Planet Music Tour | # 9 Πορτογαλία- Portugal

Η Πορτογαλία μπορεί να μην έχει από τις πιο πλούσιες μουσικές ιστορίες, έχει όμως να μας επιδείξει ένα πολύ ιδιαίτερο μουσικό είδος, που μόνο εκεί συναντούμε. Το φάντο!

Φάντο

Φάντο, που στα πορτογαλικά σημαίνει μοίρα ή πεπρωμένο, ονομάζεται ένα είδος μουσικής που εντοπίζεται τη δεκαετία του 1820 στην Πορτογαλία, σίγουρα όμως είχε παλαιότερες ρίζες. Η μουσική είναι μελαγχολική, το ίδιοι κι οι στίχοι, που συχνά μιλάνε για τη θάλασσα ή για τη ζωή των φτωχών. Η μουσική έχει σχέση με την πορτογαλική λέξη saudade, μια από τις δυσκολότερες λέξεις προς μετάφραση: είναι ένα είδος προσμονής, αλλά κι ένα μείγμα νοσταλγίας, λύπης, πόνου, ευτυχίας και αγάπης. Κάποιοι λάτρεις της μουσικής φάντο ισχυρίζονται ότι οι ρίζες της είναι ένα μείγμα της μουσικής των σκλάβων της Αφρικής με την παραδοσιακή μουσική των Πορτογάλων ναυτών και αραβικές επιρροές.

Υπάρχουν δυο κύριες παραλλαγές της μουσικής φάντο, τα φάντο της Κόιμπρα, που είναι πιο εκλεπτυσμένα, και τα φάντο της Λισαβόνας, που είναι και τα δημοφιλέστερα.

Φάντο της Κοΐμπρα

Τα παραδοσιακά φάντο της Κοΐμπρα προέρχονται από τις ακαδημαϊκές παραδόσεις του πανεπιστημίου της πόλης. Τραγουδιούνται μόνο από άνδρες, οι οποίοι είναι γενικά ντυμένοι στα μαύρα, όπως κι οι μουσικοί, καθώς είναι το παραδοσιακό ακαδημαϊκό ένδυμα.

Ένα σύνολο τραγουδιστών και μουσικών ονομάζεται tuna, ομάδες που υπάρχουν σε όλα τα πανεπιστήμια της Πορτογαλίας. Εξάλλου, κάθε χρόνο στο Πόρτο γίνεται διεθνής συνάντηση ομάδων φάντο και από πανεπιστήμια της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Αργεντινής.

Φάντο της Λισαβόνας

Τραγουδιέται τόσο από άνδρες όσο και γυναίκες σε δημόσιους χώρους ή σε casas de fado, στα σπίτια του φάντο, ενώ είναι πιο χαρούμενο από τα φάντο της Κόιμπρα.

Σημαντικοί καλλιτέχνες

Amália Rodrigues

Γεννήθηκε το 1920 και πέθανε το 1999. Εκτός από γνωστή τραγουδίστρια, έκανε καριέρα και ως ηθοποιός. Εκπροσωπούσε κυρίως το φάντο (που αναλύσαμε πιο πάνω), και μάλιστα έχει χαρακτηριστεί ως η «βασίλισσα του φάντο». Έχει ηχογραφήσει τραγούδια σε πολλές γλώσσες, όπως στα ισπανικά, γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά και φυσικά στα πορτογαλικά. Έχει κυκλοφορήσει περισσότερα από 30 singles και CD, και δικαίως θεωρείται η μεγαλύτερη σταρ της χώρας!

Cristina Branco

Γεννήθηκε το 1972 και από πολύ νωρίς μυήθηκε στα μυστικά της μουσικής φάντο, χάρη στον παππού της. Εκτός από το φάντο όμως, ασχολήθηκε και με την τζαζ μουσική. Έχει κυκλοφορήσει 12 δίσκους.

Anna Abreu

Από τις μικρότερες σταρ της Πορτογαλίας, δεδομένου ότι γεννήθηκε το 1990. Με πατέρα Πορτογάλο και μητέρα Φιλανδέζα, η Άννα μοιράζει την ζωή της ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά η καριέρα της απογειώθηκε κυρίως στη Φινλανδία. Το ταλέντο της αναδείχθηκε μέσα από μουσικό διαγωνισμό, και γρήγορα υπέγραψε το πρώτο της συμβόλαιο με δισκογραφική. Έχει πουλήσει πάνω από 170.000 δίσκους, και έχει κερδίσει πολλά βραβεία.

Άλλοι πολύ γνωστοί καλλιτέχνες της χώρας είναι οι : Rui Veloso, Jorge Palma, Luís Represas, Dulce Pontes, Mariza, Sara Tavares, José Cid, Carlos do Carmo, Paco Bandeira, Pedro Abrunhosa, Paulo Gonzo, Rui Reininho (GNR group), Tim (Xutos e Pontapés group), Simone de Oliveira, ; the late Carlos Paião, António Variações, Zeca Afonso.

Μουσικά όργανα

Πορτογαλική κιθάρα

Η πορτογαλική κιθάρα είναι ένα έγχορδο μουσικό όργανο με δώδεκα μεταλλικές χορδές (έξι ζεύγη), ένα μπράτσο κι ένα πολύ ιδιαίτερο «πλαίσιο συντονισμού» με μοναδική μορφή, έτσι ώστε το δεξί χέρι να χρησιμοποιεί μόνο τον δείκτη και τον αντίχειρα. Πολλοί πιστεύουν πως η πορτογαλική κιθάρα είναι η εξέλιξη του Citar κατά το πέρασμα των αιώνων. Μία άλλη επιστημονική άποψη, λέει πως προέρχεται από την ελληνική κιθάρα, επειδή μοιάζουν πάρα πολύ στα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά τους.