Πάμε Θέατρο: Συνέντευξη | Γιώργος Παπαγεωργίου «Αν δεν πέσεις με τα μούτρα σε αυτό που κάνεις, δεν μπορείς να το ευχαριστηθείς πραγματικά»

Με αφορμή το «Ρινόκερο» του Ιονέσκο που σκηνοθετεί ο Θωμάς Μοσχόπουλος στο Θησείον, μιλήσαμε με τον ηθοποιό για τον ρόλο του θεάτρου στη σύγχρονη κοινωνία, αλλά και στην ζωή του. Έχοντας την τιμή να γνωρίσω τον Γιώργο, μπορώ να πω με σιγουριά πως πρόκειται για έναν άνθρωπο που ξέρει να απολαμβάνει αυτό που κάνει, να αναζητά τρόπους έκφρασης και να αντιμετωπίζει τον άλλο με ευγένεια, σεβασμό κι ενδιαφέρον. Ξεκάθαρα αφοσιωμένος στο θέατρο με μια δόση εργασιομανίας, συμμετέχει ταυτόχρονα σε τέσσερις θεατρικές παραστάσεις, ενώ οι Polkar, η μπάντα που ίδρυσε στη Θεσσαλονίκη πριν μερικούς μήνες σημειώνουν ήδη μεγάλη επιτυχία.

Ο «Ρινόκερος» είναι ταυτόχρονα ένα βαθιά πολιτικό έργο και μια απολαυστική εμπειρία για τον θεατή. Προσωπικά, τι είναι αυτό που σε γοήτευσε περισσότερο στον Ιονέσκο;

Καταρχάς είναι η πρώτη φορά που καταπιάνομαι με έργο του Ιονέσκο στην πράξη. Είχαμε ασχοληθεί με έργα του στην σχολή ή είχα δει παραστάσεις έργων του στο παρελθόν, αλλά ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχα δουλέψει πάνω σε έργο του. Αυτό που με γοήτευσε περισσότερο είναι το πόσο αληθινή και καίρια για την εποχή μας είναι η πένα του χωρίς να υπάρχει ίχνος διδακτικού λόγου. Μπορεί ο Ρινόκερος να ανήκει στο Θέατρο του Παραλόγου αλλά –αν αφαιρέσεις το καυστικό στοιχείο- δε βρίσκω τίποτα το παράλογο στο έργο του. Νομίζω είναι από τις παραστάσεις που σαν ηθοποιός πρέπει να υπηρετήσεις απόλυτα το κείμενο και το νόημα της εποχής που ζούμε τώρα. Αν θέλεις την γνώμη μου για το Ρινόκερο, δεν μπορείς να έρθεις ως ηθοποιός και να το παίξεις πιο έξυπνος από τον ρόλο γιατί το ίδιο το έργο και ο συγγραφέας είναι πιο έξυπνα από εσένα.

Από την εμπειρία σου ως ηθοποιός, ποιος νομίζει πως είναι ο ρόλος του θεάτρου στην σύγχρονη κοινωνία;

Είναι πολλαπλός ο ρόλος. Αφενός είναι η ανάγκη της ψυχαγωγίας, πόσο μάλλον σήμερα με την έλλειψη της τηλεόρασης. Βέβαια, είναι ένα είδος ψυχαγωγίας αρκετά προσωπικό, γιατί ο κάθε θεατής αντιλαμβάνεται ξεχωριστά την παράσταση που βλέπει. Από την άλλη, ο θεατής έχει την ανάγκη να ακούσει μια πιο ψύχραιμη φωνή που αφουγκράζεται τα προβλήματα του και σκέφτεται ενδεχομένως πιο συνειδητοποιημένα. Γενικά, για τον ρόλο του θεάτρου στη σημερινή εποχή δεν πιστεύω και πολύ στην έννοια της αφύπνισης της κοινής γνώμης, αλλά περισσότερο στην ιδέα της καλλιέργειας μιας παιδείας. Οι νέοι άνθρωποι έχουμε ανάγκη να στραφούμε προς μεγάλα έργα, σπουδαίους συγγραφείς και νέα μυαλά, κάτι που δεν μπορούμε να βρούμε ούτε σε πολιτικούς ούτε σε εκάστοτε καταστάσεις ευμάρειας. Αν μας έμεινε κάτι, αυτό είναι ο έρωτας και το θέατρο, η μουσική, γενικότερα η Τέχνη.

Προσωπικά, πως αντιδράς σε όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην χώρα μας;

Για μένα, η επανάσταση και η αντίδραση πρέπει να είναι προσωπική υπόθεση με την απλή λογική, πως αν προσπαθήσω εγώ να γίνω καλύτερος πολίτης, αύριο όλοι θα είμαστε έτσι. Πιστεύω κυρίως στην παιδεία, στην ευγένεια, στην ουσιαστική συλλογικότητα, στο σεβασμό, στον αλληλοσεβασμό και στον επανάσταση με αιτία. Βαρέθηκα τις πομπώδεις δηλώσεις και τους επαναστάτες χωρίς αιτία. Προτιμώ θα έλεγα την αναρχία του πνεύματος.

Μια τέτοια αναρχία για την κοινωνία του, ήταν ο Μπερανζέ που έμεινε πιστός στις αρχές του μέχρι το τέλος. Πιστεύεις πως υπάρχουν ακόμη πολίτες σαν τον Μπερανζέ;

Ασφαλώς, αν κι έχουν αρχίσει να μειώνονται. Ο Μπερανζέ είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί από την αρχή μέχρι το τέλος να καταλάβει τι συμβαίνει. Είναι πιο ωφέλιμο για την κοινωνία να υπάρχουν πολίτες που με ψυχραιμία προσπαθούν να συνειδητοποιήσουν τι είναι αυτό που συμβαίνει γύρω μας παρά να ακούμε αυτούς που εύκολα δίνουν απαντήσεις σε ότι μας απασχολεί. Νομίζω πως ο εχθρός σε όλη αυτή την κοινωνική και οικονομική λαίλαπα είναι η βιασύνη κι αυτή θα μας οδηγήσει αργά ή γρήγορα στον γκρεμό. Τη λύση δε θα σου την δώσει κανένας άλλος, καμία κομματική ομάδα, κανένας σύλλογος, παρά μόνο εσύ ο ίδιος στον εαυτό σου. Αν δείχνει κάτι ο Μπερανζέ, είναι πως τη λύση τη βρίσκεις μόνος σου και πως πρέπει να ξεκινήσεις την επανάσταση από εσένα.

Αν μπορούσες να ξεχωρίσεις κάποια ατάκα του έργου που συμπυκνώνει για σένα κάποιο ιδιαίτερα ενδιαφέρον νόημα, ποια θα ήταν αυτή και γιατί;

Πολλές ατάκες στο Ρινόκερο έχουν σπουδαία νοήματα, αλλά αν πρέπει να ξεχωρίσω μόνο μια, αυτή θα ήταν «αισθάνομαι μια υπαρξιακή δυσαρέσκεια, ειδικά ανάμεσα σε κόσμο». Για μένα αυτή η ατάκα από τη μία συμπυκνώνει το πνεύμα και το χιούμορ του Ιονέσκο κι από την άλλη είναι ένα συναίσθημα που το έχω νιώσει πολλές φορές στη ζωή μου. Ας πούμε, έχω βρεθεί σε πορείες ή σε συγκεντρώσεις και αισθάνθηκα πως βρίσκομαι σε ένα υπαρξιακό κενό και μια έντονη ανάγκη να φύγω και να βρεθώ κάπου μόνος μου.

Από την άλλη, ο Τόμας στο «Αφροδίτη με Γούνα» λέει χαρακτηριστικά «πηγαίνουμε στο θέατρο για να βρούμε αυτό που μας λείπει από τη ζωή». Ήταν για σένα κάτι ανάλογο που σε οδήγησε στο να ασχοληθείς με το θέατρο;

Ισχύει ναι, αλλά όχι με κάποια βαρύγδουπη έννοια. Ζούμε σε μια πόλη που υπάρχουν πολλά πράγματα γύρω μας που τους λείπει η αισθητική και στο θέατρο βρίσκει κανείς μιαν αισθητική πνεύματος την οποία προσωπικά έχω ανάγκη ως θεατής. Προσωπικά, κάνω θέατρο για πολύ προσωπικούς λόγους. Κάνω θέατρο για να περνάω καλά, για να επικοινωνώ με το έργο, τον σκηνοθέτη μου, τους ηθοποιούς, το κοινό, για να εκθέτω μια ιδέα του συγγραφέα που θα ενδιαφέρει τον κόσμο. Δεν πιστεύω σε υστεροφημίες και άλλα παρεμφερή. Μου αρέσει η έννοια του ανθρώπου που δεν ησυχάζει. Αν παίζεις με το άγχος του να αρέσεις στο θεατή, δε θα πείσεις γι’ αυτό που κάνεις. Αν σταματήσω να έχω την ανάγκη να εκφράζομαι από αυτό που κάνω, θα αλλάξω επάγγελμα και θα βρω κάτι άλλο να κάνω. Το θέατρο έχει να κάνει καθαρά με την πρόθεση να έρχεσαι σε επαφή με τον άλλο. Για μένα όλα τα άλλα περισσεύουν!

Ξεκίνησες την πορεία σου έχοντας κάποιο πρότυπο;

Όχι δεν είχα κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο. Θαύμαζα ασφαλώς την μητέρα μου, όπως κάθε παιδί την θαυμάζει, αλλά δεν είχα κάποιον συγκεκριμένο ηθοποιό στο μυαλό μου ως πρότυπο. Στην πορεία έμαθα να θαυμάζω έναν ηθοποιό σε βάθος χρόνου κι όχι από μεμονωμένες δουλειές.

Μεγάλωσες κι έζησες στη Θεσσαλονίκη, ενώ πλέον είσαι μόνιμος κάτοικος στην Αθήνα λόγω δουλειάς. Πως νιώθεις όταν επιστρέφεις στη Θεσσαλονίκη;

Είναι πραγματικά υπέροχο να επιστρέφεις σε ένα μέρος όπου υπάρχουν δεκάδες μνήμες κι εικόνες. Νιώθω την ανάγκη να ξαναβρίσκω αυτό που έχω αφήσει πίσω. Μου αρέσει πολύ η Αθήνα, αλλά αισθάνομαι πως είναι μια πόλη που δεν ευνοεί την κοινωνική επαφή, δεν έχει τη νοοτροπία «βγαίνω έξω και βλέπω τους ανθρώπους μου». Η Αθήνα με δυσκολεύει να ορίσω το κέντρο μου και να βρω τον εαυτό μου κάπου. Αυτό που μπορώ να αναγνωρίσω στην Αθήνα είναι πως χάριν της ανωνυμίας είναι εύκολο να κάνεις μια νέα αρχή και πως έχει ομορφιές που δε σβήνουν. Κάθε φορά που περπατάω στο τρίγωνο Πλάκα-Ακρόπολη-Θησείο παθαίνω την πλάκα μου!

Πες μας, σε ποιες άλλες δουλειές μπορούν να δει το αναγνωστικό μας κοινό…

Συνεχίζουμε κανονικά το «Αφροδίτη με Γούνα» στο Θησείον, το «I will Survive» στο Ιλίσια Βολονάκης και στο «Νησί των Θησαυρών» στο Μέγαρο Μουσικής. Επίσης, έχω την μπάντα μου, τους Polkar που κάνουμε live για την ώρα στη Θεσσαλονίκη, αλλά συζητούμε κάποιες εμφανίσεις και στην Αθήνα.

Μιας κι αναφέρεις το «I Will Survive» πως αισθάνθηκες την μεγάλη επιτυχία που σημείωσε και πως νιώθεις που επέστρεψε στην Αθήνα;

Δεν έχω ξαναγχωθεί και ασχοληθεί περισσότερο στη ζωή μου με παράσταση όσο αγχωθεί για το I Will Survive . Εκεί έμαθα τι σημαίνει να δουλεύεις κάτι από την αρχή, να το σκηνοθετείς, να κάνεις παραγωγή, να κρατάς ατζέντα, να οργανώνεις την προώθηση, να κάνεις πρόβα, να φτιάχνεις το κείμενο. Όταν αυτό λειτουργεί, δεν υπάρχει μεγαλύτερη και πιο δυνατή χαρά. Για μένα, η επιτυχία αυτής της παράστασης είναι σα να έχεις βγεις ταυτόχρονα το καλύτερο ραντεβού της ζωής σου, να έχεις στην αγκαλιά σου το μωρό σου, να έχεις πάρει το Oscar και να έχεις παίξει το ρόλο της ζωής σου. Το I Will Survive ήρθε σε μια περίοδο που ήμουν στα πρόθυρα της ζωής μου κι έμελε να γίνει μια από τις πιο σημαντικές στιγμές της καριέρας μου και της ζωής μου γενικότερα. Η παράσταση παίζεται ήδη στο Ιλίσια-Βολονάκης με τους Αντίνοο Αλμπάνη και Γιάννη Σαρακατσάνη, ενώ σύντομα θα ενταχθώ ξανά στην ομάδα παίζοντας σε διπλή διανομή με τον Γιάννη.

Info:

Η παράσταση «Ρινόκερος» παίζεται στο Θησείον κάθε Τρίτη, Τετάρτη και Σάββατο στις 21:00 και κάθε Κυριακή στις 19:00. (Μπορείτε να διαβάσετε την κριτική μας εδώ)

Συνέντευξη: Αναστάσης Πινακουλάκης

Φωτογραφίες: Κοραλία Ναχοπούλου