Πάμε Θέατρο: Ν. Χανακούλας & Ε. Ρίζου μας μιλούν για το «Γυναίκα και Λύκος» λίγο πριν την πρεμιέρα τους στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Η Γυναίκα αφήνει πίσω της σύζυγο, φίλους και καριέρα. Ένα απαγορευμένο πάθος την έχει εξαγριώσει. Την έχει κάνει λύκο. Η ευτυχία έχει αγριότητα. Η ηρωίδα τη διεκδικεί μαζί με τη θέση της στον κόσμο. Θα μπορούσε να είναι μια σύγχρονη Νόρα, θα μπορούσε να είναι η Ωραία του παραμυθιού. Είναι όμως η Ωραία και το Τέρας μαζί.

Ο σύγχρονος μύθος της Έλενας Πέγκα ανεβαίνει για πρώτη φορά στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (μετά τις παραστάσεις στα φετινά Δημήτρια) υπό την σκηνοθετική ματιά της Έλλης Παπακωνσταντίνου. Ένα μπαρόκ αλληγορικό έργο για τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες, τον έρωτα, την ανάγκη για απελευθέρωση από τις «φυλακές» της καθημερινότητας και της τεχνοκρατικής αντίληψης της ζωής. Το Πράσινο βρίσκεται εκεί, μας περιμένει να γίνουμε «Λύκοι» και να το λατρέψουμε. 

Έχοντας δει μερικές σκηνές από πρόβες της παράστασης, διαπίστωσα αμέσως πως η Έλλη Παπακωνσταντίνου επιλέγει συνειδητά να είναι μπαρόκ, να σκηνοθετεί δημιουργώντας ακατέργαστα ωραίες εικόνες κι ένα ενεργειακό κλίμα με προσοχή στην αλληλεπίδραση θεώμενων και θεατών.

Ο Νικόλας Χανακούλας και η Έλενα Ρίζου μας μίλησαν λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης για το έργο και για τους ήρωες που υποδύονται.

Νικόλας Χανακούλας

Ο Μάρκος αντιμετωπίζει προβλήματα με τη γυναίκα. Πως έφτασε σε αυτό το σημείο και πως νιώθει;

Ο Μάρκος και η Γυναίκα μοιράζονται το πρόβλημα στο γάμο τους, μια κρίσιμη στιγμή, ένα τέλμα. Η διαφορετική τους ματιά πάνω σε αυτό όμως είναι που οδηγεί τη Γυναίκα σε μια απόφαση φυγής κι αφήνει τον Μάρκο πίσω, και απόλυτα μετέωρο.

Στην εξέλιξη της υπόθεσης τον βλέπουμε επίσης απαθή. Πως το εξηγείς αυτό;

Ο Μάρκος δεν είναι καθόλου απαθής αλλά αντίθετα σαν δέκτης του τεράστιου φορτίου που εκλύει η απόφαση της Γυναίκας μπαίνει στη διαδικασία να καταλάβει, να ”αποκωδικοποιήσει” τη φυγή της και οπωσδήποτε να αναστοχαστεί την δική του θέση μέσα σε αυτή την κατάσταση που ονομάζεται «ευτυχία». Είναι η εικόνα του ανθρώπου που έχει ένα φαινομενικά αδρανές βλέμμα εξωτερικά, γιατί το κοίταγμα του είναι στραμμένο προς τα μέσα, σε κάτι που τον απασχολεί βαθιά, υπαρξιακά. Ένα ηφαίστειο. Βλέπω συνεχώς τέτοιους ανθρώπους έξω!

Σε μια σκηνή του έργου ο Μάρκος συζητά για την ευτυχία. Τι αποφαίνεται; Κατά πόσο συμφωνείς;

Ο Μάρκος ως αρχιτέκτονας, παραδόξως ή και όχι, υπερασπίζεται ότι η ευτυχία δεν έχει να κάνει με το εξωτερικό περιβάλλον αλλά ότι «κατοικεί» μέσα μας. Προσωπικά αντιλαμβάνομαι την ευτυχία ως μια ολοκληρωτική παρουσία του εαυτού στο εδώ και τώρα. Μπορεί να δένεις τα κορδόνια σου, να κάνεις θέατρο, να χορεύεις, να κλαις, να συνομιλείς, να μαγειρεύεις ή και τίποτα, αλλά ολόκληρα! Οπότε κατά κάποιο τρόπο συμφωνούμε με τον Μάρκο .

Πως βιώνεις τη θέση του θεάτρου στην κοινωνία;

Το θέατρο όπως και η κοινωνία είναι οι άνθρωποι που το απαρτίζουν και έτσι η αλληλεπίδραση είναι αναπόφευκτη. Σε αυτήν τη χρονική στιγμή τους, συνδέονται με ένα αίσθημα φόβου, ανορθολογισμού και επικαιρικότητας, με κάποιες εξαιρέσεις φυσικά . Η δική μου ανάγκη είναι αυτές οι εξαιρέσεις να γίνουν ο κανόνας στην παραγωγή ουσίας, που είναι το καύσιμο για την καθημερινή ζωή. Από κάπου πρέπει να πάρεις δύναμη για να συνεχίσεις. Από έναν άνθρωπο; Κάποια λόγια; Μια παράσταση; Κάτι να σε εμπνεύσει. Ε ναι, σε μια κοινωνία που είναι στην εντατική κυριολεκτικά, το θέατρο μπορεί να είναι μια μάσκα οξυγόνου.

Γιατί έχουμε ανάγκη τους Λύκους;

Ορίζω τον Λύκο σαν μια κατάσταση, μια άλλη όψη του ιδίου μας του εαυτού. Την «άγρια» ψυχή μας, που είναι αυτή που αμφισβητεί, λαχτάρα και έχει τη δύναμη να αναζητήσει, να πραγματώσει. Μέσα από αυτόν τον ορισμό δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον άνθρωπο που να μην θέλει να συναντηθεί με αυτή την όψη του! Ποιος δεν θέλει να είναι ελεύθερος; Αλλά για τι είδους ελευθερία μιλάμε?

Ελίνα Ρίζου

Η Αγγελική όπως και η Γυναίκα παλεύει με την επιθυμία της με το ανεκπλήρωτο. Τι στέκεται εμπόδιο σε αυτή την επιθυμία;

Με την πρώτη ματιά εμπόδιο στην επιθυμία μας είναι πάντα ο Άλλος. Ο Άλλος που δεν ανταποκρίνεται, ο Άλλος που δεν επιτρέπει, ο Άλλος που ασκεί βία, ο Άλλος που απουσιάζει. Το ότι αυτός ο Άλλος, βέβαια, πάντα υπάρχει τελικά ως ικανός να μην εκπληρωθεί μία επιθυμία, και το ότι αυτός ο Άλλος επανέρχεται όποτε έχουμε να κάνουμε με μια βαθιά πολύ βαθιά επιθυμία, μάλλον σημαίνει ότι αυτή η επιθυμία δεν μπορεί να οριστεί, ακριβώς επειδή είναι σε περιοχές που το συνειδητό μας δεν φτάνει και την αντιλαμβανόμαστε μόνο μέσω των Άλλων, που λειτουργούν ως φορείς στέρησης. Η Αγγελική, όπως και η Γυναίκα, ζουν μια ζωή που ξέρουν ότι δεν είναι αυτό που ψάχνουν, ψάχνουν μια ζωή που δεν βρίσκουν, έχοντας οδηγό μόνο την ταραχή της προσμονής. Δύο άνθρωποι που συναντιούνται στο έλλειμμα.

Μες τη μασκαράτα οι ήρωες απελευθερώνονται, πως το εξηγείς;

Οι άνθρωποι, ταλαιπωρημένοι από τους κοινωνικούς ρόλους που υπηρετούν και στερημένοι από τη δυνατότητα αντιφάσεων, έχουν ανάγκη μια μεταμφίεση, μια εξωτερική απενοχοποίηση, για να χωρέσουν εκεί όλες τις μετατοπίσεις, όλες τις δοκιμές, όλες τις πιο άλογες και αισθητηριακές λειτουργίες που δεν χωράνε στη ζωή τους, την κατά τα άλλα εντελώς εγκεφαλικά δομημένη και αμετακίνητη. Έχουν ανάγκη μια μεταμφίεση για να ζήσουν έστω για λίγο την άλλη τους εκδοχή.

Όρισε μου τη ζωή των ανθρώπων (σύμφωνα με το έργο) μακριά και κοντά στο Πράσινο;

Αν το Πράσινο είναι ο τόπος της άγριας ευτυχίας, η ζωή μακριά απ’ το Πράσινο είναι η αστική καθημερινότητα, οι καθώς πρέπει μέρες που περνούν, λειτουργικές και ολόιδιες, που χτίζουν την κοινωνική παραγωγικότητα και τα ατομικά απωθημένα. Η ζωή κοντά στο Πράσινο είναι όλη η φαντασιωτική επένδυση στην ικανοποίηση αυτών των απωθημένων, μια λειτουργία πιο κοντά στη ζωώδη φύση του ανθρώπου, περισσότερο στιγμιαία και άμεση παρά δικαιολογημένη και εξηγήσιμη.

Πως θα περιέγραφες τη διαδικασία των προβών με την Έλλη Παπακωνσταντινου;

Πολύ ενδιαφέρουσα, δεν είχαμε ξανασυνεργαστεί και ευχαριστήθηκα πολύ τον αυθορμητισμό που έχει πάνω στην πρόβα, τα ανοιχτά ενδεχόμενα και την εμπιστοσύνη στη συλλογικότητα. Χάρηκα πολύ.

Info:
Η παράσταση «Γυναίκα και Λύκος» σε σκηνοθεσία Ε. Παπακωνσταντίνου κάνει πρεμιέρα απόψε στις 9 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και θα παιχτεί Σάββατο στις 9, Κυριακή στις 7, Δευτέρα και Τρίτη στις 9.