Βιογραφία | Benny Goodman, ο βασιλιάς του σουίνγκ

Ο πατέρας του, Ντέιβιντ, ήταν ράφτης ενώ το πατρικό όνομα της μητέρας του ήταν Μπένι Γκούντμαν, επίσης.

Από τα δέκα του χρόνια ξεκίνησε μουσικά μαθήματα στην τοπική Συναγωγή και την επόμενη χρονιά ενσωματώθηκε στο μουσικό συγκρότημα, Χωλ Χάουζ, του Τζέιν Άνταμς συνεχίζοντας τη μουσική εκπαίδευση με δάσκαλο τον Τζέιμς Σιλβέστερ. Παράλληλα παρακολουθούσε για δύο χρόνια μαθήματα κλασικού κλαρινέτου, γεγονός καθοριστικό για την εξέλιξή του. Βαθύτητα επηρεασμένος από τους ρυθμούς της Νέας Ορλεάνης, όπου κυριαρχούσαν οι κλαρινετίστες της τζαζ, δεν άργησε να ξεκινήσει να εμφανίζεται ως επαγγελματίας σε διάφορα γκρουπ της περιοχής.

Στα δεκατρία του παιδί ακόμη, ο Bix Beiderbecke ο οποίος τον πέρασε για κάποιο ”αλητάκι” που σκότωνε την ώρα του γύρω από το πάλκο έμεινε κατάπληκτος με το περίτεχνο και γεμάτο φαντασία παίξιμο του κλαρινέτου του, που ήταν ότι καλύτερο είχε ακούσει.

Ήδη στα 16 του χρόνια αποτελούσε μέλος ενός από τα κορυφαία συγκροτήματα του Σικάγου της εποχής εκείνης, Ορχήστρα του Μπεν Πόλακ, ώστε σε ηλικία 20 ετών πια να παρουσιάσει και την πρώτη επώνυμη δισκογραφική του δουλειά. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη μουσική πορεία του Μπένι, αχώριστος σύντροφος ήταν ο αδελφός του Χάρι, επίσης μουσικός.
Λίγο πριν τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς, 1929, σκοτώνεται σε τροχαίο ο πατέρας του, χωρίς να προλάβει να απολαύσει τη σύνταξη που του υποσχέθηκαν τα δύο παιδιά του, που θεωρούνταν ήδη φτασμένοι μουσικοί. Το γεγονός πίκρανε πολύ τον Μπένι, ο οποίος μέχρι το τέλος της ζωής του δεν παρέλειπε να αναφέρει τη λύπη του επειδή ακριβώς ο πατέρας του δεν έζησε για να τον δει να μεσουρανεί.

Ολόκληρη τη δεκαετία του ΄20, και μέχρι τις αρχές της επόμενης, ο Μπένι έπαιζε στη Νέα Υόρκη με τα πιο γνωστά συγκροτήματα της εποχής κερδίζοντας την αγάπη του κοινού και μια τεράστια φήμη. Εκτός από τη συμμετοχή του στις μουσικές σκηνές, έπαιξε σε ταινίες μικρού μήκους της εποχής. Το κλαρινέτο του Μπένι ακούγεται επίσης σε μια θεατρική εκδοχή της ταινίας του Τσάρλι Τσάπλιν, One AM. Τότε (1934) ο Μπένι έτοιμος πλέον να φέρει ανατροπές στο μουσικό στερέωμα, αρχικά προσλαμβάνεται, μαζί με άλλους μουσικούς που συμμερίζονταν το πάθος του για την Τζαζ, στο Music Hall του Μπιλ Ρόουζ και στη συνέχεια πληροφορούμενος ότι το κανάλι NBC αναζητά μουσικούς για την εκπομπή του Σαββατόβραδου, Let’s Dance, οι οποίοι θα έπρεπε να εναλλάσσουν το «γλυκό», το «λάτιν» και το «ζεστό» αποφασίζει να παρέμβει στο στυλ του συγκροτήματός του ενισχύοντάς το με τους Κρούπα και Χέντερσον. Το αποτέλεσμα μπορεί να περιγραφεί μόνο με μία λέξη: Σουίνγκ.

Τότε το 1934 ο Benny έτοιμος πλέον να φέρει ανατροπές στο μουσικό στερέωμα, αρχικά προσλαμβάνεται, μαζί με άλλους μουσικούς που συμμερίζονταν το πάθος του για την Τζαζ, στο Music Hall του Bill Rose και στη συνέχεια πληροφορούμενος ότι το κανάλι NBC αναζητά μουσικούς για την εκπομπή του Σαββατόβραδου, Let’s Dance, οι οποίοι θα έπρεπε να εναλλάσσουν το sweet and hot style αποφασίζει να παρέμβει στο στυλ του συγκροτήματός του ενισχύοντάς το με τους Krupa και Henderson.

Η ποιότητα της μουσικής της ορχήστρας του  Goodman αυξάνεται ριζικά, πράγματι, μετά τη διάλυση της ορχήστρας του  Fletcher Henderson τo φθινόπωρο του ’34. Με την παρακίνηση του παραγωγού της τζαζ John Hammond o Goodman προσέλαβε τον Henderson  και του ανέθεσε τις ενορχηστρώσεις.

Μετά από έξι μήνες παρουσίας στο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο NBC το συγκρότημα του Μπένι μπορούσε πια να δώσει συναυλίες σε ολόκληρη τη χώρα, ωστόσο οι περιοδείες αρχικά δεν έτυχαν επιτυχίας λόγω έλλειψης συντονισμού. Παρόλα αυτά το νέο χορευτικό μουσικό είδος βρέθηκε στα πρωτοσέλιδα κατακτώντας σταδιακά ολόκληρο σχεδόν το αμερικανικό κοινό που λάτρευε τον σπουδαίο κλαρινετίστα.

O Goodman ήταν ο εμπνευστής διάφορων νέων ρευμάτων στη μουσική βιομηχανία . Ήταν ο πρώτος αρχηγός ορχήστρας που δημιούργησε ένα σχήμα μέσα σε αυτή. Το Goodman trio με τον πιανίστα Teddy Wilson και τον βιμπραφωνίστα Lionel Hampton. Όταν ο τελευταίος αποχώρησε από το γκρουπ ήρθαν ο εξαιρετικός κιθαρίστας Charlie Christian και ο μοναδικός τρομπετίστας Cootie Williams.

Άλλα διάσημα, πρώτου μεγέθους αστέρια που έπαιξαν στην ορχήστρα του Βenny Goodman ήταν ο τυμπανιστής ντράμς Gene Krupa, ο περίφημος τρομπετίστας Ηarry James, ο αειθαλής πιανίστας Teddy Wilson και ο μουσικός που ξεκίνησε το βιμπραφόν στην τζαζ και αργότερα είχε και δική του ορχήστρα, ο Lionel Hampton. Επίσης και η τραγουδίστρια της τζαζ Billie Holiday.

http://www.youtube.com/watch?v=YIGfwlfKw-g

Ο Μπένι Γκούντμαν πέρασε στην ιστορία ως “Βασιλιάς της Swing”, “Πατριάρχης του Κλαρινέτου”, “Ο καθηγητής “, κ.ά., διαδίδοντας τη μουσική του σε όλο τον κόσμο, με τεράστια επιτυχία. Την εποχή μάλιστα, του Νικήτα Χρουτσώφ (1962), στο πλαίσιο πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ ΕΣΣΔ-ΗΠΑ, περιόδευσε στη Σοβιετική Ένωση για έξι εβδομάδες, ενώ το 1976 έδωσε συναυλίες σε Βαρσοβία, Πράγα και Βουδαπέστη. Σημαντικός ήταν επίσης ο ρόλος του στην ανάδειξη μουσικών όπως του Λάιονελ Χάμπτον ενώ η εξάπλωση της Σουίνγκ, που οφείλεται κυρίως σε αυτόν, μπορεί να θεωρηθεί και ως ένα σύμβολο κατά των φυλετικών διακρίσεων, εφόσον οι ορχήστρες ήταν μεικτές. Ο άρχοντας της Σουίνγκ πέθανε πριν 22 χρόνια σαν σήμερα, 13 Ιουνίου 1986.

Σαν ερμηνευτής ο Goodman ήταν ταυτόχρονα επιθετικός και ραψωδικός στο όργανό του, όσο ήταν και ο Sidney Bechet στο σοπράνο σαξόφωνο. Σε αντίθεση με τον Bechet δεν ήταν σε θέση να παίζει στο ιδίωμα του New Orleans και του bop αλλά μέσα στα πλαίσια του δικού του πεδίου έκφρασης ήταν αψεγάδιαστος. Ο Goodman είχε την ικανότητα να καθοδηγεί ολόκληρα τμήματα της ορχήστρας του με το κλαρινέτο του και να παίζει τέτοια εμπνευσμένα σόλο, που έκαναν τα μέλη της ορχήστρας του να δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό.

O Goodman υπήρξε πράγματι ένας ζωντανός θρύλος για τόσο μεγάλο διάστημα, ώστε οι περισσότεροι να θεωρούν αυτονόητα τα εκπληκτικά επιτεύγματα της μακρόχρονης καριέρας του. Με το πέρασμα του χρόνου μεγάλοι σολίστες ενσωμάτωσαν τη μπάντα του με αποτέλεσμα η ορχήστρα να παίζει όλο και πιο ζωντανό swing και να περάσει επάξια στις σελίδες της ιστορίας.

Δισκογραφία:

• A Jazz Holiday (1928, Decca)
• Benny Goodman and the Giants of Swing (1929, Prestige)
• BG and Big Tea in NYC (1929, GRP)
• Swinging 34 Vols. 1 & 2 (1934, Melodean)
• Sing, Sing, Sing (1935, Bluebird)
• The Birth of Swing (1935, Bluebird)
• Original Benny Goodman Trio and Quartet Sessions, Vol. 1: After You’ve Gone (1935, Bluebird)
• Stomping at the Savoy (1935, Bluebird)
• Air Play (1936, Doctor Jazz)
• Roll ‘Em, Vol. 1 (1937, Columbia)
• Roll ‘Em, Vol. 2 (1937, CBS)
• From Spirituals to Swing (1938, Vanguard)
• The Famous 1938 Carnegie Hall Jazz Concert Vols. 1, 2, & 3 (Live) (1938, Columbia)
• Mozart Clarinet Quintet (with Budapest String Quartet) (1938, Victor)
• Ciribiribin (Live) (1939, Giants of Jazz)
• Swingin’ Down the Lane (Live) (1939, Giants of Jazz)
• Featuring Charlie Christian (1939, Columbia)
• Eddie Sauter Arrangements (1940, Columbia)
• Swing Into Spring (1941, Columbia)
• Undercurrent Blues (1947, Blue Note)
• Swedish Pastry (1948, Dragon)
• The Famous 1938 Carnegie Hall Jazz Concert (1950, Columbia)
• Sextet (1950, Columbia)
• BG in Hi-fi (1954, Capitol)
• The Benny Goodman Story Volume 1 (1955?, Decca)
• Mozart Clarinet concerto (with Boston symphomy) (1956)
• The Great Benny Goodman (1956, Columbia)
• Peggy Lee Sings with Benny Goodman (1957, Harmony)
• Benny in Brussels Vols. 1 & 2 (1958, Columbia)
• In Stockholm 1959 (1959, Phontastic)
• The Benny Goodman Treasure Chest (1959, MGM)
• Texaco’s Swing into Spring 59 (1959, Cunningham & Walsh, Inc.)
• Swing With Benny Goodman And His Orchestra (1960s?, Columbia/Harmony)
• Benny Goodman in Moscow (1962, RCA Victor)
• Benny Goodman Today (London Records of (1970) Canada Ltd.)
• Benny Goodman And His Orchestra (1977)
• Benny Goodman Live at Carnegie Hall; 40th Anniversary Concert (1978)
• Live! Benny Let’s Dance (1986)
• The King Swings Star Line
• Pure Gold (1992)
• 1935–1938 (1998)
• Portrait of Benny Goodman (Portrait Series) (1998)
• Carnegie Hall Jazz Concert ’38 (1998)
• Bill Dodge All-star Recording (1999)
• 1941–1955 His Orchestra and His (1999)
• Live at Carnegie Hall (1999)
• Carnegie Hall: The Complete Concert (2006) Remastered again

Πηγές:

www.travelchat.gr

marthapostolidou.blogspot.com

Επιμέλεια-προσαρμογή: Σοφία Παφτούνου