Διανύουμε μια περίοδο όχι μόνο οικονομικής κρίσης αλλά και κοινωνικής. Μέσα από όλο αυτό όμως υπάρχει περίπτωση να δημιουργηθούν και ωραία πράγματα;
Πάντοτε στις κρίσεις συνέβαιναν πράγματα που δεν γινόντουσαν σε στιγμές ευημερίας, δηλαδή οι άνθρωποι έσκυβαν μέσα τους και έβλεπαν άλλα πράγματα πολύ πιο ουσιαστικά και έβγαζαν καλύτερο εαυτό προς τα έξω. Δεν ξέρω αν θυμάστε ή έχετε μάθει ότι σε περιόδους προβλημάτων, όπως ήταν η δεκαετία του ’50, ’60, ’70, τα τραγούδια που γράφτηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν τα μέγιστα τραγούδια που έχουν γραφτεί μέχρι σήμερα. Τότε ο κόσμος δεν ήταν καλά, είχε προβλήματα, πολλές ανακατατάξεις, ψαχνόντουσαν οι άνθρωποι να βρουν τον προσανατολισμό τους, δεν τον βρήκαν φυσικά, αλλά εκείνη τη περίοδο κάτι τους βγήκε από μέσα τους πιο δημιουργικό. Το χάσανε πολύ σύντομα βέβαια, όλο αυτό διήρκησε μόνο 15 χρόνια περίπου, μετά ήρθε η ευημερία της πλάκας, ήρθε η ανοησία…
«Θα ευημερείς αλλά θα χρωστάς και θα έρθει κάποια στιγμή και θα σου χτυπήσει την πόρτα ο δοσάς και θα σου πει τα φράγκα!!!»
Στην εποχή που ζούμε τώρα επικρατεί διάθεση για δημιουργία;
Τώρα έχει επικρατήσει ο φόβος. Και τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 υπήρχε ο φόβος, βέβαια, και σας αναφέρω ως παράδειγμα τις Ηνωμένες πολιτείες της Αμερικής όπου οι μαύροι δεν είχαν καν δικαιώματα εκείνη τη περίοδο, παντελής έλλειψη ελευθερίας. Όμως ακόμη και τότε οι άνθρωποι δεν ήταν τόσο τρομοκρατημένοι όσο σήμερα παρόλο που είχαν βγει από παγκόσμιο πόλεμο. Στην Ελλάδα επίσης είχαν βγει από παγκόσμιο και εμφύλιο, όμως οι άνθρωποι ήταν σε καλύτερη κατάσταση συναισθηματικά και υπήρχε περισσότερη ανθρωπιά, περισσότερη αγάπη, περισσότερα θετικά στοιχεία απ’ ότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή που περάσαμε στην περίοδο της ψεύτικης ευημερίας, της ευημερίας με δανεικά. «Θα ευημερείς αλλά θα χρωστάς και θα έρθει κάποια στιγμή και θα σου χτυπήσει την πόρτα ο δοσάς και θα σου πει τα φράγκα!!! Δεν έχω θα πεις… δεν έχεις; τώρα θα δεις τι έχεις να πάθεις αφού δεν έχεις. Για πήγαινε στην τράπεζα και δανείσου για να μου δώσεις τα δικά μου…» Και τότε η τράπεζα αρχίζει και σε κοπανάει σαν το χταπόδι!
Όλα είναι ένας φαύλος κύκλος δηλαδή;
Σκοπίμως φτιαγμένος ο φαύλος κύκλος για να σε φέρει σε αυτό το αποτέλεσμα, ώστε να μην μπορείς να αποπληρώσεις το δάνειο που έχεις πάρει για το σπίτι σου ή για το αυτοκίνητο σου ή ακόμη χειρότερα το δάνειο που έχει πάρει η χώρα ολόκληρη, με συνέπεια αυτό που έχεις βάλει υποθήκη από τα περιουσιακά σου στοιχεία, ο «φίλος» μας να στο πάρει. Δυστυχώς όμως δεν σου παίρνει μόνο τα υποθηκευμένα αλλά και όλα όσα έδινες μέχρι εκείνη τη στιγμή που πλήρωνες… Καταλαβαίνετε λοιπόν για τι ληστεία μιλάμε; Η τρομοκρατία πλέον έχει χτυπήσει την πόρτα, μπαίνει μέσα στο σπίτι με χυδαίο τρόπο και σου φωνάζει ότι είναι εδώ και μη τολμήσεις να σκεφτείς πως θα λειτουργήσεις όπως λειτουργούσες γιατί θα χάσεις και τη ζωή σου ακόμη! Αυτοί που κάνουν κουμάντο, οι πέντε συγκεκριμένες οικογένειες δηλαδή που αποφασίζουν αυτή τη στιγμή στον πλανήτη, έχουν φέρει τα πράγματα όπως ακριβώς τα είχαν σχεδιάσει πριν αρκετά χρόνια!
«Η τρομοκρατία πλέον έχει χτυπήσει την πόρτα, μπαίνει μέσα στο σπίτι με χυδαίο τρόπο και σου φωνάζει ότι είναι εδώ…»
Άρα η λέξη «τρομοκρατία» είναι κάτι που ουσιαστικά αυτή τη στιγμή βιώνουμε όλοι!
Το κράτος δημιουργεί τρόμο στους πολίτες! Με την έννοια της λέξης «τρομο-κρατία», το κράτος είναι αυτό που δημιουργεί τρόμο στους πολίτες. Οι πολίτες δεν τρομάζουν τους άλλους πολίτες, παρά κατ’ ελάχιστες περιπτώσεις, δεν τρομάζουν το κράτος που οι ίδιοι έχουν συστήσει… Το κράτος είναι δικό μας. Οι δημόσιοι οργανισμοί, οι πολιτικοί, τα κρατικά κτήρια, οι υπηρεσίες, όλα αυτά είναι δικά μας, των πολιτών και αυτοί οι οποίοι τα διαχειρίζονται είναι απλά υπάλληλοι μας. Εάν οι περισσότεροι από εμάς είχαν αντιληφθεί περί τίνος πρόκειται δεν θα είχαμε φτάσει εδώ. Διότι όταν ο υπάλληλος σου δεν κάνει καλά την εργασία του και όχι απλά δεν την κάνει καλά αλλά κάνει και διασπάθιση δημοσίου χρήματος και πολλά ακόμη κόλπα κάτω απ’ το τραπέζι, όπως για παράδειγμα να δίνει εργασία και κρατικά χρήματα σε φίλους και γνωστούς του, εσύ γιατί δεν τον απολύεις, γιατί δεν τον φυλακίζεις; Αλλά είμαστε τόσο δειλοί οι λαοί, οι πολίτες, που δεν τολμούμε να κάνουμε τον ρόλο μας πράξη. Και ποιος είναι αυτός; Του ιδιοκτήτη φυσικά! Αφήνει λοιπόν ο ιδιοκτήτης τον τυχαίο τύπο που ήρθε και του είπε τέσσερα ψεύτικα λόγια να του καταστρέφει τη ζωή!!!
«όποιος είχε διαφορετική αντίληψη και ξεχώριζε από το κοπάδι ή ξέφευγε από το μαστίγιο του ποιμένα, γινόταν το μαύρο πρόβατο, ζούσε την γενική κατακραυγή…»
Άρα από εμάς ξεκινάνε όλα και από τη νοοτροπία μας. Απλά τώρα καταλάβαμε όλοι την τρομοκρατία που υπάρχει…
Πάντα υπήρχε αυτός ο φόβος αλλά λίγοι τον είχαν διαισθανθεί και καταλάβει και μάλιστα το φώναζαν εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Μάλιστα κάποια στιγμή τους βάλανε και ετικέτες «μα τι μας λέει τώρα ο τύπος, είναι γραφικός»! Αυτό βέβαια συνέβαινε πάντα: όποιος είχε διαφορετική αντίληψη και ξεχώριζε από το κοπάδι ή ξέφευγε από το μαστίγιο του ποιμένα, γινόταν το μαύρο πρόβατο, ζούσε την γενική κατακραυγή… Όταν, όμως, κάποια στιγμή ξύπναγαν τα πολλά πρόβατα λέγανε «κοίτα να δεις που είχε δίκιο σε αυτά που έλεγε εκείνο το μαύρο πρόβατο». Πρόβατα ξυπνάτε οι σειρά μας έφτασε, δεν έρχεται, έφτασε!!!
Παρόλα αυτά είστε ένας καλλιτέχνης που δεν είχε ποτέ πρόβλημα να πει δημόσια τη γνώμη του.
Γιατί να ‘χω πρόβλημα; Αναρωτιέμαι εσείς οι δημοσιογράφοι γιατί δίνετε σημασία στο τίποτα και κλέβετε χρόνο από το κάτι; Εσείς οι οποίοι γράφετε και παρουσιάζετε δημόσια αυτά τα οποία δημόσια συμβαίνουν θα έπρεπε εδώ και πάρα πολύ καιρό να έχετε πάψει να ασχολείστε με το τίποτα. Του δώσατε σημασία, πήρε μέγεθος και κέρδισε το κάτι!
Θα ήθελα να επανέλθουμε λίγο στα μουσικά δρώμενα. Πολυπλατινένιος και ο τελευταίος σας δίσκος… Ποιο είναι το συστατικό της επιτυχίας; Τι είναι αυτό που έδωσε ο Νότης Σφακιανάκης στον κόσμο και τον αγάπησε τόσο;
Τον εαυτό του έδωσε!!! Με τη μόνη διαφορά ότι ο εαυτός του Νότη είναι δικός του, δεν είναι δανεικός. Αυτό που πρεσβεύω, αυτό που έχω, αυτό που είμαι, είναι δικό μου, υπάρχει μια οντότητα. Δεν πήρα λίγο από δω, λίγο από κει, δεν έκλεψα, δεν δανείστηκα και βγήκα προς τα έξω. Όταν δημιουργείσαι με λάθος τρόπο χωρίς να είσαι ο εαυτός σου στην πραγματικότητα, κάποια στιγμή κάνεις πολλά ατοπήματα γιατί δεν είναι δικό σου αυτό που έφτιαξες με αποτέλεσμα να μην το κάνεις σωστά και να βγαίνει μια κακή μίμηση. Από το ξεκίνημα μου κάνω πάντοτε κουβέντα με τον εαυτό μου, γι’ αυτό και δεν κοιμάμαι. Είμαι πολύ αυστηρός κριτής κατά πρώτον με μένα τον ίδιο και κατά δεύτερον με όλους τους άλλους. Παίρνω το δικαίωμα λοιπόν όταν κρίνω τον εαυτό μου τόσο αυστηρά, αποφεύγοντας να κάνω λάθη, να αδικώ και να δημιουργώ προβλήματα στους συνανθρώπους μου, να κρίνω και τους άλλους το ίδιο αυστηρά. Όλο αυτό βέβαια σημαίνει έννοιες: παίρνεις τα προβλήματα των άλλων στο κρεβάτι και τα σκέφτεσαι, δημιουργούνται πολλές απορίες… «Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά, γιατί δεν αντιδρά ο κόσμος, γιατί δεν φτιάχνουμε αυτά που μπορούμε;» Το ότι με τους ανθρώπους βρισκόμαστε σε μια αγαστή σχέση και συμβαδίζουμε, συνυπάρχουμε με πολύ ισχυρό τρόπο, όλα αυτά τα χρόνια, από το ’93 συγκεκριμένα που άρχισα να κάνω πράγματα μόνος μου και έγινα γνωστός σε πανελλαδικό επίπεδο, έγκειται στο γεγονός ότι υπάρχει μια σχέση η οποία έχει βασιστεί πάνω στην ειλικρίνεια, στον σεβασμό και στο ότι ο κόσμος που ακολουθεί αυτό που κάνω αισθάνεται ότι δεν τον ξεγελώ. Αυτό είμαι… ότι βλέπεις και ότι ακούς. Εάν σου κάνει ξέρεις ότι είναι αυτό, δεν θα σου κάνει τσιριμόνιες και τσαλίμια.
Ακόμη και οι συνεργασίες σας στα μαγαζιά που εμφανίζεστε είναι διαλεχτές και μετρημένες. Παρατηρώ δηλαδή πως επί το πλείστοv εμφανίζεστε μόνος…
Ουσιαστικά ποτέ δεν ήμουν μόνος!!! Έχω φτιάξει μια παρέα πολύ μεγάλη και μέσα σ’ αυτή τη παρέα έρχονται κατά καιρούς κάποιοι για ένα διάστημα και αποχωρούν… Οι άνθρωποι αυτή στην πλειοψηφία είναι νέα παιδιά, εκτός βέβαια από δύο φορές που πήρα μαζί μου δύο καταξιωμένους τραγουδιστές. Και μιλάω πιο συγκεκριμένα για την περίπτωση του Γιώργου Μαζωνάκη το 2003 και της Καίτης Γαρμπή πριν από 3 χρόνια.
Αναρωτιέμαι εσείς οι δημοσιογράφοι γιατί δίνετε σημασία στο τίποτα και κλέβετε χρόνο από το κάτι;
Η αυστηρή επιλογή αυτών που σας πλαισιώνουν έχει να κάνει με την διάθεση της κριτικής (με την καλή έννοια του όρου) απέναντι σε συναδέλφους ή σε κάποια κακώς κείμενα που βλέπετε στον χώρο;
Επειδή αυτό που κάνω έχει βάση εμένα και την τρέλα μου η οποία είναι αυθόρμητη, δηλαδή δεν ξέρω τι διάθεση θα μου προκύψει μετά από δέκα λεπτά, πως θα νιώθω, πως θέλω να τραγουδήσω και ποια τραγούδια θα θέλω να πω… Η ελευθερία αυτή λοιπόν του πράγματος δημιουργεί πρόβλημα. Δεν μπορώ να συνυπάρχω με ανθρώπους οι οποίοι είναι μεγάλοι στον χώρο για δύο λόγους. Πρώτον διότι θα κρατήσουν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα του προγράμματος και δεύτερον γιατί δεν ξέρω αν αυτό που θα παρουσιάσουν εκείνοι θα ταιριάξει με το υπόλοιπο πρόγραμμα που κάνουμε εμείς και κατά πόσο ο κόσμος θα ανταποκριθεί σε αυτό. Δεν θέλω λοιπόν να μπω σε τέτοιες περιπέτειες, θέλω να περνάμε καλά!!! Έτσι είμαι εγώ, αυτό ξέρω να κάνω καλά… Δηλαδή αυτό το «στις 2:15 θα πρέπει να κάνουμε αυτό, από τις 2:15 μέχρι τις 2:32 το άλλο», δεν υπάρχει, δεν παίζει με μένα, δε μπορώ, θέλω να είμαι ελεύθερος. Εδώ δεν ξέρουν ποιο είναι το επόμενο τραγούδι… Μετά το πρώτο, δεύτερο τραγούδι δεν ξέρει κανείς τι θα προκύψει… μπορεί να χορέψουνε, μπορεί να επαναστατήσουνε, ανάλογα με τη διάθεση!
Δράττομαι της ευκαιρίας και ζητώ την άποψη σας χωρίς να ξέρω βέβαια αν θέλετε να την εκφράσετε δημόσια σχετικά με τα νυχτερινά σχήματα και τις αλχημείες που γίνονται και που ίσως να μην ταιριάζουν και πολύ.
Όλα γίνονται στο βωμό του να κάνουμε κάτι που μπορεί να έχει δυναμική, που μπορεί και να μας κάτσει, που μπορεί και να πετύχει… μπορεί όμως και όχι! Να βάλουμε αυτόν μαζί με εκείνη ή αυτούς τους δύο μαζί, κάτι σαν συνοικέσιο δηλαδή, που κάνουν οι επιχειρηματίες ή οι ίδιοι οι τραγουδιστές με αποτέλεσμα άλλοτε να πετυχαίνουν και άλλοτε όχι. Αν χρειάζεται να γίνεις ζεύγος για να δυναμώσει το σπίτι σου αναγκαστικά πέφτεις σε τέτοιες περιπέτειες. Εγώ όμως είμαι μονόλυκος!!!
«… αυτό το «στις 2:15 θα πρέπει να κάνουμε αυτό, από τις 2:15 μέχρι τις 2:32 το άλλο», δεν υπάρχει, δεν παίζει με μένα, δε μπορώ, θέλω να είμαι ελεύθερος…»
Γιατί είστε από τους ελάχιστους καλλιτέχνες που έχετε τολμήσει να πείτε και διαφορετικά τραγούδια πέρα από το «σ’ αγαπώ, μ’ αγαπάς», τραγούδια με πιο κοινωνικό περιεχόμενο; Γιατί δεν μπορούν να τα υποστηρίξουν και άλλοι συνάδελφοι;
Δεν μπορώ μόνο εγώ να τα πω. Μπορούν κι άλλοι να τα πουν απλά δεν θέλουν να μπουν σ’ αυτή τη διαδικασία, θέλουν να μπουν σε πιο εύκολα πράγματα. Κάποιοι άνθρωποι που στο παρελθόν το έχουν κάνει αυτό και με πολύ επιτυχημένο τρόπο, δηλαδή να τραγουδήσουν κοινωνικό τραγούδι, δεν έχω καταλάβει το λόγο που εδώ και αρκετά χρόνια το έχουν σταματήσει. Οφείλεται μήπως στους συμβούλους τους, μήπως δεν το πίστευαν και το έκαναν μόνο επειδή κάποτε οι συγκυρίες ήταν τέτοιες που βόλευε, αλλά μετά τους γλίστρησε λιγάκι και τους ξέφυγε εφόσον δεν ήταν πραγματική αγάπη αλλά κάτι επιφανειακό; Όπως έλεγα και προηγουμένως, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι γράφουν δημόσια και κατακρίνουν αυτό που εγώ είμαι, αυτό που εγώ κάνω ή τα τραγούδια που εγώ λέω, όμως οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους, για να μην πω όλοι, (γιατί υπάρχει και το ενδεχόμενο να μην αρέσεις σε κάποιους ρε παιδί μου και είναι δεκτό), δε με γνωρίζουν και με κατακρίνουν. Πόσο άδικο είναι!
Πιστεύετε ότι στην εποχή μας χτίζονται καριέρες;
Νομίζω ότι εδώ και πάρα πολλά χρόνια χτίζονται καριέρες! Δεν κάνει κάποιος καριέρα γιατί ο κόσμος βλέπει ή ακούει κάτι που του αρέσει και αρχίζει αυτό σιγά-σιγά να μεγαλώνει γιατί έχει αξία. Στις μέρες μας πλέον χτίζονται καριέρες στην κυριολεξία. Υπάρχουν άνθρωποι που αποκαλούνται image makers, δηλαδή υπεύθυνοι να φτιάχνουν την εικόνα κάποιου άνθρωπου. Να του την φτιάχνουν ξαναλέω, είναι όμως δική του εικόνα; Κάποια στιγμή όμως μόλις τους παρατήσουν όλοι εκείνοι που τους επιμελούνται, οι άνθρωποι αυτοί μένουν έρμαια και χάνουν τον προσανατολισμό τους.
«υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι γράφουν δημόσια και κατακρίνουν αυτό που εγώ είμαι, αυτό που εγώ κάνω ή τα τραγούδια που εγώ λέω, όμως οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους δε με γνωρίζουν…»
Μπορεί δηλαδή ένας image maker να ξεγελάσει τον κόσμο τόσο καλά; Γιατί πολλοί καλλιτέχνες διαρκούν στον χρόνο, βγάζοντας χρήμα, αποκτώντας δόξα και όλα τα επακόλουθα.
Μου κάνεις πλάκα τώρα, δε μιλάς σοβαρά, απλά την κάνεις την ερώτηση για να σου απαντήσω!!! Εννοείται πως πολλοί διαρκούν στο χρόνο. Γιατί διαρκούν αυτοί είναι το θέμα; Αυτοί οι άνθρωποι είναι κατά πολύ λιγότερο επιβλαβείς… εδώ έχετε συντηρήσει Καραμαν-άληδες και Παπανδρέου χρόνια και ζαμάνια, όλα αυτά τα κοπρόσκυλα, να πούμε, τα οποία σας έχουν καταστρέψει τη ζωή και μου λες τώρα για τον Πανταζή και το Ρουβά; Εδώ υπάρχει η Διαμαντοπούλου η οποία είναι υπουργός Παιδείας, υπάρχει ο Καραμαν – αλή ο οποίος γύρισε την πλάτη μετά από 5,5 χρόνια κι έφυγε χωρίς να του ζητήσει κανένας το λόγο, να του πει «υπάλληλε για κάτσε εδώ και λογοδότησε». Υπάρχουν τόσα πράγματα τα οποία συμβαίνουν που είναι άκρως σημαντικά για τις ζωές μας και τις δικές μας και των επομένων γενιών και εμείς δεν αντιδρούμε. Εδώ ψήφιζε η μάνα μου η οποία δεν έπρεπε να βγαίνει απ’ το σπίτι και να στρίβει δεξιά διότι είναι άπορη -αν δεν υπήρχα εγώ και αν δεν ήμουν αυτό που είμαι θα είχε πεθάνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Εκείνη λοιπόν έχει στα εικονίσματα τη Ντόρα και όταν της κάνω πλάκα και παίρνω τη φωτογραφία να τη σκίσω κοντεύει να πάθει εγκεφαλικό. Πολλοί άνθρωποι όπως και η μητέρα μου έχουν το δικαίωμα της ψήφου που ορίζει τη ζωή και των υπολοίπων, ενώ κανονικά δεν θα έπρεπε να ψηφίζουν. Δηλαδή εμένα τη δική μου τη ζωή την έχετε ορίσει εσείς που μέχρι τώρα ψηφίζατε Παπανδρέου, Καραμαν – αλή και όλα αυτά τα αποβράσματα τα οποία σας κορόιδευαν τόσα χρόνια! Μιλάμε για αισχρή κοροϊδία με χυδαίο τρόπο, όλοι αυτοί είναι αναίσχυντοι και μου λες εσύ για τους τραγουδιστές που τους χτίζουν την καριέρα και διατηρούνται μέσα στο χρόνο; Αφού ξεγελιέστε τόσο εύκολα από ανθρώπους που είναι τόσο κακοί ηθοποιοί, δεν θα ξεγελαστείτε από κάποιον που έχει και μια καλλιτεχνική υπόσταση;
Τι θα μπορούσαμε λοιπόν να κάνουμε για όλα αυτά; Λέγατε πριν να απολύσουμε τους «υπαλλήλους» μας.
Έλεγα ότι ο μόνος τρόπος για να ξεγλιστρήσουμε απ’ αυτό το πρόβλημα το οποίο μας πηγαίνει στο γκρεμό είναι να φύγουμε από το παιχνίδι, να τους αποβάλουμε, να μην συμμετέχουμε σε αυτό που εκείνοι έχουν στήσει -γιατί περί στημένου παιχνιδιού πρόκειται. Να τους δώσουμε να καταλάβουν με συνειδητή αποχή -όχι ασυνείδητη τύπου «πήγα διακοπές, πήγα για μπάνιο » αλλά συνειδητά φωνάζοντας «εγώ το παιχνίδι σας δεν το παίζω άλλο, σας αποβάλλω, σας διώχνω»- ώστε να καταλάβουν πως πια δεν τους σηκώνει το κλίμα και πρέπει να αρχίζουν να αποχωρούν. Διότι πιο δραστικές λύσεις είναι οι επαναστάσεις, όμως για να γίνει αυτό χρειάζονται διάφορες προϋποθέσεις και ο κόσμος δεν έχει πια το τσαγανό για να κάνει επανάσταση. Αν τους αποβάλαμε λοιπόν από το παιχνίδι θα μπορούσαν να δημιουργηθούν θέσεις για καινούργιους ανθρώπους που έχουν θέληση να προσφέρουν στα κοινά, διότι τώρα όλες οι θέσεις είναι πιασμένες από άτομα που ανήκουν στο ίδιο σινάφι και φτιάχνουν τα πράγματα όπως τους βολεύει. Πέρασαν από την πατρίδα άνθρωποι οι οποίοι ήταν άκρως ακατάλληλοι, άνθρωποι οι οποίοι κυριολεκτικά πρόδιδαν. Έχει περάσει από Πρόεδρος Δημοκρατίας άνθρωπος με την επωνυμία Τσάτσος (απ’ όσο ξέρουμε Τσάτσος σημαίνει «ρουφιάνος»), έχει περάσει ένας Καραμαν – αλή, πέρασε και δεύτερος Καραμαλ – αλή, έχει περάσει ένας Γέρος της Δημοκρατίας, ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος ήταν ο μέγιστος κουμουνιστοφάγος, πέρασε και ο γιός του για τον οποίο ο ίδιος έλεγε «Εάν ποτέ ο γιός μου κυβερνήσει την Ελλάδα θα την καταστρέψει». Ο γιός του ο Αντρέας τα ξεφτίλισε όλα και ήρθε και ο εγγονός του ο Γιωργάκης και έβαλε την σφραγίδα στην καταστροφή. Θυμάμαι πριν από δύο χρόνια που έκανα μια συνέντευξη με τον Καραμέρο και τον Χαριτάτο και τους έλεγα ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου είναι ο δούρειος ίππος της Ευρώπης!
«Στις μέρες μας πλέον χτίζονται καριέρες στην κυριολεξία. Υπάρχουν άνθρωποι που αποκαλούνται image makers, δηλαδή υπεύθυνοι να φτιάχνουν την εικόνα κάποιου άνθρωπου.»
Αν δεν ήταν ο Παπανδρέου σ’ αυτή τη θέση και ήταν κάποιος άλλος που είναι στη βουλή τι διαφορετικό θα γινόταν; Γιατί παρατηρώ ότι τώρα που ανέλαβε καινούριος πρωθυπουργός όλοι νομίζουν πως «ηρεμήσαμε» κάπως.
Ο καινούριος πρωθυπουργός ήταν διοικητής της Τραπέζης Ελλάδος καθώς επίσης στέλεχος της Ευρωπαϊκής Τραπέζης, μιλάμε λοιπόν για το απόλυτα δικό τους άτομο. Είναι αυτός που έστησε όλο το κόλπο και τώρα είναι πρωθυπουργός! Μην ξεχνάς ότι ήταν και σύμβουλος του Σημίτη και τα δύο τελευταία χρόνια σύμβουλος του Παπανδρέου. Παιδιά ξυπνάτε! Τι θα πρέπει να γίνει λοιπόν για να πάρουμε χαμπάρι ότι κάποιοι μας κοροϊδεύουν; Δεν είναι απλή κοροϊδία, σου παίρνουν την πατρίδα. Υποθήκη δεν υπάρχει πια, δεν ανήκει στους Έλληνες η Ελλάδα όταν φωνάζουν συνέχεια για ιδιωτικοποίηση δημοσίας περιουσίας, αυτών που εμείς φτιάξαμε με τα χέρια μας! Τι λες ρε μαλ@@α;;; Αλλά δεν φταις εσύ, εμείς φταίμε που στο επιτρέπουμε. Εσύ είσαι τομάρι, ελεεινός, δοσίλογος, εμείς όμως είμαστε μαλ@@ες αφού αυτή τη στιγμή επιτρέπουμε να κυβερνάει κάποιος που δεν έχει εκλεγεί. Ποιος λαός τον ψήφισε αυτόν;
Πως γίνετε όμως από όταν ανακοινώθηκε το όνομα του νέου πρωθυπουργού όλος ο κόσμος να βλέπει πιο θετικά τα πράγματα;
Γιατί δεν βλέπει ο κόσμος! Δεν δίνει σημασία στον άλλο τον τύπο, τον χοντρό, τον συνταγματολόγο, ο οποίος μάλιστα ενώ έχει περάσει πολλά άρθρα σο υπάρχον Σύνταγμα, τώρα θεσπίζει άκρως αντιλαϊκούς, φασιστικούς νόμους και καλό θα ήταν να του αλλάξουν τον τίτλο και να αναφέρονται στον αντι-συνταγματολόγο. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει φασισμό, εδώ και αρκετά χρόνια έχει βέβαια αλλά ειδικά τα δύο τελευταία είναι άκρατος φασισμός. Οι συνταγματάρχες της επταετίας μπροστά σ’ αυτούς ήταν Άγγελοι και επί της ουσίας είχαν βάλει και μια τάξη, διότι μέσα στην τρέλα του στρατιωτικού που σπουδάζει τον πόλεμο, είχαν δημιουργήσει και κάποιες προϋποθέσεις ώστε να πηγαίνει καλά το μαγαζί, να μην έχουμε φουρτούνες συνέχεια ενώ οι άλλοι το ρίξανε στη φουρτούνα σκόπιμα. Ο Κωτσο- Καραμαν – αλής είπε ευθαρσώς όταν επέστρεψε ως σωτήρας πλέον από το Παρίσι που το είχε σκάσει: «θα σας ρίξω στα βαθιά και θα μάθετε κολύμπι». Όποιοι μιλούν πολύ, κάνουν λίγα, και όσοι μιλούν λίγο, κάνουν πράξεις. Άρα ο συγκεκριμένος αντι-συνταγματολόγος ανήκει στην πρώτη κατηγορία.
Το ερωτικό τραγούδι όπως ξεκίνησε ήταν πολύ ωραίο πράγμα αλλά ο έρωτας φτάνει; Και αν μάλιστα είναι ειπωμένος με πολύ αισχρό τρόπο, είναι έρωτας, είναι ερωτικό τραγούδι; Φτηνιάρικο είναι!
Υπάρχουν κάποιοι που μετά από συνέντευξη σας που άκουσαν στο Mega αποφάσισαν ότι δεν πρέπει να πληρωθεί το ρεύμα.
Μα δεν πρέπει να πληρώσεις κάτι που δεν οφείλεις! Η άλλη όμως η κυρία που μιλάγαμε επέμενε για το αντίθετο και ενώ της έλεγα «αυτό που κάνεις είναι προπαγάνδα»… Μου απαντούσε «εμείς που έχουμε δεν πρέπει να πληρώσουμε; ο κόσμος πως θα την βγάλει;» Και εγώ να της εξηγώ «Μα εμείς που έχουμε δεν πρέπει να πληρώσουμε για να δώσουμε το παράδειγμα στους ανθρώπους που δεν έχουν να τα δώσουν… Δεν πρέπει παιδάκι μου εσύ που έχεις τα χρήματα να πας να τα πληρώσεις για να δώσεις το σωστό παράδειγμα. Αντιστάσου εσύ για να μπορέσει ο κόσμος να πάρει δύναμη!». Και εκείνη να συνεχίζει τα δικά της «Μα όχι θα μας κόψουν το ρεύμα». «Πως θα σου κόψουν το ρεύμα για κάτι που δεν οφείλεις κορίτσι μου γλυκό;» να απαντώ! Δεν το οφείλουμε, δεν το χρωστάμε, αντισυνταγματικά είναι αυτά, φασιστικά!
Στις εμφανίσεις σας πάντα έχετε άποψη για τα πολιτικά δρώμενα της χώρας και μάλιστα το δηλώνετε ακόμη και μέσω των τραγουδιών σας… Προσπαθείτε με αυτό τον τρόπο να αφυπνίσετε τους πολίτες;
Αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος μου. Ο κάθε άνθρωπος έρχεται για κάποιο σκοπό σ’ αυτό τον κόσμο, για να εκπληρώσει κάποιο έργο, εμένα λοιπόν αυτός είναι ο σκοπός μου, δεν είμαι τυχαία εδώ, κανένας μας δεν ήρθε τυχαία! Αν και οι περισσότεροι βέβαια δεν έχουν καταλάβει το λόγο της ύπαρξης τους, όλοι οι άνθρωποι έχουν ένα προορισμό. Όλοι μας είμαστε οι πρόγονοι μας συν κάτι δικό μας, κάτι που θα δημιουργήσουμε επιπλέον. Με αυτή τη λογική λοιπόν εγώ έχω ευθύνη απέναντι στους προγόνους μου και αυτός είναι ένας λόγος που θυμώνω όταν βλέπω το μνημείο μου, τον Παρθενώνα, που τον χτίσανε οι πρόγονοι μου να μένει στο σκοτάδι μετά τις 2, χάρη σε αποφάσεις κάποιων κοπρόσκυλων.
Δεν υπάρχει περίπτωση να μου δώσουν δίσκο, παρά σπάνια περίπτωση, και να μην τον ακούσω. Έχω ακούσει χιλιάδες τραγούδια για να επιλέξω αυτά που θέλω τελικά.
Πιστεύετε ότι υπάρχει και κάποιος άλλος καλλιτέχνης πέρα από σας στο χώρο που κάνει αυτά που του λέει η ψυχούλα του και όχι οι αυλικοί του;
Ειλικρινά δεν παρακολουθώ καθόλου τα μουσικά δρώμενα της Ελλάδος. Ακούω κυρίως ξένη μουσική (μην ξεχνάμε όμως ότι έχω ακούσει πολλή καλή ελληνική μουσική τις δεκαετίες του 60 και του 70). Ακούω τα πάντα, οτιδήποτε καλό και δεν έχω αυτό που λένε οι περισσότεροι «α εγώ δεν ακούω ροκ ή ακούω μόνο disco». Παλιότερα δηλαδή που ήμασταν πιτσιρικάδες χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες «ροκάδες» και «καρεκλάδες». Όχι εγώ όμως. Άκουγα τα πάντα αφού μέσα από όλες τις μουσικές έβρισκα ωραία τραγούδια. Τι με νοιάζει εμένα ποιος το έγραψε, τι ταμπέλα είχε ή σε ποια ομάδα ανήκει; Είναι καλό; Οκ. Δεν είναι καλό; Δεν με νοιάζει ακόμη και αν το γράψε ο Jim Morrison. Αν δεν μετράει το τραγούδι, δεν θα το πω.
Άρα δεν πιστεύετε στο διαχωρισμό που επικρατεί στην Ελλάδα μεταξύ εμπορικού και ποιοτικού καλλιτέχνη;
Γιατί ο εμπορικός δεν είναι ποιοτικός; Οι ποιοτικοί δεν είναι εμπορικοί; Δηλαδή η ποιότητα δεν αγοράζεται από τον κόσμο; Από την στιγμή που παράγεις ένα αποτέλεσμα, όποιο και αν είναι αυτό (πίνακας, θεατρικό έργο, δίσκος μουσικής) και το βγάζεις προς το κοινό, δεν το ξεπουλάς; Αφού λοιπόν το κάνεις που@@@α, δε μας χ@@@@ς ρε Νταλάρα!!!
Γιατί τότε υπάρχει τόσο έντονο το φαινόμενο του διαχωρισμού, ειδικά από τους «ποιοτικούς»;
Γιατί έχουν ανάγκη να ανήκουν σε μια ομάδα, να παίρνει δύναμη ο ένας απ’ τον άλλο, δεν εξηγείται διαφορετικά. Εγώ έχω αγαπήσει τραγούδια από όλους τους τραγουδιστές και δανείζομαι για παράδειγμα τον Λευτέρη Πανταζή. Έχει τραγουδήσει κομμάτια από αδιάφορα μέχρι και πάρα πολύ κακά, έχει πει όμως και κάνα δυο πολύ όμορφα τραγούδια. Γιατί λοιπόν αυτό δε του το χρεώνουν; Γιατί χρεώνεις σε κάποιον τα άσχημα του και όταν κάνει κάτι καλό δεν το βλέπεις ούτος ώστε να τον «αναγκάσεις», να του δώσεις πυξίδα, δρόμο, να του δείξεις πως όταν δουλεύει σωστά τον αγκαλιάζεις και με αυτό τον τρόπο να καταλάβει πως έτσι πρέπει να κινηθεί; Όπως κάνει ο δάσκαλος στα παιδιά: για να μάθει το παιδί να σκαρφαλώνει, δεν ανεβαίνει ο δάσκαλος στο Έβερεστ και του λέει έλα ανέβα, παρά κατεβαίνει εκείνος στα τάρταρα και το πάει σκαλί-σκαλί! Κάπως έτσι τα κάναμε και με την Ελληνική γλώσσα: την κάναμε ένα τίποτα, για να μιλάει όλος ο λαός την ίδια γλώσσα! «Μα τι λές βρε μ@@@@α, φτιάξανε οι Θεοί μια γλώσσα κι εσύ την έφερες σε κατάσταση αποτελμάτωσης, την έκανες εντελώς απλή για να την καταλαβαίνουν όλοι αντί να πας σε κάθε έναν ξεχωριστά και να του την μάθεις σωστά;» Μιλάμε για μεγάλες καταστροφές σε όλα τα επίπεδα!
Το πλεονέκτημα μου σε σχέση με τους άλλους είναι ότι έχω αυστηρό κριτήριο! Αν κάτι δηλαδή είναι καλό, αν μου αρέσει θα αρέσει και στο κόσμο…
Τώρα πλέον δεν έχουμε καν γλώσσα, φτάσαμε στη μόδα του greeklish.
Αυτό είναι ένα βήμα πριν το τελικό στάδιο. Το τελικό στάδιο είναι κάπως έτσι: αύριο ανοίγεις την τηλεόραση σου και έχω βγει εγώ ο παγκόσμιος μάγκας και λέω «παιδιά ότι ξέρατε ξεχάστε το, από δω και στο εξής ισχύει αυτό, αυτό κι αυτό. Και όποιος δεν είναι μέσα σε αυτά τα τρία και ανήκει σε κάτι διαφορετικό δεν θα έχει αύριο»! Ήδη τώρα βλέπουμε πως προσπαθούν να καταστρέψουν το ευρωπαϊκό νόμισμα και γενικότερα τα νομίσματα που υπάρχουν δηλαδή, στη συνέχεια να δημιουργηθεί ένα νέο παγκόσμιο νόμισμα, να φύγει κι αυτό και να ακολουθήσει το μικροτσίπ ή μέσω της ίριδας του ματιού θα γίνονται όλες οι συναλλαγές. Και όταν γίνει αυτό, πολύ σύντομα, αύριο δηλαδή, θα πηγαίνεις στη τράπεζα να πάρεις τα χρήματά σου και επειδή φάνηκες λίγο αντικαθεστωτικός στους κομματάρχ-ι-δες θα διαγράφεσαι αμέσως, άρα δεν θα υπάρχεις. Είναι ζόρικο αυτό που έρχεται, θύμιζε κάποτε επιστημονική φαντασία, τώρα είναι η πραγματικότητα!
Εσείς πως το αντιμετωπίζετε όλο αυτό από την πλευρά του οικογενειάρχη που πρέπει να μεγαλώσει τα παιδιά του σε αυτή την κατάσταση;
Οι άνθρωποι οι συνειδητοποιημένοι είναι ανήσυχοι εδώ και πάρα πολύ καιρό και δεν μπορούν ούτε να κοιμηθούν! Δεν μπορείς να το αντιμετωπίσεις μόνος σου, οι λίγοι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την ανοησία των πολλών. Στα παιδιά μου δε λέω τίποτα. Τα αφήνω να νιώθουν, να εισπράττουν από αυτό που ακούν, να τα φιλτράρουν και σιγά-σιγά θα βρουν τον δρόμο τους. Μέσα από τη διαδικασία της ζωής σε ένα σπίτι τα παιδιά παίρνουν τα στοιχεία που θέλουν να πάρουν. Αρκεί βέβαια να μη τους λες άλλα και κάνεις άλλα, εκεί επικρατεί σύγχυση.
Η εκκλησία τι ρόλο έχει παίξει σε όλη αυτή τη σύγχυση που επικρατεί;
Μιλάς για το τώρα; Γιατί έχει παίξει μεγάλο ρόλο εδώ και 2000 χρόνια: τα έχει γ@@@@@ι όλα! Είναι αυτή που έκανε τους Έλληνες Χριστιανούς, που έκανε τους ανθρώπους πρόβατα, είναι τα μεγάλα κόμματα του παρελθόντος. Τώρα βέβαια τα μεγάλα κόμματα είναι άλλα, που όμως έχουν από πίσω τους την εκκλησία, συμπαραστάτη. Επί τουρκοκρατίας η εκκλησία αρωγός της καταστάσεως ήταν, κράτησε το λαό σε ύπνωση. Το παραμύθι περί «Αγίας Λαύρας» και «Παλαιών Πατρών Γερμανού» είναι δήθεν.
Είναι σωστό να μένει αμέτοχη σε όλα;
Οι εκκλησίες δεν θα έπρεπε να υπάρχουν καν διότι το έργο που έχουν επιτελέσει μας απέδειξε μετά από χιλιάδες χρόνια ότι ήταν το μέγιστο τίποτα. Και η συγκεκριμένη εκκλησία είναι αυτή που πρεσβεύει το σκότος. Όλο το οικοδόμημα είναι σαθρό. Τι ήταν αυτό που είπε ο Ιησούς ο Ναζωραίος ο βασιλεύς των Ιουδαίων περισσότερο από αυτό που είπε ο Σωκράτης; Επιπλέον δεν ξέρουμε αν υπήρξε ο Ιησούς. Αυτά που είπε τα είχαν πει κι άλλοι στο παρελθόν. Πολλά παραμύθια μαζί, τόσο μεγάλα και τόσο χαζά που ούτε τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να ασπαστούν. Οι τρεις μεγάλες θρησκείες Ισλαμισμός, Χριστιανισμός και Ιουδαϊσμός από το ίδιο μαγαζί είναι φτιαγμένες… Οι εβραίοι τις έφτιαξαν και τις τρείς -θεωρείς ότι είναι τυχαίο αυτό; Αυτοί οι οποίοι πραγματικά κάνουν κουμάντο στο πλανήτη και έχουν στην κατοχή τους πάνω από το 80% του πλούτου είναι πέντε οικογένειες με την ίδια καταγωγή. Φτάσανε να έχουν τόση δύναμη που τοποθετούν κυβερνήσεις παντού! Τα υπολογίζουν όλα σε αριθμούς αυτοί που τα δημιούργησαν όλα αυτά. Ο υγιής ο άνθρωπος δεν έχει τέτοια μανία να κυριεύσει τον κόσμο, να γίνει Θεός!
Είναι πασιφανές πως υπάρχει λόγος που είστε μέσα στα πράγματα. Είναι πασιφανές πως θέλετε να δώσετε στον κόσμο άλλη κατεύθυνση. Γιατί τα θέματα τα οποία εσείς αγγίζετε ένας άλλος καλλιτέχνης συνήθως τα αποφεύγει;
Κανένας καλλιτέχνης δεν τα αποφεύγει, μόνο οι τραγουδιστές τα αποφεύγουν! Ακούγεται εγωιστικό αλλά αποφεύγω να έχω άδικο. Ακόμα και οι μεγάλοι τραγουδιστές ότι κάνανε το κάνανε σε περιόδους που το σήκωνε το κλίμα, που δεν θα χάλαγε τη πιάτσα, δεν θα δημιουργούσε αντιπαλότητες και φυσικά μετά το καρπώθηκαν… Δηλαδή, πώς να το πω, ήταν αλισβερίσι όλο αυτό. Το υπουργείο Πολιτισμού τους έδωσε συναυλίες παντού, χρόνια τώρα, πολλά λεφτά. Εμένα δεν έχουν υπάρξει τέτοια λεφτά στην τσέπη μου. Αυτά που υπάρχουν μου τα δίνει ο κόσμος επειδή γουστάρει, και μάλιστα δίνει και πολύ λιγότερα απ’ ότι θα έπρεπε. Από κει λοιπόν παίρνω εγώ το δικαίωμα να εκφράζω την τρέλα μου, αυτό που νομίζω, αυτό που νιώθω και να λέω αυτό που πιστεύω.
http://www.youtube.com/watch?v=eK-RnyUzmH0
Έχει τύχει ποτέ να μετανιώσετε για κάτι που έχετε πει ή έχετε εκφράσει είτε απέναντι σε συνάδελφο είτε απέναντι σε οτιδήποτε;
Είναι ελάχιστες οι φορές που λέω «εκείνο το σημείο θα μπορούσα να το πω λίγο πιο ήπια». Από την άλλη όμως εδώ το λες φωναχτά και δεν πιάνει τόπο, άμα το λέμε όλοι πιο ήπια θα μας γα@@@@@ν για πλάκα!!! Εγώ είμαι πολύ θυμωμένος, είναι εξοργισμένος, δεν κοιμάμαι διότι σκέπτομαι. Όχι τα δικά μου, γιατί εγώ μια χαρά είμαι, όλα στη θέση τους τακτοποιημένα, έχω την οικογένεια μου, οικονομική ευχέρεια, αγάπη από τον κόσμο, κάνω τις εμφανίσεις μου, λογικά λοιπόν έπρεπε να είμαι ευτυχισμένος κι όμως είμαι δυστυχής. Δεν μπορώ να είμαι ευτυχής αν εσύ δεν είσαι. Η εφήμερη ευτυχία δεν μου αρκεί. Δεν θέλω να νιώθω πως όσο είμαστε εδώ μέσα και διασκεδάζουμε είμαστε καλά και μόλις κάποιοι φτάσουν σπίτια τους να πουν «αν και περάσαμε καλά δώσαμε 170€ ρε γαμώτο »! Αυτό το πράγμα εγώ το νιώθω, οι κεραίες είναι σηκωμένες και εισπράττουν συνέχεια μηνύματα. Αυτό θα πει καλλιτέχνης άλλωστε!!! Στο τραγούδι «Καλλιτέχνης» από πέρυσι όταν το τραγουδάω έχω αλλάξει τον στίχο και λέω: «με φόντο το μνημείο που σβήνουνε στις δύο γιατί χαλάει τη πιάτσα η τέχνη των Θεών, κλείνουν τον διακόπτη μας τους θυμίζω ότι μόλις ανάβει ο ήλιος λάμπει ο Παρθενών. Γνώση, αλήθεια μπορεί να μας πάει πάλι εκεί που είχαν φτάσει εκείνοι, μας χαρίσανε φως και όταν σβήνει ο ναός έχουμε όλοι ευθύνη». Και συνεχίζει: «όταν χειροκροτάνε αυτοί που με κοιτάνε πολύ με κολακεύει, από αγάπη θα ‘ναι, από παιδί μαθαίνω του τραγουδιού τη τέχνη και ίσως κάποια μέρα με πούν καλλιτέχνη»! Έτσι αισθάνομαι, αυτό είμαι, όλο αυτό είναι πόνος, είναι επώδυνο να σκέφτεσαι έτσι!
Γιατί δεν ασχολείστε με την πολιτική με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει η επιλογή να ψηφίσω το Νότη Σφακιανάκη εφόσον με αντιπροσωπεύουν οι απόψεις του;
Για να σου κάνω τι εγώ που δεν κοιμάμαι, που δεν έχω τις οργανικές δυνάμεις, που δεν μπορώ να ανταπεξέλθω, που δεν έχω τις γνώσεις, που δεν είμαι ο κατάλληλος, που δεν είμαι σωτήρας, που σου φωνάζει «μην περιμένετε σωτήρες γιατί δεν υπάρχουν. Σώστε τον εαυτό σας και αλλήλους!» Και για να σώσεις τον εαυτό σου θα πρέπει να μου απαγορέψεις να σου δημιουργώ πρόβλημα στη σωτηρία. Αφού εσύ από μόνη σου μου επιτρέπεις να σου δημιουργώ πρόβλημα, ποιόν σωτήρα ψάχνεις; Αφού επιτρέπεις στον οποιοδήποτε «κύριο» να είναι πρωθυπουργός σου και του έδωσες τεράστια δύναμη πώς να τον αντιμετωπίσω, θα με αφανίσει! Εμπάργκο! Πας να μιλήσεις και δεν σ’ αφήνουν γιατί θα πεις αυτά που δεν τους συμφέρουν. Ο Μπόμπολας έχει τηλεοπτικό σταθμό, ραδιοφωνικό σταθμό, εφημερίδα, εταιρεία δημοσίων έργων. Οι Αλαφούζοι τα ίδια, ο Κυριακού επίσης. Που να τα πεις αυτά λοιπόν; Προσπαθείς να μπαίνεις και να τους τα λες μέσα στο ίδιο τους το μαγαζί, μπαίνεις και τους χτυπάς εκ των έσω… Τα media είναι παντού!!!
Σαν καλλιτέχνη σας ενοχλεί που στα ραδιόφωνα παίζονται πολλά τραγούδια με τον λεγόμενο «φτηνό» ή «χαρούμενο» στίχο και δημιουργούν επιτυχία;
Το χαζό δεν είναι χαρούμενο! Χαρούμενο είναι άλλο πράγμα, είναι εύσημο. Χαζοχαρούμενο ναι. Αν με ενοχλεί; Ε, βέβαια με ενοχλεί αφού χαλάνε τον πολιτισμό. Το ερωτικό τραγούδι όπως ξεκίνησε ήταν πολύ ωραίο πράγμα αλλά ο έρωτας φτάνει; Και αν μάλιστα είναι ειπωμένος με πολύ αισχρό τρόπο, είναι έρωτας, είναι ερωτικό τραγούδι; Φτηνιάρικο είναι! Για να παιχτεί όμως αυτό το τραγούδι ο επιχειρηματίας των νυχτερινών κέντρων έχει πάρει τον «μαλακιάδη» νεοφώτιστο τραγουδιστάκο, ο οποίος έχει κάνει ένα δισκάκι πληρώνοντας τον συνθέτη και τον στιχουργό για να του γράψουν τραγούδια, που στη συνέχεια πληρώνει με τη σειρά του το ραδιόφωνο για να παιχτούν αυτά τα τραγούδια και μένουν στην άκρη τραγούδια ενός άλλου καλλιτέχνη που θα έπρεπε να ακουστούν. Άρα το ραδιόφωνο έχει κατακλυστεί από παραγωγούς οι οποίοι παίζουν στημένα τραγούδια επί πληρωμή! Αυτό το πράγμα εγώ ο υποφαινόμενος Παναγιώτης του Κωνσταντίνου Σφακιανάκης το φωνάζω χρόνια τώρα, πριν καν προλάβει να δημιουργηθεί… ότι εκεί το πάτε το πράγμα και ήδη έχετε ξεκινήσει και το κάνετε! Θυμάμαι όταν έκανα την πρώτη μου δισκογραφική δουλειά το 1991, η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων μου είχε κάνει σύσταση για το πώς να λειτουργήσω ώστε να πάω καλά. Μου πρότεινε λοιπόν να κάνω αυτό που έκαναν και κάποιοι άλλοι «μεγάλοι» συνάδελφοι μου, να πάρω δηλαδή το δίσκο παραμάσχαλα και να τρέχω γύρω-γύρω να κάνω την που@@@α! Αντιστάθηκαν ελάχιστοι σε όλο αυτό και δυστυχώς η αντίσταση δεν έπιασε τόπο… Έχουμε για παράδειγμα άτομα της ποιότητας που τους τραγουδάς «πρόβατα ξυπνάτε», «ξυπνάτε ρε», «Διεφθαρμένη συνουσία», «πατρίδα μου», «ντροπή σε όλους μας» και όλα όσα τέλος πάντων τραγουδάω και αντί να μου δώσουν τα εύσημα που είμαι ο συνδετικός κρίκος της διασκέδασης με την ψυχαγωγία, είναι μονίμως αντίπαλοι μου και με κατηγορούν. Τι να πεις λοιπόν; Αυτοί οι άνθρωποι είναι μεγάλη καταστροφή, μεγαλύτερη από τους άλλους του «ελαφρού στίχου» οι οποίοι είναι ασυνείδητοι ούτος ή άλλως, αυτό ξέρανε, αυτό κάνανε, τους δόθηκε ένα μικρόφωνο και σκέφτηκαν «κορδελιάστρα ήμουνα, γκομενίτσα ήμουνα, είχα και όμορφο κώλο, όλα καλά, πήρα και φράγκα και έγινα μεγάλη σταρούκλα»!!! Οι άλλοι, όμως, που είναι άνθρωποι του πνεύματος, καλοί τραγουδιστές, που είχαν την τύχη να τους δοθούν εξαιρετικά τραγούδια με ποιότητα, κάνουν ομαδούλες και παίρνουν τα φράγκα του υπουργείου Πολιτισμού δίνοντας συναυλίες ανά την Ελλάδα. Μιλάω τώρα και το σκέφτομαι. Λέω «ωχ τι έχω να ακούσω πάλι». Με αποκαλούν «τιμητή των πάντων» ειρωνικά!
Τελικά τι είναι λαϊκό τραγούδι στην Ελλάδα, υπάρχει;
Το λαϊκό τραγούδι είναι αυτό που αγαπάει ο λαός όχι όμως δίνοντας του το με το ζόρι να το αγαπήσει… Είναι αυτό που όταν το ακούσει κάποιος θα του τραβήξει το ενδιαφέρον, θα νιώσει ότι κάτι γίνεται. Τι σημασία έχει αν η ενορχήστρωση του είναι με τζουράδες ή με κιθάρα; Κάποιοι όμως κόλλησαν σε τόσο ρηχά πράγματα, όπως για παράδειγμα σκληρές κιθάρες = ροκ σου λέει ο άλλος. Από πού κι ως που ρε μα@@@α είσαι ροκ, που μένεις στο Κολωνάκι, είσαι μη μου άπτου, είσαι μες τα κόλπα, μέσα στα περιοδικά, όπου γίνεται εκδήλωση τσουκ κι εσύ; Σ@@@ά ροκ είσαι!
Υπάρχουν βέβαια και καλλιτέχνες που δηλώνουν διασκεδαστές, αυτό γουστάρουν και πληρώνονται καλά. Φαντάζομαι αυτοί είναι σε καλύτερη υπόληψη;
Είναι σίγουρα πιο εντάξει αυτοί που παραδέχονται ποιοι είναι, παρά ο κρυμμένος που άλλο δείχνει, άλλο λέει, άλλο κάνει, άλλο στην πραγματικότητα είναι και άλλο θα ήθελε να κάνει. Μιλάμε για συμπλεγματικές προσωπικότητες.
Υπάρχει άραγε καλλιτέχνης που προκαλεί το θαυμασμό του Νότη Σφακιανάκη;
Έχω αγαπήσει πάρα πολύ τη φωνή της Ελλάδας, τη Χαρούλα Αλεξίου, όχι σε όλα τα πράγματα που έχει κάνει αλλά στα περισσότερα. Νομίζω είναι η μεγαλύτερη των τραγουδιστριών. Εεπίσης αυτός που έκανε τα πιο μεγάλα πράγματα, ο αντίστοιχος σε αντρική φιγούρα δηλαδή, ήταν ο Γιώργος Νταλάρας, που δεν ξέρω βέβαια κατά πόσο ήταν ειλικρινή όλα αυτά. Τα μέγιστα όμως κατ’ εμέ τα πρόσφερε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης διότι μ’ αυτή την απόλυτα απέριττη φωνή σε συνδυασμό με τα τραγούδια του Θεοδωράκη δημιούργησε προϋποθέσεις σε έναν λαό να επαναστατήσει. Καθώς επίσης ο Στράτος Διονυσίου, ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Γαβαλάς και αρκετοί άλλοι είναι κάποιοι που εκτιμώ και θαυμάζω.
Κάποιοι από αυτούς που αναφέρατε είναι ίσως και τα πρώτα ακούσματα σας, οι πρώτες μουσικές;
Άκουγα διάφορα στην δεκαετία του ’60. Θυμάμαι είχαμε υιοθετήσει τότε στην Ελλάδα κάτι αμερικανογαλλικά, που είχαν καταργήσει τα φωνήεντα, ενώ παράλληλα άκουγα Μανώλη Αγγελόπουλο, ο οποίος μάλιστα πριν γεννηθώ εγώ είχε τραγουδήσει στην αυλή του σπιτιού μας στο Ηράκλειο πουλώντας κιλίμια. Υπήρξε όντως λοιπόν πολύ σημαντική εκείνη η περίοδος που περιείχε βέβαια και πολλά σκουπίδια. Είχαν ειπωθεί τραγούδια τότε με τα οποία μπορεί να διασκεδάζουμε μέχρι σήμερα αλλά αν τα ψάξεις είναι ινδικά πχ. «όσο αξίζεις εσύ κι η καρδιά σου η μισή». Ινδία – ληστεία – πάρτε το ελληνικό! Ήταν κοπτοραπτούδες τότε, ακούγανε στα βραχέα και ότι τους άρεσε το παίρνανε, πολλές φορές και αυτούσιο το κομμάτι και το κάνανε στα ελληνικά δικό τους.
Επικρατεί η άποψη πως αν κάποιος νέος συνθέτης ή στιχουργός πάει τραγούδι στο Νότη και του αρέσει, δεν θα διστάσει να το βάλει στο δίσκο του.
Καθόλου! Είναι ανοιχτή η πόρτα για να δώσεις αυτό που έχεις να δώσεις, το οποίο και θα ακουστεί. Δεν υπάρχει περίπτωση να μου δώσουν δίσκο, παρά σπάνια περίπτωση, και να μην τον ακούσω. Έχω ακούσει χιλιάδες τραγούδια για να επιλέξω αυτά που θέλω τελικά. Είναι επώδυνο, επίπονο, μερόνυχτα να κάνεις ακρόαση, αλλά μπορεί μέσα στα 21 τραγούδια ενός δίσκου που ίσως είναι τίποτα, το 22ο να είναι εξαιρετικό.
Υπάρχουν τραγούδια στην δισκογραφία σου που αγάπησες και δεν προβλήθηκαν για Χ Ψ λόγους από τα μέσα; Και αντίστοιχα τραγούδι που μπορεί να μην πίστεψες πολύ και να έγινε επιτυχία;
Το πλεονέκτημα μου σε σχέση με τους άλλους είναι ότι έχω αυστηρό κριτήριο! Αν κάτι δηλαδή είναι καλό, αν μου αρέσει θα αρέσει και στο κόσμο γιατί την σωστή μουσική κρίση την έχω αποκτήσει από μικρό παιδί. Έπαιζα μουσική από 15 ως 24 χρονών και έβαζα εκατοντάδες ανθρώπους να χορεύουν. Για να μπορέσεις λοιπόν να κάνεις τον άλλον να το νιώσει αυτό πρέπει να συλλέξεις πράγματα και εγώ την ξέρω τη συνταγή. Αφού όταν ακούω τα τραγούδια, μια ακρόαση κάνω, δεν χρειάζεται να κάνω περισσότερο. Ακούγοντας λίγο την εισαγωγή, λίγο στίχο και που κατευθύνεται η μελωδική γραμμή, αποφασίζω αν απορρίπτεται ή όχι.
Με τους ίδιους μουσικούς χρόνια! Πόσο σημαντικό κεφάλαιο αποτελούν οι μουσικοί που πλαισιώνουν έναν καλλιτέχνη;
Η συλλογή μουσικών έχει ξεκινήσει πριν χρόνια, από το 1985. Με τον μπασίστα μου τον Σάκη με τον οποίο είμαστε φίλοι από παιδάκια, από το ’85 παίζουμε παρέα. Με τον ηχολήπτη μου από το ’89. Με τους υπόλοιπους μουσικούς καθώς και με τον μαέστρο μου από το ’87 με ’90. Το αργότερο το ’93 σχεδόν ολοκληρώσαμε! Έκτοτε είμαστε όλοι μαζί και απλά προστίθενται μέλη όταν κάποιοι από τους μουσικούς θέλουν να κάνουν κάτι άλλο ή να σταματήσουν από τη νύχτα. Ξέρω ανθρώπους που λένε «παιδιά γεια, θα πάρω άλλη ορχήστρα». Εγώ δεν διώχνω τους ανθρώπους, δένομαι μαζί τους, τους αγαπώ. Όταν κάνεις αυτό που κάνω εγώ, επιβάλλεται να είναι η ομάδα σου όπως την έχω εγώ, αυτοί πλέον είναι λοκατζήδες, κομάντος, καταδρομείς… Κάνω νοήματα κι αυτοί αρπάζουν αμέσως και παίζουνε. Τους λέω να παίξουν ένα τραγούδι και αλλάζω στο δευτερόλεπτο άποψη και κάνω νόημα να παίξουν κάτι άλλο που δεν το ξέρουν εκείνη τη στιγμή, δεν το ‘χουν στο μυαλό τους και παίρνουν αμέσως γραμμή και το παίζουν… Κομάντος λέμε! Επειδή λοιπόν η διάθεση μου είναι εναλλασσόμενη και δεν υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα επιβάλλεται η ομάδα μου να είναι έτσι. Αν τώρα κάνεις πρόγραμμα συγκεκριμένο κάθε βράδυ, είτε έχεις τους ίδιους μουσικούς χρόνια είτε τους αλλάζεις δεν υπάρχει διαφορά!
Που διασκεδάζει ο Νότης Σφακιανάκης, διότι δεν σας βλέπουμε ποτέ;
Ε, να δεν με είδατε;! (γέλια) Δεν βγαίνω, ποτέ δεν έβγαινα. Όταν ήμουν dj για παράδειγμα το καλοκαίρι και είχα δύο μέρες αργία πήγαινα σε καμιά καφετέρια με τους φίλους μου και καθόμασταν να μιλάμε μέχρι τα ξημερώματα. Πλέον μια φορά την εβδομάδα βγαίνω με τα φιλαράκια μου, πηγαίνω στη Σπιναλόγκα στον Πειραιά που την έχουν δύο από τους μουσικούς μου και τρώμε κρητικά φαγητά, ακούμε κρητικά τραγούδια, πίνουμε και καμιά τσικουδιά, τέτοια πράγματα, απλά. Δεν ήμουν ποτέ του γύρω-γύρω, δεν μ’ αρέσει η πολυκοσμία.
Τι δεν θα θυσίαζε με τίποτα ο Νότης Σφακιανάκης;
Την ψυχή μου! Τι είναι η ψυχή μου; Όλο αυτό, η συνείδηση μου. Έχει κόστος μεγάλο βέβαια αλλά δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς, στο ορίζει το αίμα σου. Έχω χαλάσει σχέσεις με ανθρώπους οι οποίοι ήταν πάρα πολύ σημαντικοί, διότι δεν ήταν συνεπείς με τα λεγόμενα τους.
Συνέντευξη: Θάνος Κωτσιόπουλος – Σοφία Μπεκιάρη
Φωτογραφίες: Αρετή Σταυροπούλου
Το άλμπουμ του Νότη Σφακιανάκη 21+4 Ματωμένα Δάκρυα κυκλοφορεί από την Universal Music.
Ευχαριστούμε την Ιερά Οδό για τη φιλοξενία…
*απαγορεύεται η ολική αναδημοσίευση της συνέντευξης, επιτρέπεται η μερική αναδημοσίευση με αναφορά πηγής!
