Γεννήθηκε το 1920 στην Αθήνα, όπου και πέθανε στις 29 Μαρτίου 2005.
Σπούδαζε στη Νομική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών (από το 1939) όταν απεφάσισε το 1941 να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική (ενώ ήδη από το 1938 συνέθετε).
Αρχικά μελέτησε θεωρητικά με τον Κ. Σφακιανάκη, αρμονία με τον Μ. Βάρβογλη στο Ελληνικό Ωδείο (ώς το 1943) και συνέχισε ανώτερα θεωρητικά με τον Γ. Σκλάβο στο Ωδείον Αθηνών (παίρνοντας δίπλωμα αντίστιξης-φούγκας το 1949).
Στο μεταξύ, το 1948, πρωτοεκτελέστηκε έργο του από τη ΣΟ του Ρ/Σ Αθηνών. Κατόπιν μαθήτευσε σε διαπρεπείς ξένους συνθέτες, στον Ιλντεμπράντο Πιτσέττι (“Αγία Καικιλία” Ρώμης, 1951-53), στους Νταριύς Μιγιώ και Τονύ Ωμπέν (Ωδείο Παρισιού, 1953-54), και με υποτροφία [1] (1955-56) στους Ουώλτερ Πίστον (Χάρβαρντ, Βοστώνης), Μπόρις Μπλάχερ (Τάνγκλγουντ, Μασσαχουσέτης), Πήτερ Μένιν και Βίνσεντ Περσικέττι (Τζούλιαρντ, Ν. Υόρκης).
Λίγο μετά (1958) πρωτοεκτελέστηκε η “1η Συμφωνία” του από τη Φιλαρμονική Ν. Υόρκης υπό τη διεύθυνση του Δ. Μητρόπουλου (1.3.1956).
Επέστρεψε στην Αθήνα και από τότε διετέλεσε δ/ντής μουσικών εκπομπών ΕΙΡ και ΕΡΤ (1960-62 και 1974-75), γεν. γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Μουσικής Υπουργείου Παιδείας (1963-65), καθηγητής Μουσικής στο Αμερικάνικο Κολλέγιο Αγ. Παρασκευής (1969-71), ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής (ISCM, 1964-68), μέλος του ΔΣ και αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, αντιπρόεδρος του ΕΣΣΥΜ (1965-69), μέλος ΔΣ του ελλ. Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Αισθητικής (από το 1966), πρόεδρος της ΕΕΜ (1981-89), πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής της ΕΛΣ (1991-94), μέλος ΔΣ της ΕΡΤ (1988-89), μέλος Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Αθηνών (1981-83, 1985-87, 1989-), κ.λπ.
Επίσης, κερδίζοντας την «Υποτροφία Φορντ» επισκέφτηκε μεγάλα ευρωπ. μουσικά Κέντρα (Σεπτέμβριος 1971-Μάρτιος 1972). Έχει πάρει μέρος ως μέλος ελληνικών Αντιπροσωπειών σε πολλές Αποστολές στο εξωτερικό (Ραδιοφωνικό Συνέδριο Premio -Πίζα 1961, 39ο Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής -Μαδρίτη 1965, 41ο Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής -Πράγα 1967, Αποστολή του ΥΠΠΟ στη Βουλγαρία -1978, Μουσικό Φεστιβάλ -Μπρατισλάβα 1980, Εβδομάδα Ελληνικής Μουσικής στη Βουλγαρία -1982, Φεστιβάλ της Πράγας -1986, κ.ο.κ.).
Έχει επίσης δημοσιεύσει πολλά άρθρα, δοκίμια και σχόλια. Αρκετά από τα έργα του παίχτηκαν και στο εξωτερικό από φημισμένα συμφωνικά Συγκροτήματα, όπως: η Ορχήστρα “Gewandhaus” της Λειψίας (υπό τον Κουρτ Μαζούρ), η Συμφωνική της Πράγας, η Ορχήστρα του Buenos Aires, η ΣΟ “Ρωμανικής Ελβετίας”, το «Φεστιβάλ Μπαχ» του Λονδίνου, οι ΣΟ των Ραδιοφωνιών του Παρισιού, των Bρυξελλών, του πρώην Δ. Βερολίνου, κ.λπ. Τιμήθηκε με το ιταλικό παράσημο του Cavaliere al Merito (1976), με γαλλικό παράσημο του “Ιππότη των Τεχνών” (1990), με διεθνές βραβείο “Gottfried Von Herder” (Αμβούργου-Βιέννης 1991). Επίσης, με βραβείο του διεθνούς Διαγωνισμού σύνθεσης “Βασίλισσα Ελισάβετ” του Βελγίου (Λιέγη, 1961, για το «Κουαρτέτο αρ. 3»), κ.λ.π.
Τέλος, το 1994 πήρε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.
Από την πρώτη στιγμή σε όλες τις συνθέσεις του, παρά την κλασική ελληνική του παιδεία και τα αρχαία ελληνικά κείμενα ή θέματα που συχνά χρησιμοποιεί, αγνόησε πλήρως την Εθνική Σχολή (καθώς και κάθε παρεπόμενη αναφορά στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι) ακολουθώντας (πάντοτε με αξιοσημείωτο μέτρο) τις διεθνείς τάσεις και τεχνοτροπίες. Μετά από μια πρώτη οιονεί “νεοκλασική” περίοδο (με εξαιρετικά επιλεκτικούς εναγκαλισμούς “τροπικότητας”) χρησιμοποιεί (από το 1955) το δωδεκάφθογγο σύστημα, προσχωρώντας στη συνέχεια στον ολικό σειραϊσμό και τελικά, στα συμπαρομαρτούντα μετασειραϊκά ιδιώματα. Σ’ όλες αυτές τις τεχνοτροπίες, λόγω ασφαλώς του ταλέντου αλλά και της λαμπρής μουσικής παιδείας του (που φανερά απουσιάζει από πολλούς άλλους συνθέτες αντίστοιχης διαδρομής) καταφέρνει πάντοτε να τιθασσεύει τις ακραίες και εν πολλοίς “διακοσμητικές” τους εκφάνσεις, προβάλλοντας όλες τις αισθητικές και τεχνικές λεπτομέρειες μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται ο πραγματικός σύγχρονος “συν-θέτης” (“il miglior fabbro”…). Έτσι η συγκίνηση, καλυμμένη πίσω από την πυκνότητα της δημιουργικής υφής, την ευκρίνεια των συνηχήσεων και τη μορφολογική ευστροφία, οιμώζει με παραδειγματική αισθητική αξιοπρέπεια.
Εργογραφία
Η μουσική του παραγωγή, με περίπου 60 έργα (1996), περιλαμβάνει όλα τα είδη της σοβαρής μουσικής. Οι συνθέσεις του φέρουν αριθμό opus (κατά τα παραδοσιακά θέσφατα) και ταξινομούνται ως εξής:
Έργα αδημοσίευτα για διάφορους συνδυασμούς οργάνων (opus 1-3, 1938-47), “Τραγούδια της εσπέρας” (opus 4, για φωνή και πιάνο σε στίχους σύγχρονων Ελλήνων ποιητών, 1947-49), “Πρελούδιο και ελληνικός χορός” (opus 5, για ορχ., 1948), “Το τραγούδι των Ψαλμών” (opus 6, κύκλος τραγουδιών για μεσόφωνο και ορχ. σε κείμενα από τη Βίβλο, 1948-49), “Η Αποκάλυψη της Πέμπτης Σφραγίδας” (opus 7, συμφωνική φαντασία για ορχ. κατά τον πίνακα του Ελ Γκρέκο, 1952. A’ εκτέλεση με την KOA στις 11.5.1952, με μαέστρο τον Φ. Οικονομίδη), “1ο Κουαρτέτο εγχόρδων” (opus 8, 1952), “Ex Canticis Profanis” (opus 9, κύκλος τραγουδιών για φωνή και ορχήστρα, 1953), “Μπραζιλιάνα” (opus 10, ημιτελής συμφωνική σουίτα σε βραζιλιάνικες λαϊκές μελωδίες, 1953), “Κοντσερτίνο για 5 ξύλινα πνευστά και ορχήστρα δωματίου” (opus 11, 1953), “Κοντσέρτο για ορχήστρα” (opus 12, 1954), “2ο Κουαρτέτο εγχόρδων” (opus 13, 1954-55), “Συμφωνία αρ. Ι” (opus 14, 1955-56). Εκτελέστηκε από την ΚΟΑ στις 10.11.1958 με μαέστρο τον Α. Παρίδη, αλλά, όπως προαναφέρθηκε, και από τον Δ. Μητρόπουλο), “3ο Κουαρτέτο εγχ.” (opus 15, 1957-61), “Το μαργαριτάρι” (opus 16, ημιτελές χορογραφικό ποίημα, 1957), “Ταναγραία” (opus 17, σε 3 μορφές: Ι:για 2 πιάνα και κρουστά, 1957. ΙΙ:για ορχήστρα 1967. ΙΙΙ:για 2 πιάνα, 1970), “Ιφιγένεια εν Ταύροις” (opus 18, μουσική για την τραγωδία του Ευριπίδη, 1958), “Βάκχες” (opus 19, κατά Ευριπίδη, για μικρή ορχήστρα, 1958-59. Α’ Εκτέλεση από την ΚΟΑ στις 11.1.1960 με μαέστρο τον Α. Παρίδη), “Ηρακλής μαινόμενος” (opus 20, μουσική για την τραγωδία του Ευριπίδη, 1960), “Σύνθεσις” (opus 21, για διπλή ορχήστρα εγχόρδων και κρουστά, β΄ εκδοχή του “Κουαρτέτου εγχόρδων αρ. 3”, 1962. Α’ εκτέλεση από την ΚΟΑ στις 26.11.1962 με μαέστρο τον Α. Παρίδη), “Κοντσέρτο για τσέλο και ορχήστρα” (opus 22, 1963), “Οκτώ παιδικές μινιατούρες” για πιάνο (opus 23, 1963), “Παραλλαγές σε 4 ρυθμικά σχήματα” (opus 24, για ορχήστρα, 1963. Α’ εκτέλεση από την ΚΟΑ στις 24.1.1966 με μαέστρο τον Α. Παρίδη), “Στάσιμον ΙΙ” (opus 25, κατά τη “Ιφιγένεια εν Ταύροις”, για μεσόφωνο, γυναικεία χορωδία και μεγάλη ορχήστρα, 1964), “Προοπτικές” (opus 26, για μεγάλη ορχ., 1966), “Επεισόδια Ι” (opus 27, για ορχήστρα δωματίου, 1967), “4ο Κουαρτέτο εγχόρδων” (opus 28, 1967), “Επίκλησις” (opus 29, σε κείμενο από τους “Πέρσες”, για αφηγητή, ανδρική χορωδία και 12 εκτελεστές, 1968), “Επεισόδια ΙΙ” (opus 30, για διπλή μικτή χορωδία χωρίς κείμενο, πιάνο, κοντραμπάσο, κρουστά και ηλεκτρονικούς ήχους, 1971), “Επιτάφιον” (opus 31, «εις μνήμην Νίκου Μαραγκόπουλου», σε κείμενο Σισιλιάνου κ.ά., για αφηγητή, παιδική χορωδία, μικτή χορωδία και ορχήστρα, 1971), “8 σπουδές για πιάνο” («Ε΄tudes Compositionnelles», opus 32, 1972-74), “Μήδεια” (opus 33, μουσική για την τραγωδία του Ευριπίδη, 1973), “Παραβολή” μπαλέτο (opus 34, για μικτή χορωδία χωρίς λόγια, ηλεκτρ. ήχους και 4 εκτελεστές, 1973. Επίσης, για μικτή χορωδία χωρίς λόγια και μεγάλη ορχήστρα, opus 34α, 1990), “Σπουδή” (opus 35, για σόλο τούμπα, 1974), “Τοπία” (opus 36, για κρουστά και ορχήστρα, 1975 (3.12.1999, Α΄ εκτέλεση για την ΚΟΑ με μαέστρο τον Δ. Αγραφιώτη), “6 τραγούδια” (opus 37, για φωνή και πιάνο σε ποίηση: Μάρως Παπαδημητρίου («Λευκό» και «Σιωπή»), Τάκη Σινόπουλου («Πάνω από τις εποχές» και «Καμπάνα»} και Γιάννη Ρίτσου {«Παράφωνη συγχορδία» και «Στην άκρη του λιμανιού», 1975), “Σπουδές σύνθεσης” (“Études compositionelles” opus 38, για πιάνο και ορχήστρα αναθεώρηση του opus 32, 1973-74. Εκτελέστηκε από την ΚΟΑ στις 11.2.1991 με μαέστρο τον Μ. Καρύδη και σολίστ την Ελ. Κουναλάκη), “Σχήματα” (opus 39, για 6 εκτελεστές κρουστών, 1976), “Αντίφωνα” (opus 40, για χάλκινα, έγχορδα, και τύμπανα, 1976. Α’ εκτέλεση από την ΚΟΑ στις 26.7.1976 με μαέστρο τον Τσου-Χούι), “Η κυρία του σεληνόφωτος” (opus 41, μονόπρακτη όπερα σε ποίηση Ρίτσου, για μεσόφωνο, αφηγητή, κλαρινέτο, βιόλα και κιθάρα, 1977), “Η Φωτιά” (opus 42), “Η κυρία του σεληνόφωτος” (opus 43, αναθεωρημένη η όπερα του opus 41 για πλήρη ορχήστρα, 1979), “Μελλιχόμειδη” (δηλ. “Γλυκοχαμογελούσα”· opus 44, σε κείμενα Σαπφούς και Αλκαίου, για γυναικεία φωνή και 11 όργανα: πίκκολο, φλάουτο, όμποε, αγγλ. κόρνο, κλαρινέτο, κλαρινέτο μπάσο, βιολί, τσέλο, κιθάρα, άρπα, μαντολίνο, 1980), “Σονάτα για βιολί και πιάνο” (opus 45, 1981), “Παντούμ” (opus 46, τρίο σε 1 μέρος για πιάνο, βιολί, τσέλο, 1981), “Κασσάνδρα” (opus 47, 1983), “Αντιθέσεις” (opus 48, για 2 πιάνα σε χρωματικό θέμα του Ορλάντο Λάσσο, 1983-84, ως opus 48α υπάρχει για 2 πιάνα και ορχ.), “Η μικρή φυγή” (opus 49, κύκλος 6 τραγουδιών για τενόρο και πιάνο σε ποίηση Αλ.Δ. Ζακυθηνού, 1983-84), “Δαίμων” (opus 50, 1985), “Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα” (opus 51, 1985-86. Α’ εκτέλεση από την ΚΟΑ στις 17.4.1989 με μαέστρο τον Κ. Τρικολίδη και σολίστ τον Γ. Δεμερτζή), “Κοντσέρτο για πιάνο και μικρή ορχήστρα” (opus 52, 1989), “5ο Κουαρτέτο εγχόρδων” (opus 53, 1990-91), “6 φανταστικά κομμάτια για μεγάλη ορχήστρα” (opus 54, από ποιήματα του Καβάφη, 1992-93), “Μεταμορφώσεις” (opus 55. για ορχ. εγχόρδων, 1993), “Μπαλάντα του νεκρού αδελφού” (opus 56, από το ομώνυμο δημοτικό τραγούδι για μεγάλη ορχήστρα, 1993-94), «Ερωτικά επιγράμματα» (opus 57, για φωνητικό σεξτέτο a cappella σε αυθεντικό κείμενο της ελληνιστικής Περιόδου, 1994), «Συμφωνία αρ. 2» (1996), κ.λπ.
Ώς το 1996 είχαν δισκογραφηθεί 13 έργα του (από τις Εταιρείες «LYRA», «ΝΟVA», «ΜΟΤΙVO» και «ΕΜΙ COLUMBIA»).
Πηγή:
www.musipedia.gr
Προσαρμογή- Επιμέλεια: Ελένη Κεφαλληνού
Διαβάστε επίσης
