Πάμε Θέατρο: “Ο Κυκλισμός του Τετραγώνου” | Είδαμε την παράσταση!

Ο Δημήτρης Δημητριάδης είναι ένας από τους μεγαλύτερους θεατρικούς συγγραφείς της χώρας μας, ενώ έργα του έχουν παιχτεί σε Παρίσι και Φλωρεντία κι έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, τα ισπανικά, τα πορτογαλικά, τα γερμανικά, τα ιταλικά και τα ρουμάνικα. Μέχρι σήμερα έχει προσφέρει μεγάλο έργο στο χώρο του θεάτρου και της μετάφρασης, ενώ έχουν εκδοθεί περισσότερα από 15 πρωτότυπα έργα του συγγραφέα. Η πορεία του Δημητριάδη είναι αξιοπερίεργη καθώς ο συγγραφέας σπούδασε στις Βρυξέλλες και για πρώτη φορά παρουσιάστηκε έργο του στο Παρίσι (Η Τιμή της Ανταρσίας σε σκηνοθεσία Patrice Chereau) το 1968, ενώ στην Ελλάδα το 1995 (Η αρχή της ζωής στο Θέατρο του Νότου) και καθιερώθηκε το 2007 με το εμβληματικό έργο «Πεθαίνω σαν Χώρα» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού (παρουσιάστηκε ως θεατρικό έργο για πρώτη φορά το 2002 στην Φλωρεντία). Το 2012 ο Δημήτρης Τάρλοου σκηνοθέτησε με αξιοθαύμαστο τρόπο τον υπαρξιακό μονόλογο «Λήθη» με τον ηθοποιό Δημοσθένη Παπαδόπουλο κερδίζοντας κριτικούς και κοινό.

Εν έτει 2013, η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών επιχειρεί να ξανασυστήσει τον διεθνούς κύρους συγγραφέα και στοχαστή Δημήτρη Δημητριάδη παρουσιάζοντας για πρώτη φορά τον «Κυκλισμό του Τετραγώνου» (εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2013) με σκηνοθέτη τον Δημήτρη Καραντζά και τρία θεατρικά αναλόγια (Η εκκένωση, ο Φαέθων και Το Άγγιγμα του Βυθού). Ο «Κυκλισμός του Τετραγώνου» (Le Ronde du Carre) πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις, την αέναη παρουσία του πάθους και της θέσης του ατόμου σε ερωτικά και υπαρξιακά αδιέξοδα και την ανυπαρξία του ατόμου όταν δε σχετίζεται με τους άλλους. Το έργο είναι εξαιρετικά συνθεμένο ακολουθώντας ένα πρωτότυπο μοτίβο επαναληψιμότητας που οξύνει την περιέργεια και φωτίζει την ατέρμονη πορεία του ατόμου προς το πάθος και τον συσχετισμό του «εγώ» με τη σύναψη μιας ερωτικής σχέσης.

Ο θεατής παρακολουθεί 8 φορές τέσσερις ιστορίες με κοινό γνώμονα το απεγνωσμένο κι αδιέξοδο πάθος που κλιμακώνεται και κάνει τον κύκλο του για οδηγήσει τους χαρακτήρες στο σημείο από το οποίο ξεκίνησαν. Η «τετράγωνη λογική» κάνει έναν αέναο κύκλο σε μια μεταβλητή συνθήκη που συντίθεται κι αποσυντίθεται επί σκηνής. Βλέπουμε μια γυναίκα να γίνεται υποχείριο του άντρα της για να της επιτρέψει να ξαναμείνει μαζί του μετά την άσωτη ζωή της, μια γυναίκα που έχει σχέση με έναν άντρα που δεν την ικανοποιεί ερωτικά γιατί έχει κρυφές ερωτικές επιθυμίες, μια γυναίκα που απάτησε τον σύζυγό της με τον καλύτερο του φίλο και δυο άντρες που μοιράζονται τον ίδιο σύντροφο. Σκηνοθετικά, ο Δημήτρης Καραντζάς κινεί τους ηθοποιούς σαν «πλευρές ενός Κύβου του Ρούμπικ» υπηρετώντας τη γραφή του Δημητριάδη (στο έργο οι χαρακτήρες έχουν ονόματα χρωμάτων) αλλάζοντας τους θέση ξανά και ξανά αναζητώντας τη λύση που δε θα βρεθεί.

Έχοντας δει την παράσταση, πιστεύω πως το έργο «Ο Κυκλισμός του Τετραγώνου» συνδυάζει δύο συχνά αλληλένδετες αρετές: είναι ευφυές κείμενο εμποτισμένο με αποφθέγματα κι απόψεις που μπορούν να γίνουν αφορμή για σκέψη και ταυτόχρονα είναι αναγνωρίσιμο και κατανοητό από το μέσο θεατή δίνοντας του πέρα από λογοτεχνική και θεατρική αξία, φιλοσοφική και υπαρξιακή. Ο Δημήτρης Καρατζάς συζητιέται όλο και περισσότερο στα θεατρικά πεδία συζήτησης παρά το νεαρό της ηλικίας της εκπροσωπώντας μια νέα γενιά σκηνοθετών που διευρύνουν τα όρια της σκηνοθεσίας κάνοντας χρήση νέων τεχνολογικών ευρημάτων, αφαιρετικής σκηνογραφικά αισθητικής και δίνοντας μια υποκριτική γραμμή που πηγάζει από τον καθημερινό λόγο αλλά και από το αρχαιοελληνικό θέατρο. Το ότι σκηνοθετεί έργο του Δημητριάδη είναι μεγάλη πρόκληση από μόνο του, αλλά κατάφερε να δώσει το δικό του στίγμα και να μας χαρίσει μια αλησμόνητη θεατρική εμπειρία. Για την επιτυχία της παράστασης ευθύνεται στο μεγαλύτερο βαθμό ο συγγραφέας, ενώ αναγνωρίζουμε την παρουσία του σκηνοθέτη και το δέσιμο των ηθοποιών ως μια ισορροπημένη θεατρική χορωδία που δε διστάζει να εκτεθεί και να τσαλακωθεί.

Συντελεστές:

Κείμενο: Δημήτρης Δημητριάδης

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς

Κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου

Ηχητικός σχεδιασμός: Δημήτρης Καμαρωτός

Σκηνικά: Ελένη Μανωλοπούλου

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου

Βοηθός σκηνοθέτη: Θεοδώρα Καπράλου

Εκτέλεση Παραγωγής: Γιάννα Καμπουρίδου

Παίζουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Γιώργος Γάλλος, Αλεξία Καλτσίκη, Μαρία Κεχαγιόγλου, Γιάννης Κλίνης, Περικλής Μουστάκης, Άρης Μπαλής, Γιάννος Περλέγκας, Όμηρος Πουλάκης, Μαρία Πρωτόπαππα, Χρήστος Στέργιογλου

Καλλιτεχνική Διεύθυνση Αφιερώματος: Κάτια Αρφαρά

Παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών