Συνέντευξη | Όμηρος Πουλάκης «Ο Έρωτας είναι η γενεσιουργός αιτία της ζωής και η δημιουργία η μεγαλύτερη έκφραση της»
Για δέκα χρόνια, έχει μια συνεχή και πολύ ενδιαφέρουσα πορεία στο θεατρικό σανίδι, ενώ παράλληλα έχει κάνει συμμετοχές σε κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους και σε τηλεοπτικές παραγωγές. Στην αρχή της θεατρικής σεζόν, συμμετείχε στον «Κυκλισμό του Τετραγώνου» του Δ. Δημητριάδη, στο τιμητικό αφιέρωμα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, που αποτέλεσε μια από τις πιο δημιουργικές προτάσεις της σεζόν. Από την προηγούμενη εβδομάδα, ο Όμηρος βρίσκει τον Κριστιάν, τον όμορφο, ηρωικό κι ευγενή άντρα που ερωτεύεται η Ρωξάνη στο κλασικό έργο «Συρανό Ντε Μπερζεράκ». Στο πλαίσιο της νέας του δουλειάς, συναντηθήκαμε με τον Όμηρο, αυτή τη φορά όχι στην πλατεία ενός θεάτρου, αλλά στην Πλατεία Εξαρχείων, σε ένα χώρο που επιτρέπει πολυποίκιλες ζυμώσεις. Η προσωπικότητα του Ομήρου διακρίνεται κι αυτή για την ευγένεια, την αμεσότητα, την ειλικρίνεια, τη διαθεσιμότητα και την ανάγκη για ουσιαστική επικοινωνία και αμοιβαία έκφραση συναισθημάτων και ιδεών όποια κι αν είναι αυτά. Συνομιλώντας μαζί του, είδα ένα πρόσωπο ερωτευμένο με το θέατρο, με τον άνθρωπο, με το θέατρο, με τη ζωή που δεν μπορεί να εφησυχάσει μέσα σε καμία συνθήκη που δε σέβεται τη μοναδικότητα και την παρουσία του άλλου και μου έδωσε την αίσθηση πως ακόμα κι αν δε βρίσκει απαντήσεις σε ότι τον απασχολεί, μπορεί να ερωτευτεί την αναζήτηση και την αμφιβολία όπως θα ερωτευόταν και την πρόσκαιρη απάντηση που θα αμφισβητούσε την επόμενη στιγμή. Το να συνομιλεί κανείς με τον Όμηρο είναι μια εποικοδομητική εμπειρία που την κουβαλάς μαζί σου πέρα από το κόκκινο κουμπί της ηχογράφησης και νιώθω ευγνώμων που είχα την ευκαιρία να τον γνωρίσω και πέρα από την σκηνή.
Συσχετιζόμενος με το «Συρανό Ντε Μπερζεράκ» τι είναι αυτό που σου μίλησε περισσότερο στο έργο;
Κοίταξε, από την στιγμή που ακόμη έχουμε πολλές παραστάσεις μπροστά μας, δεν μπορώ να σου δώσω μια τελική απάντηση, αλλά κάτι που ισχύει γι’ αυτή την στιγμή. Αυτό που πολύ συχνά φέρνω μαζί μου, υποδυόμενος τον Κριστιάν, είναι το συναίσθημα ενός ερωτευμένου που αναζητά το ιδεατό και να εξιδανικεύσει τον έρωτα. Αυτό συχνά με φέρνει σε ένα θετικώς εννοούμενο διχασμό, δηλαδή την αμφιβολία αν όλο αυτό το ερωτικό συναίσθημα είναι ιδεατό ή αν υπάρχει πραγματικά. Αυτό που εγώ βλέπω στον Κριστιάν, είναι πως από τη μια ερωτοχτυπιέται κι από την άλλη βρίσκεται σε μια τραγική ειρωνεία, καθώς πεθαίνει προτού καν προλάβει να αναρωτηθεί και να αμφιβάλει για το αν όλο αυτό που νιώθει είναι πραγματικό. Συσχετίζοντας τον Κριστιάν με το Συρανό, στο Συρανό είναι τόσο βαθιά η κυρίευση του ανομολόγητου πάθους που δεν έχει φαντασία αν είναι φανταστικό ή πραγματικό, γιατί είναι τόσο δυνατό που είναι πραγματικό ακόμη κι αν είναι φανταστικό. Για τον Κριστιάν, επειδή είναι πιο εύκολο να είναι πραγματικό, ποτέ δεν μπορεί να απαντήσει αν είναι φανταστικό ή όχι, δηλαδή μπορεί να πέθανε για κάτι που δεν υπήρχε. Είναι σα να μην μπορεί να μάθει αν αυτό που βλέπει να λάμπει είναι χρυσός ή όχι και πεθαίνει από αυτό το πράγμα. Αυτή είναι η αίσθηση μου, αλλά δεν ξέρω αν μπορεί να αποδειχτεί κειμενικά, πέρα από μια νύξη στην τέταρτη πράξη όπου ο συγγραφέας βάζει τον Κριστιάν να σιωπά μπροστά στη Ρωξάνη για πολλή ώρα.
Ο Κριστιάν αισθάνεται πολύ ερωτευμένος με τη Ρωξάνη, αλλά δεν μπορεί να εκφράσει τον έρωτα του πέρα από ένα «σ’ αγαπώ» που επαναλαμβάνει συνεχώς χωρίς να ικανοποιεί τις προσδοκίες της…
Αυτό το «σ’ αγαπώ», για μένα είναι ότι πιο βαθύ. Δουλεύοντας με το Γιάννη τον Κακλέα, του είχα πει πως με αυτή τη λέξη ο Κριστιάν λέει τα πάντα και είναι τρομερό πως η Ρωξάνη δεν μπορεί να τ’ ακούσει. Είναι τρομερό να στέλνεις στον άλλο όλη σου την αλήθεια κι αυτός να σου απαντά «δεν ήρθε». Κι επανερχόμαστε στη σύνδεση του Λόγου και του Έρωτα, καθώς ο μεν Κριστιάν λέει τα πάντα και δεν «φτάνουν» στη Ρωξάνη, ο δε Συρανό, με τον έρωτα του βγάζει ένα φανταστικό λόγο χωρίς να πραγματώνεται ο έρωτας που περιγράφει. Ο Alain Badieu στο «Εγκώμιο του Έρωτα» λέει πως το ερωτικό παιχνίδι είναι έντονα συνδεδεμένο με την έκφραση του, δηλαδή πως το συναίσθημα μας εξαρτάται και επηρεάζεται από την έκφραση του.
Πιστεύεις ότι ο Έρωτας στο μεγαλύτερο του βαθμό είναι αμοιβαίος ή μη αμοιβαίος;
Δεν ξέρω. Υπάρχουν και τα δύο, και ο αμοιβαίος και ο μη αμοιβαίος έρωτας. Όσο υπάρχει ζωή, όσο υπάρχει έρωτας, θα υπάρχουν όλες οι εκφάνσεις του. Δεν έχω το δικαίωμα να πω πως κάποια από τις πολλαπλές εκφάνσεις του έρωτα δεν υπάρχει, γιατί μπορεί να συναντήσω κάποιον που για εκείνον το υπαρκτό του συναίσθημα έχει σημασία. Δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε την πραγματικότητα του άλλου γιατί εμείς νομίζουμε πως δεν υπάρχει. Για μένα ο Έρωτας, είναι η γενεσιουργός αιτία της ζωής, γιατί με αυτόν γεννιόμαστε και με αυτόν πεθαίνουμε. Από την στιγμή που μιλάμε για διαφορετικές εκφάνσεις του έρωτα, μιλάμε για διαφορετικές εκφάνσεις της ζωής, οπότε υπάρχουν και συνθέτουν τον έρωτα/ζωή. Βλέπω στήλες σε περιοδικά που προσπαθούν να βάλουν κανόνες, να δώσουν tips και να «αποστειρώσουν» τον έρωτα από τον πόνο κι αυτό δεν το καταλαβαίνω. Ο έρωτας πρέπει να πονάει κάποια στιγμή. Το να λογικοποιήσεις έναν εν γενεί παραλογισμό που υπάρχει μέσα στον έρωτα είναι παράλογο.
Ο Κριστιάν και ο Συρανό ερωτεύονται την ίδια γυναίκα και εκφράζουν με διαφορετικό τρόπο αυτό τον έρωτα. Σταδιακά αναπτύσσεται μια δυνατή φιλία ανάμεσα τους. Περιέγραψε μου τη σχέση τους όσο μπορείς.
Δραματουργικά, ο ένας χαρακτήρας γίνεται η όψη του άλλου γιατί και ο λόγος του Συρανό όψη δίνει και η όψη του Κριστιάν λόγο δίνει. Αναπτύσσεται μεταξύ τους μια βαθιά φιλία και μια ζεύξη αντιθέτων. Τα συναισθήματα των δυο ηρώων έχουν τη διάσταση της ιπποσύνης, σε μια εποχή που δε διατηρεί ακόμα την ιπποσύνη πέρα από τους τύπους. Η Ευγένεια είναι μια υπαρξιακή πραγμάτωση του είναι τους, δεν είναι στοιχείο του καθωσπρεπισμού.
Στην παράσταση που ανεβάζετε διατηρείτε ατόφιο τον ποιητικό λόγο του έργου, ένα ποιητικό λόγο που συχνά προκαλεί το γέλιο στο θεατή. Γιατί πιστεύεις ότι το κοινό γελάει όταν έρχεται σε επαφή με το ρομαντικό και ποιητικό λόγο των μεγάλων συγγραφέων;
Πιστεύω ότι αυτό που λες ενυπάρχει στο έργο, είναι ένα κωμικό έργο με ευφυή περιπαικτική διάθεση. Ο Συρανό για εμένα είναι μια ιδιοφυία, γιατί «ξιφασκεί» με το λόγο προτού μονομαχήσει με τα ξίφη. Αυτό το έργο, είναι μοναδικό στην ιστορία της δραματουργίας, δεν μπορείς να βρεις όμοιο του.
Ως ηθοποιός πως αισθάνεσαι που συμμετέχεις σε μια μεγάλη παραγωγή, μέσα σε ένα τεράστιο θέατρο όπως είναι το Παλλάς με τα βαριά σκηνικά και κοστούμια;
Είναι μια πάρα πολύ ευχάριστη και γόνιμη εμπειρία για εμένα. Μέσα από τη συνεργασία, μαθαίνω πολλά πράγματα. Οι απαιτήσεις της μαξιμαλιστικής όψης γεννά το ζητούμενο μέσα μου για κάποια ερμηνευτικά σχήματα που υπηρετούν
Τι είναι αυτό που φέρνει ένας ηθοποιός στην σκηνή πέρα από το ίδιο το κείμενο;
Θέατρο χωρίς ηθοποιό δε γίνεται. Ο ηθοποιός είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης, ο οδηγός, τα άλογα και το κάρο. Η αρχή του θεάτρου είναι ένας άδειος χώρος κι ένας άνθρωπος που κάτι θα μας πει ή κάτι δε θα μας πει. Ο ηθοποιός, όπως λέει ο Συρανό, είναι το παν και δεν είναι τίποτα. Ο ηθοποιός είναι ο λόγος του, η διάνοιά του, το συναίσθημα του, το σώμα του, το αίμα του, το δάκρυ, είναι όλα. Κάθε θεατρική συνθήκη κάνει χρήση αυτών σε διαφορετικό βαθμό, αλλά αυτά υπάρχουν.
Σε υπαρξιακό επίπεδο, ως Όμηρος πως νιώθεις όταν ανεβαίνεις στην σκηνή;
Κάθε φορά νιώθω διαφορετικά, γιατί κάθε μέρα είναι διαφορετική. Σχετικά με αυτό τον υπαρξιακό λόγο έχω την εξής εικόνα: είναι σαν κάθε φορά που παίζει χάνεται ένα κομμάτι του που δεν μπορεί να ειδωθεί και του δίνεται η υπόσχεση πως θα εμφανιστεί ξανά στο μέλλον. Παίζεις και παίζεις, χωρίς να ξέρεις το λόγο, αλλά αυτή η ίδια η αναζήτηση είναι που κινητοποιεί τον ηθοποιό. Η παρουσία του ηθοποιού στο θέατρο συνδέεται με άλλα μεγάλα μυστηριακά πράγματα τα οποία παραμένουν ζωντανά επειδή είναι μυστήρια. Αν κάνεις ένα επάγγελμα για μεγάλο διάστημα, γίνεται η ζωή σου, η υπαρξιακή σου πραγματικότητα, αλλάζει ο τρόπος που βλέπεις τον κόσμο.
Οπότε ζεις για να υπάρχεις ή υπάρχεις για να ζεις;
Ζεις και υπάρχεις. Στη ζωή προσπαθούμε να βρούμε διάφορες αιτίες για την ύπαρξη μας που δεν είναι πάντοτε ωραίες ή πάντοτε άσχημες . Μπορείς να ζεις και να μην υπάρχεις, ή να υπάρχεις και να μην ζεις. Για μένα το ζητούμενο είναι να υπάρχουμε για να ζούμε και να δημιουργούμε. Η δημιουργία είναι η μεγαλύτερη έκφραση της ζωής.
Πέρα από το θέατρο, έξω στο δρόμο, παρατηρείς κάτι που έχει θεατρικό ενδιαφέρον;
Τα πάντα μπορεί να έχουν θεατρικό ενδιαφέρον. Μια παρέα που συζητάει κι ας μη λέει τίποτα, κι ας προσποιείται ότι επικοινωνεί, ο τρόπος που λειτουργεί και τα υφοχρώματα που χρησιμοποιούνται μπορεί να έχουν θεατρικό ενδιαφέρον. Το πώς τοποθετεί το σώμα της μια σερβιτόρα για να σου στύψει μια πορτοκαλάδα, το πώς πιάνει το ποτήρι, το πώς σε σερβίρει μπορεί να έχει ένα θεατρικό ενδιαφέρον. Ο αδιόρατος κόμπος που μπορεί να έχεις ένας συνεπιβάτης σου στο αεροπλάνο γιατί φοβάται τις πτήσεις μπορεί να έχει ένα θεατρικό και κινηματογραφικό ενδιαφέρον. Κι άλλα πολλά πράγματα… Μια αγκαλιά δυο νέων ανθρώπων στην πλατεία Εξαρχείων ενώ γύρω πετάνε χημικά τα ΜΑΤ, μια ουρά σε ένα ταχυφαγείο 4 η ώρα το πρωί, ο τρόπος που πάλλονται τα σώματα σε ένα club Σάββατο βράδυ ή Τρίτη βράδυ, ο τρόπος που συρρικνώνεται το σώμα του συγκατοίκου σου γιατί είναι πολλές ώρες κολλημένος στον υπολογιστή.. Όλα αυτά δεν έχουν μόνο θεατρικό ενδιαφέρον, έχουν πολλές εκφάνσεις.
Νομίζεις πως οι Έλληνες, έχουμε συναίσθηση της πολιτικής μας υπόστασης; Και δεν αναφέρομαι σε κομματισμό και φανατισμό, αλλά σε μια εσωτερική συναίσθηση.
Νομίζω ότι τα τελευταία εφτά χρόνια δε θα μπορούσε κανείς να κρυφτεί από την πολιτική διάσταση που έχει ούτως ή άλλως η πραγματικότητα γιατί η πραγματικότητα είναι πριν, μαζί και μετά από οτιδήποτε άλλο πολιτική. Έχω την εκτίμηση πως ζούμε σε σύγχρονα περιβάλλοντα με πάρα πολύ σύνθετες δομές, σε συστήματα κατανομής της εξουσίας πάρα πολύ σύνθετα και ταυτόχρονα κάποιες φορές απίστευτα απλουστευτικά. Αισθάνομαι πως κι εγώ και πολλοί άλλοι, δεν μπορούμε να κάνουμε μια «κάτοψη» της πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Αυτές οι δυο όψεις, δηλαδή η εμπειρία των τελευταίων χρόνων και η συνθετότητα των σημερινών κοινωνιών, δημιουργεί –τουλάχιστον για εμένα- πολλά αιτήματα για κατανόηση κι από την άλλη πολλά εμπόδια στην προσέγγιση των σύνθετων ζητημάτων που ανακύπτουν.
Για να απαντήσω στην ερώτηση, προσωπικά δεν έχω καταφέρει να συνειδητοποιήσω πλήρως όλο το εύρος των διαστάσεων του πολιτικού, του θεσμικού, του κοινωνικού που συγκροτείται γύρω μας και μας εμπεριέχει, αλλά ταυτόχρονα δεν μπορώ να αναιρέσω την ανάγκη μου να κατανοήσω αυτά. Αυτό πολύ συχνά οδηγεί σε υπεραπλουστεύσεις και «κινδύνους». Ζούμε σε μια κοινωνία που λέει ότι για να είμαι καλός κι ενημερωμένος πολίτης, πρέπει να διαβάζω κάθε μέρα το ΦΕΚ, την εφημερίδα της κυβερνήσεως, χωρίς αυτό να είναι δυνατό. Καταλαβαίνεις πως κάποιος πρέπει να ήταν τρελός για να διαβάζει κάθε μέρα το ΦΕΚ, αλλά και να το διάβαζε δε θα έπαιρνε εικόνα για την πολιτική πραγματικότητα. Αυτό το παράδειγμα για εμένα δείχνει την αντίθεση που βιώνει το πολιτικό σύστημα. Και για να επιστρέψω στην ερώτηση, μου φαίνεται αδύνατο κάποιος να μην έχει καταλάβει τις διαστάσεις του πολιτικού στη ζωή μας, αλλά από την άλλη μου φαίνεται επίσης αδύνατο να έχει συλλάβει κανείς πλήρως τις διαστάσεις του πολιτικού.
Η κοινωνία διαμορφώνει το άτομο και το άτομο διαμορφώνει την κοινωνία… Πως πιστεύεις ότι μπορεί ένα άτομο σήμερα πραγματικά να διαμορφώσει τη συνεχώς μεταβαλλόμενη κοινωνία στην οποία ζει;
Καταρχάς, να σου πω ότι εγώ δε χρησιμοποιώ τη λέξη «άτομο» γιατί νομίζω ότι είναι ένας όρος εξομοιωτικός, εγώ λέω «πρόσωπο». Αν πούμε ότι εμείς οι δυο, είμαστε άτομα, έχουμε χρησιμοποιήσει έναν όρο που μας εξομοιώνει, ενώ αν πούμε πως είμαστε πρόσωπα, παίρνουμε όλες τις διαφορές και τις ομοιότητες που συνθέτουν τον άνθρωπο, την πραγματικότητα. Λέμε λοιπόν, πως η κοινωνία διαμορφώνει τα πρόσωπα και τα πρόσωπα διαμορφώνουν την κοινωνία κι αυτή η δύναμη για μένα είναι πανταχού παρούσα. Το ξέρω πως μπορεί να ακούγεται ιδεατό ή εξωπραγματικό, αλλά έχω την αίσθηση πως ένας διάλογος, μια στιγμή που μπορεί δύο άνθρωποι να θεωρήσουν από κοινού κάτι και να το δουν και να το αφηγηθούν, το οτιδήποτε μπορεί να αλλάξει τα πράγματα. Πολύ συχνά ένα ολόκληρο κάστρο μπορεί να πέσει από ένα μικρό λιθαράκι. Εγώ πιστεύω σε αυτή την παράλογη φυσική που μπορεί να έχει η κοινωνική πραγματικότητα. Η κοινωνία και τα πρόσωπα αλληλοδιαμορφώνονται και δε βάζω κάτι από τα δυο σε προτεραιότητα. Είμαστε πολιτικά όντα, έχουμε το δικαίωμα να είμαστε, έχουμε την υποχρέωση να είμαστε, μπορούμε να είμαστε, και καθώς γινόμαστε πολιτικά όντα διαμορφωνόμαστε από αυτό.
Φαντάζομαι πως διέξοδος σε όλο αυτό που συμβαίνει δεν είναι ούτε μια αγανάκτηση στο δρόμο ούτε ένα σχόλιο στο facebook…
Τίποτα από μόνο του δεν είναι διέξοδος. Δεν υπάρχει μια αλήθεια, δεν υπάρχει ένας τρόπος που λύνει τα πράγματα. Τίποτα από μόνο του δεν είναι. Ούτε η αγανάκτηση από μόνη της είναι κάτι, ούτε ένα σχόλιο στο facebook από μόνο του είναι κάτι, αλλά πολλά πράγματα μαζί συνδιαμορφώνουν μαζί μια πραγματικότητα. Όταν απομονώνεις ένα φαινόμενο με εξεργεσιακά χαρακτηριστικά, όπως ήταν οι Αγανακτισμένοι, από τα υπόλοιπα φαινόμενα που είναι γύρω του, μπορεί είτε να του ασκήσεις μεγάλη κριτική είτε να το αποθεώσεις, να δείξεις ότι δεν πέτυχες τίποτα ή ότι πέτυχες πολλά. Τίποτα από μόνο του δεν είναι και κανένας τρόπος από μόνος του δεν είναι Ο Τρόπος. Εγώ δεν πιστεύω σε αυτό, αλλά στη συνδιαμόρφωση του πιο απλού καθημερινού πράγματος που μπορεί να κάνει κάποιος μέχρι το πιο σύνθετο, το πιο συλλογικό, το πιο εξεργεσιακό, τη διαπραγμάτευση και τη διεκδίκηση. Δηλαδή πιστεύω, ότι όλα αυτά τα πράγματα συνδιαμορφώνουν το κοινωνικό συμβάν και το μετεξελίσουν, το πραγματώνουν μέσα στο χρόνο κι άρα δεν το αφήνουν στατικό και νωθρό. Δε νομίζω ότι αυτά ποτέ σταματούν να μεταβάλλονται και μένουν στατικά, δεν πιστεύω σε μια ιδανική κοινωνία με ευταξία κι αν υπήρχε κάτι τέτοιο δε θα ήθελα. Δεν πιστεύω από την άλλη πως είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε αυτό που συμβαίνει σήμερα, με ανθρώπους να δουλεύουν ατέλειωτες ώρες και να μην αμείβονται επαρκώς, με το βίο στη σύγχρονη πόλη και τις δομές της κοινωνίες, να έχει καταντήσει αβίωτος. Να σου φέρω ένα παράδειγμα, από μια άλλη μητροπολιτική πρωτεύουσα της Ευρώπης, το Λονδίνο. Ήταν ένας οδηγός πενήντα χρονών, που με πήρε από το ξενοδοχείο για να με πάει στο αεροδρόμιο και πιάσαμε την κουβέντα. Αυτός ο άντρας, ο John ήταν 50 χρονών και ζούσε με την αδερφή του σε ένα μικρό διαμέρισμα. Ο John είχε ένα όνειρο ζωής, να μαζέψει κάποια χρήματα και να πάει για μια βδομάδα σε μια μικρή πόλη της Ιταλίας να δει ένα φίλο του. Αυτό για μένα είναι μια έκφανση της ζωής που είναι αβίωτη. Δημιουργεί ένα τόσο τρομακτικό απομονωτισμό και εγκλωβισμό αυτό που βιώνουμε που έχει αρχίσει για πολλούς να φαίνεται αυτονόητο να υπάρχει απουσία ζωής μέσα στη ζωή.
Συμμετέχεις στην εκστρατεία «Κάτι τρέχει με το νερό» μια εκστρατεία κατά της ενδεχόμενης ιδιωτικοποίησης του νερού. Μίλησε μας γι αυτή σου τη συμμετοχή και το έργο της ομάδας.
Είναι μια ομάδα ανθρώπων, που ονομάζεται Save Greek Water, η οποία με προσέγγισε και κάνουν διάφορα κοινωνικά πράγματα. Ξεκίνησε μια καμπάνια που θίγει το ζήτημα της ιδιωτικοποίησης του νερού. Προσωπικά, μου φαίνεται αδιανόητο να μην μπορώ να πιω νερό. Δεν μπορώ να καταλάβω πως αποφασίζει κάποιος πως θα έχεις τόσο νερό όσο σου επιτρέπει η εργασιακή σου πραγματικότητα. Αυτή η ομάδα έβγαλε 12 σποτάκια με μικρά σενάρια που προσπαθούν να δείξουν πως ένας άνθρωπος μπορεί να ζει με την απουσία του νερού και να μην το καταλαβαίνει. Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα και είμαι πολύ χαρούμενος που συμμετέχω.
Βρισκόμαστε στην Πλατεία Εξαρχείων, όπου δεσπόζουν συνθήματα κατά της ξενοφοβίας, της ομοφοβίας, της τρανσφοβίας.. Πιστεύεις ότι οι άνθρωποι σήμερα κινδυνεύουν να χάσουν την έννοια της συνύπαρξης με το άλλο;
Καταρχάς, νομίζω πως αν κάποιος νομίζει ότι έχει χάσει το «συνυπάρχειν» κι έχει διατηρήσει το «υπάρχειν», αυτό δεν είναι εφικτό γιατί το «υπάρχειν» βρίσκεται μόνο μέσα στο «συνυπάρχειν». Ζούμε πάντως σε μια εποχή που επιτρέπει στην αποξένωση να φανεί σαν απελευθέρωση από κάποια κοινωνικά δεσμά.
Τι είναι αυτό που μας φοβίζει πραγματικά στον άνθρωπο;
Δεν το ξέρω! Ο άλλος μπορεί να γεννά άπειρα πράγματα, φόβο, έρωτα, τη ζωή. Μόνο διαμέσου του άλλου υπάρχεις κι ο άλλος μόνο διαμέσου εσένα υπάρχει. Όλη η παλέτα των συναισθημάτων και των εκφάνσεων της ζωής, παίρνει υπόσταση μέσα από την επαφή με τον άλλο. Τώρα, πάνω στο παράδειγμα που είπες πάνω στην σεξουαλική διάθεση, πραγματικά ρε γαμώτο δεν μπορώ να καταλάβω πως κάποιος μπορεί να προβάλει ένα «απαγορεύεται» ή ένα «πρόβλημα». Τι είναι αυτό το πράγμα; Αν δεν επηρεάζει τον άλλο, δηλαδή αν δεν ασκεί βία σε κάποιον, τότε η ερωτική διάθεση του καθενός είναι . Η πολλαπλότητα της ανθρώπινης έκφρασης είναι κάτι που πολύ συχνά μπορεί να δημιουργήσει φόβο, αλλά από ένα σημείο και μετά αυτή η πολλαπλότητα είναι η ουσία της ζωής.
Τελικά, φοβόμαστε το διαφορετικό ή το ίδιο;
Και τα δυο φοβόμαστε γιατί και η εξομοίωση είναι τρομαχτικό πράγμα. Αν γυρίσει κάποιος και πει «τι ωραία να ήμασταν όλοι ίδιοι» εγώ θα φοβόμουν. Οποιαδήποτε ολοκληρωτική διατύπωση για το πώς μπορούμε να συνυπάρχουμε όλοι μαζί, εμένα μου φαίνεται «παιδική», καθησυχαστικά απλουστευτική. Όταν μιλάμε για ανθρώπους, δεν υπάρχει τίποτα το απόλυτα διαφορετικό ή το απόλυτα ίδιο. Αν υπήρχε κάτι απόλυτα ίδιο, τότε δε θα το συζητούσαμε, ενώ αν υπήρχε κάτι το απόλυτα διαφορετικό, επίσης δε θα το συζητούσαμε γιατί δε θα παρέμενε απόλυτα διαφορετικό.
Κλείνοντας, μπορείς να μοιραστείς μαζί μας, τα επόμενα επαγγελματικά σου σχέδια;
Μέσα στο Μάρτιο θα βγει στις αίθουσες η ταινία «Το Μικρό Ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη στην οποία συμμετείχα. Από τέλη Απριλίου και μετά, θα κάνουμε έναν Άμλετ, devised κατάσταση με την Ορχήστρα των Κωμικών Πραγμάτων που θα παιχτεί Δευτερότριτα στο Πορεία. Το Μάιο θα βγει η ταινία «The Two Faces of January», μια ξένη παραγωγή που γυρίστηκε στην Ελλάδα με πρωταγωνιστές τους Viggo Mortensen, Kirsten Dunst, Oscar Isaac και Yigit Ozsener και είχα κάνει κάποια γυρίσματα στην Κρήτη. Αρχές Ιουλίου θα συμμετάσχω στην παράσταση «Μεγάλη Χίμαιρα» του Καραγάτση σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου, στο Φεστιβάλ Αθηνών με τους Νίκο Ψαρρά, Αλεξάνδρα Αιδίνη, Σοφία Χιλλ, ενώ από Νοέμβρη η παράσταση θα παίζεται στο Πορεία. Μέσα Ιουλίου, θα παίξουμε με τον Κυκλισμό του Τετραγώνου (παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, διαβάστε την κριτική μας εδώ) στην Αβινιόν.
Info:
Η παράσταση «Συρανό Ντε Μπερζεράκ» σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα παίζεται από Τετάρτη έως Σάββατο στις 20:30 και κάθε Κυριακή στις 20:00 στο Παλλάς.
Συνέντευξη από τον Αναστάση Πινακουλάκη
Φωτογραφίες από την Κοραλία Ναχοπούλου