Θέατρο | Συνέντευξη Μίρκα Παπακωνσταντίνου: “Ανατριχιάζω με την ιδέα πως βρισκόμαστε σε τέλμα δημιουργικότητας”!

Η αγαπημένη και πολύ ταλαντούχα ηθοποιός μας παραχώρησε λίγο από τον χρόνο της και μας δέχτηκε στο καμαρίνι της για μια όμορφη συζήτηση… Απολαύστε την!

Μπορεί να υπάρχει μια παράσταση που να βάλεις όλα τα υλικά …και «να μην φουσκώσει το κέικ»! Δεν υπάρχουν συστατικά της επιτυχίας, υπάρχουν συστατικά να κάνεις μια καλή παράσταση!

Φέτος παίζετε στην παράσταση «Τι Βουλή Θα Παραδώσεις Μωρή;», σε μια πολιτική επιθεώρηση. Πείτε μας δυο λόγια για την παράσταση αυτή…

Αυτή η παράσταση ήταν μια ιδέα της Άννας Παναγιωτοπούλου. Εγώ νόμιζα πως είχα κλείσει τις σχέσεις μου με την επιθεώρηση, γιατί τη θεωρώ πολύ δύσκολο είδος και αχάριστο. Το γεγονός πως πρέπει να είσαι πάνω στην σκηνή 5-10 λεπτά συμπυκνωμένα έχει μια γοητεία, αλλά είναι και δύσκολο! Ο λόγος που είπα να συμμετάσχω σε αυτή την παράσταση από το καλοκαίρι είναι αυτός και ευτυχώς δηλαδή, γιατί πήγαμε πάρα πολύ καλά και είναι και πολύ ωραίοι οι συνάδελφοι. Είναι λοιπόν μια πολιτική επιθεώρηση που έχουν γράψει η Άννα Παναγιωτοπούλου, ο Αλέξης Καλλίτσης και ο Μίνωας Θεοχάρης και αφορά σε πολιτικοκοινωνικά πράγματα που συμβαίνουν. Πιστεύω πως είναι χαριτωμένη και πολύ καλά γραμμένη, με χειρότερα ή καλύτερα νούμερα. Όταν λέω χειρότερα… Στις επιθεωρήσεις υπήρχαν πάντα κάποια πιο δυνατά νούμερα και κάποια λιγότερο δυνατά! Σε αυτή την επιθεώρηση όμως μας έτυχε να έχουμε παραπάνω από 4 – 5 νούμερα που θα αγαπήσει ο κόσμος! Ένα εξ’ αυτών θεωρώ πως είναι και «ο Λέλος ο Βενιζέλος» (σ.σ. νούμερο που συμμετέχει η κυρία Παπακωνσταντίνου και υποδύεται τον γιο του Ευάγγελου Βενιζέλου). Και οι συγγραφείς αλλά και οι ηθοποιοί της παράστασης, επειδή δεν είμαστε από την φύση μας επιθεωρησιακοί το αντιμετωπίζουμε θεατρικά και αυτό έχει σίγουρα μια γοητεία!

Πιστεύετε πως είναι φυσικό αναγκαίο των εποχών να ανεβαίνουν πολιτικά έργα;

Εντελώς! Η Άννα είχε καιρό να κάνει… και αναφέρομαι στην Άννα γιατί αυτή αποφάσισε να μας «μαζέψει». Είναι η εποχή που τρέχουν τα γεγονότα και χρειάζεται μια εκτόνωση, δηλαδή να τα ακούμε και να γελούμε με τα χάλια μας! Τα κείμενα που έγραψαν οι συγγραφείς μας έχουν και μια μελαγχολία που έχει και η εποχή. Μέσα στο χιούμορ υπάρχουν και πολύ πικρά πράγματα με τα οποία γελάς…

Ποιό πιστεύετε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας όταν ανεβαίνουν ταυτόχρονα πολλές αξιόλογες παραστάσεις;

Αυτό αν το ξέραμε… Χρόνια το ψάχνουμε! Αν υπήρχε αυτό το συστατικό και το ξέραμε θα κάναμε όλοι επιτυχία κάθε φορά. Έχω κάνει πολλές αποτυχίες και πολλές επιτυχίες και είναι όλα μες στο πρόγραμμα… Επομένως δεν υπάρχει! Εκ των υστέρων λες «πολύ καλοί ηθοποιοί, πολύ ωραία κείμενα, με κέφι, ναι!» αλλά και αυτό είναι σχετικό. Μπορεί να υπάρχει μια παράσταση που να βάλεις όλα τα υλικά …και «να μην φουσκώσει το κέικ»! Δεν υπάρχουν συστατικά της επιτυχίας, υπάρχουν συστατικά να κάνεις μια καλή παράσταση. Δεν σημαίνει πάντα πως μια καλή παράσταση έχει και την αντίστοιχη τύχη και το λέω αυτό από την εμπειρία μου. Υπάρχουν μόνο συστατικά για να κάνεις όσο καλύτερα μπορείς την δουλειά σου.

Κοιτώντας πίσω στον χρόνο, υπάρχει κάποιος ρόλος που παίξατε είτε στο θέατρο είτε στην τηλεόραση και με τον οποίο δεθήκατε περισσότερο;

Περισσότερο είναι στιγμές, παρά ρόλοι. Είχα πολύ ωραίες συνεργασίες με σκηνοθέτες και με ηθοποιούς όπως ήταν με τον Νίκο Καλογέρου που κάναμε την «Σίρλεϋ Βαλεντάϊν» και την «Ισμήνη» του Ρίτσου αλλά και το «Με την σιωπή», που είναι πράγματα πολύτιμα για εμένα. Περισσότερο σου μένουν στιγμές και όχι οι ρόλοι σαν ρόλοι. Σου μένει η διαδικασία που τα φτιάχνεις…

Όντας ηθοποιός που έχει κάνει και τηλεόραση, πως αισθάνεται τώρα που οι τηλεοπτικές παραγωγές περνούν κρίση;

Κοίτα, εγώ δεν έχω κάνει πάρα πολύ τηλεόραση… Είναι περισσότερο που οι επαναλήψεις παίζουν. Το σημαντικό είναι το θέμα των χρημάτων – όχι ότι το κάναμε γι’ αυτό. Έχω παίξει σε πολύ ωραίες σειρές, σε χειρότερες, σε καλύτερες. Δεν ήταν το αντικείμενο του πόθου μας τα λεφτά, αλλά να γίνει μια καλή δουλειά. Αυτό τον καιρό κάνω μια συζήτηση για κάτι τηλεοπτικό. Τι να πω… Εύχομαι να γίνει κάτι. Είναι δύσκολο. Και πράγματα που κάνουν, δεν πληρώνουν. Δεν είναι μόνο να γίνονται πράγματα αλλά και να πληρώνονται.

Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο παιδί που τελειώνει τώρα την δραματική σχολή και βλέπει μια αβεβαιότητα μεγαλύτερη από όση φανταζόταν;

Δεν δίνω ποτέ συμβουλές γιατί πιστεύω πως το θέατρο είναι πράξη. Πρέπει να βγεις ως άλλος άπιστος Θωμάς, να δεις και να πληγωθείς. Δεν μπορώ να πω στο παιδί που προσπαθεί να κάνει όνειρα «μην προχωράς γιατί βρισκόμαστε σε τέλμα». Αυτό δεν θα το πω ποτέ. Κι εμείς όταν ξεκινήσαμε είχαμε κάποιες άλλες δυσκολίες, αλλά τώρα είναι πολύ περισσότερες. Υπήρχαν πάντα δυσκολίες. Όταν ξεκίνησα εγώ δεν υπήρχε τόσο η τηλεόραση. Παλεύεις με το όνειρο σου σε αυτή την δουλειά, για το όνειρο πρέπει να προσπαθείς! Ανατριχιάζω με την ιδέα πως βρισκόμαστε σε τέλμα δημιουργικότητας…. Πιστεύω πως πρέπει να αντιδράσουμε ο καθένας από την δουλειά του. Δεν είναι εύκολο όταν ο καθένας απολύεται, ο πατέρας σου ή ο διπλανός σου και όταν υπάρχουν θέματα βιοποριστικά. Το θέατρο είναι ψυχή, είναι μυαλό, είναι προσπάθεια και όποιοι θέλουμε να ασχοληθούμε, πρέπει να το κάνουμε! Συμβουλές ωστόσο δεν δίνω ποτέ… Και στην σχολή που κάνω μάθημα με τα παιδιά μοιράζομαι τις εμπειρίες μου για να δουν τι γίνεται. Τα παιδιά με την σειρά τους θα προσπαθήσουν και θα δουν τι γίνεται στην πράξη. Δεν μπορώ να παίξω με τον ψυχισμό του άλλου και να του πω να μην το κάνει επειδή δεν έχει λεφτά, όπως λένε οι μανούλες. Και η δικιά μου έλεγε πριν από χρόνια να πάω σε σίγουρη δουλειά, να πάω στο δημόσιο ή να πάω στο Εθνικό. Και οι μανούλες για καλό το λένε, σκέφτονται «πως θα ζήσει το παιδί μου;». Εύχομαι να πάνε όλα καλά στα παιδιά, γιατί αυτά είναι το αύριο. Θέλω να πιστεύω πως εμείς δεν έχουμε τελειώσει αλλά έχουμε διανύσει κάποια χρόνια, όχι μόνο κοινωνικά αλλά και επαγγελματικά.

Παρατηρείται έντονα το τελευταίο διάστημα μια σύγκρουση γενεών. Οι νέοι κατηγορούν τους παλιούς για την κατάσταση που επικρατεί τώρα και οι παλιότεροι λένε στους νέους πως δεν κάνουν τίποτα…

Πάντα υπάρχουν αυτά. Κουτά πράγματα είναι… Πιστεύω πως υπάρχουν παιδιά που δουλεύουν πολύ, που κάνουν πολύ ωραία δουλειά, που υπάρχουν, που γουστάρουν, που θέλουν. Το “θέλω” είναι πολύ ωραίο πράγμα. Υπήρχε πάντα η σύγκρουση, δεν είναι φαινόμενο τωρινό.

Σύμφωνα με τις δικές σας εμπειρίες, ποιο είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα και ποιο το μεγαλύτερο μειονέκτημα της δουλειάς σας;

Δεν μπορώ να σου απαντήσω γιατί είναι σαν να δίνω τελεία και δεν μου αρέσει να δίνω τελεία. Σε αυτό που κάνουμε υπάρχει το “συνεχίζειν” και το “συνεχίζειν” στο μυαλό. Υπάρχει μια φράση που με έχει μαγέψει και την διάβασα στο βιβλίο «Ο καιρός των Χρυσανθέμων» του Μάνου Ελευθερίου. Σε κάποια στιγμή ένας κομπάρσος πεθαίνει – γιατί είχαν μια περιοδεία με δύσκολες συνθήκες, όχι αυτές που ζούμε τώρα – και λέει «Θεέ μου δώσε μου την δύναμη να ξαναγαπήσω τις λέξεις από την αρχή». Θέλω να πω πως όσο προχωράς σε αυτή την δουλειά, καταλαβαίνεις τις ελλείψεις σου. Αν θες να δεις τα οικονομικά, σε όλες τις δουλειές είναι πλέον ως μειονέκτημα. Αν θες να δεις τον κόπο, σε όλες τις δουλειές είναι πλέον έτσι. Από την άλλη υπάρχει μια μαγεία και δεν εννοώ το χειροκρότημα, εννοώ την διάρκεια του να ψάξεις να βρεις έναν ρόλο ή μια σκηνή και να νιώσεις ότι το πλησίασες στο τόσο. Όσο περνούν τα χρόνια μικραίνουν οι ελλείψεις και δεν λες «θέλω να κάνω καλύτερα τον ρόλο» αλλά «τι ωραία που ήταν αυτή η στιγμή!». Γι αυτό τον λόγο δεν μπορώ να σου πω τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα του θεάτρου.

Παλεύεις με το όνειρο σου σε αυτή την δουλειά, για το όνειρο πρέπει να προσπαθείς! Ανατριχιάζω με την ιδέα πως βρισκόμαστε σε τέλμα δημιουργικότητας…

Σήμερα στην Ελλάδα επικρατούν η κρίση, η μελαγχολία και η κατάθλιψη. Εσείς πως το βιώνετε αυτό στην καθημερινότητά σας και στις οικογενειακές σας στιγμές;

Το βιώνω με νεύρα και με κατάθλιψη. Είμαι και εγώ μέσα σε αυτό… Δεν ξέρω αν το ποτήρι είναι μισογεμάτο ή μισοάδειο. Το βιώνω και εγώ όπως όλος ο κόσμος. Ο άρτος ο επιούσιος που είναι η καθημερινότητα, είναι δύσκολος. Μπορώ και ονειρεύομαι, αλλά δεν είναι εύκολο. Είναι δύσκολο για όλους πια… Κάποτε υπήρχε η αστική τάξη, η μεσαία τάξη και η κατώτερη. Τώρα είμαστε όλοι στην κατώτερη εκτός από κάποιους κρατούντες, είτε εξουσία είτε οι έχοντες χρήματα, που είναι αλλού.

Τόσα χρόνια χαρίζετε στον κόσμο το γέλιο.. Εσείς ποιον προσωπικό τρόπο έχετε για να περνάτε καλά, πέρα από το ίδιο το θέατρο;

Καταρχάς εγώ το λέω αγωγή της ψυχής και όχι γέλιο, γιατί δεν έχω κάνει μόνο κωμωδία. Πλέον βλέπεις πως όσο περνούν τα χρόνια, αυτό που μετρά πραγματικά είναι οι φίλοι, είναι οι ανθρώπινες σχέσεις και να περνάς την καθημερινότητα με τρόπο ζωντανό. Εγώ εύχομαι πάντα και στον εαυτό μου και στους γύρω μου να είναι γεροί για να μπορούμε να κλαίμε και να γελάμε δυνατά. Όταν μπορείς να κλαις και να γελάς δυνατά, σημαίνει πως ζεις, πως υπάρχεις και πως είσαι από την ενεργητική θέση και όχι από την παθητική. Δεν λέω πως τα βλέπω όλα αισιόδοξα, αλλά προσπαθώ να ζω. Βλέπουμε και εσάς τους νέους και λέμε «έχεις την ζωή μπροστά σου». Είναι σημαντικό οι νέοι να είναι πιο αισιόδοξοι γιατί είναι και παλεύουν για το αύριο. Εμένα με παίρνει από κάτω όπως και όλους μας γιατί είναι οι καιροί τέτοιοι και είναι ανθρώπινο, αλλά οι νέοι πρέπει να παλεύουν!

Πολλές γυναίκες πλέον καταφεύγουν σε αισθητικές επεμβάσεις ή ντύνονται με τρόπο που θυμίζει μικρότερες ηλικίες και δεν αποδέχονται πως ο χρόνος έχει περάσει. Εσείς πως βιώνετε το πέρασμα του χρόνου;

(Γελάει) Σε μένα δεν συμβαίνει αυτό καθόλου, δεν το έκανα ποτέ. Ο χρόνος περνάει είτε το θέλουμε είτε όχι. Πριν λίγο είχα τα γενέθλια μου και μου το θυμίζουν …κι ας μην το θέλω. Και μην ακούς αυτό που λένε πως οι ρυτίδες είναι ωραίες, γιατί δεν είναι! Πρέπει να καταλαβαίνεις που είσαι και να μην γίνεσαι γελοίος, όχι για τους άλλους αλλά για τον εαυτό σου και να μπορείς να βρίσκεις κάθε φορά την γοητεία που βρίσκεται στην ηλικία σου. Βέβαια σε κανέναν δεν αρέσει να μεγαλώνει. Τώρα σε όσες το κάνουν, αν τους καλύπτει ας το κάνουν. Εγώ δεν θέλω να το κάνω. Θα πάω στο νοσοκομείο μόνο αν έχω μια αρρώστια, δεν θέλω να πάω για αυτό τον λόγο. Να πω και το εξής: πολύ θα ήθελα να ήμουν είκοσι χρόνια νεώτερη και να μπορώ να κάνω αυτό ή το άλλο, αλλά δεν είμαι και το αποδέχομαι. Από την άλλη δεν κατηγορώ κανέναν, γιατί αν τον ευχαριστεί, αν τον εκφράζει, αν περνάει καλά  δεν μπορώ να του πω κάτι. Τι να πω; Πώς υπάρχει ένας νόμος, ένας κανόνας, μια αισθητική; Αυτά τα πράγματα είναι υποκειμενικά. Δεν πιστεύω στο αντικειμενικό γενικά…

Γνωρίζετε για την παράσταση «Corpus Christi» και τον σάλο που έχει δημιουργηθεί;

Δεν γνωρίζω την ίδια την παράσταση, αλλά γνωρίζω τον Λαέρτη (σ.σ Βασιλείου) και έχω ακούσει αυτά που έχουν συμβεί. Προς Θεού! Αυτά είναι ανατριχιαστικά πράγματα! Υπάρχει η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης. Σιγά τώρα που τους έθιξε αυτό…! Δεν τους έθιξε ότι υπάρχουν τόσοι κρατούντες που κάνουν τέρατα, που ληστεύουν τα λεφτά του κόσμου, που ο κόσμος δεν έχει φάρμακα, που οι καρκινοπαθείς πληρώνουν, που κόβουν τις συντάξεις, που ο κόσμος δεν έχει λεφτά! Αυτό είναι πιο αντιαισθητικό και πιο ανήθικο από μια παράσταση που θίγει ή δεν θίγει τα θεία, όπως τα εννοεί ο καθένας… Η παράσταση πρέπει να έχει την ελευθερία να αναπνεύσει κι αν θέλει ο κόσμος πηγαίνει ή αν δεν θέλει δεν πηγαίνει. Εμείς έχουμε ζήσει και την χούντα με την λογοκρισία, αλλά πρέπει να αφήνεις τον κόσμο να επιλέξει. Το ηθικό χωράει πολύ νερό, τι είναι ηθικό, τι είναι ανήθικο… Υπάρχουν πολλές ανηθικότητες πολύ πιο χοντρές για να θίξεις ένα σύμβολο όπως είναι ο Χριστός.

Εξάλλου αν δίδαξε κάτι ο χριστιανισμός αυτό ήταν η αγάπη…

Μα έχεις δει τι κάνουν; Που είναι η αγάπη; Δε σου λέω να γυρίσεις στην άλλη πλευρά, να γυρίζεις το μάγουλο όταν σε χαστουκίζουν. Αυτή η βιαιότητα δεν είναι δείγμα αγάπης. Και όταν συμβαίνει από ανθρώπους που φορούν τα άμφια, όπως με μοναχούς που διεκδικούν τα μοναστήρια, είναι άγρια πράγματα. Δηλαδή την ξέχασες την αγάπη; Μόλις σε θίξω θα έρθεις να με σκοτώσεις;

Ένα άλλο θέμα που αφορά πολύ τους Έλληνες τα τελευταία χρόνια είναι η έντονη λαθρομετανάστευση. Εσείς πως το βιώνετε;

Εγώ δεν μπορώ τη βία γενικώς… Βεβαίως αν μπεις σπίτι μου να με ληστέψεις και να με σκοτώσεις θα αντιδράσω. Δεν είναι όμως μόνο οι μετανάστες, ο κόσμος πεινάει. Πιστεύω πως αρχίσει το δίκαιο να αλλάζει. Οι ληστείες που γίνονται, δεν γίνονται μόνο από μετανάστες. Βεβαίως είχαν έρθει κάποτε μαφίες από Ρωσία και Αλβανία, αλλά ξέρω κόσμο που είναι οικογενειάρχες, που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα, που θέλουν να δουλέψουν, έχουν φύγει από την χώρα τους και δεν ανήκουν ούτε εκεί ούτε εδώ! Με πειράζει πάρα πολύ αυτό… Με πειράζει βαθιά, σε ανθρώπινο επίπεδο. Είδα έναν που έκανε κάτι άσχημο και το έβαλε και στο YouTube και ευτυχώς τον κυνήγησαν. Πήρε μια γάτα, την έβαλε στο στεγνωτήριο και το τραβούσε βίντεο! Δεν πρέπει να κοιτούμε την προέλευση, αλλά τον άνθρωπο και την συμπεριφορά του. Η μετανάστευση είναι και αυτή θέμα των κρατούντων. Θα μπορούσαν να μην εισρέουν τόσο κόσμο από την στιγμή που δεν έχουμε να φάμε ούτε εμείς. Μην ξεχνάμε όμως πως υπάρχουν και καλοί άνθρωποι, υπάρχουν οικογενειάρχες και ηθικοί άνθρωποι. Δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίζουμε όλα με τον ίδιο τρόπο. Δεν είναι σωστό που τα έχουμε βάλει όλα στο ίδιο τσουβάλι. Σε λίγο θα αρχίσουμε να λέμε «δεν έχουμε να φάμε, να πεθάνουν αυτοί, να φύγουν αυτοί». Θέλει λίγο προσοχή αυτό γιατί αφορά σε ανθρώπινη υπόσταση. Πρέπει να σέβεσαι και να προσέχεις τον πλησίον όχι με την έννοια μόνο την χριστιανική, αλλά την ουσιαστική.

Πιστεύετε δηλαδή ότι έχουμε αρχίσει να χάνουμε την ανθρωπιά μας;

Ναι, πολύ. Όχι μόνο γι αυτά που συμβαίνουν εδώ αλλά γενικά. Υπάρχει όλο αυτό το βίαιο και το επιθετικό στοιχείο γιατί είμαστε σε κακή κατάσταση και αυτό με πληγώνει. Είναι πολύ σημαντικό να αγγίζουμε ο ένας τον άλλο για να παίρνουμε δύναμη και να μην μας πιάνει η ηλιθιότητα και η ατομικότητα…

Μπορείτε να δείτε την Μίρκα Παπακωνσταντίνου και τους εξαιρετικούς συναδέλφους της στην παράσταση “Τι Βουλή Θα Παραδώσεις Μωρή;” στο Θέατρο Ζίνα από Τετάρτη έως και Κυριακή…