Βιογραφία | Ελένη Καραΐνδρου
Στα επτά της χρόνια μετακόμισε, μαζί με την οικογένειά της, στην Αθήνα. Εκεί, άρχισε από νωρίς να μαθαίνει πιάνο, ενώ λίγο αργότερα πήγε & σε ωδείο για θεωρητικά μαθήματα στη μουσική. Από τα σχολικά της χρόνια διακρίθηκε ως πιανίστα με πολλές προοπτικές. Παρ’ όλα αυτά, κυρίως για να ικανοποιήσει την επιθυμία του πατέρα της, σπούδασε ιστορία & αρχαιολογία στη φιλοσοφική σχολή, προτού αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη μουσική. Ένα διάστημα μάλιστα εργάστηκε & ως καθηγήτρια αρχαίων & λατινικών σε σχολείο! Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, & ενώ ήδη είχε παντρευτεί & είχε ένα παιδί, έφυγε στη Γαλλία για μεταπτυχιακές σπουδές, μαζί με τον γιο της.
Από το ‘69 ως το ‘74 σπούδασε στο Παρίσι εθνομουσικολογία, διεύθυνση ορχήστρας, ενορχήστρωση, ενώ ήδη είχε αρχίσει να γράφει δική της μουσική.
Στο Παρίσι γνωρίστηκε & έκανε παρέα με τη Μαρία Φαραντούρη, η οποία της έδωσε το κίνητρο να μελοποιήσει, το 1972, μια σειρά ποιημάτων του Κ.Χ. Μύρη, με αποτέλεσμα την κυκλοφορία της πρώτης της ολοκληρωμένης δουλειάς, του δίσκου “Μεγάλη αγρυπνία”, το ’75, μετά την πτώση της χούντας. Ο δίσκος αυτός ήταν & ο μοναδικός δίσκος της Καραΐνδρου που περιείχε αποκλειστικά τραγούδια. Αφού επέστρεψε στην Ελλάδα, από το ’75 ως το ’82 η Καραίνδρου υπήρξε στέλεχος του τρίτου προγράμματος της ΕΡΤ, κοντά στον Μάνο Χατζιδάκι, με τον οποίο είχε γνωριστεί & δεθεί από τα χρόνια του Παρισιού.
Από νωρίς εξειδικεύτηκε στην κινηματογραφική & θεατρική μουσική, ξεκινώντας με δύο ταινίες του Χριστόφορου Χριστοφή, τη “Περιπλάνηση” & τη “Ρόζα” (για την οποία η Καραΐνδρου πήρε το πρώτο της βραβείο μουσικής στο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης).
Εκεί, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το ’82, γνώρισε & τον σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο, ο οποίος της ζήτησε να συνεργαστούν. Καρπός της πρώτης τους αυτής συνεργασίας ήταν το θαυμάσιο “Ταξίδι στα Κύθηρα”, ενώ τα επόμενα χρόνια, η Καραΐνδρου συνεργάστηκε & με άλλους σκηνοθέτες, όπως την Τόνια Μαρκετάκη, τον Jules Dassin, τον Chris Markre, την Margarethe von Trotta, τον Δημ.Μαυρίκιο, τον Τάκη Κανελλόπουλο, τον Λευτέρη Ξανθόπουλο… Πάντως, η μακροχρόνια & πολύ επιτυχημένη συνεργασία της με τον Αγγελόπουλο έχει παίξει ίσως τον σημαντικότερο ρόλο στην καριέρα της, καθώς της άνοιξε από νωρίς διάπλατα τις πόρτες & στο κοινό του εξωτερικού, χωρίς όμως ποτέ να χάνει την επαφή της με την Ελλάδα.
Ίδρυσε το “Εργαστήρι Μουσικής Προφορικής Παράδοσης” στο Πνευματικό Κέντρο “Ώρα” (1976-77) και από το 1977 ως το 1982 ήταν συνεργάτης του Μ. Χατζιδάκι στο Γ’ Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας (κάνοντας εκπομπές για τη μεσαιωνική και την παραδοσιακή μουσική, και διοργανώνοντας “συναντήσεις” πρακτικών λαϊκών οργανοπαικτών, αλλά και συναυλίες και επιτυχημένες εμφανίσεις της Ελλάδος σε διεθνή φολκλορικά Φεστιβάλ). Παράλληλα, άρχισε από το 1972 να συνθέτει για το θέατρο και τον κινηματογράφο, διανύοντας μια πολυβραβευμένη καριέρα στο χώρο που την οδήγησε στο 9ο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου (Ιταλία 1992) ως το βραβείο “Φελλίνι” (“για τον καλύτερο κινηματογραφικό συνθέτη της Ευρώπης”…).
Έγραψε τη μουσική (κυκλοφορεί σε δίσκους) για όλες τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου, από το “Ταξίδι στα Κύθηρα” (την πρώτη συνεργασία τους, 1984) και μετά: “Ο μελισσοκόμος” (1986. Ο σχετικός δίσκος έγινε «χρυσός», με πάνω από 50.000 αντίτυπα),
http://www.youtube.com/watch?v=y-UtUDQi4aY
“Τοπίο στην ομίχλη” (1988), “Το μετέωρο βήμα του πελαργού” (1991), “Το βλέμμα του Οδυσσέα” (1994).
http://www.youtube.com/watch?v=ulBlkR84CXI
Βραβευμένες είναι οι μουσικές της για τις ταινίες “Ρόζα” (του Χ. Χριστοφή, 1982, βραβείο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης), “Η τιμή της αγάπης” (της Τ. Μαρκετάκη, 1983, Κρατικό Βραβείο Μουσικής Κινηματογράφου), “Καλή πατρίδα, σύντροφε” (του Λ. Ξανθόπουλου, 1986, βραβείο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης), “Ο μελισσοκόμος” (Κρατικό Βραβείο Μουσικής, 1987).
Τα περισσότερα έργα της έχουν ηχογραφηθεί και κυκλοφορούν σε δίσκους (σε Ελλάδα και εξωτερικό). Το 1989 μετείχε στην κριτική Επιτροπή του 46ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και από το 1990 ως το 1992 ήταν υπεύθυνη μουσικής στο “Εργαστήρι Θεάτρου και Μουσικής” του καλλιτεχνικού Οργανισμού “Φάσμα”. Το 1993 έπαιξε έργα της σε μια κατάμεστη Επίδαυρο, κάτι που άλλωστε είχε επαναληφθεί και στο Ηρώδειο (Φεστιβάλ Αθηνών 1988. Ο σχετικός δίσκος έγινε «χρυσός» με πάνω από 50.000 αντίτυπα). Τέλος, συνεργαζόμενη με εκλεκτούς σολίστ, εμφανίστηκε με επιτυχία και στο ΜΜΑ (19, 20 και 22 Φεβρουαρίου 1998).
Το 1998 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Εternity and a day» με τη μουσική της στην ομώνυμη βραβευμένη στις Κάννες ταινία του Θ. Αγγελόπουλου.
http://www.youtube.com/watch?v=C0ovSeh4Vvw
Τα κυριότερα έργα της (εκτός των προαναφερομένων). Α) κινηματογράφος: “Το χρονικό μιας Κυριακής” (του Τ. Κανελλόπουλου, 1975), “Πολεμόντα” (ντοκυμανταίρ του Δ. Μαυρίκιου, 1975), “Η περιπλάνηση” (του Χ. Χριστοφή, 1979), “Όμορφη πόλη” (του Δ. Σοφιανόπουλου, 1979),«?ν πλ?” (του Σ. Κωνστανταράκου, 1985), “Ο λιποτάκτης” (του Γ. Κόρα, 1988), “Σημάδια της νύχτας” (του Π. Κοκκινόπουλου, 1989), “Η Αφρικάνα” (της Μ. φον Τρόττα, 1990), κ.λπ. Β) θέατρο: “Το ημέρωμα της στρίγκλας” και “Αγάπης αγώνας άγονος” (Σαίξπηρ, 1975 και 1989), “Η Γοργόνα και τα 3 αδέλφια” (της Μ. Ρώτα, 1979), “Κατάλογοι 1-4” (Α. Δημητριάδη, 1981) “Οι αγροίκοι” και “Το καινουργιο σπίτι” (Γκολντόνι, 1983 και 1986), “Ο γλάρος” και “Ο θείος Βάνιας” (Τσέχωφ, 1988 και 1989), “Η Νίκη” και “Διαμάντια και μπλούζ” (της Λ. Αναγνωστάκη, 1986 και 1990), “`Ενας μήνας στην εξοχή” (Τουργκένιεφ, 1984), “Ο τυχοδιώκτης” (Χουρμούζη, 1985), “Συμφορά απ’ το πολύ μυαλό” (Γκριμογέντοφ, 1985), “Ο γενικός γραμματεύς” (Ηλία Καπετανάκη, 1987), “Οι μικροαστοί” (Γκόργκυ, 1988), “Ο γυάλινος κόσμος” (Τ. Ουίλλιαμς, 1988), “`Αλλοι τόποι” (Πίντερ, 1988), “Ελίζα” (Ξένιας Καλογεροπούλου, 1989), “Λεηλασία” (`Ορτον”, 1989), “Ρόσμερσχολμ” (`Ιμπσεν, 1990), “Τσερλίνε” (Μπροχ, 1992), “Ένας σύζυγος” (Ι. Σβέβο, 1992), “Ο θάνατος του εμποράκου” (Α. Μίλλερ, 1993), “Ολεάννα” (Μάμετ, 1994). Επίσης μουσική για τις “Νεφέλες” (1985), κ.λπ. Γ) τηλεόραση και ραδιόφωνο: “Γαλήνη” (Βενέζη, 1976), “Λωξάνδρα” (Μαρίας Ιορδανίδου, 1980), “Ηροδότου Ιστορίες” (1981), “Ερωτόκριτος” (Κορνάρου, 1981), “Ο Πατούχας” (Κονδυλάκη, 1984), “Το ξυλένιο πόδι” (Ν. Νικολαϊδη, 1985), “Κλειστοί δρόμοι” (Ουράνη, 1989), “Το κεφάλι της γάτας” (Β. Αλεξάκη, 1989), “Το αγαπημένο μας παιχνίδι” (Δ. Σοφιανόπουλου, 1989), “Η δε πόλις ελάλησεν” (Γ. Σμαραγδή, 1990). Επίσης, “L’ he’ritage de la chouette” (“Η κληρονομιά της κουκουβάγιας”, Chris Market, ΤF 1 Παρίσι, 1989), το “Σήμα” του Σταθμού “90,2 Αριστερά στα FM”, (1989), κ.λπ. Από αυτά τα έργα και τις μελωδίες τους έχει σχηματίσει πλήθος σουίτες, φαντασίες, χορευτικά μέρη και “περιλήψεις” για ορχ. ή για σόλο όργανα και ορχ. Παράλληλα έχει συνθέσει και ανεξάρτητες φωνητικές ή οργανικές συνθέσεις, όπως: “Η μεγάλη αγρύπνια”, σε ποίηση Κ.Χ.Μύρη, για φωνή και σύνολο οργάνων, 1972 (δισκογραφήθηκε το 1975, με τη Μαρία Φαραντούρη), “Το τραγούδι της λίμνης” (σε στίχους Αρλέτας, για υψίφωνο, κιθάρα και ακορντεόν, 1988-νέα γραφή, για μεσόφωνο και ορχ.,1993), “Ο θρήνος του Δαβίδ” (σε κείμενο άγνωστου Χίου ποιητή για τσέλο χορωδία και ορχ., 1993), κ.λπ.
Οι δίσκοι της κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο με όλο & μεγαλύτερη απήχηση, ενώ τα τελευταία χρόνια η γνωστή ανεξάρτητη γερμανική εταιρία ECM & συγκεκριμένα ο δημιουργός της εταιρίας, Μάνφρεντ Άιχερ, έχει αναλάβει την παραγωγή & διανομή της μουσικής της. Η Καραΐνδρου έχει τιμηθεί με το βραβείο Φελίνι “καλύτερου συνθέτη της Ευρώπης”, όπως επίσης & με τέσσερα βραβεία μουσικής κινηματογράφου στην Ελλάδα , ενώ γνωστοί κριτικοί από όλο τον κόσμο έχουν εκφραστεί θετικότατα για το έργο της. Τα τελευταία χρόνια έχει επικεντρώσει τις δυνάμεις της, εκτός από τη σύνθεση, & σε ζωντανές εμφανίσεις στην Ελλάδα & στο εξωτερικό, δραστηριότητα που στο παρελθόν είχε κάπως παραμελήσει. Μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό είχαν οι ζωντανές της εμφανίσεις στο Ηρώδειο (1988), στην Επίδαυρο (1993), & στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1998).
http://www.youtube.com/watch?v=XTTmGpHqdkw
Δισκογραφία:
Προσωπικοί Δίσκοι
1975 Το χρονικό μιας Κυριακής (Τάκης Κανελλόπουλος)
1975 Η μεγάλη αγρύπνια
1979 Περιπλάνηση (Χριστόφορος Χριστοφής)
1983 Η τιμή της αγάπης
1982 Ρόζα (Χριστόφορος Χριστοφής)
1983 Η τιμή της αγάπης (Τόνια Μαρκετάκη
1984 Ταξίδι στα Κύθηρα (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
1985 Εν πλω (Σταύρος Κωνστανταράκος)
1986 Ο Μελισσοκόμος (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
1986 Paysaje dans le brouillard
1986 Καλή Πατρίδα Σύντροφε (Λευτέρης Ξανθόπουλος)
1988 Τοπίο στην ομίχλη (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
1988 Ο Λιποτάκτης (Γιώργος Κόρας)
1988 Ωδείο Ηρώδου Αττικού
1989 Σημάδια της νύχτας (Πάνος Κοκκινόπουλος)
1990 L’ Africana (Η Αφρικάνα) (Margarethe von Trotta)
1990 L’ Africana
1991 Το μετέωρο βήμα του πελαργού (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
1991 Ανέκδοτες Ηχογραφήσεις
1991 Music for films
1992 The suspended step of the stork
1995 Το Βλέμμα του Οδυσσέα (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
1996 Ρόζα & Περιπλάνηση
1998 Eternity and a day
1998: Μια αιωνιότητα και μια μέρα (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
2001 Μουσικής για ταινίες
2002 Trojan Women
2004 Το Λιβάδι που Δακρύζει (Θόδωρος Αγγελόπουλος)
2004 The weaping meadow
2006 Elegy of the uprooting
2007 Selections
Πηγές:
mousikorama.gr
Επιμέλεια-προσαρμογή: Σοφία Παφτούνου