετικά σχόλια ή όλοι λένε πως είναι αηδία; Αυτό που δεν με ενδιαφέρει πια είναι τι γράφουν για τα προσωπικά μου γιατί πολύ απλά δεν με ξέρουν. Τώρα αν βγει ένας πολύ σπουδαίος συνθέτης, που τον εκτιμώ και πει ότι γράφω βλακείες θα με πειράξει αλλά θα το ξεπεράσω!
Η αφοπλιστική ειλικρίνεια σου που φαίνεται και μέσα από τις απαντήσεις σου, σου έχει δημιουργήσει προβλήματα στην πορεία σου μέχρι σήμερα;
Μόνο προβλήματα! Είμαι πολύ κακός στα ψέματα… Ταύρος με Λέων! Μου αρέσει να λέω την αλήθεια σε όλα. Την δική μου όμως αλήθεια, γιατί δεν σημαίνει πως ξέρω τα πάντα. Λέω αυτό που εικάζω, νοιώθω, πιστεύω. Αυτό με έχει κάνει να έχω πάρα πολύ καλούς φίλους και ανθρώπους που δεν θέλουν ούτε να με βλέπουν! Τους σέβομαι και τους δύο, αλλά εγώ δεν μπορώ να με αλλάξω. Όχι γιατί δεν θέλω, προσπαθώ κάθε μέρα αλλά πάντα γυρίζω πίσω στα χούγια μου.
Ποια είναι η σχέση σου με τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης; Facebook, twitter…
Είχα καιρό twitter το οποίο το χειριζόταν ένας βοηθός μου, αλλά πρόσφατα ανακάλυψα ότι μου αρέσει γιατί έχει πλάκα. Έτσι πλέον το χρησιμοποιώ και γράφω ο ίδιος. Το Facebook το βαριέμαι… διαβάζω τα inbox διότι με αφορούν γιατί είναι συγκινητικό να διαβάζεις ότι τους αρέσει η νέα σου δουλειά αλλά μπαίνω μια φορά κάθε τρεις μέρες. Στις ερωτήσεις τις προσωπικές συνήθως απαντάω εκτός αν είναι υβριστικές.
Οι συνεργασίες που έχεις κάνει ως τώρα στηρίζονται πρώτα στην προσωπική σχέση που έχεις μαζί τους ή την δημιουργείς στην συνέχεια;
Όχι, στηρίζονται στον θαυμασμό που έχω γι’ αυτούς. Επειδή είμαι ένας άνθρωπος που γράφω πάνω σε φωνές, τώρα πια έρχονται και μου ζητάνε τραγούδια αλλά παλαιότερα συνέβαινε το εξής… Έγραφα ένα τραγούδι πάνω σε μια φωνή όπως την φανταζόμουν και μετά πήγαινα και έβρισκα τον καλλιτέχνη εγώ και έτσι έπαιρνα εγώ το ρίσκο. Έκανα το «Χάνομαι» της Πέγκυ Ζήνα και της χτύπησε κυριολεκτικά την πόρτα εγώ! Βρεθήκαμε να κάνουμε εννιά τραγούδια, να γινόμαστε φίλοι, να κάνουμε και άλλο δίσκο μαζί και να κάνουμε παρέα. Αυτό έγινε με την πάροδο του χρόνου… Αυτό έγινε γιατί εκτιμάω πολύ την χροιά και δουλειά της. Το ίδιο έγινε και με τον Γιώργο Μαζωνάκη, που έγραψα το «Οι άνδρες δεν κλαίνε μονάχα πονάνε» και είπα «Ωχ αυτό είναι για τον Γιώργο!» το οποίο του το πρότεινα. Όπου μετά από πολύ κόπο δέχτηκε να το πει και έγινε επιτυχία. Μετά ήρθε ο Γιώργος σε εμένα. Είχα ετοιμάσει ήδη υλικό και του πρότεινα το « Εγώ την ζωή μου εσύ την δικιά σου» και το «Δύσκολα φεγγάρια». Και τώρα το ίδιο έγινε και του έδωσα το «Λείπει πάλι ο Θεός». Δούλεψα πάνω του γιατί εγώ γούσταρα την φωνή του και τα τραγούδια του. Το ίδιο έγινε και με τον Γιώργο Νταλάρα, ο οποίος είναι η ψύχωση μου. Καθόμουν σπίτι μου και έγραφα τραγούδια για αυτόν μη πιστεύοντας ότι θα του τα έδινα ποτέ.
Με όλους αυτούς τους καλλιτέχνες θα το τολμούσες να τους προτείνεις να κάνατε μαζί ένα τραγούδι ντουέτο;
Αυτό είναι λίγο εμπορικό τρικ. Το ντουέτο πρέπει να γραφτεί εξ αρχής ως ντουέτο. Πρέπει ο στίχος να απευθύνεται ο ένας στον άλλον. Να έχεις ένα λόγο να το γράψεις. Να κάνουμε ντουέτο απλά για να ακουστούν δυο φωνές μαζί ούτε καλλιτεχνικό είναι, ούτε μουσικό . Δεν χρειάζεται η Πέγκυ Ζήνα ένα ντουέτο για να έχει εμπορική επιτυχία και τον τελευταίο καιρό δεν το έχω ούτε εγώ. Για παράδειγμα, το «Μέρες που δεν σου είπα σ’ αγαπώ» που το είπα με την Ραλλία Χρηστίδου δεν μπορούσαμε να το σκεφτούμε σαν τίποτα άλλο εκτός από ντουέτο. Την φωνή της Ραλλίας την βρήκαμε μετά αλλά από την αρχή που το γράφαμε με τον Γιάννη Δόξα, ο οποίος έγραψε τους στίχους, είπαμε ότι το «Πάνε τώρα μέρες που δεν σου είπα σ’ αγαπώ» να λέγεται face to face!
Το καλοκαίρι που μας πέρασε πραγματοποίησες μια πολύ μεγάλη περιοδεία… Πως πέρασες στις μουσικές σου εξορμήσεις;
Δυο λόγια θα σου πω: καλοκαιρινή περιοδεία! Πέρασα όμορφα, βρέθηκα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, γνώρισα πολύ κόσμο, διασκεδάσαμε μαζί, τραγουδήσαμε…. Πάντα περνάω καλά στις περιοδείες μου. Είναι τέλεια!
Αν σου έδινα ένα εισιτήριο με ανοιχτό τον προορισμό για να επιλέξεις εσύ, που θα πήγαινες;
Η γη είναι συγκεκριμένη, δυστυχώς έχει όρια. Δηλαδή ξέρεις ότι μπορείς να την περπατήσεις όλη αν προλάβεις. Το μόνο μέρος που δεν είναι συγκεκριμένο είναι το μυαλό. Μπορείς να φύγεις κα να πας όπου θέλεις σε δευτερόλεπτα. Το καλύτερο εισιτήριο που μπορείς να μου δώσεις είναι αυτό που ξεκλειδώνει πράγματα που δεν αφήνει το μυαλό να πας. Τώρα αν θέλεις να διαλέξω ένα προορισμό θα πήγαινα στην πατρίδα μου την Κρήτη, στα Χανιά. Σίγουρα θα πάω πέντε μέρες τον χειμώνα και είκοσι μέρες το καλοκαίρι αλλιώς θα αρρωστήσω.
Με βάση τις τελευταίες δηλώσεις που έκανε ένας συνάδελφος σου ο Βαλάντης που είπε ότι κάποιοι πρέπει να αποσύρονται από τον χώρο λόγω ηλικίας. Θεωρείς ότι ένας καλλιτέχνης έχει ημερομηνία λήξης;
Όχι! Το κοινό αποφασίζει για το πότε τελειώνει ένας καλλιτέχνης. Κανένας άλλος! Μετά μόνο ο θάνατος! Θεωρώ πως η μουσική υπάρχει για να ταξιδεύει τον κόσμο. Το να ακούμε μουσική είναι το πρώτο και πιο άμεσο πράγμα που κάνουμε όταν δεν είμαστε καλά, όταν χαιρόμαστε, παντρευόμαστε, ερωτευόμαστε, όταν κάνουμε έρωτα μπορεί να παίζει ένα τραγούδι από πίσω… Κανείς δεν μπορεί να πει ότι αυτό το πράγμα έχει ημερομηνία λήξης! Αν αυτό όμως δεν το ακούει κανείς, τότε ναι αυτό το πράγμα δεν έχει χρησιμότητα. Δεν θεωρώ πως άνθρωποι που έχουν μια τεράστια προσφορά και ιστορία στον ελληνικό πολιτισμό και την μουσική γενικά μπορούμε να τους συζητάμε. Θα πρέπει να έχουμε ένα πολύ μεγάλο σεβασμό σε αυτούς που μας έμαθαν να τραγουδάμε και να ακούμε μουσική. Κρίνεσαι από αυτό που έχεις αφήσει πίσω σου.
Ξέρω ότι δεν σε αφορά άμεσα αλλά πόσο άσχημο είναι για εσάς τους καλλιτέχνες που είστε στον χώρο και σαν δημιουργοί και σαν τραγουδιστές, να υπάρχουν άνθρωποι που χαρακτηρίζονται συνάδελφοι σας λόγω των καλών δημοσίων σχέσεων πάνω στην δουλειά τους ή προβάλλοντας πάρα πολύ την προσωπική τους ζωή προς τα έξω και να καταλαμβάνουν χώρο από κάποιον άλλο καλλιτέχνη που μπορεί να αξίζει;
Ο καθένας κρίνεται από την προσπάθεια του. Θεωρώ θεμιτό, δίκαιο και σωστό να παραθέτεις στο επάγγελμα σου τα όπλα σου. Αν αυτό είναι δημόσιες σχέσεις καλά κάνεις! Δεν είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι το ελληνικό τραγούδι είναι μια πίτα συγκεκριμένη. Η μουσική είναι για όλους! Ο κόσμος θα σε κρίνει! Φυσικά και υπάρχουν πυροτεχνήματα στον χώρο, και είναι τέλειο να υπάρχουν αλλά τίποτα δεν είναι τυχαίο αφού με τον χρόνο καθαρίζουν αυτά, και δεν μπορείς να έχεις 30 χρόνια καλές δημόσιες σχέσεις αν δεν λέει τίποτα η δουλειά σου.
Τέλος, θα υπήρχε κάτι που θα σε έκανε να σταματήσεις την μουσική ή έστω να μην την ασκείς πλέον επαγγελματικά;
Η οικογένεια μου ξεκάθαρα! Κάθε άνθρωπος έχει τις ηθικές του αξίες και έχει τους στόχους του. Για εμένα η μουσική είναι ο πιο σημαντικός τρόπος έκφρασης. Το πρώτο πράγμα που βάζω πάνω από όλα είναι ο αυτοσεβασμός μου, μετά βάζω την οικογένεια μου δηλαδή την γυναίκα που θα παντρευτώ, μετά τους γονείς μου και τα αδέρφια μου και μετά από όλα αυτά είναι η μουσική. Θα πρέπει να υπάρχει πολύ σημαντικός λόγος για να την σταματήσω. Υπάρχουν προτεραιότητες!
Συνέντευξη στη Σμαράγδα Κωνσταντογιάννη
Επιμέλεια συνέντευξης Σοφία Μπεκιάρη
Ευχαριστούμε πολύ για την άψογη φιλοξενία το Cartone