Πως αποφασίσετε να ασχοληθείτε με την μουσική?
Από μικρή τραγούδαγα συνέχεια και αυτό ήταν κάτι που με χαροποιούσε. Ένιωθα μια ανάγκη να αναπαράγω με τη φωνή μου οτιδήποτε άκουγα. Όταν λοιπόν πήγαινα με τον πατέρα μου κινηματογράφο ( πηγαίναμε πολύ συχνά οι δύο μας ) στον γυρισμό τραγούδαγα τραγούδια μέσα από το έργο! Όταν ήμασταν σπίτι, άκουγα τον πατέρα μου να λέει στην μητέρα μου ότι έχω πολύ ταλέντο γιατί έχω την ικανότητα ό,τι ακούω, να το επαναλαμβάνω πάρα πολύ εύκολα! Από τα 8 μου λοιπόν άρχισαν να ζητάω να με γράψουν στο ωδείο για να μάθω κιθάρα και τελικά με στείλανε στα 13 μου.. Είχα μέσα την διάθεση να τραγουδάω κι έτσι αποφάσισα ότι θέλω να γίνω τραγουδίστρια.
Η διδασκαλία πως μπήκε στη ζωή σας?
Η διδασκαλία μπήκε πολύ πιο μετά στην ζωή μου.. Όταν πήγα για φωνητική στην καταπληκτική Δέσποινα Κάτσαρη, εκείνη αποφάσισε ότι πρέπει να ασχοληθώ με το κλασικό τραγούδι και έτσι εγώ είπα το ναι! Μετά το δίπλωμα στο κλασικό τραγούδι και ενώ ήδη δούλευα ως επαγγελματίας τραγουδίστρια και συνεργαζόμουν με τον Τσακνή και τον Παπακωνσταντίνου, ήρθανε οι πρώτοι πιτσιρικάδες από μόνοι τους και μου ζήτησαν μάθημα! Δεν το είχα σκοπό μέχρι τότε και δεν μου είχε περάσει καν από το μυαλό.. Εγώ ξεκίνησα πολύ δειλά ως τη στιγμή που ήρθε αυτό το δώρο!
Το καλό τραγούδι είναι μια ανάγκη να πω αυτά που νιώθω και αυτά που με απασχολούν, να θέλω να προσφέρω…
Ποια είναι τα μουσικά ακούσματά σας?
Από μικρή άκουγα ροκ! Δηλαδή από 10 – 12 χρονών που άρχισα να ανακαλύπτω μόνη μου την μουσική, άκουγα ροκ! Στο σπίτι όμως ακούγαμε κλασική μουσική την οποία και επιμελούνταν ο μπαμπάς μου! Φυσικά ακούγαμε και Χατζηδάκη! Από τα 12 μου όμως όπως σου είπα άρχισα να ακούω Black Sabbath, Pink Floyd, Deep Purple, Led Zeppelin αλλά και Χατζηδάκη ο οποίος ήταν πάντα παρόν στις μουσικές μου επιλογές! Εκείνη την εποχή άκουγα επίσης και λίγο Θεοδωράκη ενώ τον Σαββόπουλο, τον ανακαλύπτω πολύ μετά. Μετά από αυτά και μεγαλώνοντας τα ακούσματά μου άρχισαν να απλώνονται παντού! Το μόνο που δεν ακούω είναι το κακό τραγούδι, εκείνο που ναι μεν έχει λόγω ύπαρξης αλλά είναι τόσο επιφανειακός που δεν χρειάζεται καν να μπούμε στη διαδικασία να τον αναλύσουμε.. Ο σκοπός ύπαρξης τους έχει να κάνει με την σεξουαλικότητα των ανθρώπων! Άλλο το καψουροτράγουδο και άλλο το καλό τραγούδι.. Καλό τραγούδι είναι εκείνο που έχει μια αλήθεια.. Σαν ορισμό του καλού τραγουδιού, θα έδινα : Καλό τραγούδι είναι μια ανάγκη να πω αυτά που νιώθω και αυτά που με απασχολούν, να θέλω να προσφέρω και αυτό μέσα του περικλείει το όλον και δεν είναι μόνο προσωπικό!
Κάπως έτσι και με αυτές τις αρχές φτάσατε στο δικό σας προσωπικό άλμπουμ..
Ναι, έφτασα να τραγουδήσω τραγούδια που αγαπάω, να τραγουδήσω τραγούδια που έχουνε μέσα τους αλήθειες και είτε γράφτηκαν για εμένα είτε μου δόθηκαν με πολύ αγάπη.. Κάπως έτσι φτάσαμε στο «Σαν προσευχή στην πιο βαθιά εμπιστοσύνη»..! Ο τίτλος έχει πολύ μεγάλη σημασία για εμένα γιατί είναι από ένα τραγούδι του Μάνου Ελευθερίου που θα μπεί στο δεύτερο δίσκο!
Έχετε ήδη έτοιμο υλικό για το δεύτερο δίσκο?
Ναι, μαζεύω ήδη! Το ταξίδι είναι η πεμπτουσία.. Το πώς θα βρεις το τραγούδι, πως θα το φτιάξεις και πως θα το πεις..! Αν τα έχεις ετοιμάσει όλα με τόση εντιμότητα και ευσυνειδησία δεν γίνεται να μην βρεθεί ο αποδέκτης να τα ακούσει.. Μπορεί να είναι λίγοι αυτοί που θα βρεθούν, αλλά θα βρεθούν!
Συμβουλεύω τους μαθητές μου να τραγουδάνε με την ψυχή τους και να είναι ειλικρινής, να υπηρετούν την τέχνη…
Μιλήστε λίγο και για τους συντελεστές του δίσκου..
Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας και ο Σταύρος Παπαθανασίου αποφασίσανε να μου κάνουν δίσκο γιατί είδανε ότι από μόνη μου δεν το τολμούσα. Την σκυτάλη σε αυτή την πρωτοβουλία πήρανε τα Κίτρινα Ποδήλατα που συμμετείχανε και συνθετικά αλλά και αναλάβανε όλο το έργο κάνοντας τις ενορχηστρώσεις, τις παραγωγές κλπ! Εκτός από τα Κίτρινα Ποδήλατα, μουσική έχει γράψει και ο Αντώνης Μιτζέλος που έχει μελοποιήσει Μάνο Ελευθερίου. Ο Μάνος Ελευθερίου είναι η μεγάλη μου τιμή, χαρά και ευτυχία να τον έχω στην ζωή μου ως παρουσία! Αυτό σημαίνει ότι είμαι περήφανη που τον έχω συνεργάτη και φίλο! Μου έχει δώσει λοιπόν ένα υπέροχο κομμάτι που έχει μελοποιήσει ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης και το έχω κάνει ντουέτο με τον Μίλτο Πασχαλίδη.. Έχω δύο τραγούδια σε στίχους Μαίρης Καββαθά πάνω σε μουσική ΚΑΡΜΑ που ένα νεανικό ροκ group και ένα τραγούδι του Άγγελου Κατσίρη το οποίο κάνω ντουέτο με την Ίριδα Κατσίρη που τυχαίνει να είναι και κόρη μου. Ένα ακόμη κομμάτι του Νίκου Πλιού που είναι μαθητής μου, αλλά και ένα της Ζωής Παπανικολάου που είναι σε μουσική του Λαυρέντη και το έχουμε κάνει μαζί ντουέτο! Τέλος, έχω μέσα μια καταπληκτική διασκευή του «Καληνύχτα» του Σωκράτη Μάλαμα, που την είχαμε από όταν παίζαμε με τους μαθητές στον Συρμό.. Την διασκευή αυτή, τελειοποιήσανε τα Κίτρινα Ποδήλατα!
Πως προέκυψε το ντουέτο με την κόρη σας?
Ήθελα πάση θυσία να μπει στο δίσκο! Έχει μια απίστευτη φωνή αλλά δεν τραγουδάει ούτε στο μπάνιο! Εγώ λοιπόν, ήθελα να την φέρω στην Ελλάδα, μιας και μένει στο Λονδίνο, για το δίσκο. Επιστράτευσα λοιπόν όλα τα μέσα μιας μαμάς και της ζήτησα να έρθει να μου κάνει φωνητικά.. Όταν ήρθε, μπήκαμε στο στούντιο και της είπα ότι θα κάνουμε ντουέτο, ένα τραγούδι που εντελώς συμπτωματικά το τραγούδαγε από πολύ μωρό! Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, έχουμε αυτή την πολύ όμορφη στιγμή!
Έχετε συνεργαστεί με τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Ελλάδας.. Αν μπορούσατε να ξεχωρίσετε μια στιγμή στην καριέρα σας και να την ονομάσετε την πιο σημαντική, ποια θα ήτανε?
Τιμώ όλους αυτούς με τους οποίους έχω συνεργαστεί και πραγματικά όλες οι συνεργασίες ήταν εκπληκτικές! Συνεργάστηκα με τον Διονύση Τσακνή, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Λουδοβίκο, τον Βασίλη Καζούλλη, τον Χρήστο Θηβαίο, την Ελευθερία Αρβανιτάκη αλλά και με τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Με τον Λαυρέντη ήμασταν 6 χρόνια μαζί και πάντα θα βρισκόμαστε καλλιτεχνικά! με τον Χρήστο Θηβαίο και την Ελευθερία Αρβανιτάκη! Όλες αυτές οι συνεργασίες ήταν υπέροχες! Η στιγμή όμως που ξεχωρίζω στην καριέρα μου, είναι μια προσωπική συναυλία στην Άνδρο το 2000, με την λαϊκή ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη! Αυτή ήταν πολύ σημαντική στιγμή για εμένα καθώς εκεί εγκαινίασα για πρώτη φορά το να παίξει η λαϊκή ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Χατζηδάκη! Αυτό είναι κάτι που πάντα θα θυμάμαι! Mάλιστα έπαιζα πάλι με την ίδια ορχήστρα στις 12 Αυγούστου στην Ολυμπία σε ένα αφιέρωμα που έγινε στην Μελίνα Μερκούρη!
Ο δίσκος σας κινείται μάλλον σε ήχους ροκ.. Εσείς, πως θα τον κατατάσσατε μουσικά?
Αυτοί οι τίτλοι είναι λίγο επικίνδυνοι επειδή είναι και υποκειμενικοί.. Σίγουρα δεν μπορώ να πω ότι είναι το Pop που μπορεί να τραγούδησει ένας πιτσιρικάς. Έχει στοιχεία της μέχρι τώρα πορείας μου και του τραγουδιού που υπηρετώ και αυτό δεν είναι άλλο από το καλό τραγούδι. Θα το χαρακτήριζα έντεχνο με rock εκφάνσεις!
Ιδεολογικά το Rock συνδέεται με την κοινωνία αλλά και την πολιτική! Εσείς, έχετε σκεφτεί να ασχοληθείτε ή να συμμετάσχετε σε κάποιο φεστιβάλ?
Είμαι σταθερή παρουσία τόσα χρόνια στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Συνασπισμού! Συμμετέχω οπουδήποτε υπάρχει η αναγέννηση και οπουδήποτε υπάρχει η ιστορία που λέει ότι ο άνθρωπος πρέπει να υπάρχει μαζί με τον συνάνθρωπό του και να προσφέρει! Όπου υπάρχει αυτή η πολιτική στάση είμαι εκεί!
…το τραγούδι έχει υποτιμηθεί σε βαθμό να το θεωρούμε χαλί που παίζει ενώ μιλάμε ή βλέπουμε τηλεόραση!
Θα ήθελα να μου μιλήσετε λίγο για το βάρος που αισθάνεστε όταν μεταφέρετε τις γνώσεις σας στα παιδιά που κάνετε μάθημα..
Όπως είπα και προηγουμένως η διδασκαλία είναι Θείο δώρο.. Θα μου πεις, δεν είναι Θείο δώρο η φωνή και το τραγούδι? Τα πρώτα χρόνια της ενασχόλησής αλλά και ως πολύ πρόσφατα δεν μπορούσα να δεχθώ ότι πρέπει να πληρώνομαι για αυτό που κάνω.. Τραγουδούσα, το ευχαριστιόμουνα, με θαυμάζανε, με χειροκροτούσανε και έπρεπε και να πληρωθώ..? Δεν ένιωθα ότι μοχθώ! Η διδασκαλία από την άλλη είναι ένα μεγάλο δώρο και σε δύναμη ίσως και μεγαλύτερο.. Παίρνεις στα χέρια σου ένα ηλικιακά μικρό παιδί που δεν ξέρει ακόμα προς τα πού να κλίνει και τι να υπηρετήσει και εσύ τους δείχνεις το δρόμο! Μετά, το βλέπεις να ωριμάζει η φωνή του και να ολοκληρώνεται η προσωπικότητά του! Είναι συγκινητικό και υπέροχο συναίσθημα και έχω φτάσει σε αυτό το σημείο με 2-3 τραγουδίστριες που κινούνται ήδη δισκογραφικά!
Ποιοι από τους μαθητές σας, έχουν ήδη αρχίσει να κινούνται δισκογραφικά?
Είναι η Μαρία Παπαγεωργίου, ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης, η Εύα Λαύκα που είναι στους Ευδαίμονες και η Νάντια Μπουλέ που θα έρθει όπου να’ ναι!
Ποια είναι η πιο σημαντική και ίσως πιο συνηθισμένη συμβουλή που δίνετε στους μαθητές σας?
Να τραγουδάνε με την ψυχή τους και να είναι ειλικρινής.. Να μην πουλήσουν την τέχνη , αλλά να την υπηρετούν! Αν θέλουν το εύκολο χρήμα , τότε να κάνουν κάποια άλλη δουλεία.. Αυτό ήταν κάτι που το έκανα κι εγώ και δεν το έχω μετανιώσει! Έρχεται κάποια στιγμή όπου σκέφτεσαι ή θέλω λεφτά ή θέλω να κοιμάμαι ήσυχα το βράδυ. Η δεύτερη συμβουλή που συνήθως δίνω εξίσου σημαντική με την πρώτη είναι να μην πέσουν στην παγίδα του ψωνισμού. Είναι δύσκολο αυτό γιατί είναι πολύ ωραία και δελεαστική διαδικασία.. Είναι ωραίο συναίσθημα να σε θαυμάζει ο περίγυρος και αυτό σε κάνει να νιώθεις Θεός Όταν πέσεις όμως σε αυτή την παγίδα, σταματάς να βελτιώνεσαι.. Αν θεωρήσεις ότι έφτασες στην κορυφή τότε τελείωσε η γνώση! Δυστυχώς δεν υπάρχει ο καλύτερος τραγουδιστής ή ο σπουδαιότερος τραγουδιστής με την ωραιότερη φωνή.. Ο αγώνας είναι να μπορέσεις να μπεις στο πάνελ των καλυτέρων και εκεί να προχωράς για να μην μείνεις πίσω.. Πρέπει διαρκώς να βελτιώνεσαι! Αυτές είναι οι συμβουλές μου που οι μαθητές μου τις ακολουθούνε και είμαι πάρα πολύ χαρούμενη για αυτό!
Θα ήθελα να σε ρωτήσω γιατί βλέπεις τα πράγματα και ως τραγουδίστρια αλλά και ως καθηγήτρια που έρχεσαι σε επαφή με τα νέα παιδιά.. Πως αντιμετωπίζουν οι νέοι την μουσική?
Όχι με την σοβαρότητα των προηγούμενων γενιών! Αυτό συμβαίνει γιατί η μουσική είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας μας και το τραγούδι που γεννάμε είναι ανάλογο με την πολιτιστική φάση που βρισκόμαστε ως λαός!! Σε αυτές τις εποχές που όλα είναι.. «πολλά» και λίγο εύκολα, σαφώς το τραγούδι έχει υποτιμηθεί σε βαθμό να θεωρείται από πολλούς ένα χαλί που παίζει ενώ μιλάμε ή βλέπουμε τηλεόραση! Αυτό σαφώς και δεν συμβαίνει καθολικά καθώς υπάρχουν ακόμα καλλιτέχνες στην εποχή μας που υπηρετούν το καλό τραγούδι όσο κι αν έχει υποτιμηθεί!
Δεν γίνεται να δεχθώ ένα παιδί που δεν ακούεται γιατί απλώς είναι όμορφο…
Ποιοι νέοι καλλιτέχνες στην δισκογραφία σας έχουν κερδίσει καλλιτεχνικά?
Ο Σταύρος Σιόλας και η Αρετή Κετιμέ μου αρέσουν! Η Αρετή είναι απίστευτη φωνή και εξαιρετική μουσικός! Τα παιδιά αυτά βέβαια δεν τα ξέρω προσωπικά.. Υπάρχουν στην δισκογραφία κι άλλα νέα παιδιά όπως ο Σταύρος Νταντούς και ο Ρους που έχουν καλές στιγμές! Επίσης, πολύ καλός είναι και ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης , ανεξάρτητα από το γεγονός ότι είναι μαθητής μου, σαν τραγουδοποιός είναι μεγάλο ταλέντο και τιμητής του καλού τραγουδιού!
Γενικά έχουμε καλά νέα πράγματα..
Ναι, πάμε προς το καλύτερο! Πάντα και σε κάθε εποχή θα υπάρχουν οι μικροί Χατζηδάκιδες κρυμμένοι και η προσαρμοσμένοι ανάλογα με την εποχή! Αυτοί που πιστεύουν ότι το τραγούδι έχει πεθάνει και ότι δεν έχουμε καλλιτέχνες, λένε ψέματα.. Το μόνο που πρέπει είναι να τους δώσουμε τον κατάλληλο χρόνο και θα δούμε σίγουρα το ταλέντο τους! Υπάρχουν σκεπτόμενοι νέοι και ταλαντούχοι που γράφουνε καλή μουσική και θα αφήσουν πίσω τους διαμάντια! Δεν πρέπει να ακούς τους περίεργους, κακούς και μίζερους που λένε ότι το τραγούδι τελείωσε!
…μπορεί να μου αρέσει μια φωνή που θα πέρναγε απαρατήρητη είτε γιατί θα ήταν 80 κιλά είτε γιατί θα ήταν άσχημη.
Τι γνώμη έχετε για τα Talent Shows? Αν ένας μαθητής σου, σου ζήταγε την γνώμη σου για το άμα θα πάει ή όχι, τι θα λέγατε?
Μου έχει συμβεί πολλές φορές.. Άλλοι με ακούσανε και άλλοι όχι με αποτέλεσμα να φύγουν από εμένα και μετά τα Talent Show να ξαναγυρίσουν! Αυτό νομίζω τα λέει όλα! Το βασικότερο κακό αυτής της ιστορίας είναι ότι πας για το εύκολο, άρα πας για να γίνεις, άρα δεν έχεις καμία σχέση με την τέχνη, άρα είναι εμπόριο και θα μείνεις σε λίγο καιρό στην άκρη γιατί οι κλώνοι σου είναι έτοιμοι και περιμένουν! Θα σε λάβει το σύστημα και θα σε ρουφήξει μέχρι να πάρει τον επόμενο.. Το θέμα είναι να έχεις διάρκεια σαν καλλιτέχνες και να μπορείς να καταθέσεις έργο, όχι να πας για τα 15 λεπτά δημοσιότητας που αντιστοιχούν στον καθένα και μπορεί να γίνουν και 15 μήνες και 2-3 χρόνια αλλά να έχουν ως αποτέλεσμα μετά να μην σε ξέρει η μάνα σου και να γεμίζουν τα ψυχιατρεία.. Γιατί έτσι γίνεται!
Εσείς θα λαμβάνατε μέρος ως καθηγήτρια ή ως επιτροπή?
Μου έχει γίνει πρόταση.. Αρχικά δεν έχω τον χρόνο γιατί πρέπει να είμαι πολλές ώρες εκεί και να βοηθάω και τα παιδιά αντίστοιχα.. Εγώ όμως έχω και τους δικούς μου μαθητές.. Διδάσκω και στο Εθνικό Ωδείο πέρα από τα ιδιαίτερα! Κατά βάθος θεωρώ ότι με τον τρόπο που πάει να γίνει και εφόσον εγώ δεν υπηρετώ το σύστημα με αυτόν τον τρόπο δεν μπορώ να έχω λόγο σε αυτό. Δεν γίνεται εγώ να δεχθώ ένα παιδί που δεν ακούγεται επειδή απλώς είναι όμορφο ή επειδή είναι συγγενής κάποιου παράγοντα ή επειδή έχει μια καλή ίντριγκα να χρησιμοποιήσουν! Δεν γίνεται αυτό… Δεν μπορείς επίσης να πεις σε κάποιο αν θα γίνει κάτι ή όχι! Το μόνο που μπορείς να του πεις είναι να δουλέψει και ο καιρός θα δείξει άμα θα είναι έτοιμος! Αλλιώς τι βγαίνει μέσα από όλο αυτό? Καρμπόν! Δισύλλαβα επίθετα και ίδιες φωνές! Όπως είναι η ζώνη της τηλεόρασης όπου είναι όλα ξανθά, αμάνικα και ακάλτσωτα, έτσι είναι και τραγούδι! Αυτό σημαίνει ότι αυτά τα παιδιά δεν δίνουν το δικό τους μοναδικό «Θέλω» κι εγώ αυτό θέλω να κάνει ένας καλλιτέχνης, να έχει κάτι μοναδικό που να μην συγκρίνεται με άλλους!
Έχετε ακούσει καλές φωνές στα Talent Shows?
Υπάρχουν πολύ καλές φωνές, αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί! Θα πρέπει να υπάρχει προσωπικότητα από πίσω και αν η δικαιολογία είναι ότι τα παιδιά είναι 22 χρονών, τότε να μην βγουν εκεί άμα δεν είναι ακόμα έτοιμα! Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει μια συνταγή η οποία λέει για παράδειγμα: Όποια έχει ίσια ξανθά μαλλιά θα την πάρουμε , εάν δεν έχεις δεν θα σε πάρουμε γιατί πρέπει να βγάλουμε έξω την συγκεκριμένη «συνταγή». Εμένα όμως μπορεί να μου αρέσει μια φωνή που θα πέρναγε απαρατήρητη είτε γιατί θα ήταν 80 κιλά είτε γιατί θα ήταν άσχημη. Οπότε αυτό που κάνουν είναι να παίρνουν μια πολύ καλή φωνή με έκταση και με τεχνική και να την περνάνε προς τα έξω.. Βλέπεις όμως ότι αυτό δεν προχωράει γιατί δεν υπάρχει η προσωπικότητα από πίσω για να το στηρίξει! Το παιδί ταυτόχρονα με το τραγούδι πρέπει να διαβάζει βιβλία, να βλέπει πολλές ταινίες, να παρακολουθεί σεμινάρια, να ακούει πάρα πολλή μουσική, να καλλιεργείται και να ψάχνεται σαν προσωπικότητα και ως χαρακτήρας! Η φωνή μας, είναι η ψυχή μας.. Ό, τι έχουμε λάβει ως κέρδος στην ψυχή μας και ως προσωπικότητα, αποτυπώνεται στην φωνή μας και αυτό μας κάνει να ξεχωρίσουμε! Κι ας μην είναι μια φωνή τεράστια, ας είναι μια μικρούλα με προσωπικότητα.. Θα δεις ότι θα κατακτήσει τον κόσμο και θα κάνει κάτι αργότερα!
Πως βλέπετε το μέλλον της Ελληνικής μουσικής αν συμπεριλάβουμε και το γεγονός ότι υπάρχει μια ξενομανία με πολλά συγκροτήματα και όχι μόνο πλέον να βασίζονται στο ξένο τραγούδι?
Δεν μπορείς να τους πεις να γράψουν Ελληνικό στίχο αφού τους βγαίνει ο ξένος! Για παράδειγμα, η Μόνικα, που είναι πολύ ταλαντούχα και έχει πολύ ωραίες μελωδίες και ενορχηστρώσεις με αποτέλεσμα να μπορεί να γράψει μια υπέροχη μελωδία.. δεν μπορείς να της πεις να γράψει Ελληνικά! Μπορεί στα 35 της να γράψει και Ελληνικό στίχο! Για εμένα πρέπει να υπάρχει πλουραλισμός.. Πρέπει να ακούγονται όλες οι τάσεις και όλα όσα θέλει κάθε παιδί να πει! Το σημαντικό είναι να τα κάνει μη έχοντας ως αυτοσκοπό να φτάσει στην κορυφή!
Ενώ με την ξενομανία των ακροατών?
Πάντα έτσι ήμασταν και το βλέπεις αυτό και στους τραγουδιστές. Έχω πάει στο Σταυρό του Νότου και έχω ακούσει εκπληκτικές φωνές, άντρες και γυναίκες που όμως όταν πάνε να τραγουδήσουν Ελληνικά, δεν ακούγονται! Είναι εύκολο να μιμηθείς και μάλιστα τα πρώτα στάδια του τραγουδιστή στηρίζονται στην μίμηση γιατί δεν ξέρει ακόμα την φωνή του.. Δεν την ακούει και δε του αρέσει! Αν κάποιος λοιπόν έχει την ικανότητα να αναπαραγάγει τον Dio, τρέχει ως Dio αλλά εμείς αυτή τη φωνή στη δικιά μας κουλτούρα δεν την θέλουμε γιατί είναι φωνή και ηχόχρωμα κάποιας άλλης κουλτούρας! Αυτό συμβαίνει και με το rap και όλα αυτά που ενώ έχουν καταπληκτικούς στίχους , δεν φτάνουν στα αφτιά μας γιατί είναι μίμηση ενός ξένου τρόπου επικοινωνίας που τον βρήκαν οι μαύροι της Αμερικής οι οποία βίωναν τον ρατσισμό, ώστε να μπορέσουν να μιλήσουν και να ακούγονται! Δεν έχει όμως ουσιαστική εφαρμογή εδώ γιατί ναι μεν γίνεται μόδα αλλά δεν ξέρω κατά πόσο θα έχει διάρκεια!
Η δισκογραφία περνάει κρίση και το Internet ανεβαίνει.. Το διαδίκτυο ως μέσο μουσικής, πως το βλέπετε?
Μου αρέσει αν και δεν μπορώ να πω ότι το κατέχω! Ευτυχώς έχω τους μαθητές μου που τα έχουν αναλάβει αντί για εμένα.. Από όσο πάντως έχω δει μόνη μου είναι ένας κόσμος εκπληκτικός που έχει και τα κακά και τους κινδύνους του. Βέβαια, αφού μπορεί να κάνει πράγματα να ακουστούν και να στηρίξει με ελπίδες νέα παιδιά μουσικά, μου αρέσει! Οι δισκογραφικές λαμβάνουν αυτό που σπείρανε!
Οι δισκογραφικές θα επανακάμψουν?
Το δικό μου Cd για παράδειγμα πουλιέται 11,30.. Όταν πίνεις έναν καφέ 5 ευρώ, εγώ δεν το θεωρώ ακριβό σε τιμή! Για παράδειγμα δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να γκρινιάζει για μια ενδεχόμενη αύξηση στις τιμές των βιβλίων.. Τα βιβλία είναι πηγή πλούτου! Ξέρεις πόσα λεφτά χαλάμε σε βλακείες? Άνθρωποι που καπνίζουν χαλάνε 6 ευρώ την ημέρα για δύο πακέτα τσιγάρα και με τα τσιγάρα 2 ημερών αγοράζουν ένα υπέροχο βιβλίο ή cd!
Ραδιόφωνα και Playlists..
Υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπους που δουλεύουν αυτά.. Ένας παραγωγός πριν κάνει κάποιο δίσκο, έρχεται σε επαφή με τον διευθυντή ενός ραδιοφώνου για να δει αν του αρέσει.. Αν του αρέσει και υποσχεθεί ότι θα τον παίζει 4-5 φορές την ημέρα, ο δίσκος θα γίνει! Κρίμα σε αυτούς που προσπαθούν από ανεξάρτητες παραγωγές.. Μια από αυτές είμαι κι εγώ! Κι εγώ δεν γκρινιάζω γιατί και λόγων των χρόνων που είμαι στο τραγούδι με ξέρουν αρκετοί και με εκτιμούνε προφανώς και με παίζουν πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες ανεξάρτητες παραγωγές.. Σίγουρα όμως δεν έχω την δυνατότητα να έχω ίση μεταχείριση με έναν συνάδελφο που βγαίνει από έναν όμιλο ή μια άλλη πολυεθνική..
Αυτό όμως δεν καταλήγει στο να σκοτώνεται η μουσική?
Όταν γίνεται επανάληψη καίγεται και ο ίδιος ο καλλιτέχνης όσο καλός κι αν είναι! Ακούς κάποιον τραγουδιστή να παίζει όλη μέρα κι αν αυτός είναι καλός το ανέχεσαι.. Αν όμως είναι μέτριος, λες: Ήμαρτον! Παίζει ένα τραγούδι 100 φορές με αποτέλεσμα και να μην σου αρέσει τις 2 πρώτες μετά σου κολλάει! Με όλα αυτά παθαίνει πολιτισμικό σοκ το γούστο σου και κατεβαίνει ο πήχης ώστε να μπορέσεις να αντέξεις και κάτι χειρότερο μετά!
Κάποιον νέο λοιπόν, τι θα τον συμβουλεύατε?
Να πράξει πάση θυσία το έργο! Να μην τον σταματήσει τίποτα.. Αν υπάρχει αλήθεια μέσα στο έργο του, θα φτάσει στον κόσμο.. Μπορεί να είμαι ρομαντική αλλά πιστεύω πως θα φτάσει! Αν αυτό που θέλω να πω έχει αληθινά συναισθήματα, είναι κάτι που μπορεί να κάνει τον άλλον να νιώθει ωραία, να ευχαριστηθεί, να ανοίξει το πνεύμα του , δεν γίνεται να μην έχει αποδέκτη! Είμαστε στην εποχή που ένας πιτσιρικά γίνεται διάσημος μέσα σε 3 μήνες και μετά εξαφανίζεται! Ακόμα και στο Έντεχνο υπάρχουν τέτοιοι καλλιτέχνες που βιάζονται για να βγάλουν κάτι γρήγορο , το οποίο όμως σύντομα θα αντικατασταθεί!
Έχετε κανονίσει κάποιες εμφανίσεις?
Θα κάνω μέσα στο φθινόπωρο διάφορες εμφανίσεις μέσα από μουσικές σκηνές. Θέλω να κάνω επίσης ένα αφιέρωμα στον Μάνο Χατζηδάκη!
Υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να συμπληρώσετε για το δίσκο σας?
Θα ήθελα να πω ότι ένα 1 ευρώ από τις πωλήσεις πάει στην Action Aid και αυτό μακάρι να το ακολουθήσουν κι άλλοι συνάδελφοι! Είναι υπέροχο και σημαντικό από τα ελάχιστα λεφτουδάκια σου να βοηθήσεις ένα παιδί ώστε να μην κάνει 5 χιλιόμετρα για να πάει να πιεί νερό! Ως ανάδοχος πρέπει να ενημερώσω ότι η αναδοχή παιδιού είναι μόνο 23 ευρώ το μήνα.. Αυτό για το δίσκο μου είναι το πιο σημαντικό! Από εκεί και πέρα, ελπίζω και εύχομαι όποιος τον ακούσει να νιώσει ωραία , να νιώσει χαρά αλλά και τα συναισθήματα που ένιωθα εγώ! Ελπίζω να έρθει κάποιος και να μοιραστούμε όλα αυτά τα συναισθήματα και στα live όπου είναι ακόμα πιο δυνατά. Θέλω να ευχηθώ τέλος σε όλους αυτούς που ξεκινάνε τώρα, να μην πτοούνται από τη δυσκολία της κατάστασης και να μην ακούσουν κανέναν «ειδήμονα» και «ειδικό» που θα τους πει να μην ξεκινήσουν στην μουσική επειδή ο χώρος είναι δύσκολος! Πρέπει να ακούσουν την ψυχή τους και πράττοντας με εντιμότητα και ταπεινότητα να αφήσουν την καρδούλα τους πάνω σε στιχάκια και μελωδίες.. Να παράγουν χαρά και θεραπεία γιατί.. η μουσική είναι θεραπεία!
