Planet Music Tour | # 19, Ιαπωνία- Japan

Παραδοσιακή μουσική

Η παραδοσιακή μουσική στην Ιαπωνία ταξινομείται κατά κύριο λόγο σε τρεις κατηγορίες:

• Τη μουσική για το θέατρο Γκαγκάκου

• Τη μουσική για το θέατρο Νο

• Και την οργανική μουσική για το κότο, το σαμιζέν και το σακουχάτσι.

Το γκαγκάκου αναφέρεται στην αυλική μουσική της Ιαπωνίας, είναι δηλαδή η «ευγενική μουσική» της χώρας. Επίσης, είναι ένας τύπος κλασσικής μουσικής που έχει εκτελεσθεί στο αυτοκρατορικό δικαστήριο από την περίοδο Heian. Διαιρείται σε kangen (οργανική μουσική) και bugaku (χορός που συνοδεύεται από το gagaku). Το θέατρο Νο εμφανίζεται στα τέλη του 14ου αιώνα και θεωρείται η ύψιστη μορφή σύνθεσης, λογοτεχνίας, θεάτρου, χορού και μουσικής στην Ιαπωνία. Μία άλλη μορφή παραδοσιακής ιαπωνικής μουσικής που μπορούμε να βρούμε, είναι το shomyo.

Σύγχρονη μουσική

Η σύγχρονη ιαπωνική σκηνή μουσικής περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία ειδών, όπως συμβαίνει και στις δυτικές χώρες. Από το rock, το electro, το punk, το fulk, το metal, το reggae, το salsa, και το τανγκό μέχρι και το hip hop και το rap. Όλα αυτά έγιναν μετά την άφιξη της δυτικής μουσικής στην Ιαπωνία, που άλλαξε τα δεδομένα.

Ένας γραφειοκράτης που ονομαζόταν Izawa Shuji έφτιαξε τραγούδια όπως το «Auld Lang Syne» και ανάθεσε τα τραγούδια χρησιμοποιώντας μια πεντάτονη μελωδία. Έτσι , ήταν ο πρώτος που εισήγαγε την δυτική μουσική στον Ιαπωνικό πολιτισμό, που γρήγορα έγινε πολύ δημοφιλής στην χώρα. Δύο σημαντικές μορφές μουσικής που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν η shoka, που είχε στόχο να φέρει τη δυτική μουσική στα σχολεία, και η gunka, οι οποίες χρησιμοποιούταν σε στρατιωτικές πορείες με μερικά ιαπωνικά στοιχεία. Καθώς η Ιαπωνία κινιόταν προς την αντιπροσωπευτική δημοκρατία κατά τον 19ο αιώνα, ηγέτες μίσθωσαν τραγουδιστές για να πωλήσουν τα αντίγραφα των τραγουδιών, που περιείχαν μέσα τα πολιτικά τους μηνύματα, δεδομένου ότι οι ίδιοι οι ηγέτες απαγορευόταν να βγάζουν λόγους στο κοινό. Κάπως έτσι έγιναν γνωστά κι άλλα μουσικά ρεύματα, όπως το ryukoka, κι η μπαλάντα enka, η οποία έγινε αρκετά δημοφιλής στη μεταπολεμική περίοδο, αν και η δημοτικότητά της έχει εξασθενίσει από τη δεκαετία του ’70 και απολαμβάνει λίγη εύνοια με τη σύγχρονη νεολαία. Επίσης στο τέλος του 19ου αιώνα, μια μορφή τραγουδιού του δρόμου, η Osakan, έγινε δημοφιλής και ονομάστηκε rokyoku.

Η εξευρωπαϊσμένη pop μουσική λέγεται kayokyoku, και εμφανίστηκε αρχικά σε μια δραματοποίηση ενός έργου του Tolstoy. Το τραγούδι που παίχτηκε στο έργο , έγινε hit μεταξύ των τραγουδιστών και ήταν ένα από τα πρώτα τραγούδια που σημείωσαν εμπορική επιτυχία στην Ιαπωνία. Το Kayokyoku έγινε σημαντική βιομηχανία, ειδικά μετά από την άφιξη του σούπερ σταρ Misora Hibari.

Αργότερα, στη δεκαετία του ’50, το τανγκό και άλλα είδη λατινικής μουσικής, και ιδιαίτερα η κουβανική μουσική, έγιναν πολύ δημοφιλή στην Ιαπωνία. Μια πιο πρωτότυπη ιαπωνική μορφή τανγκό ονομάστηκε dodompa. Στη δεκαετία του ’60, πολλά ιαπωνικά γκρούπ μιμήθηκαν τους Beatles, τον Bob Dylan και τους Rolling Stones, καθώς και άλλα συγκροτήματα που εκπροσωπούσαν το psychedelic rock, το mod και παρόμοια είδη.

Γενικά, από τότε που εισήχθησαν τα δυτικά πρότυπα στην χώρα, το j-pop έχει μετατραπεί στο είδος με την μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία στη χώρα, και χρησιμοποιείται συχνά σε ταινίες και τηλεοπτικές διαφημίσεις.

Η electronic pop μουσική στην Ιαπωνία έγινε επιτυχία με την τρέλα της Technopop, της δεκαετίας του ’70 και του ’80. Η δημοτικότητα αυτής της μουσικής σήμανε ότι πολλοί δημοφιλείς καλλιτέχνες της δεκαετίας του ’70 που προηγουμένως ήταν γνωστοί για την ακουστική μουσική γύρισαν προς στην παραγωγή techno, όπως ο Taeko Onuki και ο Akiko Yano. Η πρόσφατη δεκαετία του ’90 έφερε στην επιφάνεια πολλούς νέους καλλιτέχνες και συγκροτήματα.

Σημαντικοί Καλλιτέχνες

Hikaru Utada

Η Hikaru Utada γεννήθηκε στην πόλη της Νέας Υόρκης, στις 19 Ιανουαρίου 1983. Ο πατέρας της, Teruzane Utada, ήταν παραγωγός μουσικής ενώ η μητέρα της, Junko Utada, ήταν τραγουδίστρια enka. Είναι γνωστή από τους fan της ως Hikki. Είναι τραγουδίστρια, διασκευαστής και παραγωγός στην Ιαπωνία. Το πρώτο άλμπουμ της ‘’First Love’’ σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση στις πωλήσεις στην Ιαπωνία, τον χρόνο στο οποίο βγήκε με πάνω από 7.65 εκατομμύρια αντίγραφα. Η έκδοση των πιο πρόσφατων εργασιών της την βοήθησε να παραμείνει ένας από τους κορυφαίους καλλιτέχνες της Ιαπωνίας, με 3 από τα άλμπουμ της να είναι στο Top 10 με τα πιο εμπορικά άλμπουμ όλων των εποχών στην Ιαπωνία (#1, #4, #8) . Το 2003, η Utada ταξινομήθηκε στην θέση 24 στους «κορυφαίους 100 ιάπωνες pop καλλιτέχνες», και 10η στους κορυφαίους 30 καλύτερους ιάπωνες τραγουδιστές το 2006.

http://www.youtube.com/watch?v=cfpX8lkaSdk

Hamasaki Ayumi

Η Αγιούμι Χαμασάκι γεννήθηκε στην Φουκουόκα, στις 2 Οκτωβρίου 1978 και είναι μια πολυβραβευμένη τραγουδίστρια και συνθέτρια της ποπ μουσικής. Γνωστή απλά σαν “Αγιού” (Ayu), η Αγιούμι είναι μια από τις πιο δημοφιλείς και εμπορικές τραγουδίστριες στην πατρίδα της όπου και αποκαλείται Αυτοκράτειρα της Ποπ.

Αρχικά, για ένα μικρό διάστημα, δούλευε ως μοντέλο, αφού το πρακτορείο την έκρινε κοντή για μοντέλο και την μετέφερε σε μουσικό πρακτορείο, το Sun Music. Η Αγιούμι κυκλοφόρησε το πρώτο της άλμπουμ από την εταιρία Nippon Columbia, το Nothing from Nothing. Έχει 17 συνεχόμενα νούμερο 1 singles, ενώ είναι η πρώτη καλλιτέχνης της Ιαπωνίας (ανεξαρτήτως φύλου) που όλα άλμπουμ της έχουν καταλάβει τη νούμερο 1 θέση στους καταλόγους πωλήσεων.

 AKB48

Οι AKB48 είναι ένα Ιαπωνικό ποπ συγκρότημα το οποίο αποτελείται αποκλειστικά από γυναίκες. Το συγκρότημα δημιουργήθηκε το 2005 από τον στιχουργό και παραγωγό Γιασούσι Ακιμότο και από τότε σημειώνει πολύ μεγάλη επιτυχία στο νεανικό κοινό της Ιαπωνίας.

 L’arc en Ciel

Οι L’Arc-en-Ciel(ουράνιο τόξο στα γαλλικά) είναι ένα ιαπωνικό συγκρότημα που δημιουργήθηκε το 1991. Το γκρουπ έχει πουλήσει πάνω από 13 εκατομμύρια άλμπουμ και 16 εκατομμύρια singles. Το Φεβρουάριο του 1991, ο μπασίστας Tetsuya Ogawa, αργότερα ο αρχηγός της ομάδας, οργάνωσε μια μπάντα με το όνομα L’arc en Ciel με τον τραγουδιστή Hyde και τον κιθαρίστα Hiro όπως επίσης και τον ντραμίστα Pero. Το 1993, ένας νέος ντραμίστας, ο Yasunori Sakurazawa, μπήκε στη μπάντα. Στις 1 Απριλίου 1993, η μπάντα κυκλοφόρησε το πρώτο της άλμπουμ Dune. Το άλμπουμ έγινε επιτυχία , κάτι που πρόσεξαν πολλές εταιρίες. Το 1994, οι L’Arc-en-Ciel μπήκαν στη Sony, και εκδώσαν το δεύτερο άλμπουμ τους, Tierra τον ίδιο χρόνο. Το Heavenly ακολούθησε το 1995.Το True, εκδόθηκε το 1996, και έγινε το number-one άλμπουμ τους με εκατομμύρια πωλήσεις. Το Φεβρουάριο 1997, ο ντραμίστας Sakura φυλακίστηκε για χρήση ναρκωτικών. Έφυγε από τη μπάντα στις 7 Οκτωβρίου αυτού του χρόνου. Αυτό κατέληξε να μειώσει κάπως την ιστορία αυτής της μπάντας. Όταν η φυλάκιση του Sakura, δημοσιοποιήθηκε όλα τα CD τους φύγανε από τα ράφια. Το μιξ Clicked Singles Best 13 εκδόθηκε το 2001, με δώδεκα τραγούδια που διάλεξαν fans στην Ασία και ένα 13ο τραγούδι το “Anemone”. Το τελευταίο τους τραγούδι πριν το καθυστερημένο CD τους “Spirit Dreams Inside -Another Dream-“, εκδόθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 2001.

http://www.youtube.com/watch?v=EW4Z9XL7W2M

Maximum the Hormone

Οι Maximum the Hormone (Makishimamu Za Horumon) είναι ένα τετραμελές metal συγκρότημα. Δημιουργήθηκαν το 1998 από τον Daisuke Tsuda και την Nao Kawakita, μαζί με τα μέλη Sugi και Key τα οποία φύγανε αργότερα. Μετά από περιφερειακές συναυλίες, η μπάντα υπέγραψε μια σύμβαση με την ιαπωνική Sky Records. Το 2002, η μπάντας άφησε τη Sky Records και υπέγραψε με τη Mimikajiru Records. Η μπάντα έκδωσε ένα νέο single, «Niku Cup» το οποίο ακολούθησε το άλμπουμ τους, Mimi Kajiru. Το επόμενο άλμπουμ τους ήταν το Kusoban το 2004. Μετά η μπάντα υπογράφει με τη VAP, μια από τις γνωστές εταιρίες. Αφού έκδοσε ακόμα ένα ζευγάρι από signles, έκδοσε το Rokkinpo Goroshi. Η έκδοση προκάλεσε ένα κύμα στο fanbase τους, δεδομένου ότι είχαν άρχισει να ξεπουλούν περισσότερα shows, να παίζουν περισσότερα σε rock φεστιβάλ, και τελικά εκδώσαν ένα DVD, Debu vs Debu.

Kaji Meiko

Η Μέικο Κάτζι, γεννημένη στις 24 Μαρτίου του 1947 στο Τόκιο, είναι μια Γιαπωνέζα ηθοποιός και τραγουδίστρια. Το πραγματικό της όνομα είναι Μασάκο Ότα. Η καριέρα της στο τραγούδι ήταν σε άμεση σχέση με την καριέρα της στο σινεμά αφού πολύ συχνά τραγουδούσε στα soundtracks των ταινιών που πρωταγωνιστούσε. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μια δεύτερη άνθιση την καριέρα της όταν ο Ταραντίνο χρησιμοποίησε δυο από τα τραγούδια της στα soundtracks των ταινιών Kill Bill. Πιο συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκαν το κεντρικό τραγούδι του Lady Snowblood, “Flower of Carnage” (Shura no Hana) και το κεντρικό τραγούδι της σειράς ταινιών Sasori, “Urami Bushi”.

http://www.youtube.com/watch?v=gRIE-txyA3w

Shigeru Umebayashi

Ο Σιγκέρου Ουμεμπαγιάσι γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1951 στο Kitakyushu, Fukuoka της Ιαπωνίας. Υπήρξε αρχηγός του ιαπωνικού ροκ συγκροτήματος ΕΧ, αλλά από το 1985 και μετά, οπότε και διαλύθηκε το συγκρότημα, άρχισε να συνθέτει μουσική για soundtrack ταινιών. Μερικά από τα γνωστότερα που έχει συνθέσει είναι των ταινιών του γνωστού Κινέζου σκηνοθέτη Wong Kar-wai Ερωτική Επιθυμία και 2046 . Επίσης έγραψε τη μουσική για την ταινία Τα ιπτάμενα στιλέτα. To 2004 η μουσική του για την ταινία 2046 τιμήθηκε με βραβείο στα Golden Horse Awards στην Ταϊβάν και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Χονγκ Κονγκ. Η μουσική του είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και στην Ελλάδα.

 Μiyavi

Ο Miyavi γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου, 1981, και το πραγματικό του όνομα είναι Takamasa Ishihara . Η κληρονομιά του ως κιθαρίστας των Dué le Quartz και του supergroup S.K.I.N. τον καθιέρωσαν ως ολοκληρωμένο μουσικό στην Ιαπωνική μουσική σκηνή.

http://www.youtube.com/watch?v=kEH7cphEODk

Μουσικά όργανα

 Το κότο είναι ένα χορδόφωνο όργανο κινεζικής προέλευσης, μήκους περίπου 1,80μ. με 13 χορδές . Οι εκτελεστές για να χτυπούν τις χορδές, φορούν στα δάχτυλα τρεις πένες, προσαρμοσμένες σε μεταλλικές δακτυλήθρες.

Το σαμιζέν (που σημαίνει «τρεις χορδές») είναι χορδόφωνο που παίζεται με πλήκτρο. Το μήκος του είναι όσο μιας κιθάρας αλλά με μικρότερο βραχίονα. Το ορθογώνιο ηχείο του είναι καλυμμένο και από τις δύο πλευρές με δέρμα, για να ενισχύεται ο ήχος του. Οι χορδές του είναι φτιαγμένες από μετάξι. Ο εκτελεστής τυλίγει τα δάχτυλα του αριστερού του χεριού με λίγο ύφασμα για να μπορεί να γλιστρά το χέρι στις χορδές.

Το σακουχάτσι είναι ένα αερόφωνο από καλάμι με επιστόμιο, που κρατιέται κάθετα. Το όνομά του σημαίνει «1.8 πόδια», που είναι και το μήκος του. Χρησιμοποιούνταν από τους Βουδιστές μοναχούς για διαλογισμό. Έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές στην ποπ μουσική της δεκαετίας του ’80.

Το taiko είναι ένα ιαπωνικό τύμπανο που έρχεται στα διάφορα μεγέθη και χρησιμοποιείται για να παίξει ποικίλα μουσικά είδη. Έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλές τα τελευταία χρόνια ως κεντρικό όργανο συγκροτημάτων folk μουσικής. Η προέλευσή του είναι αβέβαιη, αλλά μάλλον δημιουργήθηκε κατά τον 6ο και 7ο αιώνα. Τύμπανα Taiko χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια της μάχης για να εκφοβίσουν τον εχθρό και για να μεταφέρουν τις εντολές. Χρησιμοποιούνταν επίσης στη θρησκευτική μουσική του βουδισμού. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, η ιαπωνική κυβέρνηση διέθεσε κεφάλαια στον ιαπωνικό πολιτισμό, και έτσι διαμορφώθηκαν πολλές κοινοτικές ομάδες taiko. Αργότερα, οι ομάδες taiko διαδόθηκαν πέρα από στον κόσμο, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες.