Συνέντευξη | Δ.Μαυρόπουλος: “Το θέατρο όσο δίκαιο είναι επί σκηνής, τόσο άδικο είναι κάτω από τη σκηνή”

Με άκρως χαλαρή διάθεση και σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του συναντήσαμε τον ηθοποιό Δημήτρη Μαυρόπουλο, ο οποίος μας μίλησε για τη ζωή του, τη θεατρική του πορεία, τη σημερινή πραγματικότητα αλλά και για το έργο “Φον Δημητράκης” στο οποίο πρωταγωνιστεί. Άμεσος, ευγενικός και καλλιεργημένος επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο πως η επιτυχία και η αγάπη του κόσμου δε δίνονται τυχαία.

Ένας Πόντιος γεννημένος στη Βέροια, σωστά;

Ναι, είμαι γεννημένος στη Βέροια τη δεκαετία του ’60 και του ’70 σε μια εποχή που οι άνθρωποι κρατούσαν τις παραδόσεις, ήταν πιο του «εμείς» και λιγότερο του «εγώ». Μετά, ξαφνικά, αλλάξανε τα πράγματα. Συνεπώς, έχω μια καταγωγή, έχω ρίζες και επισκέπτομαι συχνά την πατρίδα μου γιατί, θεωρώ, ότι πρέπει να ποτίζω τις ρίζες τ ων αναμνήσεων μου.

Νομίζω πως ο αρχικός επαγγελματικός σας προσανατολισμός ήταν μηχανικός. Πως, λοιπόν, ένας μηχανικός ανεβαίνει στην σκηνή; Υπάρχουν τότε τα ερεθίσματα;

Όχι, εγώ ήθελα να γίνω αρχαιολόγος ή ιστορικός, αλλά ο πατέρας μου ήθελε μηχανικός. Η ψόρα μου, βέβαια ήταν να γίνω ηθοποιός από μικρός. Είχα παρασυρθεί ότι ήμουν ο καλαμπουρτζής της παρέας αλλά ήταν και ένας πολύ καλός τρόπος να δω ότι είμαι πολύ επικοινωνιακός. Μου αρέσει η παρέα και είναι πιο ωραίο να είμαστε παρέα από το να είμαι στον «Παράδεισο» μόνος μου και ας έχω τα καλύτερα φαγητά.

Η οικογένεια σας πώς την πήρε αυτή σας την επιλογή;

Δεν την πήρε καλά και επειδή έφυγα μόνος μου και ήρθα εδώ να σπουδάσω στα δέκαέξι μου, πίστευαν ότι θα λυγίσω, αλλά εγώ τα κατάφερα. Για να συντηρηθώ έκανα διάφορες δουλειές και έβγαλα και το νυχτερινό Γυμνάσιο, γιατί δεν έβγαινε αλλιώς. Μάλιστα, δούλευα πριν τελειώσω τη Δραματική Σχολή και είμαι από τους τυχερούς που δούλεψε με όλα τα μεγάλα «θηρία».

Νομίζω ότι είστε από τους πιο αγαπητούς ηθοποιούς της τηλεόρασης. Τι πιστεύετε πως είναι αυτό που κάνει έναν ηθοποιό τόσο αγαπητό, ο ρόλος ή ο ίδιος ο χαρακτήρας του ηθοποιού; Μπορεί το κοινό να κάνει τη διάκριση;

Βεβαίως, και το κοινό μπορεί να κάνει τη διάκριση. Ο ρόλος δεν έχει τόση σημασία. Η Τασώ Καββαδία, που ήταν «η κακιά» του ελληνικού κινηματογράφου, ήταν ένας άνθρωπος με απίστευτό χιούμορ, γλυκήτατος, ευγενέστατος και καλλιεργημένος. Όσον αφορά το αν είμαι συμπαθής ή όχι, εγώ εισπράττω μια ευγένεια, έναν σεβασμό στη δουλειά μου και αυτό με τιμά ιδιαίτερα και τους ευχαριστώ όλους. Νομίζω, ότι είναι η συμπεριφορά. Μια δουλειά κάνουμε, υπάρχουν κι άλλοι πιο σημαντικοί στην κοινωνία που χαίρουν σεβασμού και εκτίμησης, όπως επιστήμονες, ερευνητές, γιατροί και εκπαιδευτικοί. Απλά, εμείς κάνουμε μια δουλειά η οποία έχει να κάνει με την ψυχαγωγία, την αγωγή της ψυχής και ο κόσμος μέσα από την τηλεόραση και το θέατρο έχει οικειοποιηθεί την «καθημερινή» μας επαφή

Κοιτάζοντας την εμπορική ανταπόκριση μιας παράστασης πολλοί χαρακτηρίζουν έναν ηθοποιό εμπορικό ή ποιοτικό. Συμφωνείτε με αυτή τη διάκριση;”

Δεν μου αρέσουν οι άνθρωποι που βάζουν ταμπέλες «εγώ είμαι ποιοτικος», «εγώ είμαι εμπορικός». Αυτά με ενοχλούν. Αν το ταμείο δουλεύει, είτε είσαι στο Εθνικό, είτε στο Θέατρο Τέχνης, είτε στο ελεύθερο θέατρο, είναι το ίδιο. Εγώ ξέρω ότι τη χρυσή λύρα και στην κοπριά να την ρίξεις, πάλι λύρα θα είναι.  Όλοι για το ταμείο δουλεύουμε και για την επιτυχία. Καλλιτέχνες είμαστε, μας ενδιαφέρει να μας δει ο κόσμος, γιατί ένας καλλιτέχνης που φέρνει εισιτήρια και αρέσει στον κόσμο έχει ενδιαφέρον. Το θέατρο είναι χώρος επικοινωνίας, χώρος έκφρασης.  Ερήμην του κοινού τέχνη δεν γίνεται. Να ανεβάσουμε ένα έργο και να μην πατάει κανείς και να μετράμε τους θεατές ή τα καθίσματα, εμένα με ενοχλεί. Όλοι οι ηθοποιοί έχουμε περάσει από άδεια θέατρα. Να είναι καλή η δουλειά αλλά να κατεβαίνει. Εμάς μας ενδιαφέρει το ταμείο για να μπορούμε, όχι μόνο να πληρωθούμε αλλά να πάρει λεφτά ο επιχειρηματίας για να μπορεί του χρόνου να μας κάνει δουλειά. Αν μπει μια φορά μέσα, δύο, την τρίτη φορά θα κοιτάμε το θέατρο εμείς απ’έξω και αυτός από μέσα. Να είμαστε λίγο πρακτικοί γιατί με τους επιχειρηματίες μας ενώνει το ταμείο και η επιτυχία.

“Καλλιτέχνες είμαστε, μας ενδιαφέρει να μας δει ο κόσμος, γιατί ένας καλλιτέχνης που φέρνει εισιτήρια και αρέσει στον κόσμο έχει ενδιαφέρον. Το θέατρο είναι χώρος επικοινωνίας, χώρος έκφρασης.  Ερήμην του κοινού τέχνη δεν γίνεται.”

Τους τελευταίους μήνες, μια με την Αμφυάλη και τώρα με το Ν.Ηράκλειο, ακούμε συχνά φράσεις όπως: «εμφυλιακό κλίμα», «πόλωση», «δύο άκρα». Ο ρόλος του ηθοποιού μέσα σε όλον αυτό τον αναβρασμό;

Στόχος είναι να υπάρχει μια φοβία στην κοινωνία και να υποταχτεί σε όλες αυτές τις ορέξεις που έχουν οι απ’έξω με πολύ καλούς «υπαλλήλους» τους από μέσα. Όσον αφορά τον ηθοποιό, είναι ένα πολιτικό ον γιατί το θέατρο είναι πολιτική πράξη. Εμείς φωτίζουμε τη σκέψη των ανθρώπων. Οι καλλιτέχνες και οι εκπαιδευτικοί φωτίζουν δρόμους σημαντικούς και από εκεί και πέρα η επιλογή είναι στον κόσμο, αν θα τους ακολουθήσει και τους ενδιαφέρει. Για αυτό λέω πάντα, ότι οι καλλιτέχνες, οι εκπαιδευτικοί και οι πνευματικοί άνθρωποι, γενικότερα, έχουν όραμα. Οι πολιτικοί, όμως, δεν έχουν όραμα. Έχουν τη δύναμη με τα εργαλεία της εξουσίας να εφαρμόσουν αυτά που ζητά η κοινωνία. Βέβαια, εδώ συμβαίνει το τελειώς αντίθετο: επιβάλλουν τους όρους που πρέπει η κοινωνία να υποταχτεί. Κι αυτή η ησυχία μέχρι ανησυχίας με ανησυχεί.

Σε άμεση σύνδεση με τα γεγονότα του σήμερα νομίζω είναι η παράσταση στην οποία πρωταγωνιστείτε, «Ο Φον Δημητράκης». Πείτε μας λίγα λόγια για το έργο.

Είναι ένα έργο κλασικό του Ψαθά, το οποίο ευτύχησε να το παίξει  ο Θύμιος  Καρακατσάνης, ενώ την πρώτη φορά που ανέβηκε ήταν ένας θίασος εξαιρετικών ηθοποιών, ο Βεάκης, μάλιστα, έπαιζε τον ρόλο που παίζει ο σπουδαίος Γεράσιμος Σκιαδαρέσης. Τώρα, παίζουμε μια πολύ μοντέρνα άποψη που είχε ο Πέτρος Φιλιππίδης, ο οποίος δικαιώθηκε από το αποτέλεσμα για το πείσμα του να κάνουμε αυτή τη δουλειά. Σκηνοθέτησε με μαεστρία μια παράσταση που  αναδεικνύει ένα κλασικό έργο κι ας είναι Ψαθάς, γιατί για μένα ήταν ένας λόγιος και ένας σημαντικός συγγραφέας του νεοελληνικού θεάτρου. Το έργο, λοιπόν, μιλά για έναν άνθρωπο που κανιβαλίζει την οικογένεια του ακόμη και τα παιδιά του και τον αδερφό του, μόνο για να πάρει εξουσία. Μια εξουσία, μάλιστα, επι εποχές Κατοχής.

Πείτε μας λίγα λόγια για το ρόλο σας. Πιστεύετε ότι υπάρχουν σήμερα ανάλογες προσωπικότητες- νοοτροπίες με αυτές του έργου.

Ο δικός μου ο ρόλος είναι ο Ζαρλάς, ένα «καλό» παιδί, που τα έχει καλά και με τους συμμάχους και με τους Γερμανούς. Είναι ένας δοσίλογος, ένας τύπος που παίρνει και από εδώ και από εκεί, που έχει τη μυστική εξουσία, που κινεί τις μαριονέτες, όπως ο φον Δημητράκης και διεκδικεί, μάλιστα, και την κόρη του. Φαίνεται ότι δεν έχουν καθρέφτη οι Ζαρλάδες, γιατί και μόνο που κουβαλάν αυτόν τον άνθρωπο που δεν έχει αξιακό σύστημα, τότε έχουμε μεγάλο πρόβλημα. Αυτό το «καθίκι», λοιπόν, δυστυχώς, φωτίζεται και σήμερα από ανάλογους ανθρώπους που κινήθηκαν και κινούνται στις παρυφές της εξουσίας. Και φον Δημητράκηδες έχουμε πολλούς, απλά, εδώ τον βλέπουμε μέσα από την κλειδαρότρυπα να το φωνάζει. Η εξουσία είναι ένας χώρος που κανιβαλίζει ψυχές, αξιακά συστήματα, συμπεριφορές ανθρώπων. Αυτοί οι άνθρωποι δεν αδικούν μόνο τον εαυτό τους, αδικούν και τους γύρω τους.

Μέσα στο έργο βλέπουμε το πάθος για εξουσία, έναν άνθρωπο που κάνει τα πάντα για αυτήν. Το δικό σας πάθος, ή αλλιώς αδυναμία ποιο είναι;

Η έγνοια μου είναι να είναι καλά όλος ο κόσμος, να μπορούμε να είμαστε ήρεμοι, και να κάνουμε ό,τι μας ευχαριστεί, γιατί από αυτή τη ζωή δε θα ξαναπεράσουμε. Μου αρέσουν τα ταξίδια οπου θα συναντήσω ανθρώπους, θα μιλήσω μαζί τους, θα ακούσω και θα μάθω. Το πάθος μου είναι η γνώση και η αδυναμία μου ότι ο χρόνος δε μου φτάνει.

Με τον κ. Φιλιππίδη που είναι ο πρωταγωνιστής και ο σκηνοθέτης της παράστασης, έχετε ξανασυνεργαστεί; Πως είναι να σε σκηνοθετεί ηθοποιός- σκηνοθέτης;

Στην τηλεόραση μόνο στο «Κλειδί» πριν από αρκετά χρόνια με μεγάλη επιτυχία.  Ο ηθοποιός — σκηνοθέτης δεν φιλολογεί, δεν είναι ακαδημαϊκός και δεν προσπαθεί να πει πράγματα που είναι δήθεν. Είναι καλλιτέχνης ολοκληρωμένος, είναι πρακτικός άνθρωπος, μιλάει στην ουσία και εγώ τον Πέτρο τον εμπιστεύομαι πολύ. Δικαιώθηκε από το αποτέλεσμα και αυτός και οι δικοί μου οι κόποι αλλά και συνολικά όλοι οι συντελεστές γιατί κάναμε κάτι δύσκολο και μοντέρνο και αυτό το λένε οι άλλοι κι όχι εμείς. Αυτό, λοιπόν, μου δίνει το δικαίωμα να πω ότι είναι ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης, ένας εξαιρετικός θεατρικός φίλος. Τον αγαπώ, γιατί έχει καλή ψυχή, έχει ένα πάθος για τη δουλειά και εγώ εκτιμώ τους ανθρώπους που έχουν πάθος για αυτό που κάνουν, για τη δουλειά τους και για τους ανθρώπους.

Εσείς, θα σκηνοθετούσατε ποτέ, μετά από τόσα χρόνια εμπειρίας στο θέατρο;

Αν είχα ένα ρόλο μικρό ναι. Έχω σκηνοθετήσει «Τα σκουπίδια» του Ξανθούλη, αλλά είχα ένα νούμερο και μπορούσα να εποπτεύω μια παράσταση. Να παίζω το βασικό ρόλο, όχι γιατί είμαι λίγο δεσποτικός στα πράγματα και θέλω να τα βλέπω όλα. Είναι δύσκολο να σκηνοθετείς τον εαυτό σου, γιατί καταφεύγεις σε ευκολίες. Ο Πέτρος, βέβαια, έχει το χάρισμα να κάνει πράγματα και να απορείς πως το σκέφτηκε. Σκηνοθετεί τον εαυτό του σαν Φιλιππίδης που μαλώνει το Φιλιππίδη. Αυτό είναι μια επαγγελματική διαστροφή που θαυμάζω.

“Η εξουσία είναι ένας χώρος που κανιβαλίζει ψυχές, αξιακά συστήματα, συμπεριφορές ανθρώπων. Αυτοί οι άνθρωποι δεν αδικούν μόνο τον εαυτό τους, αδικούν και τους γύρω τους.”

Θέλετε να μας πείτε και λίγα λόγια για τους υπόλοιπους συντελεστές της παράστασης.

Ευτύχησα να συνεργάζομαι με καλούς συναδέλφους. Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης είναι ένας φίλος, ένας από τους ανθρώπους που αγαπώ και ένας εξαιρετικός ηθοποιός, ένας λαμπρός άνθρωπος που τιμά με το ήθος του και το ταλέντο του το χώρο. Η Μαρία Κατσανδρή είναι εξαιρετική ηθοποιός και εξαιρετικής ποιότητας άνθρωπος. Αυτή που με εντυπωσίασε είναι η Φαίη Ξυλά, η οποία δεν είναι νέα αλλά δεν είναι και παλιά. Με εντυπωσίασε η πειθαρχία της, η δοτικότητά της, η διαθεσιμότητά της, η εργατικότητά της, η ποιότητα που τη διακρίνει. Είναι ένας άνθρωπος ευγενής και την αγαπώ πάρα πολύ. Η Γιάννα η Παπαγεωργίου είναι μία πολύ καλλιεργημένη κοπέλα, πολύ καλή ηθοποιός, ένας άνθρωπος που θαυμάζω και αγαπώ. Ο Μανώλης, ο Θανάσης και η Χρύσα είναι παιδιά που δεν μπορείς να φανταστείς πόσο πολύ δουλεύουν και πόσο σεβάσμιος είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζουν εμάς τους παλιότερους αλλά και πόσο σωστοί είναι στη δουλειά τους. Ο Γαβαλάς στα σκηνικά έκανε θαύματα, ο Δρόσος έκανε μια πάρα πολύ ωραία μουσική που σε φέρνει στο κλίμα. Και όλη αυτή η συνεργασία είναι μια ευτυχία για μένα και τους ευχαριστώ.

Πιστεύετε πως η επιτυχία σας καλλιτεχνικά ήταν θέμα σκληρής δουλειάς ή τύχης;

Είχα καλές συνεργασίες και αυτό απορρέει από την πολλή δουλειά. Το θέατρο θέλει δουλειά, πολλή δουλειά και τίποτε άλλο. Είναι πολύ δύσκολή δουλειά γιατί είναι απλή. Στο θέατρο παίρνεις ένα χαρτί με λόγια και τον κάνεις άνθρωπο. Είναι μια ολόκληρη κατάσταση για να δεις ανθρώπους αναγνωρίσιμους και να κάνουν αναγωγή οι θεατές σε γνωστούς τους: αυτός κάτι μου θυμίζει, τον θείο μου, τον πατέρα μου. Αυτό είναι το κέρδος στο θέατρο. Ο συγγραφέας θέλει να πει κάτι και το επικοινωνιακό του όπλο είμαστε εμείς. Και αυτή είναι η μεγαλύτερη ευτυχία: να μπορείς να εισπράττεις το γέλιο και τη συγκίνηση του κοινού.

 Με τόσα χρόνια πορείας έχετε να συμβουλεύσετε κάτι τους νέους που θέλουν να γίνουν ηθοποιοί;

Να το κάνουν γιατί εμείς κερδίζουμε. Το θέατρο δε χάνει από την παρουσία μας. Άπειροι ηθοποιοί περάσανε και χαθήκανε. Και εμείς θα χαθούμε γιατί και καλό όνομα να αφήσουμε η δεύτερη γενιά θα μας ξεχάσει. Δεν είμαστε ούτε συγγραφείς που μένει το έργο μας, ούτε τραγουδιστές που μένει η φωνή μας, ούτε συνθέτες που μένει το τραγούδι μας. Λέμε για το Βεάκη και την Παξινού, αλλά αν το πεις σε έναν νέο 15 – 20 χρονών δε θα τους ξέρει. Πρέπει να καταλάβουν όλοι, ότι περισσότερο θέλουν ηθική στήριξη τα παιδιά που αποφασίζουν να κάνουν θέατρο για να έχουν ψυχολογική στήριξη και όχι οικονομική. Είναι δύσκολη δουλειά και δεν είναι δεδομένο τίποτα. Θα παλέψουν υπό αντίξοες συνθήκες, με έναν δείκτης ανεργίας που αγγίζει το 96%. Τα κριτήρια στο θέατρο δεν ήταν ποτέ αντικειμενικά. Το θέατρο όσο δίκαιο είναι επί σκηνής, τόσο άδικο είναι κάτω από τη σκηνή.

Info

Η παράσταση “Φον Δημητράκης” παίζεται στο Θέατρο Μουσούρη από Τετάρτη έως Κυριακή

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ